Το Μελεκούνι είναι ένα διαχρονικό, παραδοσιακό, υγιεινό γλύκισμα που ξεχωρίζει για την υπέροχη γεύση και την υψηλή διατροφική του αξία. Για την παρασκευή του χρησιμοποιείται μυρωδάτο θυμαρίσιο μέλι που παράγεται από τα νησιά της Δωδεκανήσου, φυσικό σησάμι, προστίθενται ολόκληρα αμύγδαλα, ξυσμένο πορτοκάλι – κίτρο – περγαμόντο και διάφορα μπαχαρικά ανάλογα με την περιοχή. Το μυστικό της συνταγής είναι η αγάπη και η χαρά των στιγμών που συνοδεύει το Μελεκούνι και ο παραδοσιακός τρόπος παρασκευής του.
Στο νησί της Ρόδου, σύμφωνα με την παράδοση, στους γάμους και τα βαφτίσια κερνάνε τους καλεσμένους Μελεκούνι. Η ονομασία Μελεκούνι έχει ρίζες στην Αρχαία Ελλάδα. Αποτελείται από 2 συνθετικά, μελε και κούνι, από το μέλι και το κουνί (κούνα-ες) όπως λέμε τους σπόρους στη Ρόδο. Προέρχεται από το κόκκων (του κόκκωνος) που στην Αρχαία Ελληνική γλώσσα σημαίνει σπόρος. Το μέλι και το σησάμι είχαν πολύ σημαντική θέση στο διαιτολόγιο των αρχαίων Ελλήνων.
Τα ιδιαίτερα ποιοτικά χαρακτηριστικά του συνοψίζονται στα εξής: α) Μαλακή και εύκαμπτη υφή, β) Μαστιχωτή δομή, γ) Γεύση που χαρακτηρίζεται από το μυρωδάτο θυμαρίσιο μέλι, το αναποφλοίωτο ψημένο σησάμι, τα ψημένα αμύγδαλα χωρίς φλούδα και το ιδιαίτερο άρωμα των εσπεριδοειδών και των μπαχαρικών που χρησιμοποιούνται ανάλογα με την περιοχή δ) Ρομβοειδές σχήμα. Το φτιάχνουν σε μεγάλα ταψιά και το κερνούν μετά τη στέψη. Παλαιότερα σε ορισμένες περιοχές το έδιναν αντί για προσκλητήριο, σήμερα συνοδεύει τις προσκλήσεις. Το προσφέρουν και την ημέρα που στρώνουν το νυφικό κρεβάτι.
2018: Το Μελεκούνι αναγνωρίζεται ως Προϊόν Γεωγραφικής Ένδειξης της Ρόδου και φέρει τη σήμανση ΠΓΕ (PGI).
2022: Το Μελεκούνι εγγράφεται στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Στην απόφαση, που ελήφθη από το υπουργείο Πολιτισμού, αναφέρεται ότι το «Μελεκούνι» συνδέεται με τη συλλογική μνήμη και τις διατροφικές πρακτικές των Ροδίων, καθώς και με τη διαμόρφωση και διάδοση των τοπικών διατροφικών συνηθειών αλλά και της παραδοσιακής ελληνικής ζαχαροπλαστικής.
Το Μελεκούνι θα μπορούσε να αποτελέσει ένα άκρως θρεπτικό και απολαυστικό σνακ για τα παιδιά στο σχολείο και για τους γονείς στη δουλειά. Είναι μάλιστα και πολύ καλή πηγή άμεσης ενέργειας για αθλητές και αθλούμενους. Θα πρέπει όμως να επισημανθεί ότι το Μελεκούνι πρέπει να καταναλώνεται με προσοχή από διαβητικούς και από άτομα που προσπαθούν να μειώσουν το σωματικό τους βάρος, γιατί είναι μεν πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά αλλά είναι πλούσιο και σε θερμίδες.
Ένα vegetarian & gluten-free γλυκό σνακ χωρίς ίχνος ζάχαρης που θα λατρέψετε παιδιά και μεγάλοι!
