Συνέχεια στην κούρσα των ανατιμήσεων στα σούπερ μάρκετ και τη νέα χρονιά προβλέπουν εκπρόσωποι του κλάδου, αν και με χαμηλότερη «ταχύτητα» σε σχέση με το 2023.
Σύμφωνα με έρευνα της εταιρίας Circana, οι αυξήσεις των τιμών στα ράφια για τα ταχυκίνητα προϊόντα (FMCGs) θα κινηθούν στο 4,5% το 2024 από 7,3% τη χρονιά που μόλις τελείωσε και σε καμία περίπτωση δεν θα επιστρέψουν στα επίπεδα του 2020. Αν και οι τιμοκατάλογοι που έχουν στείλει οι προμηθευτές στα σούπερ μάρκετ περιλαμβάνουν νέες ανατιμήσεις, το τελευταίο δίμηνο του 2023 ήταν μειούμενες. Οπως δήλωσε πριν από περίπου έναν μήνα ο πρόεδρος της Ενωσης Σούπερ Μάρκετ Ελλάδος, Αριστοτέλης Παντελιάδης, «δεν θα σας πω ότι οι ανατιμήσεις θα μηδενιστούν, αλλά θα σας πω ότι βαίνουν σε ομαλοποίηση. Οι τιμές ακρίβυναν, θα εκλογικευτεί ο πληθωρισμός, αλλά δεν θα επιστρέψουν οι τιμές στο επίπεδο που ήταν πριν από δύο χρόνια, για να είμαστε ειλικρινείς».
Για το 2024, οι αυξήσεις των τιμών στα τρόφιμα, που αντιπροσωπεύουν το 75% του μέσου καλαθιού, εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν στο 4,6% από 7,3% το 2023, στα είδη προσωπικής υγιεινής και φροντίδας στο 4% από 7,2% και τα είδη νοικοκυριού, όπως καθαριστικά, απορρυπαντικά κ.λπ., προβλέπεται ότι θα πωλούνται έως και 5,7% ακριβότερα έναντι 9,2% πέρυσι.
Στοιχεία
Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τον πληθωρισμό (Νοέμβριος 2023), τα προϊόντα που φαίνεται να πυροδοτούν την ακρίβεια στα ράφια είναι το ελαιόλαδο, η τιμή του οποίου αυξήθηκε κατά 31,4% σε ετήσια βάση, καθώς και το νερό, τα αναψυκτικά και οι χυμοί, που έτρεξαν με ανατιμήσεις της τάξεως του 13,3%. Υψηλά εκτιμάται ότι θα κινηθούν και τη νέα χρονιά τα φρούτα και τα λαχανικά, λόγω της μειωμένης παραγωγής ως αποτέλεσμα της κλιματικής κρίσης, καθώς και τα ψάρια, τα κρέατα και λοιπά τρόφιμα, που τον Νοέμβριο οι αυξήσεις των τιμών κινήθηκαν σε υψηλά μονοψήφια ποσοστά.
Αλλωστε, πριν από λίγο καιρό, ο επιχειρηματίας Σπύρος Θεοδωρόπουλος, που μεταξύ άλλων ελέγχει και την εταιρία Ελληνικοί Χυμοί, μιλώντας σε συνέδριο είχε κάνει ειδική αναφορά στο γεγονός ότι τα πορτοκάλια θα είναι το πρώτο προϊόν που θα αρχίσει να εμφανίζει ελλείψεις μέσα στο 2024. «Ο μεγαλύτερος πορτοκαλεώνας της γης, που είναι η Νότιος Αμερική, έχει καεί, με αποτέλεσμα η τιμή να έχει υπερδιπλασιαστεί. Και το πρόβλημα δεν είναι αν έχει αυξηθεί η τιμή από τα 2,5 ευρώ στα 6,5 ευρώ, το πρόβλημα είναι ότι οι προμηθευτές απαντούν ότι δεν έχουν να δώσουν εμπόρευμα σε οποιαδήποτε τιμή», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Οι νέες ανατιμήσεις αναμένεται να φανούν σταδιακά στα ράφια των σούπερ μάρκετ, ανάλογα και με τα αποθέματα που έχουν οι μεγάλες αλυσίδες, αν και οι περισσότερες εταιρίες προχωρούν σε αυξήσεις στις τιμές των προϊόντων τους έως τα τέλη του δεύτερου μήνα του έτους, δηλαδή του Φεβρουαρίου.
Αυξημένες πωλήσεις
Παρά το πρόσθετο βάρος για τα νοικοκυριά το 2024, ο όγκος πωλήσεων στα τρόφιμα αναμένεται να αυξηθεί, καθώς, λόγω των πληθωριστικών πιέσεων, οι καταναλωτές θα μειώσουν τις εξόδους στα καταστήματα εστίασης και θα αυξήσουν την κατανάλωση στο σπίτι.
Ετσι, σύμφωνα με τη Circana, ο τζίρος του οργανωμένου λιανεμπορίου όσον αφορά στα ταχυκίνητα προϊόντα θα αυξηθεί κατά 4,8%, με τις πωλήσεις των τροφίμων σε αξία να τρέχουν με ρυθμό άνω του 5,1%, των ειδών νοικοκυριού με 4,5% και των προϊόντων προσωπικής υγιεινής και φροντίδας με 3,2%.
Πάντως, περισσότεροι από 9 στους 10 καταναλωτές αποδίδουν την κούρσα των τιμών στην αισχροκέρδεια, ενώ το 48% θεωρεί ότι οφείλεται στο κόστος της ενέργειας και το 37% στον υψηλό ΦΠΑ.
Ωστόσο, τα στελέχη των σούπερ μάρκετ επισημαίνουν ότι πρέπει να αντιστραφεί το εις βάρος τους κλίμα περί αισχροκέρδειας επισημαίνοντας ότι είναι μύθος ότι οι τιμές των προϊόντων στην Ελλάδα είναι οι υψηλότερες στην Ευρώπη.
«Η τελική τιμή των προϊόντων εξαρτάται από την τιμή αγοράς, το μικτό περιθώριο και τον ΦΠΑ. Αυτά δεν είναι τα ίδια σε όλη την Ευρώπη», ανέφερε πρόσφατα ο γενικός διευθυντής της Ενωσης Σούπερ Μάρκετ Ελλάδος, Απόστολος Πεταλάς (φωτό), υπογραμμίζοντας ότι ειδικά ο ΦΠΑ είναι από τους υψηλότερους στη χώρα μας και οι μισθοί οι χαμηλότεροι.
Η ΛΙΣΤΑ ΤΗΣ ΑΚΡΙΒΕΙΑΣ
Τρόφιμα: +4,6%
Eίδη προσωπικής υγιεινής & φροντίδας: +4%
Είδη νοικοκυριού (καθαριστικά, απορρυπαντικά): +5,7%
ΣΥΝΟΛΟ «ΚΑΛΑΘΙΟΥ»: +4,5%
ΠΟΙΑ ΜΕΤΡΑ ΑΠΕΔΩΣΑΝ ΚΑΙ ΣΥΝΕΧΙΖΟΝΤΑΙ ΤΟ ΝΕΟ ΕΤΟΣ
Η «τρίαινα» του υπουργείου Ανάπτυξης κατά της ακρίβειας
Με το «τρίπτυχο», «καλάθι του νοικοκυριού», «μόνιμη μείωση τιμής» και εντατικοί έλεγχοι στην αγορά, απαντάει το υπουργείο Ανάπτυξης (ΥΠΑΝ) στις πληθωριστικές πιέσεις, που αναμένεται να συνεχιστούν, τουλάχιστον κατά τους πρώτους μήνες του 2024. Σε γενικές γραμμές, στελέχη του ΥΠΑΝ εκτιμούν ότι, σταδιακά, μέσα στη νέα χρονιά, θα αποκλιμακωθεί η πληθωριστική κρίση, που «ζορίζει» τον προϋπολογισμό των νοικοκυριών. Μέχρι τότε, για την αντιμετώπιση της ακρίβειας η ηγεσία του υπουργείου ποντάρει στα «δοκιμασμένα» μέτρα:
» «Καλάθι του νοικοκυριού»
Η πρωτοβουλία «καλάθι του νοικοκυριού» συνεχίζεται για ακόμη ένα εξάμηνο, δηλαδή έως τις 30 Ιουνίου του 2024, με απόφαση του αρμόδιου υπουργού Ανάπτυξης, Κώστα Σκρέκα.
Υπενθυμίζεται πως το εν λόγω μέτρο έκανε «πρεμιέρα» στις 2 Νοεμβρίου του 2022. Εχοντας, λοιπόν, δοκιμαστεί όλο αυτό το χρονικό διάστημα, η ηγεσία του ΥΠΑΝ έκρινε πως είναι ένα αποδοτικό μέτρο, που πρέπει να συνεχιστεί.
Και, βέβαια, όπως συνέβη στο παρελθόν, έτσι και μέσα στη νέα χρονιά, το περιεχόμενο του «καλαθιού» θα προσαρμόζεται αναλόγως των καταναλωτικών αναγκών, ανά χρονική περίοδο. Για παράδειγμα τα Χριστούγεννα προστέθηκαν στο «καλάθι» βασικά αγαθά για το γιορτινό τραπέζι, κάτι αντίστοιχο αναμένεται να συμβεί και το Πάσχα κ.ο.κ.
» «Μόνιμη μείωση τιμής»
Στο πλαίσιο του μέτρου «μόνιμη μείωση τιμής», πλήθος προμηθευτών σούπερ μάρκετ έχει προχωρήσει σε μείωση, κατά τουλάχιστον 5% στην τιμή, για χρονικό διάστημα τουλάχιστον 6 μηνών. Το προϊόντα που συμμετέχουν στην πρωτοβουλία έχουν ειδικό ταμπελάκι, για να μπορούν να τα εντοπίζουν εύκολα οι καταναλωτές.
Σημειώνεται πως η μείωση τιμής είναι πάνω και πέρα των όποιων ειδικών προωθητικών προσφορών πραγματοποιούνταν. Σε σχέση με την τιμή αναφοράς για τον υπολογισμό της μείωσης, λαμβάνεται αυτή του «ραφιού» πριν από την 20ή.9.2023, ημέρα ανακοίνωσης του εν λόγω μέτρου.
Σε περίπτωση που κάποια εταιρία δηλώσει ψευδώς ότι προχώρησε σε μείωση, προβλέπεται πρόστιμο τουλάχιστον 20.000 ευρώ, ανά κωδικό προϊόντος.
Στη «μόνιμη μείωση τιμής» συμμετέχουν 1.286 προϊόντα, από διάφορες κατηγορίες, π.χ. τρόφιμα, απορρυπαντικά, καθαριστικά, προϊόντα προσωπικής φροντίδας κ.λπ.
» Οι έλεγχοι
Με τη διενέργεια συστηματικών ελέγχων στην αγορά το υπουργείο Ανάπτυξης θέτει τους εξής δύο, βασικούς στόχους: την αντιμετώπιση φαινομένων αθέμιτης κερδοφορίας και την καταπολέμηση αθέμιτων εμπορικών πρακτικών, όπως οι παραπλανητικές εκπτώσεις.
«Η κυβέρνηση, και ειδικότερα το υπουργείο Ανάπτυξης, επιμένει και θα επιμείνει στην εφαρμογή των νόμων του κράτους, αλλά και στην τήρηση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, προκειμένου η ελληνική αγορά να γίνει πιο διαφανής προς τον καταναλωτή, με σκοπό τη μείωση των φαινομένων παραπλάνησης, αλλά και αθέμιτου ανταγωνισμού προς τις υγιείς επιχειρήσεις», επεσήμανε, σε πρόσφατο άρθρο του στον «Ε.Τ.» της Κυριακής, ο γενικός γραμματέας Εμπορίου και Προστασίας του Καταναλωτή (ΓΓΕΠΚ), Σωτήρης Αναγνωστόπουλος.
Μέσα στο 2023 έχουν επιβληθεί σε επιχειρήσεις πρόστιμα, συνολικού ύψους άνω των 12,5 εκατ. ευρώ -ποσό υπερδιπλάσιο σε σύγκριση με το αντίστοιχο πέρυσι-, που αφορούν σε αθέμιτη κερδοφορία όσο και σε παραβάσεις των Κανόνων Διακίνησης και Εμπορίας Προϊόντων Υπηρεσιών, σε παραπλανητικές εκπτώσεις κ.λπ. Οπως, μάλιστα, έχει δηλώσει ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, τα μισά από τα πρόστιμα που έχουν επιβληθεί έχουν ήδη εισπραχθεί.
Αξίζει να επισημανθεί πως το 2023 πραγματοποιήθηκαν περίπου 21.000 έλεγχοι, ενώ έχουν διεξαχθεί σχεδόν 100.000 -με τις κυρώσεις που έχουν βεβαιωθεί να ξεπερνούν τα 21 εκατ. ευρώ- από το 2020, χρονιά που συγκροτήθηκε η Διυπηρεσιακή Μονάδα Ελέγχου της Αγοράς (ΔΙΜΕΑ).
Μάλιστα, μέσα στον Δεκέμβριο του 2023, πήρε παράταση η διάταξη για την αντιμετώπιση της αθέμιτης κερδοφορίας, που αποτελεί το βασικό «εργαλείο» για τη διεξαγωγή των ελέγχων και την επιβολή των προστίμων. Συγκεκριμένα, έως την 30ή Ιουνίου 2024, απαγορεύεται η αποκόμιση μικτού κέρδους από την πώληση οποιουδήποτε προϊόντος ή την παροχή οποιασδήποτε υπηρεσίας που είναι απαραίτητη για την υγεία, τη διατροφή, τη διαβίωση, τη μετακίνηση, τη θέρμανση, την παραγωγή ζεστού νερού χρήσεως και την ασφάλεια του καταναλωτή, καθώς και από την πώληση σχολικών ειδών και γεωργικών προϊόντων και τροφίμων, ιδίως πρώτων υλών για την παραγωγή λιπασμάτων, ζωοτροφών, ωμών δημητριακών παντός είδους, αλεύρων, ηλιάνθου φυτικών ελαίων, όταν το περιθώριο μικτού κέρδους ανά μονάδα υπερβαίνει το αντίστοιχο περιθώριο μικτού κέρδους ανά μονάδα προ της 31ης Δεκεμβρίου 2021.
ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΕΣ
Σημειώνεται πως στη γραμμή 1520 παρέχεται ενημέρωση για θέματα που αφορούν στην προστασία των καταναλωτών. Μάλιστα, για παραβάσεις της σχετικής νομοθεσίας, μπορούν να υποβάλλουν καταγγελίες στην ηλεκτρονική διεύθυνση: https://kataggelies.mindev.gov.gr/
Πηγή eleftherostypos.gr
