«Χρειάζονται πολύ καλά σχέδια έκτακτης ανάγκης, εφαρμογή του αντισεισμικού κανονισμού, προγράμματα ενημέρωσης του πληθυσμού και βελτίωση των συστημάτων προειδοποίησης. Σε συνεργασία με τις τοπικές αρχές μπορούμε να βελτιώσουμε και άλλο την άμυνα της περιοχής στα σεισμικά φαινόμενα».
Αυτό δηλώνει, σε συνέντευξή του στη «δ», ο διευθυντής Ερευνών του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών σεισμολόγος κ. Γεράσιμος Παπαδόπουλος με αφορμή τη δραστηριότητα του ελληνικού σεισμικού τόξου.
«Παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον οι περιοχές της Μεσογείου, όπου οι εστίες των σεισμών είναι πολύ κοντά στις ακτές και τα τσουνάμι φθάνουν πολύ γρήγορα. Είναι σημαντικό, εκεί που ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος, να γίνεται έγκαιρη προειδοποίηση. Πολύ καλό παράδειγμα είναι το σύστημα παρακολούθησης που έχει εγκατασταθεί στη Ρόδο», δηλώνει ο κ. Γεράσιμος Παπαδόπουλος.
Σε ερώτηση σχετικά με τη φημολογία για ισχυρό σεισμό στα Δωδεκάνησα, ο κ. Γεράσιμος Παπαδόπουλος, δηλώνει:
«Με τη μακροπρόθεσμη έννοια κάποια στιγμή στο μέλλον θα σημειωθούν ισχυροί σεισμοί. Εκείνο που ενδιαφέρει είναι αν κάποιος μπορεί να έχει στοιχεία που να δείχνουν σε βραχυχρόνιο ορίζοντα αν επέρχεται ισχυρός σεισμός. Τέτοια στοιχεία εγώ δεν έχω υπόψη μου. Ίσως να είμαστε στο χώρο των φημών παρά στο χώρο της επιστημονικής πραγματικότητας».
Η συνέντευξη του κ. Γεράσιμου Παπαδόπουλου, αναλυτικά:
• Ποιά είναι τα θέματα που θα συζητηθούν στο συνέδριο που θα πραγματοποιηθεί στη Ρόδο;
Στο διάστημα από τις 6 έως τις 8 Οκτωβρίου θα πραγματοποιηθεί στη Ρόδο ένα διεθνές συνέδριο με θέμα τους μεγάλους σεισμούς και τα τσουνάμι. Διοργανώνεται από το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών σε συνεργασία με αναγνωρισμένες επιστημονικές ενώσεις. Θα λάβουν μέρος πενήντα επιστήμονες από αρκετές χώρες του κόσμου. Θα ανακοινωθούν αρκετά στοιχεία για τη μελέτη την πρακτική αντιμετώπιση των φυσικών φαινομένων και τη μείωση του κινδύνου. Θα γίνει αναφορά στη σεισμική δραστηριότητα στη Ρόδο και στη λειτουργία των συστημάτων παρακολούθησης.
• Ποιές είναι οι νέες εξελίξεις που υπάρχουν για την αντιμετώπιση των φυσικών φαινομένων;
Παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον οι περιοχές της Μεσογείου, όπου οι εστίες των σεισμών είναι πολύ κοντά στις ακτές και τα τσουνάμι φθάνουν πολύ γρήγορα. Είναι σημαντικό εκεί που ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος, να γίνεται έγκαιρη προειδοποίηση. Πολύ καλό παράδειγμα είναι το σύστημα παρακολούθησης που έχει εγκατασταθεί στη Ρόδο και είναι πρωτότυπο για όλη τη Μεσόγειο. Θα μιλήσω για το θέμα αυτό στο συνέδριο γιατί σε συνεργασία με το Δήμο είχαμε πολύ καλές εξελίξεις. Προσδοκούμε και στη βελτίωση του συστήματος.
• Χρήζει βελτιώσεων το συγκεκριμένο σύστημα;
Αυτό που θέλουμε να πετύχουμε είναι η αποστολή από το σύστημα μηνυμάτων προειδοποίησης στα κινητά τηλέφωνα των αρμοδίων πολιτικών και υπηρεσιακών παραγόντων όταν θα γίνεται σεισμός. Έτσι θα αυξηθεί η επιχειρησιακή δυνατότητα. Αυτό είναι μια από τις εξελίξεις που θέλουμε να προχωρήσουμε. Η λειτουργία των συστημάτων παρακολούθησης ήταν ενταγμένη σε ένα πρόγραμμα ευρωπαϊκό, που ολοκληρώθηκε με επιτυχία, σε συνεργασία με το Γραφείο Πολιτικής Προστασίας του Δήμου Ρόδου.
