Ο Άγγελος Συρίγος είναι νομικός, αναπληρωτής καθηγητής Διεθνούς Δικαίου και Εξωτερικής Πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, βουλευτής Α’ Αθηνών με την Νέα Δημοκρατία. Από τις 4 Ιανουαρίου 2021, υφυπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων, αρμόδιος για θέματα Ανώτατης Εκπαίδευσης.
Στην συνέντευξη που ακολουθεί, μιλάει στην «δημοκρατική» με αφορμή τα απαράδεκτα πρόσφατα γεγονότα με τους βανδαλισμούς στην βιβλιοθήκη του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και ξεκαθαρίζει πως «Η βία, είναι μία υποκουλτούρα στο ελληνικό πανεπιστήμιο. Στην πραγματικότητα, η πανεπιστημιακή βία είναι το κύριο γνώρισμα της ψεδοεπαναστατικής υποκουλτούρας που έχουμε στα πανεπιστήμιά μας» -καλώντας την Κοινοβουλευτική Αριστερά ‘να ξεκαθαρίσει τις σχέσεις της με την αντιεξουσιαστική Αριστερά’.
• Κύριε υπουργέ να ξεκινήσουμε από τα πρόσφατα γεγονότα με τους βανδαλισμούς στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και μάλιστα στην υπό κατασκευή βιβλιοθήκη. Θα ήθελα το σχόλιό σας.
Κάποιοι φαντασιώνονται ότι ζουν τα γεγονότα της γενιάς τους στο Πολυτεχνείο. Ότι η πανεπιστημιακή αστυνομία είναι η αστυνομία της ‘Χούντας’. Η αστυνομία είναι στο χώρο για να κατασκευαστεί μια πανεπιστημιακή βιβλιοθήκη. Αυτό ακυρώνει όλα τα άλλα. Έχω μεγαλώσει με τη φράση του Βίκτωρος Ουγκώ «όπου ανοίγει ένα σχολείο, κλείνει μια φυλακή». Εδώ που ανοίγει μια βιβλιοθήκη υπάρχουν κάποιοι που θέλουν μια αυτοδιαχειριζόμενη τρώγλη…
• Πάντως είναι γεγονός πως έχουμε δει πολλά ανάλογα περιστατικά στο παρελθόν σε ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα και μάλιστα για πάρα πολλά χρόνια (από συγκεκριμένο πολιτικό χώρο ή χώρους που αντιτίθενται). Αυτά καθιστούν απαραίτητη την ίδρυση της πανεπιστημιακής αστυνομίας;
Να σχολιάσω για τα του χώρου: θεωρώ ότι αυτό που συνέβη στη Θεσσαλονίκη, έδινε μια εξαιρετική ευκαιρία στην Κοινοβουλευτική Αριστερά, να ξεκαθαρίσει τις σχέσεις της με την αντιεξουσιαστική Αριστερά. Επειδή όμως, η βία που ασκεί η αντιεξουσιαστική Αριστερά μοιάζει στα μάτια όλων αυτών των ανθρώπων, ως επαναστατική βία, γι’ αυτό το λόγο έχουν απονευρωθεί. Και ακολουθούν από πίσω από τους κανόνες που ορίζει η αντιεξουσιαστική Αριστερά, η οποία μιμείται καταστάσεις Πολυτεχνείου –χωρίς να υπάρχει το Πολυτεχνείο.
Η πανεπιστημιακή αστυνομία, είναι ένα από τα πολλά βήματα που γίνονται για να ξεριζωθεί η βία από το πανεπιστήμιο. Αυτό δεν γίνεται από τη μία μέρα στην άλλη. Θέλει καιρό.
Το πρώτο βήμα, κατά την γνώμη μου και το πιο σοβαρό, ήταν να παρεμβαίνει η πανεπιστημιακή αστυνομία μέσα στα πανεπιστημιακά ιδρύματα. Το δεύτερο ήταν να κλείσουν τα ‘στέκια’ (οι καταλήψεις). Το τρίτο ήταν η πανεπιστημιακή αστυνομία. Το τέταρτο ήταν οι ελεγχόμενες πύλες εισόδου. Θέλω να πω ότι δεν είναι ένα μέτρο –και ούτε η πανεπιστημιακή αστυνομία από μόνη της αρκεί. Είναι το σύνολο των μέτρων που πρέπει να ληφθούν.
