Ο Νικηφόρος Βρεττάκος, είχε πει ότι η συνείδηση είναι το βάθος του ανθρώπου και η αγάπη είναι το πλάτος του… Η 27χρονη νηπιαγωγός, Βαλεντίνα Μαγκαφάκη, που προσφέρει εθελοντικά τις υπηρεσίες της, δίνει υπόσταση στη λέξη άνθρωπος μέσα από την αγάπη της για τον συνάνθρωπο κι έχει μια μεγάλη αγκαλιά που χωράει όλα τα παιδιά…
Η 27χρονη Βαλεντίνα, γεννήθηκε με εγκεφαλική παράλυση 67% και παρότι η νευρολόγος στην οποία την πήραν οι γονείς της εκτίμησε ότι αυτό το παιδί δεν θα περπατήσει ποτέ, σήμερα προσφέρει τις υπηρεσίες της εθελοντικά ως εκπαιδευτικός παράλληλης στήριξης στον τρίχρονο Παύλο που πάσχει από το σύνδρομο Angelman και έπειτα από προσπάθειες της μητέρας του, έγινε αποδεκτός σε δημοτικό παιδικό σταθμό. Και είναι από τις περιπτώσεις αυτές που η ζωή δίνει τις απαντήσεις και ενώνει ανθρώπους με κοινά βιώματα για να υλοποιούνται θαύματα…
«Με τον Παύλο έχουμε πολλά κοινά βιώματα και νιώθω ευτυχισμένη που οι γονείς του με εμπιστεύτηκαν», λέει η Βαλεντίνα στη συνέντευξή της σήμερα στη «δημοκρατική», περιγράφοντας τη διαδρομή της ζωής της μέχρι να καταφέρει να σταθεί στα πόδια της και να αποφοιτήσει από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου ως νηπιαγωγός «ένα επάγγελμα που δεν το διάλεξε, αλλά την διάλεξε αυτό», όπως λέει και χαρακτηρίζει την αναπηρία της ευλογία…
• Βαλεντίνα, πότε ξεκίνησες να προσφέρεις τις υπηρεσίες σου ως νηπιαγωγός εθελοντικά;
Εχω τελειώσει νηπιαγωγός στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, πήρα το πτυχίο μου πριν από τέσσερα χρόνια και έναν χρόνο αργότερα ξεκίνησα εθελοντική εργασία στο νηπιαγωγείο της Καλάθου. Ημουν πάρα πολύ χαρούμενη γι΄αυτό αλλά λόγω μιας εξάρθρωσης επιγονατίδας, έπρεπε να σταματήσει η προσφορά μου εκεί διότι έπρεπε να είμαι ξαπλωμένη για κάποιο διάστημα μέχρι να δέσει πάλι. Ξεκίνησα τον Ιανουάριο και τον Μάιο έπρεπε να σταματήσω, αλλά όσο κράτησε ήταν πάρα πολύ όμορφο…
• Η επόμενή σου απασχόληση είναι τώρα με τον Παύλο.
Ναι. Εγώ πάντα έλεγα, ότι ήθελα, εκτός από το να ασκώ μια τυπική εκπαίδευση, που θα έρθει κι αυτή, να βοηθήσω και να παρέχω στήριξη σε ανθρώπους που το έχουν ανάγκη. Οι άνθρωποι που είναι τυπικά αναπτυσσόμενοι θα μπορέσουν και μόνοι τους να υλοποιήσουν τις ανάγκες και τις επιθυμίες τους, όμως εμείς ως ΑΜΕΑ, θα έχουμε πάντα ανάγκη και για επικοινωνία και για βοήθεια στο πλαίσιο της κοινωνικοποίησης και της αποδοχής της διαφορετικότητας.
• Βαλεντίνα, αυτό το επάγγελμα ήθελες να κάνεις από παιδί;
Λάτρευα τα παιδιά από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου… Η μητέρα μου φρόντιζε ανέκαθεν, ως μοναχοπαίδι που είμαι, να έχουμε στο σπίτι πολλά παιδιά, έφερνε πολλούς φίλους για εμένα και τα παιδικά μου χρόνια είναι γεμάτα με όμορφες αναμνήσεις και χαρούμενες παρέες.
• Οπότε η κοινωνικοποίησή σου ξεκίνησε από πολύ μικρή ηλικία χάρις στην μητέρα σου.
