Το Φεστιβάλ Ευρωπαϊκής Πολυφωνίας της Ρόδου αποτελεί πλέον ένα καθιερωμένο καλλιτεχνικό θεσμό. Το 4ο φεστιβάλ ολοκληρώθηκε πριν λίγες ημέρες γιορτάζοντας την πολιτιστική γέφυρα Παρίσι-Ρόδος που έχει χτιστεί στα τελευταία χρόνια. Για δεκαπέντε συνεχόμενες ημέρες, η μεσαιωνική πόλη της Ρόδου μετατράπηκε σε ένα εργαστήρι μουσικής και τέχνης, ενώ δόθηκε η ευκαιρία στο κοινό να λάβει μέρος σε πολυάριθμα διαδραστικά μουσικά εργαστήρια και συναυλίες υψηλής αισθητικής στις οποίες συμμετείχαν διεθνούς φήμης καλλιτέχνες και μουσικά σύνολα.
Το φεστιβάλ, για το οποίο μιλούν στη «δ» οι συνιδρυτές του και καλλιτεχνικοί συνδιευθυντές, Χρύσανθος Αντωνίου και Σάββας Καρατζιάς, αποτελεί έναν καινούριο τρόπο γνωριμίας του κοινού με την κλασική μουσική μέσα από την τέχνη. Αναδεικνύει δε τις δυνατότητες της Ρόδου να φιλοξενήσει τέτοιες σημαντικές εκδηλώσεις, ενώ φέρνει στο προσκήνιο τον πλούσιο πολιτισμό του τόπου. Άλλωστε ένας από τους κυριότερους στόχους του Φεστιβάλ είναι η ανάδειξη της Ρόδου ως εξέχουσας καλλιτεχνικής πρωτεύουσας και η εδραίωσή της σαν έναν από τους πιο σημαντικούς προορισμούς πολιτιστικού τουρισμού διεθνώς. Επίσης, κύριο μέλημα του Φεστιβάλ αποτελεί η ανάπτυξη και η προώθηση της μουσικής στους νέους.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης του κ. Χρύσανθου Αντωνίου, προέδρου του γαλλικού Οργανισμού Arts Spontanés με έδρα το Παρίσι και του καταξιωμένου Ρόδιου συνθέτη και προέδρου του Οργανισμού Ars Artis κ. Σάββα Καρατζιά:
• Το Φεστιβάλ Ευρωπαϊκής Πολυφωνίας αποτελεί ένα καλλιτεχνικό θεσμό τεσσάρων ετών. Ποια είναι η πορεία του και ποια η εξέλιξή του μέχρι σήμερα;
ΧΡΥΣΑΝΘΟΣ
ΑΝΤΩΝΙΟΥ
Αρχικά ξεκίνησε ως ένα μουσικό φεστιβάλ και εξελίχθηκε σε ένα πολυθεματικό φεστιβάλ. Το σημαντικότερο είναι η συμμετοχή του κόσμου και η αγάπη που δεχόμαστε στα τελευταία χρόνια. Κάθε χρόνο αυξάνεται ο αριθμός των ανθρώπων που συμμετέχουν ενεργά.
Αυτή τη φορά δώσαμε έμφαση στην εκπαίδευση… κυρίως των μαθητών των δημοτικών σχολείων.
Επισκεφθήκαμε 10 διαφορετικά σχολεία και περίπου 1000 παιδιά συμμετείχαν στα εκπαιδευτικά σεμινάρια.
Οφείλω να πω ότι οι καλλιτέχνες που μας τιμούν με την παρουσία και τη συμμετοχή τους έχουν συμβάλει καθοριστικά στη διαμόρφωση της ταυτότητας του φεστιβάλ.
Ο δεύτερος μουσικός περίπατος με τη χορωδία δωματίου της Εσθονίας διοργανώθηκε λ.χ. την τελευταία στιγμή επειδή το αποφάσισε ο μαέστρος. Και ήταν όλα υπέροχα και αυθόρμητα…
ΣΑΒΒΑΣ ΚΑΡΑΤΖΙΑΣ
Σίγουρα έχει εξελιχθεί το φεστιβάλ μέσα σε αυτά τα 4 χρόνια. Αποτελεί πλέον ένα διεθνή θεσμό. Η πολυθεματικότητά του, είχε κάποιες ευχάριστες συνέπειες για τη Ρόδο. Είναι εκπληκτικό το γεγονός ότι έρχονται τόσο σημαντικοί καλλιτέχνες να εμπνευστούν και να παρουσιάσουν τη δουλειά τους στη Ρόδο.
Η εξωστρέφεια που έχει αποκτήσει την τέταρτη χρονιά το φεστιβάλ, μας γεννά προσδοκίες για τη συνέχεια. Έχοντας γεννηθεί στο νησί και μένοντας μόνιμα εδώ, θυμάμαι να μην έχουμε την πρόσβαση σε τόσο σπουδαίες καλλιτεχνικές παραγωγές.
