Η κ. Αννα Χαρίτου «ξεδιπλώνει» την ιστορία αυτή σε συνέντευξή της προς την «δημοκρατική»
Η Δωδεκανησιακή Μέλισσα είναι το πρώτο και μακροβιότερο γυναικείο φιλανθρωπικό σωματείο της Δωδεκανήσου. Έχει προσφέρει υποτροφίες σε 1000 άπορους φοιτητές και συνεχίζει ακάθεκτη το έργο της. Για τις δράσεις, τους στόχους και το μέλλον της Δωδεκανησιακής Μέλισσας, μιλά στη «δ» η κυρία Άννα Χαρίτου, από τα πλέον δραστήρια μέλη της επιτροπής Ρόδου.
• Κυρία Χαρίτου, η Δωδεκανησιακή Μέλισσα, είναι το μακροβιότερο Σωματείο του νομού. Περιγράψτε μας συνοπτικά πώς ξεκίνησε τις δράσεις της η Μέλισσα και ποιος είναι ο βασικός της σκοπός;
Η «Δωδεκανησιακή Μέλισσα» σήμερα έχει ηλικία 92 ετών και είναι το πρώτο Γυναικείο Σωματείο που ιδρύθηκε εκτός Δωδεκανήσου στην Αθήνα, με ιδρύτρια την Αντιγόνη Ζουρούδη από τη Χάλκη, η οποία ήταν ομογενής από την Αίγυπτο.
Η ζωή και η δράση της γυναικείας αυτής προσωπικότητας, άφησε πολύ έντονο αποτύπωμα στην ιστορία της Δωδεκανήσου. Για το λόγο αυτό και το 1947 της αποδόθηκε εν ζωή ο τιμητικός τίτλος «Η Μάνα της Δωδεκανήσου», τίτλος που συνόδευε το όνομά της όποτε αναφερόταν ή γραφόταν σε οποιοδήποτε κείμενο, που τον διατήρησε μέχρι το θάνατό της το 1953 και που θα την στεφανώνει στην αιωνιότητα!
Το 1931, η Αντιγόνη Ζουρούδη ανέλαβε δράση κινητοποιώντας μέσω δημοσιεύσεων που καταχωρούσε σε παροικιακές εφημερίδες και όχι μόνο, με επιστολές που έστειλε στα σπίτια όπου ζούσαν γυναίκες με καταγωγή από τα Δωδεκάνησα, σύζυγοι, μητέρες και αδελφές από οικογένειες που είχαν την οικονομική ευχέρεια και χρόνο να διαθέσουν για έναν πολύ απαιτητικό σκοπό, αλλά κυρίως που είχαν τη βούληση να ενταχθούν κάτω από τις οδηγίες μιας αξιοσέβαστης προσωπικότητας σαν εκείνη της Αντιγόνης Ζουρούδη που είχε θέσει σκοπό της ζωής της να θυσιάσει τα πάντα σε έναν ιερό αγώνα που ήταν η επιβίωση πλήθους αναξιοπαθούντων συμπατριωτών της που προερχόντουσαν από μια αλύτρωτη πατρίδα με καθαρά ελληνικό πληθυσμό.
Αφού συγκεντρώθηκε ο απαραίτητος αριθμός μελών, ιδρύθηκε η «Δωδεκανησιακή Μέλισσα» ως φιλανθρωπικό Σωματείο και νομιμοποιήθηκε το Καταστατικό της από το Πρωτοδικείο Αθηνών.
Ο σκοπός της «Δωδεκανησιακής Μέλισσας» την προπολεμική περίοδο ήταν, να συγκεντρώνονται χρήματα, στην αρχή με εράνους και κατόπιν με αιτήματα για οικονομική ενίσχυση από την Ομογένεια του εξωτερικού στην Αμερική νότια και βόρεια, στην Αφρική και στην Αυστραλία, για να εξασφαλίζουν καθημερινά συσσίτια για τους πρόσφυγες, ώσπου να βρουν σπίτια για να μείνουν, ρούχα για να μοιράζονται στις οικογένειες με παιδιά, υφάσματα από τα πολλά εργοστάσια που υπήρχαν ειδικά στον Πειραιά, που η Αντιγόνη με το κύρος της εξασφάλιζε!
Στο διάστημα από το 1931 έως το 1934 η Αντιγόνη υπήρξε ιδρυτική και προσωρινή πρόεδρος μέχρι να γίνουν οι πρώτες εκλογές οπότε ανέλαβε άλλο διοικητικό συμβούλιο. Η ίδια αφού έθεσε τα θεμέλια της «Μέλισσας» και εξασφαλίστηκε η αναγνωρισιμότητά της σε Αθήνα, Πειραιά και στις δωδεκανησιακές Κοινότητες του εξωτερικού, αποχώρησε και προχώρησε στο επόμενο βήμα που είχε καθαρά πατριωτικό και εκπαιδευτικό χαρακτήρα που δεν θα αναφερθεί στο κείμενο αυτό, για να μην απομακρυνθούμε από τα ιστορικά στοιχεία της «Δωδεκανησιακής Μέλισσας».