Ναι, ακριβώς. Μου άρεσε πολύ όλη αυτή η συναναστροφή με τις παρέες και όταν έβλεπα μικρότερα παιδιά σε ηλικία ακόμα και μωρά, ένιωθα μεγάλη ευτυχία και λαχτάρα να προσφέρω σε αυτά τα παιδιά κι ας ήμουν κι εγώ ακόμα παιδί.
• Αρα ουσιαστικά μετουσίωσες όλη αυτή την αγάπη για τα παιδιά σε προσφορά, επιλέγοντας το επάγγελμα της νηπιαγωγού το οποίο μέχρι σήμερα ασκείς εθελοντικά.
Ναι, έτσι ακριβώς. Για να σας πω την αλήθεια, το επάγγελμα αυτό διάλεξε εμένα θα έλεγα. Δεν θα μπορούσα να σκεφτώ τον εαυτό μου να κάνει άλλο επάγγελμα. Η πορεία της ζωής μου και η αγάπη μου για τα παιδιά ήταν μονόδρομος για να σπουδάσω νηπιαγωγός.
• Σε ποιο σχολείο φοίτησες εσύ;
Ημουν αρχικά στο νηπιαγωγείο Πυλώνας, που σήμερα πια δεν λειτουργεί, μετά πήγα στο δημοτικό σχολείο Πυλώνας, γυμνάσιο πήγα στα Μάσαρη και Λύκειο στον Αρχάγγελο.
• Εσύ Βαλεντίνα τι αναπηρία έχεις;
Η διάγνωσή μου αναφέρει εγκεφαλική παράλυση 67%. Η δική μου αναπηρία αφορά σε κινητικά προβλήματα, έχω μια αστάθεια και μια μικρή δυσκολία στην λεπτή κινητικότητα στην οποία δούλεψα αρκετά όσο ήμουν πιο μικρή. Δηλαδή να μάθω να ντύνομαι, να κουμπώνω και να ξεκουμπώνω τα κουμπιά, να μάθω τη χρήση του φερμουάρ και άλλα τέτοια πολλά… Στην πορεία, κάναμε ασκήσεις για όλο το σώμα και κυρίως στους τετρακεφάλους. Μου άφησε μια δυσκολία στα πόδια, έκανα κάποια χειρουργεία για να μπορέσω να είμαι περιπατητική διότι χωρίς αυτά τα χειρουργεία ενδεχομένως να μην μπορούσα σήμερα να περπατήσω. Μάλιστα, όταν πήγα στην νευρολόγο τις πρώτες φορές, είπε ότι το παιδί αυτό -αναφερόμενη σε εμένα- αποκλείεται να είναι κάποια στιγμή περιπατητικό διότι έχει βαριά αναπηρία.
Και όταν με είδε να περπατάω δεν το πίστευε… Οταν ήμουν περίπου 2,5 ετών, με ανέλαβε ο εργοθεραπευτής κ. Κώστας Μπαδάνης, ο οποίος έχει αναλάβει και τον Παύλο και αυτό σήμερα που συμβαίνει είναι πολύ συγκινητικό, να είμαι εγώ η εκπαιδευτικός της παράλληλης στήριξης του παιδιού. Είμαι περήφανη που είμαι εκπαιδευτικός του Παύλου, γιατί από παιδιά τα οποία έχουν δυσκολίες και μάχονται καθημερινά, έχουμε να μάθουμε πολλά περισσότερα και να γινόμαστε καλύτεροι άνθρωποι.
Είμαι πραγματικά πανευτυχής για αυτό το δώρο που μου έκαναν ο Γιώργος με την Αγγελική, να είμαι κοντά στο παιδί τους και να το βοηθήσω στην ένταξή του στην κοινωνία.
• Η νευρολόγος, λοιπόν, δεν πίστευε ότι εσύ θα καταφέρεις να περπατήσεις άρα πέρα από τη βοήθεια των ειδικών που ήταν δίπλα σου, σε αυτό το αποτέλεσμα συνέβαλε και η δική σου θέληση, το δικό σου πείσμα.
Ναι. Θυμάμαι χαρακτηριστικά να μου λέει η μητέρα μου πως όταν έβαλα σίδερα στα πόδια για να δέσουν κάποια κόκκαλα, έπαιρνα το “πι” και προσπαθούσα να σηκωθώ και έλεγα “θα τα καταφέρω, θα τα καταφέρω, θα σηκωθώ”. Και τα κατάφερνα σιγά σιγά, δεν το έβαλα κάτω.
• Αυτό δημιουργεί και ένα ιδιαίτερο δέσιμο με τον Παύλο απ΄ό,τι αντιλαμβάνομαι.
