Σπάνια οι προτάσεις ενός σχεδίου νόμου όπως το «Οριοθέτηση, διαχείριση και προστασία αιγιαλού και παραλίας» όχι απλά δεν συμβαδίζουν με τον υποτιθέμενο στόχο του, αλλά έχουν προκαλέσει την γενική κατακραυγή όλων όσων έχουν τοποθετηθεί επί του θέματος.
Δεν είναι τυχαίο ότι μέσα σε λίγες μόνο μέρες μαζεύτηκαν περισσότερες από 118.000 υπογραφές πολιτών που ζητούν την απόσυρση του νομοσχεδίου.
Δεν είναι τυχαίο ότι το Υπουργείο Οικονομικών πριν καν ολοκληρωθεί η διαδικασία της διαβούλευσης, υπό την πίεση του κύματος των συνεχώς αυξανόμενων αντιδράσεων, αναγκάστηκε να προβεί σε δημόσια παρέμβαση (10 Μαΐου 2014) προσπαθώντας ανεπιτυχώς να υποβαθμίσει την σοβαρότητα των επιπτώσεων.
Δεν είναι τυχαίο ότι ο υπουργός Επικρατείας δήλωσε πως ο Αντώνης Σαμαράς ζήτησε «μετά τις Ευρωεκλογές να ενημερωθεί η κυβέρνηση για τα αποτελέσματα και τα συμπεράσματα της διαβούλευσης, προκειμένου να διαμορφωθεί η τελική θέση της».
Στο συγκεκριμένο νομοσχέδιο για τον αιγιαλό μεταξύ άλλων προβλέπονται τα ακόλουθα:
Καταργείται επί της ουσίας το δικαίωμα της ελεύθερης και απρόσκοπτης πρόσβασης στον αιγιαλό, καθώς και η απαγόρευση της παραχώρησης της αποκλειστικής χρήσης αιγιαλού και παραλίας.
Αφαιρούνται οι περιορισμοί στην έκταση που μπορεί να παραχωρηθεί για απλή χρήση (π.χ. ξαπλώστρες, αναψυκτήρια). Στην ισχύουσα νομοθεσία απαγορεύεται η παραχώρηση έκτασης μεγαλύτερης των 500 τ.μ., ενώ υπάρχει υποχρέωση δημιουργίας ελεύθερων ζωνών 100 μέτρων.
Προβλέπεται η δυνατότητα νομιμοποίησης αυθαίρετων κατασκευών (έναντι οικονομικού ανταλλάγματος) που βρίσκονται εντός του αιγιαλού και επί της παραλίας οι οποίες χρησιμοποιούνται όχι για κατοικία, αλλά για επιχειρηματικούς σκοπούς, τερματίζοντας αυθαίρετα την εκστρατεία του Υπουργείου Περιβάλλοντος για την κατεδάφιση αυθαιρέτων (έχουν ήδη εκδοθεί 3.000 πρωτόκολλα κατεδάφισης αυθαιρέτων) με πόρους του Πράσινου Ταμείου.
Διευκολύνεται η δημιουργία μόνιμων κατασκευών από ιδιώτες για επιχειρηματικούς σκοπούς ξεκινώντας από τη ζώνη της παραλίας έως την θάλασσα, καθώς και η δυνατότητα επιχωμάτωσης (μπαζώματος) θαλάσσιου χώρου. Ενδεικτικά αναφέρεται (άρθρο 13) ότι «για επιχειρηματική δραστηριότητα τουριστικών μονάδων για την οποία έχει εγκριθεί ΕΣΧΑΔΑ ή ΕΣΧΑΣΕ για κάθε κλίνη που διαθέτει η μονάδα μπορούν να επιχωματωθούν μέχρι 5 τ.μ. θαλάσσιου χώρου».
Προβλέπει τη δυνατότητα παραχώρησης εκτάσεων όπου περιλαμβάνονται «κηρυγμένοι αρχαιολογικοί χώροι, μνημεία, ιστορικοί τόποι ή προστατευόμενες περιβαλλοντικές περιοχές, τοπία ιδιαιτέρου κάλλους ή ευπαθή οικοσυστήματα».