Η «Δωδεκανησιακή Μέλισσα» με διοίκηση από άλλες πανάξιες προέδρους και διοικητικά συμβούλια, συνέχισε τη φιλανθρωπική δράση της οργανώνοντας και συμμετέχοντας στις περίφημες «Δωδεκανησιακές Βραδιές» που ήταν θεατρικά δρώμενα με θέμα από την ιστορία και τη λαογραφία, τα ήθη και έθιμα που τηρούσαν παραδοσιακά επί αιώνες οι κάτοικοι των νησιών μας.
Από τις εισπράξεις που απέφεραν οι εκδηλώσεις αυτές, οι «μέλισσες» αγόρασαν μεταπολεμικά ένα οικόπεδο στην Κάτω Κηφισιά και εκεί έκτισαν ένα μεγάλο οίκημα στο οποίο το 1957 λειτούργησαν ένα Πρεβαντόριο. Σε αυτό τα καλοκαίρια συγκέντρωναν παιδιά από τις οικογένειες των συμπατριωτών τους που ήσαν σε δύσκολη οικονομική κατάσταση.
Η λειτουργία του ιδρύματος αυτού λίγο πριν το 1970 σταμάτησε καθώς η οικονομική κατάσταση των οικογενειών των πρώην προσφύγων βελτιώθηκε σημαντικά, υπήρχαν πολλές ευκαιρίες για δουλειά στην ίδια την πατρίδα τους, τη Δωδεκάνησο, όπου πολλές οικογένειες επέστρεψαν αλλά και στην Ελλάδα που τους είχε ανάγκη σαν εργατικό, αλλά και επιστημονικό προσωπικό.
Στο τέλος της δεκαετίας του 60΄ οι ανάγκες των καιρών ώθησαν το τότε διοικητικό συμβούλιο της «Μέλισσας» να τροποποιήσει το Καταστατικό της και να ενοικιάσει το κτήριό της σε έναν επιχειρηματία ο οποίος το μετέτρεψε σε Ιδιωτικό Εκπαιδευτήριο.
Το νέο Καταστατικό όριζε ως κύριο σκοπό του Σωματείου την χορήγηση υποτροφιών για φοιτητές της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Δημιουργήθηκε επομένως ένα ταμείο και σε αυτό, συγκεντρωνόντουσαν και συγκεντρώνονται τα χρήματα από τα ενοίκια του Σχολείου της Κηφισιάς και τα χρήματα από τις διάφορες πολιτιστικές εκδηλώσεις που δεν σταμάτησαν ποτέ να οργανώνονται στην Αθήνα όπου παραμένει η έδρα του Σωματείου και στα Παραρτήματα της Ρόδου, της Κω και της Καλύμνου που έχουν πολλά χρόνια λειτουργίας (της Ρόδου 37 χρόνια), ώστε να μην διαρραγεί ο ιστός που συνδέει τους Δωδεκανήσιους και ειδικά τις γυναίκες μεταξύ τους, για να μην πάψουν ποτέ να φροντίζουν για τη νεολαία ιδίως των ακριτικών νησιών, όταν οι γονείς αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα για τις ανώτερες σπουδές τους.
Μέχρι σήμερα από αυτό το ταμείο πληρώνονται οι υποτροφίες στους υποτρόφους ανά μήνα οι οποίες είτε κατατίθενται σε τραπεζικούς λογαριασμούς για όσους υποτρόφους σπουδάζουν σε Πανεπιστήμια ή Τεχνολογικά Ιδρύματα της επαρχίας, είτε δίνονται στους ίδιους τους φοιτητές στα γραφεία του Σωματείου στην οδό Μικράς Ασίας 38, στην συνοικία Γουδή της Αθήνας.
Με την προσωπική επαφή, τα μέλη του ΔΣ που είναι επιφορτισμένα με αυτό το καθήκον, έρχονται σε προσωπική επαφή με τα παιδιά, συζητούν μαζί τους, ακούνε τα παράπονα και τις δυσκολίες που ίσως αντιμετωπίζουν μακριά από τα σπίτια τους, ελπίζοντας ότι σαν μεγαλύτερα άτομα και η παραμικρή συμβουλή θα πιάσει τόπο…
• Στηρίζει σήμερα η ροδιακή κοινωνία τη Δωδεκανησιακή Μέλισσα; Με ποιο τρόπο καταφέρνει να φέρνει εις πέρας την αποστολή της; Ποιες δράσεις διοργανώνει;
Στη Ρόδο λειτουργεί η Επιτροπή Ρόδου η οποία διορίζεται κάθε τρία χρόνια, όταν γίνονται εκλογές για την ανάδειξη νέου ΔΣ στην Αθήνα.