Ναι, πολύ. Εγώ με το που μου είπαν να αναλάβω το παιδί η χαρά μου ήταν απερίγραπτη! Πρέπει να σας πω ότι η σκέψη, ήρθε πολύ πριν έρθω σε επαφή με τον Γιώργο και την Αγγελική, όταν έβλεπα τις αναρτήσεις τους για αναζήτηση παράλληλης στήριξης και τα δημοσιεύματα για την προσπάθεια της Αγγελικής να γίνει δεκτό το παιδί στον παιδικό σταθμό. Κι έλεγα, μακάρι να τα καταφέρω να είμαι εγώ αυτή που θα αναλάβει τον μικρό… Και τελικά μετά από παρότρυνση του εργοθεραπευτή κ. Κώστα Μπαδάνη και τη συζήτηση που είχε με τους γονείς του Παύλου, σήμερα είμαι στην ευχάριστη θέση να φροντίζω τον Παύλο ως παράλληλη στήριξη στον δημοτικό παιδικό σταθμό Πυλώνας. Την πρώτη δε μέρα στο σχολείο ο μικρός ήταν πολύ χαρούμενος, πολύ κοινωνικός, χαιρόταν με τα υπόλοιπα παιδιά και αυτό που βλέπω ως νηπιαγωγός είναι ένα πολύ χαρούμενο παιδί που έχει θέληση και μου θυμίζει τη δική μου θέληση, όταν ήμουν μικρή, για να καταφέρω να κάνω πράγματα κι ας ήμουν διαφορετική.
• Η αναπηρία σου αποτέλεσε εμπόδιο στη σχολική σου διαδρομή;
Πήγα στο σχολείο για τυπικά αναπτυσσόμενα παιδιά, διότι τότε οι γονείς μου ρώτησαν όλους τους θεράποντες και μάς είπαν ότι θα ήταν καλό να μην πάω σε ειδικό σχολείο. Η προτροπή τους ήταν να πάω σε σχολείο με τυπικά αναπτυσσόμενα παιδιά για να μπορέσω να πάρω τα ερεθίσματα που πρέπει, για να μιμούμαι συμπεριφορές, να βλέπω πώς λειτουργούν… Υπήρχαν κάποιες πρακτικές δυσκολίες στο νηπιαγωγείο όπως π.χ. η διαχείριση του ψαλιδιού, εξαιτίας του προβλήματος που έχω με την λεπτή κινητικότητα αλλά όχι, δεν αντιμετώπισα κάποια ιδιαίτερη δυσκολία.
• Η αντιμετώπιση από τα άλλα παιδιά και από τους εκπαιδευτικούς απέναντί σου πώς ήταν, με την ματιά πλέον σήμερα της εκπαιδευτικού;
Ηταν πολύ καλή, παρόλο που τότε η κοινωνία ήταν πιο κλειστή. Επειδή εγώ μεγάλωσα σε ένα χωριό όπου λίγο πολύ όλοι γνωριζόμαστε, τα πηγαίναμε πολύ καλά με αυτό το θέμα και είχα έναν υποστηρικτικό περίγυρο. Καινούργια άτομα αργότερα που δεν γνώριζαν, ρωτούσαν τι συμβαίνει, πώς συνέβη αυτό κλπ αλλά τους απαντούσα ευθέως ότι εγώ γεννήθηκα με αυτή την αναπηρία και όλη τη ζωή μου πορεύομαι με αυτό. Αλλά να σας πω κάτι; Είμαι πολύ χαρούμενη για αυτή την αναπηρία, νιώθω ευλογημένη γι αυτό που μου έτυχε διότι μέσα από αυτήν έμαθα πάρα πολλά πράγματα… Πραγματικά σας το λέω, δεν θα άλλαζα ούτε ένα τόσο δα λιθαράκι στην πορεία της ζωής μου.
• Για να καλλιεργηθεί αυτή η συνείδηση πρέπει να έπαιξε υποστηρικτικό ρόλο και το οικογενειακό σου περιβάλλον.