Περιορίζει την παραλία, όταν αυτή υπερβαίνει τα 50 μέτρα και το υπόλοιπο τμήμα της το διαμορφώνει σε οικόπεδο το οποίο μπορεί να δομηθεί και το διαθέτει προς παραχώρηση.
ΝOMIKA ZHTHMATA
Οι διατάξεις του νομοσχεδίου περί αιγιαλού και παραλίας αγνοούν το εθνικό και κοινοτικό δίκαιο.
Στο άρθρο 966 του Αστικού Κώδικα ορίζεται «Πράγματα εκτός συναλλαγής είναι τα κοινά σε όλους…». Στο άρθρο 967 του Αστικού Κώδικα ορίζεται «Πράγματα κοινής χρήσης είναι ιδίως τα νερά με ελεύθερη και αέναη ροή, οι δρόμοι, οι πλατείες, οι γιαλοί, τα λιμάνια και οι όρμοι…».
Αγνοεί τον προ τριετίας εθνικό νόμο για την βιοποικιλότητα που επιβάλλει την οριοθέτηση και προστασία της «κρίσιμης παράκτιας ζώνης»
Το νομοσχέδιο έρχεται σε πλήρη αντίθεση με το Πρωτόκολλο για την ολοκληρωμένη διαχείριση των παράκτιων ζωνών της Μεσογείου όπως αυτό έχει επικυρωθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση .
ΠΡΟΧΕΙΡΟΤΗΤΑ
Είναι εξαιρετικά αμφίβολο εάν το σχέδιο νόμου προέκυψε σε συνεργασία με το περιβαλλοντικό υπουργείο, καθώς εμφανώς αγνοείται η σχετική με την παράκτια ζώνη περιβαλλοντική νομοθεσία αρμοδιότητας ΥΠΕΚΑ. Πιο συγκεκριμένα, αξιωματούχοι του ΥΠΕΚΑ δήλωσαν ότι το υπουργείο δεν είχε επαρκή ενημέρωση για τις προθέσεις του υπουργείου Οικονομικών, ενώ εξέφρασαν περαιτέρω προβληματισμούς για σειρά διατάξεων που περιλαμβάνονται στο εν λόγω νομοσχέδιο
Ενδεικτικό της προχειρότητας είναι ότι το σχέδιο νόμου αναφέρει (άρθρο 4): «Για την επικύρωση της οριογραμμής ενημερώνεται η εταιρεία ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΑΕ» όταν η εταιρεία ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΑΕ έχει μετονομαστεί σε ΕΚΧΑ ΑΕ από τον Ιούλιο του 2013.
ΑΔΙΑΦΑΝΕΙΑ
Διατυπώσεις όπως
– Η παραχώρηση πρέπει «να κρίνεται απολύτως απαραίτητη για την επίτευξη του [επιχειρηματικού] σκοπού» από τον γενικό γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, δημιουργούν συνθήκες αδιαφάνειας και προϋποθέσεις πολιτικής και όχι μόνο συναλλαγής. Η ενίσχυση της επιχειρηματικότητας έχει ανάγκη από ξεκάθαρους κανόνες και σαφές νομοθετικό πλαίσιο παρέμβασης.
– Ειδικά για το νησί της Ρόδου να θυμίσουμε ότι εκτός από το Γκολφ Αφάντου και το Πρασονήσι έχουν μεταβιβαστεί στο ΤΑΙΠΕΔ και οι ακόλουθες περιοχές:
Περιοχή Τσαμπίκα – Σφουγγάρια – Στεγνά συνολικής έκτασης, κατά το ΦΕΚ 1020/Β/25-4-2013, 1.590.720 τ.μ. , περιοχή της Αγάθης στην Μαλώνα ,περιοχή μεταξύ Καλάθου και Βληχών με έκταση 3.769.800 τ.μ. , Περιοχή Κουκούμια στη Λάρδο περιλαμβάνει το λιμανάκι της Λάρδου έκτασης 185.535 τ.μ. , Ασκληπιείο παραλιακή περιοχή με μεγάλο θαλάσσιο μέτωπο.Το νομοσχέδιο για τον αιγιαλό και παραλία έρχεται σε συνδυασμό και με άλλα νομοσχέδια που έχουν ως στόχο την δημιουργία ευνοϊκών συνθηκών για την εκποίηση της δημόσιας ακίνητης περιουσίας με συνοπτικές διαδικασίες σε μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους .
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΧΑΡΑΞΗΣ ΑΙΓΙΑΛΟΥ
Είναι προφανές ότι η διαδικασία έγκρισης για την χάραξη του αιγιαλού πρέπει άμεσα να τροποποιηθεί και να εκσυγχρονιστεί, στην κατεύθυνση της επιτάχυνσης των διαδικασιών αλλά και της διασφάλισης του κοινόχρηστου χαρακτήρα του ως δημόσιου αγαθού. Η δαιδαλώδης, γραφειοκρατική και χρονοβόρα διαδικασία που ισχύει αυτή τη στιγμή, λειτουργεί συχνά αποτρεπτικά για την υλοποίηση οποιουδήποτε αναπτυξιακού έργου. Ωστόσο εκτός από το ότι υπάρχουν σημαντικές παρατηρήσεις σε τεχνικά ζητήματα που περιλαμβάνονται στο νομοσχέδιο , η επίκληση της διαδικασίας χάραξης του αιγιαλού πιστεύουμε ότι είναι προσχηματική. Ενδεικτικά αναφέρουμε την πρόσφατη αλλαγή στο οργανόγραμμα του Υπουργείου Οικονομικών που μετατρέπει την Κτηματική Υπηρεσία Δωδεκανήσου από διεύθυνση σε απλό γραφείο γεγονός που προφανώς δεν συνάδει με την χρονική επίσπευση των διαδικασιών.
Η απλή αναφορά του νομοσχεδίου στο ότι ισχύει ο Κτηματολογικός Κανονισμός Δωδεκανήσου δεν καλύπτει επαρκώς τις απαραίτητες διαδικασίες που πρέπει να ακολουθηθούν για την άρτια και ακριβή χάραξη της γραμμής αιγιαλού και παραλίας, στην Ρόδο, Κώ και Λέρο όπου υπάρχει το αναλογικό κτηματολόγιο και λειτουργεί με τον Κτηματολογικό Κανονισμό.
Εν κατακλείδι, το σχέδιο νόμου για την «προστασία του αιγιαλού» όχι μόνο δεν προστατεύει και δεν διαχειρίζεται ορθολογικά τον αιγιαλό και την παραλία, αλλά αποτελεί νομοθετικό «εργαλείο» για την καταστροφή τους. Κυριαρχούν εισπρακτικές λογικές, αγνοώντας την σπουδαιότητα της παράκτιας ζώνης.
Πρόκειται για ένα αντιπεριβαλλοντικό και αντιαναπτυξιακό νομοσχέδιο που ευνοεί βραχυπρόθεσμα μόνο πολύ λίγους, εις βάρος των πολλών και της αειφόρου ανάπτυξης του τόπου μας.
Με βάση όλα τα παραπάνω, το ΤΕΕ Δωδεκανήσου θεωρεί το νομοσχέδιο για τον «αιγιαλό και παραλία» απαράδεκτο, και ζητά την απόσυρσή του.
Το ΤΕΕ Δωδεκανήσου το επόμενο διάστημα θα προχωρήσει σε λήψη πρωτοβουλιών που θα ενημερώνουν τους πολίτες και ασκήσει πιέσεις για την κατάργηση του. Στο πλαίσιο αυτό, ξεκινάμε με την διοργάνωση ανοιχτής ενημερωτικής εκδήλωσης την Παρασκευή 30 Μαΐου στις 7 μ.μ. στην αίθουσα εκδηλώσεων του Εργατικού Κέντρου Ρόδου.
Επιβάλλεται η ενεργοποίηση όλων μας για να προστατέψουμε το μέλλον του τόπου μας.
Για τη Δ.Ε. του ΤΕΕ τμ. Δωδεκανήσου
Ιάκωβος Γρύλλης
Πρόεδρος
