Στην πορεία της τουριστικής σεζόν στην Ελλάδα αναφέρεται σε συνέντευξη που παραχώρησε στη «δ» η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Σωματείων Ξεναγών (FEG), κυρία Έφη Καλαμπουκίδου, τονίζοντας ότι τα πράγματα εξελίχθηκαν ικανοποιητικά επισημαίνοντας ότι μπορούμε να μιλάμε για μία αρκετά καλή τουριστική σεζόν.
Η κυρία Καλαμπουκίδου αναφέρεται στον καθοριστικό ρόλο που διαδραματίζει ο επαγγελματίας διπλωματούχος ξεναγός στη διαμόρφωση της τουριστικής εμπειρίας και μιλά για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κλάδος. Δηλώνει ότι οι επισκέπτες αναζητούν την αυθεντική φιλοξενία, υπογραμμίζοντας ότι η αυθεντικότητα προϋποθέτει την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών.
Ακολουθεί η συνέντευξη της κυρίας Καλαμπουκίδου αναλυτικά:
• Κυρία Καλαμπουκίδου, πώς θα χαρακτηρίζατε τη φετινή σεζόν; Είναι θετικό το …πρόσημο;
Η φετινή σεζόν εξελίχθηκε ικανοποιητικά σε όλη την Ελλάδα γενικώς και τα πράγματα συνεχίζουν να είναι καλά και τον Οκτώβριο. Η κίνηση πλησίασε στα επίπεδα του 2019, ενώ κάποιοι προορισμοί κατάφεραν να υπερβούν τις επιδόσεις που σημείωναν πριν την πανδημία του κορωνοϊού.
Σε ένα βαθμό, η αύξηση της κίνησης ίσως είναι συγκυριακή, αφού αρκετοί εξαργύρωσαν voucher που είχαν κρατήσει από το 2020 λόγω αναβολής των ταξιδιών τους. Γενικότερα όμως, μπορούμε να μιλάμε για μία αρκετά καλή σεζόν.
• Εξακολουθεί η πανδημία του κορωνοϊού να απασχολεί τους επισκέπτες; Επηρεάζει τη συμπεριφορά τους;
Η αλήθεια είναι ότι οι τουρίστες συμπεριφέρονται σαν να μην υπάρχει ή σαν να μην υπήρχε ποτέ ο κορωνοϊός. Έπειτα από δύο χρόνια έχουν αρθεί οι περιορισμοί που εφαρμόστηκαν σε όλο τον κόσμο για την αναχαίτιση της διασποράς του ιού. Όλοι θέλουν να αισθάνονται ελεύθεροι και κανείς δεν φορά μάσκα ούτε σε κλειστούς χώρους. Εμείς, έχοντας ως επαγγελματίες ξεναγοί καθημερινά στενή επαφή με πολύ κόσμο, είμαστε επιφυλακτικοί και προσπαθούμε να τηρούμε τα προβλεπόμενα μέτρα, τις αποστάσεις, τη χρήση μάσκας κλπ.
Εκείνο που παρατηρούμε είναι ότι οι επισκέπτες ζητούν περισσότερο από ποτέ αποδράσεις σε εξωτερικούς χώρους, περπάτημα και πεζοπορίες σε βουνά και αποφεύγουν τους κλειστούς χώρους όπως μουσεία, χωρίς βέβαια αυτό να είναι πάντα εφικτό στις οργανωμένες εκδρομές.
• Υπάρχουν νέες τάσεις στον τουρισμό και νέα προϊόντα που έχουν ζήτηση;
Εξακολουθεί να υπάρχει ζήτηση και ενδιαφέρον γύρω από τον ελληνικό πολιτισμό. Τα μνημεία και οι αρχαιολογικοί χώροι συνεχίζουν να προσελκύουν τους επισκέπτες.
Απλώς όλο και πιο συχνά, τα πρακτορεία προσπαθούν να προσθέσουν νέες εμπειρίες, στο πακέτο των διακοπών, όπως επισκέψεις σε οινοποιεία, δραστηριότητες στη φύση κλπ. Και αυτό συμβαίνει επειδή υπάρχει σχετική ζήτηση.
