Η πρόσφατη καταστροφική πυρκαγιά στη Ρόδο έκανε στάχτη περισσότερα από 200.000 στρέμματα και επηρέασε την πανίδα και τη χλωρίδα της περιοχής.
Ενα από τα ζώα που επλήγησαν από την πύρινη λαίλαπα είναι και τα λεγόμενα ελάφια του νησιού, αν και η σωστή ονομασία τους είναι πλατώνια. Μετά την κατάσβεση έχουν εντοπιστεί νεκρά αρκετά από αυτά, αλλά κανείς δεν μπορεί να προσδιορίσει με ακρίβεια τον αριθμό. Σύμφωνα με τον καθηγητή Οικολογίας και Διαχείρισης Αγριας Πανίδας του ΑΠΘ, Δημήτρη Μπακαλούδη, «στην πυρόπληκτη περιοχή συνυπάρχει μεγάλος αριθμός από κτηνοτροφικά ζώα (πρόβατα και αίγες) και σχετικά μέτριες προς χαμηλές πυκνότητες πλατωνιού».
Ηδη πολλά φυσικά πρόσωπα, σύλλογοι και οργανώσεις έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον να βοηθήσουν τα εναπομείναντα πλατώνια. Οπως τόνισε στον «Ε.Τ.» ο κ. Μπακαλούδης, η επόμενη χρονική περίοδος είναι αρκετά κρίσιμη για τα πλατώνια, επειδή αρχίζουν να συγκροτούνται χαρέμια και εισέρχονται στη νέα αναπαραγωγική περίοδο. Μάλιστα, έδωσε συγκεκριμένες συμβουλές προκειμένου οι ενδιαφερόμενοι να συμβάλουν στην αποτελεσματική προστασία του είδους και στην αποφυγή λανθασμένων πρακτικών, που μπορεί να έχουν τα αντίθετα αποτελέσματα από τα επιθυμητά. Επιγραμματικά θα πρέπει να εφαρμόζονται από όσους επιθυμούν να βοηθήσουν τα παρακάτω:
Το πλατώνι τρέφεται και με κτηνοτροφικά φυτά όπως τριφύλλι, σανό βρώμης ή κριθαριού.
Μόνο στις πυρόπληκτες εκτάσεις η τροφή πρέπει να συνδυάζεται με την παροχή νερού και κάλυψης.
Η πρόσθετη τροφή και το νερό πρέπει να παρέχονται στις άκαυτες νησίδες βλάστησης ή στα όρια της καμένης-άκαυτης ζώνης.
Η πρόσθετη τροφή και το νερό θα πρέπει να παρέχονται σε τακτά χρονικά διαστήματα (ανά 10-15 ημέρες) για το επόμενο δίμηνο (μέχρι τα πρωτοβρόχια) και όχι εφάπαξ.
Η τροφή θα πρέπει να διανέμεται όσο το δυνατόν σε διαφορετικές θέσεις και μακριά από δρόμους, οικισμούς ή γεωργικές εκτάσεις.
Οι θέσεις παροχής τροφής θα πρέπει να έχουν απόσταση μεγαλύτερη από 400-500 μέτρα μεταξύ τους.
Η παρεχόμενη ποσότητα τροφής δεν πρέπει να ξεπερνά τα 40-50 κιλά ανά θέση.
«Πρέπει να αποφεύγεται η παροχή τροφής όπως καρπούζια, καρότα, φρούτα, μποστανικά, λαχανικά και καρποί. Το πλατώνι, όπως και άλλα φυτοφάγα είδη, μπορεί να εθιστεί σε αυτήν την τροφή, να τη συμπεριλάβει στο διαιτολόγιό του και στη συνέχεια να προκαλεί ζημιές στις γεωργικές καλλιέργειες. Επίσης, η παροχή μεγάλων ποσοτήτων τροφής θα προκαλέσει συνωστισμό και θα προσελκύσει τα κτηνοτροφικά ζώα, τα οποία μπορεί να μεταδώσουν ασθένειες στα πλατώνια ή και αντίστροφα. Οποιος προτίθεται να βοηθήσει στην παροχή τροφής ή νερού για το πλατώνι, θα πρέπει να έρχεται σε συνεννόηση με τη Δασική Υπηρεσία της Ρόδου, η οποία είναι η καθ’ ύλην αρμόδια για την προστασία της άγριας πανίδας», υπογραμμίζει ο κ. Μπακαλούδης.
Ανταγωνισμός… με τα κτηνοτροφικά ζώα
Σύμφωνα με διδακτορική έρευνα που είναι σε εξέλιξη τα τελευταία χρόνια, το πλατώνι είναι καιροσκοπικό, φυτοφάγο είδος και κατεξοχήν «βοσκητής», δηλαδή τρέφεται κυρίως με πόες, αγρωστώδη, φύλλα, άνθη κ.λπ. που προσλαμβάνει από το έδαφος. Ωστόσο, σε κρίσιμες περιόδους έλλειψης κατάλληλης τροφής ή σε συνθήκες έντονου ανταγωνισμού με οικόσιτα κτηνοτροφικά ζώα (π.χ. πρόβατα ή αίγες) είναι ικανό να γίνει «βλαστοφάγο», δηλαδή να τρέφεται με βλαστούς θάμνων ή χαμηλών δέντρων, με καρπούς, βελανίδια ή ακόμη σπανίως και με φλοιούς δέντρων. Οι ημερήσιες απαιτήσεις ενός ατόμου κυμαίνονται περίπου σε 0,5-1,0 κιλά ξηρά τροφή.
Είναι είδος σχετικά απαιτητικό σε νερό, ιδιαίτερα την κρίσιμη περίοδο του θηλασμού, αλλά και την ξηροθερμική περίοδο του καλοκαιριού στη Ρόδο (από Ιούνιο έως Σεπτέμβριο).
Τέλος, τα πλατώνια αντιλαμβάνονται τη φωτιά και συνήθως απομακρύνονται πριν τη έλευσή της. Μπορεί, όμως, να εγκλωβιστούν σε θέσεις που είναι δύσκολη η διαφυγή τους και έτσι να πεθάνουν είτε από ασφυξία ή από την υψηλή θερμότητα.
Πηγή eleftherostypos.gr
Άγγελος Αγγελίδης