Αντίθετα, τα τελευταία χρόνια βλέπουμε ένα γενικότερο άνοιγμα στον πολιτισμό… Το άνοιγμα αυτό προϋποθέτει βέβαια όχι απλά τη διοργάνωση εκδηλώσεων πολιτιστικού ενδιαφέροντος, αλλά και την εκπαίδευση.
• Πιστεύετε ότι η Ρόδος μπορεί να εξελιχθεί σε ένα διεθνές κέντρο σύγχρονου Πολιτισμού;
ΧΡΥΣΑΝΘΟΣ
ΑΝΤΩΝΙΟΥ
Η Ρόδος προσφέρει ένα ιδιαίτερα όμορφο, φυσικό σκηνικό για τις εκδηλώσεις. Είναι ένας τόσο φιλόξενος χώρος και ταιριάζει απόλυτα στη φιλοσοφία του φεστιβάλ που προάγει την (Ευρωπαϊκή) πολυφωνία. Και αυτό ακριβώς προσπαθούμε να αναδείξουμε με τα σεμινάρια στα σχολεία μέσα από τη σύμπραξη των παιδιών με τους καλλιτέχνες.
Η μουσική παρέλαση με τις γιγαντιαίες κούκλες στο Μαντράκι, ήταν λ.χ. προϊόν μίας τέτοιας σύμπραξης.
ΣΑΒΒΑΣ ΚΑΡΑΤΖΙΑΣ
Η Ρόδος διαθέτει πολλά πλεονεκτήματα. Είναι από μόνη της μία φυσική σκηνή. Η Μεσαιωνική Πόλη και όλα τα μνημεία αποτελούν μοναδικά σκηνικά για πολιτιστικά δρώμενα. Δεν έχουμε να ζηλέψουμε απολύτως τίποτε από μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις.
• Οι ξένοι επισκέπτες της Ρόδου έχουν …αγκαλιάσει το φεστιβάλ;
ΣΑΒΒΑΣ ΚΑΡΑΤΖΙΑΣ
Είναι εκπληκτική η ανταπόκριση των τουριστών αλλά και του ντόπιου πληθυσμού, πράγμα που αποδείχθηκε άλλωστε και στις δύο τελευταίες συναυλίες. Ειδικά στη συναυλία με την διάσημη Φιλαρμονική Χορωδία Δωματίου της Εσθονίας στον Ιερό Ναό Ευαγγελισμού, μπορεί οι περισσότεροι θεατές να ήταν τουρίστες παρά ντόπιοι.
ΧΡΥΣΑΝΘΟΣ
ΑΝΤΩΝΙΟΥ
Χαιρόμαστε κάθε φορά για τα καλά σχόλια των επισκεπτών του νησιού, οι οποίοι έρχονται στη Ρόδο για τον ήλιο και τη θάλασσα, πράγμα λογικό και αναμενόμενο.
Ξαφνιάζονται όμως όταν βλέπουν πώς παίζει η χορωδία της Εσθονίας και συνδυάζουν τις διακοπές τους με τον πολιτισμό… Νομίζω πως οι ξένοι επισκέπτες εκτιμούν το γεγονός ότι μπορούν να μετέχουν μία ξεχωριστή πολιτιστική δραστηριότητα στη Ρόδο που να συνδυάζεται και με το φυσικό τοπίο.
• Στηρίζουν οι τοπικές αρχές το φεστιβάλ Ευρωπαϊκής Πολυφωνίας;
ΧΡΥΣΑΝΘΟΣ
ΑΝΤΩΝΙΟΥ
Έχουν πλέον αγκαλιάσει το θεσμό. Και έχει χτιστεί μία σχέση εμπιστοσύνης. Θέλουν να υπάρχει συνέχεια για να αποτελέσει το φεστιβάλ έναν καλλιτεχνικό θεσμό που θα δώσει μία άλλη διάσταση στη Ρόδο, η οποία, όπως προανέφερα, δεν έχει να ζηλέψει τίποτε από κανέναν άλλο τόπο. Διαθέτει φυσικά τοπία μοναδικής ομορφιάς και πάνω απ’ όλα αποτελεί ένα φιλόξενο τόπο.
Οι καλλιτέχνες συνηθίζουν να συμμετέχουν σε μεγαλύτερα φεστιβάλ. Αυτό όμως που συναντούν εδώ, οι φυσικές ομορφιές και η ζεστή φιλοξενία, είναι μοναδικό. Γεμίζουν από αγάπη και έμπνευση. Παίρνουν όλα τα εφόδια για να συνεχίσουν τη καλλιτεχνική τους δημιουργία.
