Τη στρατηγική τους, εν όψει φθινοπώρου και του ενδεχομένου πρόωρης προσφυγής στις κάλπες, επαναχαράσσουν οι ηγετικές ομάδες όλων των κομμάτων, επιδιώκοντας με διεισδυτικές κινήσεις να διευρύνουν το πεδίο αναφοράς τους και να «ανοίξουν» τον εκλογικό τους ορίζοντα.
Οι κινήσεις που σχεδιάζουν τα κόμματα για το επόμενο χρονικό διάστημα, τόσο για την προσέγγιση προσώπων από όμορους πολιτικούς χώρους όσο και σε προγραμματικό – εξαγγελτικό επίπεδο, θα έχουν ως στόχο να ενισχύσουν τον πολυσυλλεκτικό τους χαρακτήρα, αλλά κυρίως να πείσουν την κοινή γνώμη ότι στη μεταμνημονιακή περίοδο (όπως την εννοεί το κάθε κόμμα) δεν τίθεται υπό αίρεση και εν κινδύνω η ευρωπαϊκή πορεία της χώρας και πολύ περισσότερο πως η δική τους παρουσία στην κυβερνητική θα… «ξημερώσει» περισσότερο ασφαλείς μέρες για τους πολίτες.
ΑΝΟΙΓΜΑ ΤΗΣ Ν.Δ.
Στο πλαίσιο του σχεδιασμού αυτού ο Αντ. Σαμαράς προετοιμάζει ένα αμφίπλευρο άνοιγμα της ΝΔ προς την Κεντροδεξιά όσο και προς τα δεξιά του κόμματος, με ένα κάλεσμα συσπείρωσης και επανένταξης στελεχών και βουλευτών που έχουν αδρανοποιηθεί ή αποχώρησαν από τους ΑΝΕΛ, με στόχο αφενός τη δημιουργία «προεδρικής πλειοψηφίας» και αφετέρου τη γενικότερη ανασύνταξη της παράταξης. Με το κάλεσμα αυτό σε συνδυασμό με πρωτοβουλίες -όπως σταδιακή μείωση της φορολογίας, αποκατάσταση αδικιών, μεγάλες επενδυτικές συμφωνίες κ.λπ.- στο Μέγαρο Μαξίμου θέλουν να σηματοδοτούν το πέρασμα της χώρας στη μεταμνημονιακή περίοδο.
Με αυτόν τον τρόπο εκτιμούν ότι θα καταφέρουν να «συγκινήσουν» και πάλι το μεγάλο κεντροδεξιό ακροατήριο που επιθυμεί τη σταθερότητα και αποστρέφεται τις ακρότητες, ενώ ταυτόχρονα θα μπορέσουν να διεισδύσουν εκ νέου σε τμήματα ψηφοφόρων που εγκατέλειψαν τη ΝΔ εξαιτίας των σκληρών μνημονιακών μέτρων και βρέθηκαν στην κάλπη των ΑΝΕΛ και της ΧΑ. Οι πρόσφατες αναφορές του πρωθυπουργού στις Βρυξέλλες για την υπεράσπιση μεσαίας τάξης και η επισήμανση του ότι «μια ισχυρή μεσαία τάξη είναι η σταθερή βάση ενός δημοκρατικού πολιτεύματος» και πως «δεν μπορούμε να αφήσουμε τις μεσαίες τάξεις να σαρωθούν», είναι προφανές ότι εντάσσονται στην προσπάθεια προσέγγισης των κεντροδεξιών ψηφοφόρων, ενώ προς την ίδια κατεύθυνση στόχευαν οι επιλογές του κεντρογενούς Γκ. Χαρδούβελη στο τιμόνι του υπουργείου Οικονομικών και του συντηρητικού (πλην «μετρημένου») Ν. Δένδια στο υπουργείο Ανάπτυξης.