• Η αλήθεια είναι πάντως, ότι εδώ και πολλά χρόνια, παρακολουθούμε ότι υπάρχει βία μέσα στα πανεπιστημιακά ιδρύματα, τόσο εναντίον των εκπαιδευτικών όσο και εναντίον των πρυτάνεων, ενώ δημιουργείται πρόβλημα στους φοιτητές που θέλουν να συνεχίσουν τις σπουδές τους. Κάποια κέντρα, πολιτικοί και μη χώροι το χρησιμοποιούν για δικούς τους λόγους και τελικά, δημιουργούν μια πολύ κακή εικόνα ενώ δεν μπορεί να λειτουργήσει η εκπαίδευση.
Σίγουρα είναι ένα βήμα. Ωστόσο, δεν μπορούν να αλλάξουν όλα από την μία μέρα στην άλλη. Θέλει χρόνο.
Η βία, είναι μία υποκουλτούρα στο ελληνικό πανεπιστήμιο και πολλοί θεωρούν ότι είναι ένα υποφαινόμενο και ότι υπάρχουν άλλα αίτια από κάτω. Δεν υπάρχουν άλλα αίτια. Στην πραγματικότητα, η πανεπιστημιακή βία είναι το κύριο γνώρισμα της ψευδοεπαναστατικής υποκουλτούρας που έχουμε στα πανεπιστήμιά μας.
• Κύριε υπουργέ, όλο αυτό το διάστημα της διακυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας, κατά την άποψή σας, έχουν γίνει βήματα για την βελτίωση καίριων ζητημάτων στον τομέα της Παιδείας –αν και είχαμε την διετή πανδημική κρίση.
Τα βήματα στην Παιδεία γίνονται τώρα και τα αποτελέσματα θα τα δούμε στα επόμενα χρόνια. Το ένα είναι π.χ. η δυνατότητα της αστυνομίας να εισέρχεται σε πανεπιστημιακούς χώρους όταν υπάρχουν παράνομες πράξεις. Το δεύτερο είναι η θέσπιση της ελάχιστης βάσης εισαγωγής. Επίσης, περιορίστηκε ο αριθμός των φοιτητών οι οποίοι εγκαταλείπουν το πανεπιστήμιο διότι δεν έχουν τα γνωσιακά εφόδια για να συνεχίσουν (χαμηλοί βαθμοί). Το τρίτο, θα έλεγα ότι είναι τα ξενόγλωσσα προγράμματα σπουδών: λέμε ότι η Ελλάδα είναι ‘σταυροδρόμι’ Πολιτισμών και επηρεάζει την περιοχή της κ.λπ. Πόσοι ξένοι φοιτητές φοιτούσαν στα ελληνικά πανεπιστήμια; Ελαχιστότατοι. Τώρα με τα ξενόγλωσσα προπτυχιακά προγράμματα, κάνουμε άνοιγμα σε αυτή την τεράστια αγορά.
Επιπλέον, αλλάξαμε τον τρόπο χρηματοδότησης των πανεπιστημίων. Θεσπίσαμε την Εθνική Αρχή για την Ανώτατη Εκπαίδευση, η οποία αξιολογεί και κρίνει τα πανεπιστήμια και την πορεία τους με πολύ πιο συστηματικό τρόπο.
Όλα αυτά, είναι βήματα για την βελτίωση της ποιότητας του ελληνικού πανεπιστημίου.
• Όλο αυτό το χρονικό διάστημα της πανδημικής κρίσης, έγιναν κάποιες αλλαγές στα δεδομένα π.χ. η εξ αποστάσεως εκπαίδευση, τηλε-εκπαίδευση κ.λπ. Αυτό θα είναι ένα εργαλείο το οποίο θα χρησιμοποιηθεί από εδώ και στο εξής;
Βεβαίως. Σύντομα θα έχουμε ένα νέο νόμο για την Ανώτατη Παιδεία στον οποίο προβλέπονται πολλές καινούργιες δυνατότητες που ανοίγει η εξ αποστάσεως εκπαίδευση –κυρίως σε μεταπτυχιακά μαθήματα- αλλά και σε συνεργασίες με ξένα πανεπιστήμια, σε συνεργασίες με καθηγητές κ.λπ. Είναι πολλά καινούργια πράγματα που θα δούμε στην Παιδεία, τα οποία αξιοποιούν αυτές τις νέες τεχνολογίες.