• Είναι ανησυχητικά τα στοιχεία που έχει δείξει μέχρι τώρα το συγκριμένο σύστημα;
Όχι, το σύστημα ανταποκρίνεται μόνο όταν υπάρχει ένας ισχυρός σεισμός. Τον περασμένο Δεκέμβριο είχε σημειωθεί ένας πολύ δυνατός σεισμός με επίκεντρο τη θαλάσσια περιοχή μεταξύ της Ρόδου και της Κύπρου. Δεν αντέδρασε τότε το σύστημα. Αυτό συνέβη γιατί είναι κατασκευασμένο ώστε να δίνει σήματα μόνο για τους σεισμούς που αποτελούν κίνδυνο για τη Ρόδο. Μιλάμε δηλαδή για σεισμούς με επίκεντρο που βρίσκεται σε ακτίνα 100 χιλιομέτρων από το νησί . Από αυτή την άποψη το σύστημα λειτούργησε σωστά. Δεν θα μπορεί να ειδοποιεί δηλαδή για ένα σεισμό που γίνεται στην … Καλαμάτα. Περιμένουμε να δούμε πως θα αντιδράσει και σε άλλους σεισμούς.
• Σας ανησυχεί η δραστηριότητα που υπάρχει στο ελληνικό σεισμικό τόξο;
Το ελληνικό τόξο είναι μια σεισμοτεκτονική δομή, που είναι η πιο δραστήρια σε όλο τον μεσογειακό χώρο. Δίνουμε έμφαση γιατί τα Δωδεκάνησα είναι στο ανατολικό σημείο του τόξου. Έχει δώσει μεγάλους σεισμούς στο παρελθόν, που συνοδεύθηκαν και από τσουνάμι. Πρόσφατα είχαμε και πάλι ισχυρό σεισμό, που είχε ως επίκεντρο στην περιοχή μεταξύ της Πελλοποννήσου και της Μήλου. Και αυτός αποτελεί δείγμα της δραστηριότητας του ελληνικού τόξου. Δεν έχουμε μέχρι στιγμής ενδείξεις για επερχόμενο ισχυρό σεισμό αλλά πάντοτε το ελληνικό τόξο είναι πολύ ενεργό και χρειάζεται μελέτη, παρακολούθηση, προετοιμασία και συστήματα παρακολούθησης. Αυτό θα πρέπει να είναι μέριμνα των επιστημόνων και των τοπικών αρχών.
• Τι απαντάτε σε αυτούς που δεν σταματούν να υποστηρίζουν πως θα γίνει μεγάλος σεισμός στην περιοχή του Αιγαίου;
Με τη μακροπρόθεσμη έννοια κάποια στιγμή στο μέλλον θα σημειωθούν ισχυροί σεισμοί. Εκείνο που ενδιαφέρει είναι αν κάποιος μπορεί να έχει στοιχεία που να δείχνουν σε βραχυχρόνιο ορίζοντα αν επέρχεται ισχυρός σεισμός. Τέτοια στοιχεία εγώ δεν έχω υπόψη μου. Ίσως να είμαστε στο χώρο των φημών παρά στο χώρο της επιστημονικής πραγματικότητας.
• Πως μπορεί να προστατευθεί ένα νησί, όπως η Ρόδος, από τους σεισμούς και τα τσουνάμι;
Χρειάζεται πολύ καλή προετοιμασία και σχέδια εκτάκτου ανάγκης. Είναι ανάγκη να εφαρμόζεται πιστά ο αντισεισμικός κανονισμός, να ενημερώνονται και να εκπαιδεύονται ακόμη και οι πολίτες. Πρέπει να λειτουργούν στην εντέλεια τα συστήματα προειδοποίησης, όπως αυτό που έχει εγκατασταθεί στη Ρόδο. Οι δράσεις αυτές θα πρέπει να έχουν μόνιμο και όχι περιστασιακό χαρακτήρα. Θα συζητήσουμε για όλα αυτά και με τους αρμόδιους υπηρεσιακούς παράγοντες στη Ρόδο. Σε συνεργασία με τις τοπικές αρχές μπορούμε να βελτιώσουμε και άλλο την άμυνα της περιοχής στα σεισμικά φαινόμενα.
• Πότε θα κυκλοφορήσει το νέο βιβλίο σας, που αφορά και τη Ρόδο;
Έχω ετοιμάσει πράγματι ένα βιβλίο που αναφέρεται στην ιστορία των σεισμών και των τσουνάμι. Επιθυμία μου είναι να παρουσιαστεί σε ένα από τα δύο συνέδρια που θα πραγματοποιηθούν με θέμα τους σεισμούς στη Ρόδο, τον Οκτώβριο. Το βιβλίο περιέχει στοιχεία που σχετίζονται με τους σεισμούς από την εποχή που έπεσε ο Κολοσσός της Ρόδου μέχρι και σήμερα. Είναι δηλαδή μια εξαντλητική παρουσίαση των σεισμικών φαινομένων από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα.