Για τη δεύτερη μεγαλύτερη τραγωδία σε αριθμό θυμάτων μέσα σε 2,5 ώρες σε παγκόσμιο επίπεδο έκανε λόγο στη συγκλονιστική αγόρευση του ο εισαγγελέας Παναγιώτης Μανιάτης, αποτιμώντας τα πραγματικά περιστατικά και τις ευθύνες για την πρωτοφανή τραγωδία με την εκατόμβη των νεκρών.
Ο εισαγγελικός λειτουργός με μεθοδικότητα και ανάλυση, ενός προς ένα όλων των δεδομένων μιας δίκης που κράτησε μήνες, αξιολόγησε τι ακριβώς έγινε και ποιος ευθύνεται για το κάθε.
Σε γενικές γραμμές η αγόρευση του καθορίζεται από την απόδοση συγκεκριμένων ευθυνών για παραλείψεις στους τότε κρατικούς αξιωματούχους της Πυροσβεστικής και της Πολιτικής Προστασίας, χωρίς ωστόσο να γενικεύει την ευθύνη για κάθε παράλειψη.
Ιδιαίτερα στάθηκε στο γεγονός, ότι δεν κινητοποιήθηκαν τα πυροσβεστικά μέσα και τα εναέρια με ευθύνη των τότε επικεφαλής της Πυροσβεστικής και της Πολιτικής Προστασίας λόγω της φωτιάς στην Κινέτα και των αλλεπάλληλων τηλεφωνημάτων μεγαλοεπιχειρηματία ότι η φωτιά είχε μπει στο διυλιστήριο.
Τα σημαντικότερα σημεία της αγόρευσης
«Προσεγγίζουμε το πέρας μιας μαραθώνιας διαδικασίας σε ένα μείζονος σημασίας συμβάν που καθόρισε την ιστορία του τόπου μας». Με αυτά τα λόγια ξεκίνησε την αγόρευση του ο εισαγγελέας της έδρας στη δίκη για την εθνική τραγωδία στο Μάτι, Παναγιώτης Μανιάτης.
«Δεν είναι υπερβολή να ειπωθεί ότι σε πολλά ζητήματα πυροπροστασίας πρέπει να μιλάμε για την περίοδο προ της 23.7.2018 και μετά. Υπήρξε η δεύτερη μεγαλύτερη τραγωδία σε αριθμό θυμάτων σε παγκόσμιο επίπεδο, υπήρξαν δεκάδες νεκροί, τραυματίες και εγκαυματίες μέσα σε μόλις 2,5 ώρες. Στις 23 Ιουλίου 2018 σε ένα συμβάν πολύ μικρής χρονικής διάρκειας είχαμε περισσότερους από 100 νεκρούς» είπε ο εισαγγελέας και συμπλήρωσε:
«Το δικαστήριο σας και η εισαγγελική έδρα έχει ως αποστολή να δώσουμε την απάντηση στο ερώτημα “τι συνέβη εκείνη την ημέρα στην Ανατολική Αττική; Ποιος έφταιξε για να οδηγηθούμε σε αυτό το ολέθριο αποτέλεσμα;”. Η υπόθεση αυτή ξεκίνησε με περισσότερους κατηγορούμενους και στο εδώλιο οδηγήθηκαν τελικά 21. Επειτα από δεκαπέντε μήνες διαδικασίας έχω να πω ότι καταβλήθηκε κάθε δυνατή προσπάθεια για τη διεξαγωγή μιας δίκαιης δίκης».
Όπως ανέφερε, «η φωτιά αποδείχτηκε ότι ξεκίνησε 16.41 στην περιοχή Νταού Πεντέλης. Ο πλέον αξιόπιστος μάρτυρας υπήρξε το βιντεοληπτικό υλικό. Η πρώτη αναγγελία έγινε από δασοπυροσβέστες στις 16.46 και ακολούθησε κινητοποίηση προσωπικού. Ο δείκτης κινδύνου για την Αττική εκείνη την ημέρα ήταν βαθμού 4, δηλαδή πολύ υψηλός. Την ώρα έναρξης της πυρκαγιάς ο άνεμος ήταν 5 μποφόρ και έφτασε τα 8 και 9 μποφόρ. Οι πυροσβεστικές δυνάμεις δεν κατόρθωσαν να περιορίσουν τη φωτιά και απέκτησε δυναμική, υψηλό ρυθμό απελευθέρωσης θερμότητας και εξελίχθηκε σε δυο μέτωπα».
Εγινε η εναέρια επιτήρηση
Ο εισαγγελικός λειτουργός ξεκίνησε από την κατηγορία που αφορά τους Τερζούδη, Ματθαιόπουλο και Φωστιέρη σχετικά με το ότι δεν μερίμνησαν για εναέρια επιτήρηση. «Αποδείχθηκε ότι διαθέσιμο ήταν μόνο ένα πετζετέλ, ήταν το μόνο πτητικό μέσο που μπορούσε να διατεθεί από την πολεμική αεροπορία. Από πλευράς ΕΣΚΕ προκύπτει ότι αίτημα υποβλήθηκε στις 9.49 για την Ανατολική Αττική. Τελικά στις 10.22 το αίτημα για επιτήρηση από 14.00 έως 18.00 έγινε δεκτό. Η εναέρια επιτήρηση έγινε όπως αποδείχθηκε από τη διαδικασία. Το πετζετελ θα μπορούσε να πετάξει μόνο για δυο ώρες. Η λύση που προκρίθηκε για εναέρια επιτήρηση με αεροσκάφος της ΕΛΑΟ κατάφερε να καλύψει το διάστημα 14.00-18.00. Κατά συνέπεια θεωρώ ότι κατ’ αποτέλεσμα πραγματοποιήθηκε και κάλυψε» είπε ο εισαγγελέας εξηγώντας πως ως προς αυτό το σκέλος του κατηγορητηρίου πρέπει να απορριφθεί η κατηγορία.
«Δεν υπήρξε παράλειψη για τη μεταστάθμευση αεροσκαφών»
Αναφερόμενος στην κατηγορία που αφορά τη μη μεταστάθμευση αεροσκαφών, που αφορά τους Ματθαιόπουλο, Φωστιέρη και Τερζούδη, ο εισαγγελέας σχολίασε ότι «μεταστάθμευση δεν αφορά στα πυροσβεστικά ελικόπτερα και ως εκ τούτου δεν τίθεται ζήτημα μεταστάθμευσης», ενώ συμπλήρωσε ότι για αλλά πτητικά μέσα δεν υπήρχε δυνατότητα. Καταλήγοντας ο εισαγγελέας σημείωσε ότι «αποδείχθηκε ότι οι μετασταθμεύσεις που μπορούσαν να γίνουν, έγιναν. Δεν υπήρξε παράλειψη των τριών κατηγορουμένων».
Για την αξιοποίηση εναέριων μέσων
Ο εισαγγελέας περιγράφοντας λεπτομερώς όλες τις κινήσεις που έγιναν για την αξιοποίηση των εναέριων μέσων, που αφορά τους Τερζούδη, Ματθαιόπουλο και Φωστιέρη, έκανε ειδική αναφορά στην εντολή εκτροπής του ελικοπτέρου προς τη Μotor Οil. «Το μέσο επιτήρησης έκανε λόγο για έρπουσα φωτιά και μάλλον ελεγχόμενη κοντά στις εγκαταστάσεις της Μotor Οil. Ταυτόχρονα αποδείχθηκε ότι στο Νταού υπήρχε ένταση, δυναμική και επικινδυνότητα. Θα απειλούσε ανθρώπους και περιουσίες και αυτή η πληροφορία είχε φτάσει στο ΕΣΚΕ. Από πλευράς εναέριων μέσων η καταλληλότερη επιλογή ήταν τα ελικόπτερα. Ηταν γνωστό στο ΕΣΚΕ ότι επιχειρούσε μόνο ένα εναέριο μέσο στο Νταού. Αφού το μόνο εναέριο μέσο που υπήρχε στο Νταού, το ΕΣΚΕ γνώριζε ότι έπρεπε να αποχωρήσει για ανεφοδιασμό. Στη μια ώρα που μεσολάβησε η φωτιά άρχισε να κινείται απειλητικότερα προς τα δικαστήρια. Χρειαζόταν όμως πρόσθετη ενίσχυση; Εισφέρθηκαν αντικρουόμενες εκδοχές στη δίκη» είπε ο εισαγγελέας.
Ο ίδιος ομως ξεχώρισε ως «σημαντικότερο ότι ο επίγειος επικεφαλής δεν είδε και δεν διαπίστωσε ότι η φωτιά είχε μπει στο διυλιστήριο, ούτε ζήτησε τη συνδρομή μέσου. Προκρίνω την εκδοχή που εισφέρθηκε από εκείνον που ήταν ο πλέον υπεύθυνος. Αποδείχθηκε ότι ο Φωστιέρης έλαβε δυο κλήσεις από τον ιδιοκτήτη του διυλιστηρίου, επιφανή επιχειρηματία που του ζητά επιτακτικά εναέρια μέσα. Ο επιχειρηματίας όμως δεν βρισκόταν εκεί, μετάφερε την εικόνα από τους υπαλλήλους του. Φέρεται να του δήλωσε όμως ότι η φωτιά έχει εισέλθει στις εγκαταστάσεις. Όμως ποια θα έπρεπε να είναι δέουσα αντίδραση του; Να επιβεβαιώσει την πληροφορία που έλαβε».
Ο κ. Μανιάτης σημείωσε ότι συχνά άνθρωποι που δεν είναι υπηρεσιακοί παράγοντες και ζητούν εναέρια μέσα. «Είναι δυστυχώς συχνό το φαινόμενο διάφοροι παράγοντες επιφανείς και επώνυμοι να απευθύνονται στο ΕΣΚΕ για καταστολή πυρκαγιάς σε περιοχές ενδιαφέροντος τους. Αλίμονο αν τέτοια αιτήματα δεν αξιολογούνται και γίνονται δεκτά ανάλογα με τη βαρύτητα του ονόματος που τα ζητά. Πόσο μάλλον όταν τα εναέρια μέσα δεν είναι πεπερασμένα. Πρέπει να γίνεται αξιολόγηση με κριτήρια υπηρεσιακά. Δεν έπρεπε να ακούσει ένα μεγαλόσχημο επιχειρηματία και χωρίς να επιβεβαιώσει. Ήταν παράτυπη και επιχειρησιακά εσφαλμένη απόφαση. Ποιος ευθύνεται για την απόφαση αυτή; Ο τότε διοικητής του ΕΣΚΕ Ιωάννης Φωστιέρης, αλλά και ο τότε αρχηγός του ΠΣ Σωτήρης Τερζούδης» ανέφερε ο εισαγγελέας λέγοντας ότι η πράξη αποδείχθηκε μόνο για τους Φωστιέρη και Τερζούδη, και όχι για τον Βασίλη Ματθαιόπουλο.
Ως προς τη μη αξιοποίηση των ελικοπτέρων Φλόγα 1 και 2, ο εισαγγελέας σημείωσε πως «αποδείχθηκε ότι η μη αξιοποίηση των ελικοπτέρων Φλόγα δεν οφείλεται σε παράλειψη κάποιου, αλλά σε αντικειμενικούς παράγοντες που καθιστούσαν ανέφικτη την αξιοποίησή τους». Αντίστοιχα, ο εισαγγελέας κατέληξε στο συμπέρασμα ότι όσα εναέρια δεν χρησιμοποιήθηκαν, δεν ήταν παράλειψη, αλλά υπήρχαν υπηρεσιακοί ή άλλοι λόγοι που καθιστούσαν αδύνατη τη χρήση τους στην προκειμένη περίπτωση.
