Η ολική αρθροπλαστική είναι μία πάρα πολύ δημοφιλής και διαδεδομένη επέμβαση που πραγματοποιείται για να αντιμετωπιστεί η καταστροφή των χόνδρινων επιφανειών στην άρθρωση του γόνατος.
Η πάθηση αυτή χαρακτηρίζεται από εμφάνιση πόνου, παραμόρφωση της άρθρωσης και σημαντικού βαθμού δυσχέρεια βάδισης, και συνήθως είναι αποτέλεσμα:
1. Οστεοαρθρίτιδας που είναι εκφυλιστική νόσος και παρουσιάζεται συνήθως μετά την 6η δεκαετία της ζωής.
2. Ρευματοειδούς αρθρίτιδας που είναι συστηματική αυτοάνοσος πάθηση και προσβάλλει πολλές αρθρώσεις.
3. Μετατραυματικής αρθρίτιδας ως αποτέλεσμα προηγηθέντος τραυματισμού των αρθρικών επιφανειών του γόνατος .
4. Συνδυασμού των παραπάνω.
Η ολική αρθροπλαστική γόνατος κρίνεται επιβεβλημένη όταν:
i. Τα συμπτώματα επιμένουν ή επιδεινώνονται παρά τη φαρμακευτική ή οποιαδήποτε άλλη αγωγή
ii. Η κίνηση και η βάδιση γίνεται με πόνο
iii. Ο πόνος επιμένει ακόμα και κατά την ανάπαυση
iv. Το γόνατο παρουσιάζει παραμόρφωση
v. Υπάρχει αδυναμία πλήρους έκτασης ή/και κάμψης του γόνατος
Οι ασθενείς που προγραμματίζονται για ολική αρθροπλαστική γόνατος χρειάζεται να υποβληθούν σε προεγχειρητικό έλεγχο που περιλαμβάνει αιματολογικές εξετάσεις, ακτινογραφίες, καρδιολογική εκτίμηση, αναισθησιολογική εκτίμηση και ειδικές εξετάσεις ανά σύστημα αν κριθεί αναγκαίο.
Η εισαγωγή συνήθως πραγματοποιείται την ημέρα της επέμβασης. Η νοσηλεία περιλαμβάνει συνήθως παραμονή του ασθενούς στο νοσοκομείο για 3 με 4 ημέρες.
Πώς γίνεται η επέμβαση
Κατά την ολική αρθροπλαστική γόνατος αντικαθίσταται το κατώτερο μέρος του μηριαίου οστού και αφού διαμορφωθεί κατάλληλα, προσαρμόζεται σωστά και σταθερά η μεταλλική μηριαία πρόθεση. Κατόπιν το άνω τμήμα της κνήμης αφαιρείται και αντικαθίσταται παρομοίως από μία μεταλλική κνημιαία πρόθεση. Για την επίτευξη σταθερής συγκράτησης των προθέσεων χρησιμοποιείται πολλές φόρες ορθοπαιδικό ”τσιμέντο”. Για επίτευξη ομαλής κίνησης (κύλιση και ολίσθηση) με τη μικρότερη δυνατή φθορά, τα μεταλλικά ενθέματα δεν έρχονται σε επαφή, αλλά ανάμεσά τους παρεμβάλλεται ισχυρό πολυαιθυλένιο. Αν κριθεί απαραίτητο γίνεται αντικατάσταση ή διαμόρφωση και του οπίσθιου τμήματος της επιγονατίδας.
Τα υλικά που χρησιμοποιούνται είναι κράματα ιδιαίτερης ανθεκτικότητας και βιοσυμβατά με το οστό. Έτσι εξασφαλίζεται η αντοχή τους χωρίς να προκαλούνται αντιδράσεις από τον οργανισμό. Ο σχεδιασμός τους και η σωστή τοποθέτησή τους κάνουν την τεχνητή άρθρωση να προσομοιάζει απόλυτα με τη φυσική άρθρωση του γόνατος.
Στις ημέρες μας η επέμβαση αυτή έχει εξελιχθεί και πραγματοποιείται με ελάχιστα επεμβατική τεχνική (MIS) κατά την οποία περιορίζεται στο ελάχιστο ο τραυματισμός των γειτονικών ιστών.
