Τον τελευταίο μήνα πραγματοποιήθηκαν στη Ρόδο τέσσερα, εξαιρετικά ενδιαφέροντα forum για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και τις καταγραφές των στο περιβάλλον, την οικονομία και τη ζωή στα νησιά. Στις παρουσιάσεις αναλύθηκε το πώς οι ωκεανοί αποτελούν τη βιολογική αντλία του πλανήτη και εξηγήθηκε ότι η Μεσόγειος θάλασσα εμφανίζει (σε μικρή κλίμακα) όλα τα χαρακτηριστικά ενός ωκεανού.
Στο Αιγαίο πέλαγος (κυρίως το βόρειο) έχει μεταξύ των άλλων διαπιστωθεί:
– Αύξηση αλατότητας
– Αύξηση της θερμοκρασίας +2 βαθμούς από το ’82 μέχρι σήμερα
– Αύξηση του μέσου ύψους κύματος
– Αύξηση της εμφάνισης κυκλώνων
Επιπρόσθετα, επειδή οι ωκεανοί απορροφούν το 80% της αύξησης της θερμοκρασίας της γης και το 25% του CO2 της ατμόσφαιρας, παρατηρείται αύξηση της «οξίνισής» τους (ποσοστό CO2 ανά κυβικό μέτρο θάλασσας), που ως πρόβλημα έχει επιπτώσεις ανάλογες με εκείνες της πλαστικής ρύπανσης, χωρίς όμως αυτές να είναι ευρέως γνωστές. Το πρόβλημα της «οξίνισης» υπάρχει και στο Αιγαίο, το οποίο ως πέλαγος δεν έχει μελετηθεί επαρκώς.
Επειδή η οικονομία των νησιών μας στηρίζεται στον τουρισμό (πλην εξαιρέσεων) και ο τουρίστας δεν αποτελεί κάποιο απρόσωπο, άβουλο, αδιάφορο πλάσμα, αλλά έναν ευαισθητοποιημένο άτομο που ταξιδεύει, βλέπει τις αλλαγές, νιώθει τα προβλήματα και εύκολα ξεχωρίζει την ειλικρίνεια από τη ψευτιά και την ουσία από την επιδερμικότητα, τώρα πια επιλέγει (σε ποσοστό 75%) προορισμούς – καταλύματα που σέβονται το περιβάλλον. Το 61% έχει ως αφετηριακή ανάγκη να βρει ακόμα περισσότερη αειφορία στο κατάλυμα των διακοπών του. Ο «αναγεννησιακός τουρισμός» ως όρος και ως τρόπος διακοπών αναδύεται στην νέα εποχή που θέλει τον traveller να εξακολουθεί να θέλει να ταξιδέψει· θέτοντας τους δικούς του όρους.
Το περιβάλλον τροφοδοτεί την αναψυχή και η αναψυχή το περιβάλλον. Τα δυο μαζί υποστηρίζουν τις τοπικές κοινωνίες, ειδικά των νησιών και όλα μαζί από δω και πέρα οφείλουν να συνιστούν τις βασικές αρχές στην αξιακή αλυσίδα του τουρισμού.
Έτσι, οι αρχές της κυκλικής οικονομίας ανάγονται σε τρόπο ζωής. Δεν καταναλώνεται τίποτα, αν προηγουμένως δεν εμπεριέχει τα φίλτρα της επαναχρησιμοποίησης, της απομείωσης και της ανακύκλωσης. Δεν πετιέται τίποτα αν προηγουμένως δεν έχει περάσει τα τρία στάδια που διασφαλίζουν τον περιορισμό του περιβαλλοντικού αποτυπώματος.
Όλα τα παραπάνω αποτελούν μόνο την επιγραμματική αναφορά από τα όσα πολλά ειπώθηκαν και αναλύθηκαν εκτενώς μέσα σε μόλις τέσσερα forum (ή Fora, κατά τη λατινική κλίση) του ΕΛΚΕΘΕ – Υδροβιολογικού Σταθμού Ρόδου, της Επιστημονικής Ομάδας Τουρισμού – Tourism Think Tank, του ΚΕΚ Γεννηματάς, του ΕΒΕΔ, του Δήμου Ρόδου, της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου και του Σπιτιού της Ευρώπης στη Ρόδο.
Κοινός παρονομαστής όλων ήταν η ανάγκη συμμετοχής της κοινωνίας στην αλλαγή. Το συμπέρασμα προέκυψε αβίαστα, διότι από όλες τις παραπάνω συζητήσεις η κοινωνία ήταν απούσα. Όχι ότι δεν είχε προσκληθεί· απλώς επέλεξε να μην είναι εκεί. Η κοινωνία επέλεξε να βρίσκεται σε κάποια δουλειά, ή ίσως σε κάποιο εστιατόριο ή καφέ. Ένας από τους εισηγητές στάθηκε ιδιαίτερα στην ανάγκη να βρούμε το «γιατί» συμβαίνουν όλα αυτά, γιατί απέχουν οι πολίτες από όλα εκείνα τα σημαντικά της ζωής τους;
Ίσως η απάντηση να βρίσκεται στην εξελισσόμενη αυτές τις μέρες Εβδομάδα των Παθών, που απαιτεί τη Σταύρωση στη σημερινή Μεγάλη Πέμπτη, ως προϋπόθεση για την Ανάσταση κατά την Κυριακή του Πάσχα. Ο Ιησούς προετοιμάστηκε, η Θεϊκή πνοή εμφύσησε μέσα του (κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσιν) και ελεύθερα αυτενέργησε, με τρόπο ώστε ούτε η μητέρα του Μαρία, ούτε ο Ιωσήφ, ούτε καν οι αδυναμίες του (απελθέτω απ’ εμού το ποτήριον τούτο) στάθηκαν εμπόδιο στο να οδηγήσει τα βήματά του μέχρι το Μήνυμα να γίνει πράξη, έστω κι αν αυτό προϋπέθετε τη Σταύρωση. Ο Ιησούς έμαθε, προετοιμάστηκε και περπάτησε τον δρόμο της ζωής έτοιμος, μέσα από τη φιλοσοφία που λέει: Προετοίμασε το παιδί για το μονοπάτι, όχι το μονοπάτι για το παιδί.
Με αυτές τις σκέψεις, για έναν πλανήτη που διέρχεται την Εβδομάδα των Παθών του, στο δρόμο για το Πάσχα των Ελλήνων ευχόμαστε σε όλους η Κυριακή να φέρει μια καινούργια αφετηρία, γνώσης, ενδιαφέροντος, ενσυνείδησης, ατομικής και συλλογικής δράσης. Καλή Ανάσταση!
