Ανησυχία προκαλεί στους ιδιοκτήτες διατηρητέων η πληροφορία ότι επίκειται η κατάθεση νομοθετικής ρύθμισης για το ζήτημα των εγκαταλελειμμένων κτιρίων. Κι αυτό γιατί μέχρι σήμερα οι πληροφορίες που έχουν δει το φως της δημοσιότητας έχουν δύο πολύ σοβαρά ζητήματα: το πρώτο αφορά κάτω από ποιες συνθήκες ένα κτίριο θα χαρακτηρίζεται εγκαταλελειμμένο –και πόσο επικίνδυνα «διευρυμένος» μπορεί αυτός ο ορισμός να είναι– και το δεύτερο αφορά την πιθανότητα απώλειας της χρήσης ή και της ιδιοκτησίας, χωρίς τη συναίνεση του ιδιοκτήτη, από τον δήμο ή άλλο φορέα. Μάλιστα οι εκπρόσωποι των ιδιοκτητών διατηρητέων μιλούν για παρασκηνιακές διαβουλεύσεις.
Οι εκπρόσωποι των ιδιοκτητών διατηρητέων κάνουν λόγο για παρασκηνιακές διαβουλεύσεις.
Οπως όλα δείχνουν, το ζήτημα των εγκαταλελειμμένων κτιρίων πρόκειται να προσεγγιστεί σε δύο ή τρία παράλληλα επίπεδα. Κατ’ αρχάς, υπάρχει η πληροφορία ότι το υπουργείο Περιβάλλοντος πρόκειται να συμπεριλάβει σχετική ρύθμιση σε πολεοδομικό σχέδιο νόμου, που θα παρουσιάσει στις αρχές του έτους. Κατά δεύτερον, το θέμα «αγγίζεται» και από το υπό τελική διαμόρφωση ειδικό χωροταξικό πλαίσιο για τον τουρισμό. Επίσης, με την πρόσφατη τροπολογία, με την οποία η «Ανάπλαση Αθήνας Α.Ε.» μετετράπη σε «Ανάπλαση Α.Ε.» με αντικείμενο όλη την Ελλάδα, υπάρχει η πληροφορία ότι ο νέος οργανισμός θα υπεισέλθει και στο θέμα των εγκαταλελειμμένων κτιρίων.
«Η πλειονότητα των ιδιοκτητών διατηρητέων ανησυχεί ιδιαίτερα για τις εξελίξεις. Εχουμε την εντύπωση ότι προωθούνται παρασκηνιακά διάφορα “μοντέλα” για την αξιοποίηση των εγκαταλελειμμένων διατηρητέων, με τα οποία είμαστε κάθετα αντίθετοι», λέει η Κωνσταντίνα Κοκοτού, ειδική γραμματέας του Πανελλήνιου Συλλόγου Διατηρητέων Κτιρίων και Μνημείων. «Η ανησυχία μας έγκειται σε δύο σημεία. Το πρώτο είναι το πώς θα οριστεί η έννοια του εγκαταλελειμμένου σε σχέση με τα διατηρητέα. Ανησυχούμε ποιες θα είναι οι προϋποθέσεις για να χαρακτηριστεί ένα κτίριο εγκαταλελειμμένο. Αν θα περιορίζονται μόνο σε όσα έχουν χαρακτηριστεί ετοιμόρροπα ή θα θέσει άλλες προϋποθέσεις». Το ζήτημα που οι ιδιοκτήτες φοβούνται, χωρίς να το λένε ευθέως, είναι μήπως ο ορισμός χρησιμοποιηθεί ως «όχημα» για να αφαιρεθεί από κάποιον ένα κτίριο κατά χρήση ή ιδιοκτησία, επειδή ενδιαφέρεται για αυτό ένας δήμος ή κάποια εταιρεία.
Το δεύτερο θέμα αφορά προφανώς το ίδιο το ζήτημα της αντιμετώπισης των κτιρίων αυτών. «Σχέδια που έχουν ανεπίσημα περιέλθει στην αντίληψή μας δίνουν τη δυνατότητα σε έναν δήμο να παρεμβαίνει, να αποκαθιστά τη στατική επάρκεια του κτιρίου και να δίνει συγκεκριμένο χρονικό περιθώριο στον ιδιοκτήτη να ολοκληρώσει την αποκατάσταση, σε αντίθετη περίπτωση να μπορεί να αναλάβει τη χρήση ή να διεκδικήσει και την ιδιοκτησία του», λέει ο Γιώργος Μισούλης, γενικός γραμματέας του συλλόγου. «Είναι η αλήθεια ότι πολλοί ιδιοκτήτες αδυνατούν να αναλάβουν το τεράστιο κόστος αποκατάστασης ενός διατηρητέου με αποτέλεσμα τα κτίρια συν τω χρόνω να περιέρχονται σε κακή κατάσταση. Θα μπορούσαμε όμως να ακολουθήσουμε τη νομοθεσία της Κύπρου, η οποία επιδότησε στο 100% την αποκατάσταση των κτιρίων αυτών και έδωσε γενναίες φοροαπαλλαγές για τη διατήρησή τους. Ή ακόμα και το παράδειγμα του ΕΟΤ, το πώς έσωσε τα αρχοντικά του Πηλίου επισκευάζοντάς τα και λειτουργώντας τα για 10 χρόνια ως ξενώνες – αλλά μετά αποδίδοντάς τα στους ιδιοκτήτες τους».
«Είναι διαφορετικό θέμα η κατεδάφιση ενός ασήμαντου ετοιμόρροπου σπιτιού και διαφορετικό η προστασία της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς», συμπληρώνει η κ. Κοκοτού. «Η Πολιτεία έχει ευθύνη για την προστασία της τελευταίας, βάσει της σύμβασης της Γρανάδας την οποία έχει υπογράψει. Η αφαίρεση της ιδιοκτησίας ή της χρήσης χωρίς τη συναίνεση του ιδιοκτήτη είναι για εμάς εκτός συζήτησης».
Αξίζει να σημειωθεί ότι σε καταγραφή που πραγματοποιήθηκε από την Περιφέρεια Αττικής, τα εγκαταλελειμμένα κτίρια στον Δήμο Αθηναίων υπολογίζονται σε 1.200, η πλειονότητα των οποίων βρίσκεται στο κέντρο. Ομως τα στοιχεία δεν είναι επίκαιρα, ιδιαίτερα μετά τη ραγδαία τουριστικοποίηση του κέντρου, αλλά και την κατεδάφιση (μη διατηρητέων) μονοκατοικιών προς ανέγερση πολυκατοικιών. Θεωρείται ότι στις περιπτώσεις μεγάλων εγκαταλελειμμένων κτιρίων, το πιθανότερο πρόβλημα είναι η πολυϊδιοκτησία, ζήτημα για το οποίο οι δήμοι μπορούν πλέον να έχουν εικόνα, μέσω της ολοκλήρωσης του κτηματολογίου.
Πηγή kathimerini.gr
Γιώργος Λιάλιος
