Με αμείωτους ρυθμούς οργανώνονται οι πρόεδροι των τοπικών συμβουλίων του νησιού προκειμένου να προωθήσουν το αίτημά τους για διάσπαση του ενιαίου Δήμου Ρόδου.
Η πρωτοβουλία, που πλέον προσλαμβάνει γενικευμένες διαστάσεις ανά τη χώρα, ανήκει στον πρόεδρο της Δημοτικής Κοινότητας Αρχαγγέλου κ. Νίκο Διμέλη με την στήριξη πλέον και της ισχυρής πλειονότητας των προέδρων των υπολοίπων τοπικών συμβουλίων του νησιού. Στόχος είναι, μέχρι το Πάσχα να έχουν ληφθεί οι σχετικές αποφάσεις από τα τοπικά συμβούλια, ώστε να τεθεί το αίτημα στα αρμόδια όργανα με χρονικό ορίζοντα να έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες πριν από τις επόμενες εκλογές της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Οκτώβριος 2023).
Ηδη, η ενιαία πρόταση για τη διάσπαση του Δήμου Ρόδου την οποία παρουσιάζει σήμερα η «δημοκρατική», έχει αποσταλεί στα περισσότερα τοπικά συμβούλια προς ψήφιση από τον πρόεδρο της δημοτικής κοινότητας Αφάντου κ. Γιώργο Μπακίρη, ο οποίος έχει αναλάβει να διεκπεραιώσει τη διαδικασία.
Αφού τα τοπικά συμβούλια λάβουν τη σχετική απόφαση, θα προωθηθεί προς το δημοτικό συμβούλιο Ρόδου με το αίτημα να προχωρήσουν οι διαδικασίες προς αυτή την κατεύθυνση. Η πρότασή τους επίσης, πέρα από το δημοτικό συμβούλιο Ρόδου, θα κοινοποιηθεί στους βουλευτές του νομού καλώντας τους να πάρουν θέση, όπως επίσης και στο Υπουργείο Εσωτερικών προκειμένου να κινήσει τις διαδικασίες.
Η πρόταση των τοπικών συμβουλίων που επιθυμούν τη διάσπαση
Νέος χωροταξικός σχεδιασμός της Τοπικής Αυτοδιοίκησης Ρόδου για τη δημιουργία νέων Δήμων με διοικητική αυτοτέλεια και οικονομική βιωσιμότητα.
Έντεκα χρόνια μετά από την εφαρμογή του Νόμου 3852/2010 «Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και Αποκεντρωμένης Διοίκησης Πρόγραμμα Καλλικράτης» κατά τον οποίο τα νησιά διαμορφώθηκαν ως ενιαίοι δήμοι συνεχίζουν να υπάρχουν προβλήματα τόσο σε θεσμικό όσο και σε χωροταξικό επίπεδο από την εφαρμογή του δόγματος «κάθε νησί και δήμος» ιδιαίτερα για τα μεγάλα νησιά, όπως η Ρόδος.
Σε πολλούς νησιωτικούς Ο.Τ.Α. οι συνενώσεις που έγιναν με τον ν. 3852/2010 είχαν ως αποτέλεσμα την περαιτέρω υποβάθμιση των παρεχόμενων προς τους πολίτες υπηρεσιών λόγω της έλλειψης πόρων και προσωπικού, στοιχείο που έγινε ιδιαίτερα αισθητό στους κατοίκους των Δήμων που προέκυψαν από εκτεταμένες και σε κάποιες περιπτώσεις, δυσλειτουργικές συνενώσεις.
Το δόγμα «κάθε νησί και δήμος» έχει αποδειχθεί στην πράξη μέχρι σήμερα ως άκρως οπισθοδρομικό, εμποδίζοντας την αναπτυξιακή, κοινωνική και οικονομική ανασυγκρότηση των τοπικών κοινωνιών έχοντας δημιουργήσει σε κάποιες περιπτώσεις, όπως στον Δήμο Ρόδου, τεράστιους και μη λειτουργικούς Δήμους.
Το δόγμα «κάθε νησί και δήμος» δημιούργησε ένα υδροκέφαλο, γραφειοκρατικό μοντέλο που ακύρωσε την αποκέντρωση, το δομικό στοιχείο της αυτοδιοίκησης.