Ωστόσο, αναφερόμενος στα Σινούκ ο κ. Μανιάτης είπε «μόνο 2 ήταν διαθέσιμα στο αεροδρόμιο Μεγάρων, αλλά υπάρχει σφάλμα και αβλεψία ως προς το ότι για το ένα καθυστέρησε η υποβολή αιτήματος και για το άλλο δεν έγινε καθόλου. Η ευθύνη βαρύνει τους Τερζούδη και Φωστιερη».
Ενοχή Ματθαιόπουλου επειδή δεν κινητοποίησε τα πλοιάρια πρότεινε ο εισαγγελέας
Την ενοχή του τότε υπαρχηγού του Πυροσβεστικού Σώματος Βασίλη Ματθαιόπουλου για το ότι δεν κινητοποίησε τα πλοιάρια της Πυροσβεστικής με αποτελέσματα μέσω παραλείψεως να βρουν το θάνατο 9 άνθρωποι στη θάλασσα, καθώς και του τότε αρχηγού του Πυροσβεστικού Σώματος Σωτήρη Τερζούδη και του πρώην διοικητή του ΕΣΚΕ Ιωάννη Φωστιέρη για το σκέλος που αφορά στην αξιοποίηση των εναέριων μέσων έχει εισηγηθεί μέχρι αυτή την ώρα ο εισαγγελέας στη δίκη για το Μάτι, ενώ έχει προτείνει την απαλλαγή κάποιων εκ των κατηγορουμένων για άλλες επιμέρους πράξεις.
«Αποδεικνύεται ότι όταν στις 19.00 ήρθε η πληροφορία για ανθρώπους στη θάλασσα, δεν δόθηκε από τον δεύτερο κατηγορούμενο Βασίλη Ματθαιόπουλο εντολή προς τον κ. Σταμούλη για τα πλοιάρια της Πυροσβεστικής, τα οποία αποδείχτηκε πως ήταν μάχιμα και έτοιμα να συνδράμουν. Υπήρξαν πολλοί άνθρωποι που αναζήτησαν καταφύγιο στη θάλασσα από τη φωτιά, υπήρξαν άνθρωποι που πνίγηκαν και υπήρξαν και άνθρωποι που περισυνελέγησαν πολλές ώρες μετά. Το ΕΣΚΕ γνώριζε την ύπαρξη ανθρώπων στη θάλασσα, τα πλοία ήταν διαθέσιμα και επανδρωμένα», είπε ο εισαγγελέας.
Αγόρευση εισαγγελέα για το Μάτι: Πώς κατένειμε ευθύνες και παραλείψεις
Μάλιστα, συμπλήρωσε ότι «η παράλειψη του να δοθεί εντολή στα πλοιάρια της Πυροσβεστικής να συνδράμουν σημαίνει τον θάνατο 9 ανθρώπων στη θάλασσα».
Κατά τον εισαγγελέα, ο αρμόδιος και υπεύθυνος εκείνη την ημέρα για να κινητοποιήσει τα πλοιάρια ήταν ο δεύτερος κατηγορούμενος (Ματθαιόπουλος) και, όπως εξήγησε, «η μη κινητοποίηση συνέβαλε στην πρόκληση των θανάτων των ανθρώπων που έχασαν τη ζωή τους στη θάλασσα.
«Ως παράλειψη θα πρέπει να καταλογιστεί στον Βασίλη Ματθαιόπουλο και θα ζητήσω την ενοχή του για το σκέλος αυτό της κατηγορίας, ενώ θα ζητήσω να κηρυχθούν αθώοι (σ.σ. για την εντολή στα πλοιάρια της Πυροσβεστικής) οι Τερζούδης και Φωστιέρης», είπε ακόμη.
Η αγόρευση του εισαγγελέα συνεχίζεται
Πηγή kathimerini.gr
