Εκεί που οι ευρωπαϊκές αερομεταφορές πήραν μια μεγάλη ανάσα αφήνοντας σιγά σιγά πίσω τους την Όμικρον, οι τραγικές εξελίξεις στην Ουκρανία έφεραν νέα βουτιά στη ζήτηση. Μόλις στην πρώτη εβδομάδα της ρωσικής εισβολής η ζήτηση για αεροπορικά ταξίδια στην Ευρώπη μειώθηκε κατά 8% στις εγχώριες κρατήσεις και 9% στις διεθνείς, σύμφωνα με τα στοιχεία της Διεθνούς Ένωσης Αερομεταφορών (IATA). Όπως ήταν αναμενόμενο, το μεγαλύτερο βάρος σηκώνει η Ανατολική Ευρώπη όπου η πτώση ανήλθε σε 14% για την εβδομάδα που ξεκίνησε στις 24 Φεβρουαρίου σε σχέση με την προηγούμενη.
Βεβαίως δεν είναι μόνο η εύλογη ανησυχία που καλλιέργησε η κλιμάκωση της σύγκρουσης. Η πρώτη άμεση συνέπεια ήταν να κλείσει ο εναέριος χώρος της Ουκρανίας. Οι οικονομικές κυρώσεις που υιοθέτησαν πολλές κυβερνήσεις ως απάντηση στην εισβολή της Ρωσίας, έβγαλαν την χώρα από τον χάρτη των πτήσεων διεθνών αεροπορικών εταιρειών.
Αποκλεισμοί
Παράλληλα, «κλείδωσαν» μεγάλες περιοχές του εναέριου χώρου, αποκλείοντας ρωσικά αεροσκάφη, με πρώτη την Ευρωπαϊκή Ένωση και ακολούθως τις ΗΠΑ. Επίσης, τα καύσιμα διαπραγματεύονται σε ιστορικά υψηλά και ο θολός χρονικός ορίζοντας της σύγκρουσης, αλλά και ο φόβος αλλεπάλληλων πολέμων επηρεάζει την ήδη εύθραυστη ζήτηση για αεροπορικές μεταφορές.
Σημειώνεται ότι πέρα από την Ουκρανία και τη Μολδαβία, όπου οι πολιτικές πτήσεις έχουν μηδενιστεί, η πτώση των κρατήσεων στη Ρωσία έφτασε το 52%, κατά την πρώτη εβδομάδα των συγκρούσεων.
Μετά τα δύο χρόνια της πανδημίας, που γονάτισαν τις αεροπορικές μετακινήσεις, οι εβδομάδες που προηγήθηκαν της 24ης Φεβρουαρίου 2022, η ζήτηση για αεροπορικά ταξίδια βρισκόταν σε μια δυναμική ανοδική τροχιά, ανακάμπτοντας από το κύμα της Όμικρον. Οι κρατήσεις για εγχώριες πτήσεις πλησίασαν το 90% των επιπέδων του 2019 και οι διεθνείς κρατήσεις ξεπέρασαν το 50% των προ κρίσης επιπέδων, καλλιεργώντας αισιοδοξία για την πορεία του 2022, ιδίως από το καλοκαίρι και μετά.
Αύξηση χωρητικότητας
Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι, ενώ οι γειτονικές χώρες της Ουκρανίας βλέπουν πτώση της ζήτησης από τους εισερχόμενους ταξιδιώτες, έχουν επίσης καταγράψει αύξηση στις κρατήσεις για εξερχόμενες πτήσεις από πρόσφυγες από την Ουκρανία. Μάλιστα, σύμφωνα με τα στοιχεία της IATA, ορισμένες αεροπορικές εταιρείες χαμηλού κόστους ανέφεραν αύξηση της χωρητικότητας από αυτές τις χώρες προς δυτικοευρωπαϊκούς προορισμούς.
Τα στοιχεία κρατήσεων που διαθέτει η IATA υποδηλώνουν επίσης αύξηση της ζήτησης για ταξίδια σε χώρες με σημαντικό πληθυσμό ομογενών στην Ουκρανία. Για παράδειγμα, οι κρατήσεις έχουν αυξηθεί για την Ινδία, τη Νιγηρία, τη Γεωργία και το Μαρόκο με αναχώρηση από την Πολωνία, την Ουγγαρία και τη Ρουμανία.
Οι τιμές των καυσίμων εκτοξεύουν και τις απώλειες
Το οικονομικό πλήγμα θα είναι, όπως όλα δείχνουν, τεράστιο από αυτή την πολεμική σύγκρουση, που ήρθε ακριβώς τη στιγμή που η αεροπορική βιομηχανία πήγε να σηκώσει κεφάλι μετά τη διετή ισοπέδωση που προκάλεσε η πανδημία του κορωνοϊού, οι συνέπειες της οποίας δεν αποτελούν φυσικά ακόμα παρελθόν. Η πιο πρόσφατη οικονομική πρόβλεψη της IATAγια τον κλάδο τον περασμένο Οκτώβριο, προέβλεπε απώλειες 11,6 δισ. δολαρίων για το 2022, με τις τιμές των καυσίμων στα 78 δολάρια το βαρέλι. Το κόστος των καυσίμων αντιστοιχεί στο 20% του κόστους για τις αεροπορικές.
Βεβαίως, σήμερα η τιμή έχει ξεπεράσει κάθε προηγούμενο, σπάζοντας την ρεκόρ 14ετίας, με το Brentνα αγγίζει πριν μία εβδομάδα σχεδόν τα 140 δολάρια το βαρέλι. Στην αύξηση του κόστους καυσίμων θα πρέπει να προστεθεί το γεγονός ότι πολλά δρομολόγια είτε ακυρώνονται λόγω του αποκλεισμού μέρους του εναέριου χώρου, είτε επεκτείνονται οι διαδρομές που πρέπει να διανυθούν για να πραγματοποιηθούν, αυξάνοντας έτσι και την κατανάλωση καυσίμων. Γεγονός που επιβαρύνει φυσικά και το περιβαλλοντικό αποτύπωμα, στον περιορισμό του οποίου είχε εστιάσει η βιομηχανία την περασμένη τριετία.
«Η απορρόφηση ενός τόσο τεράστιου πλήγματος στο κόστος ακριβώς τη στιγμή που η βιομηχανία αγωνίζεται να μειώσει τις απώλειες καθώς αναδύεται από τη διετή κρίση του Covid-19 είναι μια τεράστια πρόκληση», δήλωσε σχετικά ο Willie Walsh, γενικός διευθυντής της IATA. «Εάν η τιμή των καυσίμων παραμείνει τόσο υψηλή, τότε προϊόντος του χρόνου, είναι λογικό ότι θα αντικατοπτριστεί στις αποδόσεις των αεροπορικών εταιρειών».
Πηγή ΟΤ