• Ποιος είναι ο ρόλος του επαγγελματία ξεναγού στη διαμόρφωση της τουριστικής εμπειρίας;
Οι διπλωματούχοι ξεναγοί προσπαθούμε να επιμορφωνόμαστε και να προσαρμοζόμαστε συνεχώς στις νέες συνθήκες, στις προσδοκίες και απαιτήσεις των επισκεπτών. Συνήθως συνοδεύουμε ένα γκρουπ από την πρώτη του εκδρομή μέχρι και τη μέρα που θα αποχωρήσει. Είμαστε συνέχεια σε επαφή με τους επισκέπτες και γνωρίζουμε καλά τις επιθυμίες τους, πριν ακόμη τις εκφράσουν. Προσπαθούμε να διαμορφώσουμε το πρόγραμμα με τέτοιο τρόπο ώστε να φύγει ο επισκέπτης ικανοποιημένος και να θέλει να επιστρέψει μελλοντικά στον ίδιο ή σε κάποιο κοντινό προορισμό και να διαφημίσει τον τόπο που επισκέφθηκε στους γνωστούς, στους φίλους και στους συγγενείς του.
Ο ρόλος του ξεναγού δεν περιορίζεται μόνο στα μουσεία και στους αρχαιολογικούς χώρους, όπως μπορεί να πιστεύει ο περισσότερος κόσμος. Συνοδεύοντας καθημερινά τα γκρουπ των επισκεπτών, δεν περιοριζόμαστε στη μετάδοση πληροφοριών για την ιστορία και τον πολιτισμό. Καλύπτουμε πολλά άλλα θέματα, από την παράδοση και την αρχιτεκτονική ενός τόπου μέχρι τη γαστρονομία και τη λαογραφία κοκ.
• Ενισχύθηκε φέτος η απασχόληση στον κλάδο σας;
Σε μεγάλα τουριστικά νησιά όπως είναι η Ρόδος, η Μύκονος, η Σαντορίνη, η Κέρκυρα και η Κρήτη υπάρχει μεγαλύτερη απασχόληση στον κλάδο μας. Σε άλλα νησιά όπως η Μυτιλήνη, οι συνάδελφοι δεν έχουν σχεδόν καθόλου εργασία και αναγκάζονται να μεταβούν στην Αθήνα ή σε κάποιο άλλο προορισμό για να δουλέψουν.
Φέτος, πολλοί ξεναγοί αναγκάζονται να μετακινηθούν σε όλη την Ελλάδα ανάλογα με τη ζήτηση.
Μπορεί σε ένα προορισμό οι υπάρχοντες ξεναγοί να μην επαρκούν και σε κάποιο άλλο να μην έχουν δουλειά.
• Εξακολουθεί να υπάρχει το πρόβλημα του αθέμιτου ανταγωνισμού και των παράνομων ξεναγήσεων στον κλάδο σας;
Ο αθέμιτος ανταγωνισμός συνεχίζει να υπάρχει και το φαινόμενο έχει μάλιστα αυξητικές τάσεις. Όσο αυξάνονται οι θεματικές εμπειρίες και ξεναγήσεις, τόσο θα αυξάνονται και οι παράνομοι ξεναγοί οι οποίοι υποτίθεται ότι μπορεί να κάνουν απλώς πεζοπορίες ή περπάτημα, ταυτόχρονα όμως κάνουν και ξενάγηση. Η νομοθεσία είναι συγκεκριμένη, δυστυχώς όμως δεν εφαρμόζεται. Δεν γίνονται έλεγχοι και όλοι οι τουριστικοί φορείς διαμαρτύρονται ότι δεν υπάρχει έλεγχος σε κανένα επίπεδο…
• Επαναλειτουργούν εδώ και κάποια χρόνια οι σχολές ξεναγών. Διασφαλίζουν την ποιότητα και την κατάρτιση των επαγγελματιών ξεναγών;
Λειτουργούν τα τελευταία χρόνια πέντε σχολές ξεναγών. Το αρνητικό είναι ότι μειώθηκε η διάρκεια των σπουδών και περιορίστηκε η πρακτική άσκηση. Πλέον δεν γίνονται εκδρομές ανά την Ελλάδα για να γνωρίσουν οι εκπαιδευόμενοι τους αρχαιολογικούς χώρους, τα αξιοθέατα και τα μνημεία. Και έχουμε πλέον το φαινόμενο να καλούνται οι συνάδελφοι να ξεναγήσουν σε χώρους που ποτέ δεν είχαν επισκεφθεί ως σπουδαστές στη σχολή.