• Όπου να ’ναι θα έχουμε πανελλαδικές. Πώς τα βλέπετε τα πράγματα; Έχουν υπάρξει βελτιώσεις σε σχέση με προηγούμενες χρονιές, είναι καλύτερα τα δεδομένα (χωρίς να μιλάμε για την διετία της πανδημίας);
Οι πανελλαδικές εξετάσεις, έχουν το χαρακτηριστικό ότι τα παιδιά εξετάζονται μεταξύ των παιδιών που είναι στην ίδια τάξη. Επομένως έχουν όλοι τα ίδια βιώματα, τις ίδιες παραστάσεις. Τα παιδιά, ζορίστηκαν στα προηγούμενα δύο χρόνια με όλη αυτή την κατάσταση που δημιούργησε η πανδημία του κορωνοϊού που δεν έκαναν μαθήματα, δεν είναι κάποια παιδιά που βρίσκονται σε ουσιωδώς καλύτερη θέση σε σχέση με άλλα. Ήταν κάτι που ίσχυε για όλα τα παιδιά. Αν το συγκρίνουμε με την κατάσταση πριν από τρία χρόνια, θα σας έλεγα ότι ήταν σαφώς καλύτερα. Ωστόσο κάθε φορά δίνεις εξετάσεις υπό συγκεκριμένες συνθήκες.
• Δύο θέματα θα σας θέσω ακόμη: πρώτον, το θέμα των διορισμών, όπου οι εκπαιδευτικοί ζητούν μόνιμους διορισμούς και δεύτερον, τα κενά στην εκπαίδευση. Πώς ήταν αυτή η σχολική χρονιά που φτάνει στο τέλος της;
Είχαμε λιγότερα κενά σε σχέση με άλλες χρονιές και κυρίως, φτιάξαμε ένα σύστημα με το οποίο καλύπτονταν οι κενές θέσεις σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. Για πρώτη φορά, ύστερα από πολλά χρόνια, έγιναν ξανά διορισμοί καθηγητών στο δημόσιο. Για την νέα σχολική χρονιά, θα έχουμε ένα λίγο διαφορετικό σύστημα: θα έχουμε εικόνα για τα κενά, αρκετά πριν ανοίξουν τα σχολεία, για να γίνει ο αναγκαίος προγραμματισμός. Υπάρχουν πάντως και καταστάσεις τις οποίες δεν μπορείς να προβλέψεις –όπως π.χ. μια επαπειλούμενη εγκυμοσύνη ή ένα ατύχημα. Ο στόχος είναι να έχουμε λάβει όλα τα μέτρα (όπου μπορούν να προβλεφθούν) και να προχωρήσουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο από την έναρξη του Σεπτεμβρίου.
• Συνεπώς, θα επιστρέψουμε στην ‘κανονικότητα’ στην εκπαίδευση;
Βέβαια! Και φέτος επιστρέψαμε στην κανονικότητα και μάλιστα χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα. Το πρόβλημα ήταν όταν τα σχολεία έμειναν κλειστά για ενάμιση χρόνο.
• Ωστόσο, τα πράγματα πήγαν καλά σχετικά με τα κρούσματα στα σχολεία.
Βεβαίως, και μάλιστα όσοι χρησιμοποιούσαν εκφράσεις όπως, ότι τα σχολεία θα λειτουργούσαν σαν ‘υπερπολλαπλασιαστής’ μετάδοσης του ιού κ.λπ. τελικά, δεν ζήτησαν ούτε ένα συγγνώμη. Είδαμε τελικά ότι δεν διαπιστώθηκαν προβλήματα αφού τα μέτρα προστασίας, τηρήθηκαν με πολύ αυστηρό τρόπο. Κάποια στιγμή ακούσαμε ότι χρειαζόμασταν ένα 10% επιπλέον τάξεων… Πιθανόν σε ένα άλλο κράτος που θα έχει τόσα πολλά κονδύλια και μέσα σε λίγους μήνες να κάνει κάτι τέτοιο με περισσότερες αίθουσες! Στην Ελλάδα έχουμε συγκεκριμένα οικονομικά δεδομένα. Τελικά, η απάντηση ήρθε από τους ίδιους τους μαθητές σε όλες τις βαθμίδες που απέδειξαν ότι δεν υπήρξε πρόβλημα υπερ-μετάδοσης στα σχολεία.