Οι περισσότερες αρθροπλαστικές γίνονται με ραχιαία αναισθησία (ο ασθενής είναι ξύπνιος υπό την επήρεια ηρεμιστικού) σε συνδυασμό με περιοχική αναισθησία (τοπική αναισθησία ή αποκλεισμός νεύρων στην περιοχή της χειρουργικής τομής) χωρίς να αποκλείεται η δυνατότητα της γενικής αναισθησίας. Η μέθοδος αυτή και τα Enhanced Recovery Protocols που χρησιμοποιούμε έχουν σαν αποτέλεσμα ο μετεγχειρητικός πόνος να είναι ελάχιστος και εύκολα αντιμετωπίσιμος με αναλγητικά από το στόμα τις επόμενες του χειρουργείου ημέρες.
Στο τέλος της επέμβασης συχνά τοποθετείται παροχέτευση στην άρθρωση του γόνατος, για την απομάκρυνση του τυχόν πλεονάζοντος αίματος που αφαιρείται την επομένη μέρα. Κάλτσες διαβαθμισμένης συμπίεσης και αντιπηκτικές ενέσεις χρησιμοποιούνται για να μειωθεί ο κίνδυνος σχηματισμού θρόμβου στα πόδια.
Ο ασθενής με τη βοήθεια φυσικοθεραπευτή και με τη χρήση βοηθημάτων βάδισης (τύπου Π ή βακτηριών) κινητοποιείται την ίδια ή την επόμενη μέρα. Όσο πιο σωστά και χωρίς πόνο κινητοποιηθεί ο ασθενής, τόσο πιο γρήγορη θα είναι η αποκατάστασή του. Η διαδικασία της αποκατάστασης, ολοκληρώνεται με ασκήσεις για την ενδυνάμωση των μυών γύρω από το χειρουργημένο γόνατο.
Η συντριπτική πλειοψηφία των ασθενών μετά από την αρθροπλαστική γόνατος παρουσιάζει σημαντική βελτίωση στην ποιότητα της ζωής του που συνοδεύεται από
I. Εξάλειψη ή σημαντική μείωση του πόνου στο χειρουργημένο γόνατο στην κίνηση και στην ηρεμία
II. Επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες
III. Πολλά χρόνια αξιόπιστης λειτουργικότητας και αντοχής των προθέσεων που σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα ο μέσος όρος ξεπερνά τα 20 έτη
Η ολική αρθροπλαστική όπως εκτελείται σήμερα από τον έμπειρο χειρουργό γίνεται με μικρότερη τομή, με αποτέλεσμα ελάχιστο τραυματισμό μαλακών μορίων και μικρή ή καθόλου απώλεια αίματος και σε συνδυασμό με τις σύγχρονες τεχνικές αναλγησίας υπάρχει λιγότερος μετεγχειρητικός πόνος, μικρότερη διάρκεια νοσηλείας, ταχύτερη κινητοποίηση και γρήγορη επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες.
Στην Euromedica Γενική Κλινική Δωδεκανήσου, πραγματοποιούνται καθημερινά επεμβάσεις που αφορούν αρθροπλαστικές , γόνατος και ισχίου μαζί με άλλες ορθοπαιδικές επεμβάσεις τόσο για την αντιμετώπιση καταγμάτων ή άλλων κακώσεων και χρόνιων παθήσεων.
Στην κλινική με την χρήση σύγχρονων τεχνικών, με ειδικά χειρουργικά πρωτόκολλα και με την χρήση εξειδικευμένου εξοπλισμού τεχνολογίας αιχμής , παρέχουμε υψηλής ποιότητας υπηρεσίες που αποσκοπούν σε άμεση μετεγχειρητική αποκατάσταση και σε λιγότερες μέρες νοσηλείας των ασθενών .
Μιχάλης Μακέστας
Χειρουργός Ορθοπαιδικός
Επιστημονικός υπεύθυνος Ορθοπαιδικού τμήματος Euromedica Γενικής Κλινικής Δωδεκανήσου