ΣΑΒΒΑΣ ΚΑΡΑΤΖΙΑΣ
Έχουν όντως αγκαλιάσει το φεστιβάλ οι τοπικοί φορείς και έχουν αντιληφθεί ότι ο σκοπός είναι κοινός. Να αναδείξουμε τη Ρόδο και το πολύπλευρο πολιτιστικό της πρόσωπο.
Στην ουσία όλοι μαζί πορευόμαστε για ένα κοινό αποτέλεσμα. Είναι συλλογική η προσπάθεια από την τοπική κοινωνία, τους τοπικούς φορείς και τους διοργανωτές καλλιτεχνικούς φορείς.
Η αφετηρία της προσπάθειας είναι η Ρόδος και ο πολιτισμός της.
Είμαστε τυχεροί που έχουμε ήλιο και θάλασσα. Δεν έχουμε όμως μόνο αυτά. Έχουμε και ένα τόσο σημαντικό πολιτισμό που πρέπει να αναδείξομε με το σωστό τρόπο, πράγμα που πιστεύω ότι δεν καταφέραμε μέχρι σήμερα. Βρισκόμαστε όμως σε καλό δρόμο.
• Θα λέγατε ότι η Ρόδος διαθέτει πλέον ενδιαφέρουσες προτάσεις σε πολιτιστικό επίπεδο;
ΣΑΒΒΑΣ ΚΑΡΑΤΖΙΑΣ
Πραγματικά, πέρα από το φεστιβάλ, έχουν πραγματοποιηθεί φέτος διάφορες αξιόλογες και ενδιαφέρουσες πολιτιστικές δράσεις στη Ρόδο, εκθέσεις φωτογραφίας κεραμικής τέχνης… κλπ.
Θυμάμαι όταν ήμουν παιδί και σπούδαζα τη μουσική του Άρβο Πέρτ ήταν άπιαστο όνειρο για εμένα να έρθει η πιο αντιπροσωπευτική χορωδία για να κάνει πρεμιέρα του έργου της στη Ρόδο, ή να δω εδώ στο νησί μου τον διεθνούς φήμης μουσικό Marcel Pérès.
Και πλέον τα έχω ζήσει όλα αυτά.
Έχει αρχίσει λοιπόν να αποκτά εξαιρετικό ενδιαφέρον το πολιτιστικό παρών του τόπου μας και η πορεία των πραγμάτων μπορεί να είναι πραγματικά εντυπωσιακή!
ΧΡΥΣΑΝΘΟΣ
ΑΝΤΩΝΙΟΥ
Επισκέπτομαι τη Ρόδο τα τελευταία πέντε χρόνια. Από την πρώτη έκδοση έχω νιώσει ότι υπάρχουν πολλοί ντόπιοι καλλιτέχνες σε όλους τους τομείς, στη μουσική, στα εικαστικά κλπ. Και προσπαθούμε αυτούς τους καλλιτέχνες να τους φέρουμε σε επαφή εκτός με μεγάλα διεθνή σύνολα.
Είναι ιδιαίτερα σημαντικό πράγμα αυτό. Η σύμπραξη των ντόπιων δημιουργών και καλλιτεχνών με τα σχήματα του εξωτερικού και τους μεγάλους, αναγνωρισμένους καλλιτέχνες μπορεί να έχει εντυπωσιακά αποτελέσματα. Δεν υπάρχει διαφορά. Και δεν θέλω να πω ότι είναι εύκολη η σύμπραξη και η συνεργασία αυτή.
Η μουσική μπορεί όμως να αποτελέσει τον κοινό τόπο συνάντησης και να μας βοηθήσει να πάμε παρακάτω.
• Θα ήθελα να κλείσουμε με τα προσωπικά σας καλλιτεχνικά σχέδια…
ΧΡΥΣΑΝΘΟΣ
ΑΝΤΩΝΙΟΥ
ΜΕ το Σάββα συνεργαζόμαστε στα τελευταία πέντε χρόνια και εκτός από το φεστιβάλ έχουμε κάνει στο παρελθόν και άλλα πράγματα και έχουμε προγραμματίσει διάφορα άλλα στο (προσεχές) μέλλον. Προσωπικά μένω μόνιμα στο Παρίσι. Με την ομάδα μου, την Arts Spontanés έχουμε δημιουργήσει διάφορα δρώμενα στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
ΣΑΒΒΑΣ ΚΑΡΑΤΖΙΑΣ
Στις αρχές Νοεμβρίου πρόκειται να μεταβώ στην Νέα Υόρκη όπου θα κάνω κάποια σεμινάρια σε μαθητές της ομογένειας.
Επιπλέον στο Symphony Space Hall θα παρουσιάσουμε μία παραλλαγή του έργου μου «Θεοφάνης ο Έλληνας». Βέβαια θα υπάρχει και συνέχεια… Λεπτομέρειες, θα ανακοινωθούν όμως εν καιρώ.