• Θα συμβουλεύατε έναν νέο να ασχοληθεί με το επάγγελμα του ξεναγού;
Η αλήθεια είναι ότι την ερώτηση αυτή μου την κάνουν συχνά γονείς και νέα παιδιά. Αυτό που τους ρωτάω πάντα, είναι τι ξένες γλώσσες μιλούν. Εάν σπουδάσει κανείς στη σχολή ξεναγών και μιλά μόνο Αγγλικά, δεν είναι βέβαιο ότι θα βρει δουλειά. Εάν μιλά όμως κάποια σπάνια ξένη γλώσσα ή περισσότερες ξένες γλώσσες, αυξάνει τις πιθανότητες για επαγγελματική επιτυχία. Υπό αυτή την προϋπόθεση θα συμβούλευα κάποιο νέο να ασχοληθεί με τον κλάδο. Εξαρτάται βέβαια και από το μέρος που επιλέξεις να δουλέψεις. Στη Ρόδο και στην Κω λ.χ. υπάρχει ζήτηση, όπως και στην Πάτμο τελευταία λόγω της τόνωσης της κρουαζιέρας.
• Αντιμετωπίζουν οι Έλληνες ξεναγοί κοινά προβλήματα με τους ξεναγούς στην Ευρώπη;
Τα κοινά μας προβλήματα είναι οι παράνομες ξεναγήσεις. Στις χώρες της Βόρειας Ευρώπης όπου δεν υπάρχει τουριστική δραστηριότητα το καλοκαίρι, αναγκάστηκαν πολλοί συνάδελφοι να αλλάξουν δουλειά, να βρουν κάτι άλλο να κάνουν για να επιβιώσουν. Το πόρισμα αυτό προκύπτει από διαδικτυακή έρευνα που κάναμε τρεις φορές σε όλη την Ευρώπη. Στην Ελλάδα, οι περισσότεροι δήλωσαν ότι δεν θέλουν να αλλάξουν επάγγελμα και να συνεχίσουν.
Ασφαλώς, οι δύο προηγούμενες σεζόν και κυρίως αυτή του 2020 ήταν εξαιρετικά δύσκολες για τον κλάδο μας. Το 2020 δεν δουλέψαμε καθόλου και δεν λάβαμε σημαντικές ενισχύσεις από το κράτος. Στην Ευρώπη αντίθετα πήραν δεκαπλάσια επιδόματα απ’ ό,τι εμείς.
Να σας θυμίσω επίσης ότι παραμένει άλυτο το ζήτημα της καταμέτρησης των ενσήμων μας από τον ΕΦΚΑ. Παρόλο που οι πράκτορες και εμείς καταβάλλουμε κανονικά τις εισφορές, δεν έχουν καταχωρηθεί τα ένσημά μας από το 2019 με αποτέλεσμα πέρυσι να μην λάβουμε το επίδομα του ΟΑΕΔ ενώ και φέτος φοβόμαστε ότι θα το χάσουμε εάν δεν λυθεί το πρόβλημα της καταμέτρησης από τον ΕΦΚΑ.
• Ο τουρισμός και ο επαγγελματίας, διπλωματούχος ξεναγός θα συνεχίσουν να πορεύονται μαζί;
Ο διπλωματούχος ξεναγός θα συνεχίσει να υπάρχει παρά τα προβλήματα και τον αθέμιτο ανταγωνισμό. Με την εμπειρία, την εκπαίδευση, την κατάρτισή του και τις συνεχείς επιμορφώσεις, αποτελεί τον καλύτερο πρεσβευτή του ελληνικού Πολιτισμού. Και πάνω απ΄ όλα κανείς δεν μπορεί να αντικαταστήσει την προσωπική επαφή του ξεναγού με τον επισκέπτη.
Πιστέψτε με, αυτό που αναζητούν όλοι οι επισκέπτες, είναι η αυθεντική φιλοξενία και η αυθεντική ατμόσφαιρα της Ελλάδας, η επαφή και επικοινωνία με τους ντόπιους, η γαστρονομική κουλτούρα κάθε τόπου. Και η βασική προϋπόθεση για ένα αυθεντικό τουριστικό προϊόν είναι η ποιότητα. Δεν νοούνται οι εκπτώσεις στην ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών, στις εκδρομές, στη φιλοξενία, στο φαγητό, στις ξεναγήσεις…, εάν θέλουμε να προσφέρουμε ένα ποιοτικό, ελκυστικό, ανταγωνιστικό και κυρίως αυθεντικό τουριστικό προϊόν