Βεβαίως, πάρα πολύ, και το οικογενειακό μου περιβάλλον αλλά και ο κ. Κώστας Μπαδάνης καθότι ήμουν στα χέρια του από πολύ μικρή και με βοήθησε να βλέπω τα πράγματα με αισιοδοξία. Εχω και δύο υπέροχους γονείς οι οποίοι με αντιμετώπισαν με τεράστιο σεβασμό, φρόντισαν να μην μου λείψει τίποτα, μου παρείχαν ό,τι περνούσε από το χέρι τους. Ολα τα περάσαμε μαζί και τα δύσκολα και τα ευχάριστα και τους ευχαριστώ δημοσίως για όσα μου πρόσφεραν και όσα έκαναν για ’μενα. Χωρίς τη συνεχή στήριξή τους δεν θα είχα φτάσει εδώ που είμαι σήμερα. Μακάρι, όλα τα παιδιά και ειδικά τα διαφορετικά παιδιά, να τύχουν από τους γονείς τους της στήριξης που έχω εγώ και που έχει ο Παύλος. Οι γονείς μας είναι πραγματικοί βράχοι. Ξέρετε, πολλές φορές το σοκ που υφίσταται μια οικογένεια όταν έρχεται αντιμέτωπη με κάτι τέτοιο, είναι πολύ μεγάλο. Παρόλα αυτά, οι γονείς μου το αντιμετώπισαν με απίστευτη ψυχραιμία και πολλές φορές ένιωθα ότι η αναπηρία μου δεν υπήρχε…
• Κι όλα αυτά, παρότι μεγάλωσες και μένεις σε ένα μικρό χωριό και δεν είσαι στην πόλη με τις όποιες ευκολίες θα μπορούσε -αν μπορούσε- να σου διασφαλίσει η διαμονή σου σε ένα αστικό κέντρο, στο επίπεδο ίσως της πρόσβασης.
Θα έλεγα ότι είμαστε ακόμα σε στάδιο προσαρμογής στον τομέα της πρόσβασης. Αλλά με τον καιρό, θέλω να πιστεύω, ότι όλα θα γίνουν καλύτερα.
• Ο στόχος σου ως νηπιαγωγός ποιος είναι;
Θα ήθελα κάποια στιγμή να μπορέσω να ευαισθητοποιήσω τα παιδιά στο θέμα της διαφορετικότητας ούτως ώστε να μην κοιτούν με φόβο ή λύπη το διαφορετικό, να το κάνουν μέρος της καθημερινότητάς τους και να μπορούν οι άνθρωποι που είναι τυπικά αναπτυσσόμενοι να βοηθούν άτομα τα οποία έχουν την ανάγκη τους. Αν το καταφέρω αυτό, για εμένα θα είναι, όχι απλά δώρο, αλλά μια τεράστια κατάκτηση.
• Πόσο κοντά θεωρείς ότι είμαστε στον στόχο της συμπερίληψης;
Προσπαθούμε να έρθουμε κοντά… Για το πόσο κοντά είμαστε είναι μια μεγάλη συζήτηση. Ο καθένας προσπαθεί να έρθει με τον τρόπο του κοντά σε αυτό το κομμάτι. Οσον αφορά εμένα και τα παιδιά του οικογενειακού μου περιβάλλοντος, από δύο ετών το καθένα, τους μιλούσα πολύ για τη διαφορετικότητα. Επαιρνα κούκλες και έβγαζα χέρια, πόδια, για να βλέπουν τη διαφορετικότητα. Τώρα το κοριτσάκι της φίλης μου που είναι 7 ετών, όταν δει κάποιο παιδί το οποίο είναι σε ανάγκη κατευθείαν θα τρέξει να το βοηθήσει. Οπως και η εξαδέλφη μου που είναι 9 ετών, βλέπει ανθρώπους που πιθανόν να χρειάζονται βοήθεια και πηγαίνει να τους ρωτήσει πώς θα μπορούσε να τους βοηθήσει…
• Αρα είναι και θέμα εκπαίδευσης, ενσυναίσθησης και συναντίληψης.
Φυσικά. Στόχος μου είναι να καταφέρω να βάλω κι εγώ ένα λιθαράκι προς αυτή την κατεύθυνση.
• Με αφορμή και τη χθεσινή Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία, τι θα ήθελες να πεις στους ανθρώπους εκείνους που δεν είχαν αυτό το υποστηρικτικό περιβάλλον που είχες εσύ, ή που δεν αποδεχθεί ενδεχομένως την αναπηρία τους…
Θα τους έλεγα να μην φοβούνται να το επικοινωνήσουν. Υπάρχουν άνθρωποι που θα σταθούν δίπλα τους, που θα τους αγαπήσουν και που θα μπορέσουν να τους καταλάβουν.
*Στην πρώτη φωτογραφία η Βαλεντίνα με τον τρίχρονο Παύλο που πάσχει από το σπάνιο σύνδρομο Angelman κατά την πρώτη ημέρα στον παιδικό σταθμό. Στη δεύτερη και τρίτη φωτογραφία με τον εργοθεραπευτή της κ. Κώστα Μπαδάνη στην παιδική της ηλικία