Ο συγκεντρωτισμός αυτός έχει αποκλείσει τους πολίτες από την άμεση πρόσβαση και την εξυπηρέτησή τους στον δήμο. Οι πολίτες δεν εξυπηρετούνται, η σχέση τους με το Δήμο είναι ανύπαρκτη και απρόσωπη.
Η άμεση σχέση πολίτη-Αυτοδιοίκησης έδωσε τη θέση της στην αποξένωση.
Το θεσμικό πλαίσιο που εγκαθίδρυσε ο «Καλλικράτης», οδήγησε την Τοπική Αυτοδιοίκηση του νησιού σε συνολική απαξίωση.
Η βίαιη συνένωση Δήμων με διαφορετικό αναπτυξιακό προσανατολισμό και ιδιαιτερότητες, οδήγησε στη σημερινή κατάσταση που όλοι βιώνουμε.
Τα χωριά μας και οι πρώην Δήμοι βιώνουν συνθήκες εγκατάλειψης.
Οι κοινωνικές δομές διαλύθηκαν ή επιεικώς αποδυναμώθηκαν.
Τα τοπικά συμβούλια έχουν διακοσμητικό ρόλο. Είναι ανύπαρκτα, χωρίς ουσιαστικές αρμοδιότητες, πόρους και διοικητικές υποδομές.
Ο Ενιαίος Δήμος μετατράπηκε σε ένα δυσκίνητο μηχανισμό και μειώθηκε εμφανώς και σε σημαντικά μεγάλο βαθμό η ποιότητα των υπηρεσιών που προσφέρει πλέον στους δημότες, ειδικότερα στα χωριά μας, συγκρινόμενος με την πριν από τον “Καλλικράτη” εποχή στους πρώην Δήμους.
Βασικές υπηρεσίες όπως η καθαριότητα και οι συντηρήσεις στον αστικό ιστό αλλά και στα χωριά υποβαθμίστηκαν δραματικά από την έλλειψη προσωπικού και μηχανημάτων.
Τα σχολεία συντηρούνται οριακά και απλά προστίθενται στις αυλές τους προκατασκευασμένες μεταλλικές αίθουσες, λες και βρισκόμαστε σε σεισμόπληκτη περιοχή αντί για μια νέα χωροταξική κατανομή με την ανέγερση και λειτουργία νέων σχολείων.
Τα δημοτικά γήπεδα και οι αθλητικές εγκαταστάσεις είναι εγκαταλειμμένα.
Ο Ενιαίος Δήμος δεν μπορεί να προσφέρει υπηρεσίες στους πολίτες, απουσιάζει η αμεσότητα στη δράση και η ευελιξία. Απουσιάζει η άμεση γνώση των προβλημάτων, η άμεση σχέση με τον πολίτη.
Ο Ενιαίος Δήμος δεν μπορεί να αναλάβει τοπικές αναπτυξιακές πρωτοβουλίες, γιατί δεν μπορεί να συγκεράσει τους διαφορετικούς αναπτυξιακούς προσανατολισμούς και τις ιδιαιτερότητες των πρώην δήμων και των διαφορετικών χωρικών ενοτήτων που αποτελούν το νησί.
Η αδυναμία του Δήμου να σχεδιάσει και να διαμορφώσει έναν ολοκληρωμένο σχεδιασμό οικονομικής ανάπτυξης σε κάθε περιοχή είναι εμφανής.
Ο Ενιαίος Δήμος κληρονόμησε από τους πρώην Καποδιστριακούς Δήμους τεράστια ακίνητη περιουσία η οποία παραμένει αναξιοποίητη τόσα χρόνια χωρίς κανένα ολοκληρωμένο σχεδιασμό και προτάσεις αξιοποίησής της.
Κανένα σημαντικό έργο δεν εκτελέστηκε στον τόπο από το 2010 μέχρι σήμερα που να μας θυμίζει τελικά την αλλαγή του πρόσφατου παρελθόντος με την απαρχή του Καλλικρατικού μέλλοντος.
Ο Ενιαίος Δήμος Ρόδου δημιούργησε πλήθος λειτουργικών, οικονομικών και κοινωνικών προβλημάτων, καθώς δεν υπήρξε στήριξη κεντρικά με πόρους και στελέχη ώστε να μπορέσει να ανταποκριθεί στο έργο του.