ΥΛΙΚΑ
• 300 γραμμάρια αναποφλοίωτο σησάμι καβουρδισμένο
• 100 γραμμάρια ολόκληρα αμύγδαλα ψημένα χωρίς φλούδα
• Ξύσμα από ½ πορτοκάλι
• ½ κουταλιά της σούπας κανέλα τριμμένη
• ½ κουταλιά της σούπας μοσχοκάρυδο τριμμένο
• ½ κουταλάκι του γλυκού γαρύφαλλο τριμμένο
• ½ κουταλιά της σούπας μαστίχα σπασμένη σε σκόνη
• 250 γραμμάρια μυρωδάτο μέλι θυμαρίσιο
• Λίγες σταγόνες φρεσκοστυμμένος χυμός λεμονιού
• Ηλιέλαιο για το άλειμμα
• 2 μεγάλες λαδόκολλες
ΟΔΗΓΙΕΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ
1. Για το διαχρονικό, παραδοσιακό, υγιεινό Ροδίτικο Μελεκούνι, βάζετε πρώτα το μέλι να βράσει με λίγες σταγόνες φρεσκοστυμμένο χυμό λεμονιού, για 5-6 λεπτά, ανακατεύοντας συνεχώς με μια ξύλινη κουτάλα, προσέχοντας μην καεί.
2. Ρίχνετε μερικές σταγόνες από το μέλι που βράζει σε ένα πιατάκι με νερό και όταν το μέλι καραμελώσει τότε είναι έτοιμο.
3. Έπειτα, προσθέτετε το καβουρδισμένο σησάμι μέσα στο μέλι, τα μυρωδικά, το ξύσμα πορτοκαλιού και τέλος τα ψημένα αμύγδαλα.
4. Ανακατεύετε πολύ καλά με μία ξύλινη κουτάλα, μέχρι να ομογενοποιηθεί το μείγμα.
5. Στη συνέχεια, αποσύρετε από τη φωτιά και απλώνετε ομοιόμορφα το μείγμα σε μία λαδόκολλα, την οποία έχετε αλείψει με λίγο ηλιέλαιο και καλύπτετε με ακόμα μία λαδωμένη λαδόκολλα.
6. Με τη βοήθεια ενός πλάστη, ανοίγετε το μείγμα σε φύλλο πάχους ενός εκατοστού.
7. Αφήνετε το Μελεκούνι να κρυώσει σε θερμοκρασία δωματίου για 5-10 λεπτά.
8. Μόλις κρυώσει, το κόβετε με ένα ίσιο μαχαίρι σε ρόμβους και σερβίρετε.
TIP: Προσέχουμε να μην παραβράσει το μέλι, καθώς θέλουμε το Μελεκούνι να είναι μαλακό και εύπλαστο κι όχι σκληρό σαν παστέλι. Διατηρείται σε δροσερό και ξηρό μέρος.
1. Οι τιμές βασίζονται στη διατροφική βάση του Υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ (US Department of Agriculture, USDA).
2. Το ποσοστό Συνιστώμενης Ημερήσιας Πρόσληψης (% ΣΗΠ) σας δείχνει πόσο συμβάλει το κάθε θρεπτικό συστατικό από μία μερίδα της συνταγής στη συνολική ημερήσια πρόσληψη. Ο υπολογισμός βασίζεται στις ημερήσιες τιμές αναφοράς (Daily Values) του Οργανισμού Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) των ΗΠΑ, με βάση 2000 kcal ανά ημέρα για έναν μέσο υγιή ενήλικα. Ανάλογα με τις ενεργειακές ανάγκες του κάθε ατόμου, το % ΣΗΠ μπορεί να είναι χαμηλότερο ή υψηλότερο. Γενικότερα εάν το % ΣΗΠ για ένα συγκεκριμένο θρεπτικό συστατικό είναι μικρότερο ή και ίσο με 5%, το τρόφιμο θεωρείται πως είναι χαμηλό σε περιεκτικότητα ως προς το συγκεκριμένο θρεπτικό συστατικό. Αντίστοιχα, εάν το % ΣΗΠ για ένα συγκεκριμένο θρεπτικό συστατικό είναι μεγαλύτερο ή και ίσο με 20%, το τρόφιμο θεωρείται πως είναι υψηλό σε περιεκτικότητα ως προς το συγκεκριμένο θρεπτικό συστατικό.
Για περισσότερες διατροφικές συμβουλές μπορείτε να επικοινωνήσετε με τον Μοράρη Κ. Εμμανουήλ, Msc Αθλητικό Διαιτολόγο – Διατροφολόγο.
ΚΑΛΗ ΠΑΝΑΓΙΑ
ΜΕ ΥΓΕΙΑ!!!