Η Επιτροπή είναι τετραμελής αλλά έχει δικαίωμα να περιλαμβάνει σε αυτήν με τρόπο ισότιμο τοπικά και άλλα μέλη που κρίνει χρήσιμα και απαραίτητα για την διοργάνωση των εκδηλώσεων που προγραμματίζονται στη Ρόδο, ή σε άλλα μέρη της Ελλάδας ή ακόμα και στο εξωτερικό. Τις εκδηλώσεις ή δράσεις παρακολουθεί και στηρίζει με τη συμμετοχή της η τοπική κοινωνία. Αναφέρω σε τίτλους τις εξής, πιστεύοντας ότι δυστυχώς παραλείπω κάποιες:
Μουσική εκδήλωση στο Εθνικό Θέατρο με την Έλλη Πασπαλά το 2001
Μουσική Εκδήλωση στην Παναγιά του Κάστρου με την Ελένη Τσαλιγοπούλου το 2004
Ρεσιτάλ πιάνου με έργα Μπετόβεν με τον Βρετανό βιρτουόζο Phillip Gammon –χορηγία του Τηλεοπτικού Σταθμού ΙΡΙΔΑ το 2012
Επίδειξη Μόδας του Οίκου Raxevski στο ξενοδοχείο Ρόδος Πάλας χορηγία του Οίκου Raxevski το 2004
Παιδικό πανηγύρι στο Βοηθητικό Στάδιο Διαγόρας με παιχνίδια με καλεσμένη την τραγουδίστρια Καλομοίρα το 2006
Μουσικομαγειρέματα- Παιδική Γιορτή στη Ροτόντα της Καλλιθέας με τον Ευτύχη Μπλέτσα το 2011
Έκθεση με χειροποίητα Τραπεζομάντηλα από τη Σικελία, πορσελάνες ΙΩΝΙΑ από το κατάστημα Γιώργου Καραγεωργίου, κοσμήματα από χρυσό και ασήμι του Οίκου Φραντζή τo 2000
Παιδική γιορτή παραμονές Χριστουγέννων στο ξενοδοχείο Ρόδος Πάλας με καλεσμένες το παιδικό μουσικό συγκρότημα Candy Girls, το 2005
Μπαζάρ κυρίως Πασχαλιάτικα από το 2002 μέχρι το 2023 στη Ρόδο. Από αυτά τρία οργανώθηκαν στην Αθήνα: το 2014 το 2015 και 2019 σε σπίτια μελών της «Μέλισσας», το 2013 στο Λουξεμβούργο στο σπίτι μέλους της «Μέλισσας». Μπαζάρ δεν οργανώθηκαν το 2020 και 2021 λόγω πανδημίας.
Γεύματα με ομιλίες σε θέματα που απασχολούσαν την κοινωνία της εποχής.
Χορηγία από τη Σχολή Χορού Έλλης Παρασκευά μετά από τις εορτές λήξης των μαθημάτων των μαθητριών και μαθητών της Σχολής, Δημοτικό Θέατρο Ρόδου
• Θα ήθελα να σταθούμε στην έκθεση «RodiHomecoming – H Επιστροφή» που θα πραγματοποιηθεί στις 4 Ιουλίου σε καλλιτεχνική επιμέλεια της «ErgonMykonos». Ποιοι οι στόχοι της εκδήλωσης αυτής και πώς προέκυψε η ιδέα;
Τον Ιούνιο του 2022 προτείναμε στην κα Μαριέττα Καρπαθίου, Ροδίτισσα και ιδρύτρια του Οίκου ERGON MYKONOS να παρουσιάσει τη δουλειά της στη Ρόδο τη γενέτειρά της από την οποία μετά το Λύκειο έφυγε και φοίτησε σε Σχολή Καλών Τεχνών στην Ρώμη. Η Μαριέττα με χαρά αποδέχτηκε την πρόσκληση αλλά μας αντιπρότεινε κάτι πολύ μεγαλύτερο από τη δική μας πρόταση.