Από την άλλη πλευρά με τη μαζική είσοδο στην κυβέρνηση στελεχών λαϊκής δεξιάς, αλλά και με στοχευμένα μέτρα -όπως η δέσμευση της Τετάρτης για την αποκατάσταση του μισθολογίου των ένστολων- θα επιδιώξουν να προσεγγίσουν τους εκ δεξιών «χαμένους» ψηφοφόρους, καθώς η «δεξαμενή» αυτή θεωρείται προνομιακή για τη ΝΔ, καθώς κανένα άλλο κόμμα (πλην των ΑΝΕΛ που παραπαίουν) δεν μπορεί να διεισδύσει.
Η ΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ
Αντιθέτως, μονόπλευρη, αποκλειστικά προς την πλευρά της Κεντροαριστεράς, φαίνεται πως θα είναι η προσπάθεια που θα κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ για να διευρύνει τη δική του εκλογική του βάση, καθώς (ακόμη κι αν ήθελαν στην Κουμουνδούρου) οι εξ αριστερών δεξαμενές ψηφοφόρων, που ελέγχονται από το ΚΚΕ, δύσκολα θα μετακινηθούν.
Με αυτά τα δεδομένα το κάλεσμα του Αλ. Τσίπρα για τη δημιουργία ενός παλλαϊκού μετώπου, δείχνει ότι μπορεί να βρει ανταπόκριση σε ένα τμήμα παλαιών στελεχών του ΠΑΣΟΚ ή και ένα μέρος της ΔΗΜΑΡ, αλλά το μεγάλο στοίχημα και επιδίωξη της Κουμουνδούρου θα είναι να πείσει τους ψηφοφόρους της Κεντροαριστεράς ότι δεν πρέπει να φοβούνται μια κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Ετσι με χαμηλούς τόνους στη ρητορική τους, με διαβεβαιώσεις για μια ρεαλιστική πολιτική σε περίπτωση που βρεθούν στην κυβέρνηση, αλλά και με τα πολιτικά ανοίγματα προς την Κεντροαριστερά, ο Αλ. Τσίπρας θα προσπαθήσει να διεμβολίσει τη δεξαμενή των κεντρογενών ψηφοφόρων, καθώς μόνο από εκεί μπορεί να διευρύνει την εκλογική του βάση.
Στο πλαίσιο αυτό έχει «εξαφανιστεί» πλέον οποιαδήποτε αναφορά στο θέμα του νομίσματος, ενώ επιχειρείται συνεχώς να στηθούν «γέφυρες» συνεννόησης με τα κέντρα λήψης αποφάσεων στην Ευρώπη, ώστε να πλασαριστεί ο ΣΥΡΙΖΑ ως μια υπεύθυνη δύναμη που μπορεί να διασφαλίσει την απρόσκοπτη συνέχεια του κράτους και ασφαλή θέση της Ελλάδας στην Ευρώπη χωρίς τον κίνδυνο πισωγυρίσματος.
Ταυτόχρονα, με προφανή στόχο να μην χάσει τους παραδοσιακούς ψηφοφόρους του, αλλά και εκείνους που κινήθηκαν προς τον ΣΥΡΙΖΑ μετά το 2012, θα επιμείνουν και σε μια αντιμνημονιακή ρητορεία υποσχόμενοι επανακρατικοποιήσεις φορέων, επιχειρήσεων και τραπεζών, καθώς και την αποκατάσταση μισθών, συντάξεων και εργασιακών σχέσεων.
ΤΟ ΑΦΗΓΗΜΑ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ
Επίσης μονόπλευρη φαίνεται πως θα είναι και η στρατηγική του ΠΑΣΟΚ, καθώς θα επιδιώξει να κατοχυρωθεί ως πυλώνας ευθύνης και σταθερότητας της Κεντροαριστεράς, κρατώντας στο εξής σχεδόν τις ίδιες αποστάσεις από τη ΝΔ και τον ΣΥΡΙΖΑ. Ο Ευάγγ. Βενιζέλος το επόμενο διάστημα θα επιδιώξει με συγκεκριμένες κινήσεις και πρωτοβουλίες (τόσο εντός όσο και εκτός κυβέρνησης) να ενισχύσει το κοινωνικό-προοδευτικό προφίλ του ΠΑΣΟΚ.
