Την πεποίθηση ότι θα έπρεπε, με την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, να διαβουλευθούμε με τη Γαλλία για την προστασία των ανατολικών μας συνόρων που είναι και τα εξωτερικά ευρωπαϊκά σύνορα εξέφρασε ο Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και πρώην υφυπουργός Εξωτερικών, Γιάννης Βαληνάκης, ο οποίος μιλώντας στο Πρώτο Πρόγραμμα 91,6 και 105,8 και στην εκπομπή «Καθρέφτης» με τον Χρήστο Μιχαηλίδη, εξέφρασε τη διαφωνία του με την απόφαση της Αθήνας να στείλει αμυντικό υλικό στο Κίεβο.
«Δεν συνέβη η διαβούλευση με τη Γαλλία και δεν κατάλαβα γιατί δεν συνέβη. Η Γαλλία είναι στρατηγικός μας σύμμαχος, επαιρόμεθα ότι κάναμε μια πολύ σοβαρή συμμαχία και συνεργασία μαζί της – και καλώς κάναμε – όμως αυτή η συμφωνία πρέπει να αξιοποιείται πρώτα από εμάς. Όταν λοιπόν γίνεται πόλεμος και εσύ δεν διαβουλεύεσαι με τη Γαλλία, προφανώς χάνεις ευκαιρίες να πολλαπλασιάσεις τη δύναμή σου», επισήμανε.
Όπως εξήγησε, η Γαλλία κινήθηκε από την πρώτη στιγμή του πολέμου και έστειλε 4 αεροσκάφη σε χώρες μέλη ΕΕ και ΝΑΤΟ, στα όρια των εξωτερικών ευρωπαϊκών συνόρων, αυτά που θέλουμε και εμείς να προστατεύσουμε. «Τα έστειλε εκεί. Αντίστοιχη παρουσία θα θέλαμε να εξασφαλίσουμε και εμείς και μάλιστα στα ανατολικά νησιά μας, την ώρα που η Τουρκία λέει ότι πρέπει να είναι αποστρατιωτικοποιημένα. Άρα να μια χρυσή ευκαιρία που μας δίνεται να στείλουμε και εμείς αεροσκάφη που είναι και ευέλικτα. Στέλνεις το μήνυμα ότι εγώ υπερασπίζομαι έμπρακτα τα ευρωπαϊκά εξωτερικά σύνορα, αλλά και απαιτώ από εσάς να κάνετε το ίδιο όταν σας το ζητάω στο Αιγαίο», διευκρίνισε.
«Αυτή είναι προληπτική διπλωματική δράση και στοιχειωδώς ευφυής. Δυστυχώς όμως δεν ακολουθήσαμε κάτι τέτοιο και ακολουθήσαμε κάτι που ήταν ένα κλικ πιο επικίνδυνο, να στείλουμε έστω και ελαφράς μορφής οπλικά συστήματα μέσα στο έδαφος της Ουκρανίας», ανέφερε, σημειώνοντας ότι σε τέτοιες κρίσεις απαιτείται προσοχή, χρειάζεται «να προβλέπεις τις εξελίξεις και να αντιδράς σε αυτές, αξιοποιώντας τα εργαλεία που έχεις στη διάθεσή σου».
Σύμφωνα με τον κ. Βαληνάκη, αυτό που διακυβεύεται για την Ελλάδα κατά κύριο λόγο είναι η διεθνής αρχή του απαραβίαστου των συνόρων, «ότι δηλαδή τα σύνορα δεν μπορούν να παραβιάζονται δια της βίας, δεν μπορεί να υπάρχουν εισβολές εναντίον της εδαφικής ακεραιότητας άλλων χωρών και αυτά να παραμένουν ατιμώρητα. Αυτή είναι η αρχή γύρω από την οποία κινούνται τα βασικά εθνικά συμφέροντα επί της κρίσης της Ουκρανίας».
«Το πώς θα διαφυλαχθούν αυτά, είναι αποστολή της ελληνικής κυβέρνησης, της κοινωνίας και του πολιτικού συστήματος ευρύτερα. Υπήρξε προφανώς ένας αιφνιδιασμός στην αρχή, διότι ελάχιστοι περίμεναν ότι θα υπάρξει τόσο μεγάλη εισβολή και ένας τόσος μεγάλος πόλεμος, και προφανώς ο αιφνιδιασμός μειώνει τις δυνατότητες να κινηθείς προληπτικά», υπογράμμισε.
Ο πρώην υφυπουργός Εξωτερικών μίλησε για κινήσεις έπρεπε να έχουν γίνει προληπτικά, όπως για παράδειγμα το να δοθούν εξηγήσεις στις χώρες της ανατολικής Ευρώπης και της Σκανδιναβίας – που «συνήθως κινούνται χωρίς συμπάθεια προς τις ελληνικές θέσεις απέναντι στην Τουρκία» – ότι η Ελλάδα θα τιμήσει τη συμμετοχή της στο νατοϊκό και στο ευρωπαϊκό σύστημα αλληλεγγύης, «θα τιμήσουμε την υπογραφή μας και τη συμμετοχή μας, αλλά απαιτούμε την επόμενη φορά που θα έρθει στο τραπέζι το ζήτημα των κυρώσεων για την Τουρκία να είναι και αυτές οι χώρες παρούσες με την αλληλεγγύη τους απέναντι στις δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε με τη γειτονική χώρα».
«Αυτό προφανώς τότε ήταν πιο εφικτό, ενώ σήμερα μέσα στην αντάρα του πολέμου είναι λιγότερο εφικτό και βλέπουμε επίσης ότι η Τουρκία εκμεταλλεύεται με τρόπο εκπληκτικό για ορισμένους τη θέση της. Ενώ δηλαδή δεν παίρνει θέση υπέρ των νατοϊκών και δυτικών αρχών για το απαραβίαστο των συνόρων, ή παίρνει με μισή καρδιά και με μισή κουβέντα, από την άλλη κινείται σαν να μη δεσμεύεται από τίποτα, δεν συμμετέχει στις δυτικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας, δεν συμμετέχει στο κλείσιμο του εναέριου χώρου, παριστάνει τον επιτήδειο ουδέτερο κατά τη συνήθη και προσφιλή κατά το παρελθόν της τακτική, και προσπαθεί με κάθε τρόπο να κρατηθεί έξω από την αντιπαράθεση αυτή έτσι ώστε να βγει κερδισμένη. Και το καταφέρνει σε ένα μεγάλο βαθμό μέχρι σήμερα, φοβούμαι ότι ο απολογισμός στο τέλος θα είναι πολύ θετικός για την Τουρκία. Μεταξύ άλλων θα πετύχει να ενσωματωθεί ξανά στο δυτικό σύστημα από το οποίο έχει – κατά κάποιο τρόπο –αποβληθεί. Η Τουρκία θα λέει ότι πρέπει να υποστηριχθεί απέναντι στη Ρωσία και οι δυτικοί θα τρέξουν να την ενισχύσουν θεωρώντας ότι είναι πολύ σημαντικό να την έχουν κοντά τους, παρά απέναντί τους», υπογράμμισε ο κ. Βαληνάκης.