Μας πρότεινε να βρούμε και να καλέσουμε όσους περισσότερους Ρόδιους καλλιτέχνες γνωρίζουμε που εργάζονται στο χορό, τη φωτογραφία, τη χαρακτική, τη σκηνοθεσία, το film making, τη σύνθεση ή την εκτέλεση κάθε μορφής μουσική, ακόμα και τη σύνθεση και να τους προτείνουμε να λάβουν μέρος σε μια πολυμορφική έκθεση όλων αυτών των τεχνών με τρόπο που να περιστρέφονται γύρω από τη Ρόδο, το τοπίο και την ιστορία της. Θα φροντίσει η ίδια να τους συνδέσει και με το δικό της αντικείμενο που είναι η μόδα του ρούχου, των κοσμημάτων, παπουτσιών και των ειδών σπιτιού. Η Μαριέττα δεν σχεδιάζει απλώς ρούχα, αλλά έχει και τον κύριο λόγο στην παραγωγή των υφασμάτων. Δηλαδή επιλέγει το βαμβάκι που θα χρησιμοποιηθεί στους αργαλειούς, φροντίζει να προέρχεται το κάθε υλικό από βιολογική καλλιέργεια κλπ, κλπ.
Η παρουσίαση στους καλεσμένους μας θα γίνει με τον δικό της τρόπο όπως τον φαντάζεται ως καλλιτέχνης και όπως λειτουργεί σαν τελευταίο «ρεύμα» σε όλο τον κόσμο!!
Στην αρχή και στις πρώτες μας συναντήσεις δυσκολευτήκαμε να αντιληφθούμε το όλο σκεπτικό και σχεδιασμό της, αλλά μας καθησύχαζε η ηρεμία αυτού του κοριτσιού που προέκυπτε ασφαλώς από την αυτοπεποίθησή της εξαιτίας της διεθνούς αναγνώρισης που έχει πετύχει, που μόλις ψάξει κανείς την πορεία της καλλιτεχνικής της ζωής, την αποκαλύπτει!
Μας έκανε πολύ μεγάλη εντύπωση ότι όσοι νεαροί ως επί το πλείστον καλλιτέχνες συμμετείχαν, προσφέρθηκαν αφιλοκερδώς, μιμούμενοι την ίδια την δημιουργό που όπως μας εξομολογήθηκε στην πρώτη μας συνάντηση, γνώριζε και παρακολουθούσε το έργο της «Μέλισσας» και με μεγάλη της χαρά αποδέχθηκε να επωμισθεί επί τόσους μήνες το βαρύ και υπεύθυνο έργο που της αναθέσαμε.
Το ίδιο φορτίο επωμιζόμαστε και εμείς, αλλά είμαστε αισιόδοξες ότι ο κόσμος που πάντα μας στήριζε θα είναι και πάλι κοντά μας και θα ξαφνιαστούν για τη φρεσκάδα που θα αποπνέει η ντίσκο μουσική της δεκαετίας του ‘80 που είναι ειδική σύνθεση του δικού μας μουσικού και συνθέτη Αργύρη Θεοφίλη!
• Στις μέρες μας, υπάρχει ανάγκη οικονομικής στήριξης φοιτητών; Πόσοι θα είναι οι υπότροφοι της Μέλισσας τη νέα ακαδημαϊκή χρονιά;
Η απάντησή μου στη πρώτη σας ερώτηση είναι απλή: όσο ζούμε σε συνθήκες οικονομικής κρίσης, οι αιτήσεις για υποτροφία πληθαίνουν και για τον ίδιο λόγο, όσο ζούμε σε συνθήκες οικονομικής κρίσης, τα έσοδα του Σωματείου μας μειώνονται!
Άρα παρακαλούμε τον κόσμο της Ρόδου να έρθει στην εκδήλωση της 4ης Ιουλίου 2023 για να τα βγάλουμε πέρα και να μην απορρίψουμε κανένα υποψήφιο που θα έχει την ανάγκη της βοήθειάς μας.
Όσο για τη δεύτερη ερώτηση: δεν μπορώ να σας απαντήσω, απλά ελπίζουμε όλοι να μην απορρίψουμε κανένα παιδί που δικαιούται να πάρει την μικρή μας οικονομική βοήθεια που θα τον συνοδεύει όμως μέχρι το τέλος των σπουδών του.
• Πώς βλέπετε το μέλλον της Δωδεκανησιακής Μέλισσας;
Το μέλλον της «Δωδεκανησιακής Μέλισσας» και κάθε τέτοιας μορφής Σωματείου θα είναι αισιόδοξο και με ανάπτυξη σε βάθος χρόνου, όπως λογικά θα το επιθυμούσε ο καθένας, εάν οι παλιοί μας υπότροφοι που πλησιάζουν τον αριθμό 1000 ήσαν οργανωμένοι σε ένα Σωματείο «Φίλων της Δωδεκανησιακής Μέλισσας» και βοηθούσαν τις κατά τόπους Επιτροπές και το κέντρο την Αθήνα.