Στο πλαίσιο αυτό θα επιδιώξει την επαναδιαπραγμάτευση με την τρόικα προκειμένου να υπάρξουν αλλαγές σε συγκεκριμένες δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί (όπως η μείωση του αριθμού των απολύσεων στο Δημόσιο, η βελτίωση του σχεδίου για το πλαίσιο των εργασιακών σχέσεων κ.λπ.) ώστε να επιβεβαιωθεί στη συνείδηση των ψηφοφόρων ως η προοδευτική συνιστώσα της κυβέρνησης. Στόχος η επαναπροσέγγιση των ψηφοφόρων που «κοιτούν» προς το «Ποτάμι» και κυρίως προς την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά εξακολουθεί να τους «φοβίζει» η αβέβαιη προοπτική μιας κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ και επιθυμούν τα πιο «ήρεμα νερά» που μπορεί να εξασφαλίσει η συμμετοχή του ΠΑΣΟΚ σε μια κυβέρνηση συνεργασίας.
Ταυτόχρονα και βαδίζοντας προς το Συνέδριο της Δημοκρατικής Παράταξης, τον Οκτώβριο, ο κ. Βενιζέλος θα απευθύνει νέο κάλεσμα συνεργασίας προς τα στελέχη της Πρωτοβουλίας των «58» όσο και προς τη ΔΗΜΑΡ (ή ένα τμήμα αυτής), καθώς και σε πρόσωπα του ευρύτερου χώρου Κεντροαριστεράς, θέτοντας ως κεντρική επιδίωξη τη δημιουργία ενός ενιαίου φορέα, απαλλαγμένου από τα «βαρίδια» του παρελθόντος που θα μπορέσει να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο στο μετεκλογικό σκηνικό.
ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ
ΜΙΑ ΚΟΙΤΗ
Στο «Ποτάμι», τέλος, αν και επί του παρόντος φαίνεται ότι θα επιδιώξουν να έχουν έναν αυτόνομο πολιτικό ρόλο, ώστε να καθορίσουν χωρίς ιδεολογικές δεσμεύσεις και υπόβαθρο τις μετεκλογικές τους συνεργασίες, καταλαβαίνουν ότι δεν μπορούν εσαεί να «πατούν» ταυτόχρονα από τον φιλελευθερισμό και το «αριστερό» άκρο της ΝΔ έως την αριστερά και το «δεξιό» άκρο του ΣΥΡΙΖΑ. Ο κίνδυνος να συνθλιβεί το «Ποτάμι» είτε μεταξύ του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΡΙΖΑ, είτε μεταξύ του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ, είναι πολύ πιθανός και ήδη ο Στ. Θεοδωράκης, μέσα και από το Ιδρυτικό Συνέδριο του κόμματος που ξεκίνησε προχθές, άρχισε να κάνει τα πρώτα ανοίγματα για πολιτικές συνεργασίες. Σε πρώτη φάση τα ανοίγματα του κ. Θεοδωράκη απευθύνονται προς στελέχη της μειοψηφίας της ΔΗΜΑΡ (Σπ. Λυκούδης, Γρ. Ψαριανός, Ανδρ. Παπαδόπουλος κ.λπ.), καθώς άπαντες γνωρίζουν πως η Δημοκρατική Αριστερά οδηγείται σε μία διάσπαση, και κάποιοι θα αναζητήσουν διέξοδο είτε προς το «Ποτάμι» είτε προς το ΠΑΣΟΚ και την «Ελιά» και κάποιοι άλλοι -προεκλογικά ή μετεκλογικά- στον ΣΥΡΙΖΑ.