Η εφαρμογή του δόγματος, “κάθε νησί και δήμος”, έχει δημιουργήσει σημαντικά προβλήματα στη λειτουργία του ενιαίου δήμου Ρόδου στα τελευταία 11 χρόνια και στην πραγματικότητα λειτούργησε ως το «μνημόνιο» στην αυτοδιοίκηση και προκάλεσε πλήθος αρνητικών εξελίξεων σε βάρος της τοπικής οικονομίας και σε βάρος των πολιτών.
Συμπερασματικά, ο “Καλλικράτης” έχει οδηγηθεί όλα αυτά τα χρόνια σε αποτυχία. Όπως σε πολλούς Δήμους σε όλη την Ελλάδα έτσι και στον ενιαίο Δήμο Ρόδου έχει αποτύχει παταγωδώς. Η περίφημη διοικητική μεταρρύθμιση στην πράξη προκάλεσε σοβαρά προβλήματα και δυσλειτουργίες που καθημερινά αποβαίνουν σε βάρος των πολιτών. Το συγκεκριμένο μοντέλο αποτέλεσε τελικά βαρίδι ανάπτυξης για κάθε περιοχή και για τη δική μας.
Στον Ενιαίο Δήμο Ρόδου εδώ και 11 χρόνια ανέκυψαν διοικητικά και λειτουργικά προβλήματα, αφενός λόγω της μεγάλης έκτασης και της ιδιαίτερης μορφολογίας του εδάφους και αφετέρου λόγω του μεγάλου πληθυσμού και της πυκνότητάς του (162,81 κάτ./χλμ²).
Στο νησί των 160 χιλ. κατοίκων και των 42 κοινοτήτων καθίσταται εμφανές ότι απαιτείται ένας νέος χωροταξικός, διοικητικός και λειτουργικός σχεδιασμός, για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των προβλημάτων που έχουν ανακύψει από την μέχρι τώρα λειτουργία του ενιαίου Δήμου. Ενός υδροκέφαλου, δημαρχοκεντρικού δήμου που το μόνο που απέφερε στην ροδίτικη ύπαιθρο, ήταν η τερατώδης άμβλυνση των προβλημάτων.
Η συζήτηση για να επανασχεδιαστεί ο χάρτης της αυτοδιοίκησης στο νησί, επιβάλλεται από τις ίδιες τις συνθήκες και από τα τραγικά αδιέξοδα που δημιούργησε ο Ενιαίος Δήμος. Η συζήτηση αυτή άνοιξε γιατί οι ίδιοι οι πολίτες βιώνουν αυτά τα αδιέξοδα.
Ο επιβεβλημένος χωροταξικός επανασχεδιασμός του δήμου Ρόδου αποτελεί βούληση της πλειοψηφίας των Ροδίων.
Η διάσπαση του ενιαίου Δήμου Ρόδου σε μικρότερους πιο ευέλικτους και λειτουργικούς Δήμους αποτελεί μονόδρομο.
Εμείς, οι πρόεδροι των Τοπικών Κοινοτήτων, άνθρωποι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και ενεργοί πολίτες, παίρνουμε ανοιχτή και ξεκάθαρη θέση.
Ζητούμε να θεσπιστεί ένα ευέλικτο και λειτουργικό μοντέλο με την διάσπαση του Ενιαίου Δήμου Ρόδου σε μικρότερους Δήμους με τοπικά γεωγραφικά αναπτυξιακά χαρακτηριστικά, που να μπορούν να λειτουργήσουν από την πρώτη ημέρα και να προσφέρουν υπηρεσίες στους πολίτες.
Δήμοι που να μπορούν να προχωρήσουν και να υλοποιήσουν ένα αναπτυξιακό σχέδιο για την περιοχή τους, να κάνουν τα μικρά αλλά τόσο αναγκαία έργα στα χωριά.
Τώρα είναι η ώρα για τη διαμόρφωση ενός νέου και λειτουργικού αυτοδιοικητικού μοντέλου.
Η μελέτη και η διαμόρφωση ενός νέου χωροταξικού χάρτη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με την διάσπαση του Ενιαίου Δήμου Ρόδου και τη δημιουργία νέων ευέλικτων Δήμων με διοικητική αυτοτέλεια και οικονομική βιωσιμότητα επιβάλλεται και θα πρέπει να γίνει πριν από τις δημοτικές εκλογές του Οκτωβρίου του 2023.