Για τη σημασία της προστασίας και της διατήρησης των ωκεανών μίλησε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στην 9η διεθνή διάσκεψη «Our Ocean Conference» την οποία φέτος φιλοξενεί η Ελλάδα.
Συνολικά, περισσότερες από 400 νέες δεσμεύσεις ύψους 10 δισ.δολαρίων θα ανακοινωθούν κατά τη διάρκεια της διάσκεψης, δήλωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
Η Ελλάδα θα δαπανήσει 780 εκατ. ευρώ για 21 δεσμεύσεις, οι οποίες περιλαμβάνουν την απαγόρευση της αλιείας με τράτα βυθού σε όλες τις θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές της χώρας, πρόσθεσε.
Η χώρα μας δεσμεύτηκε επίσης να δημιουργήσει δύο ακόμη θαλάσσια πάρκα, ένα στο Αιγαίο Πέλαγος για την προστασία των θαλασσοπουλιών και ένα στο Ιόνιο Πέλαγος για την προστασία των θαλάσσιων θηλαστικών, τα οποία θα καλύψουν περισσότερα από 4.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα περιοχών που προστατεύονται από το δίκτυο περιοχών Natura 2000 της ΕΕ.
«Ο μετριασμός και η προσαρμογή δεν αρκούν. Πρέπει επίσης να επικεντρωθούμε στην προστασία και την αποκατάσταση για να απομονώσουμε τη γη και τις θάλασσες από τις επιβλαβείς ανθρώπινες δραστηριότητες και να δώσουμε χώρο στη φύση να θεραπευτεί», δήλωσε ο κ. Μητσοτάκης.
«Κυβερνήσεις, πολίτες και οργανισμοί πρέπει να δουλέψουμε μαζί για την προστασία των ωκεανών», τόνισε ο πρωθυπουργός, που στάθηκε και στις αλλαγές που συντελούνται από την κλιματική αλλαγή.
Αναλυτικά η ομιλία του Κυρ. Μητσοτάκη:
Είναι χαρά μου που σας υποδέχομαι στην Αθήνα για το 9ο «Our Ocean Conference».
Ο Ωκεανός ήταν ο γιος της Γης και του Ουρανού, ενός από τους Τιτάνες που προηγήθηκαν των Ολύμπιων Θεών. Η αγάπη μας για τη θάλασσα κυλάει στις φλέβες μας, έχει διαμορφώσει την ιστορία και τον πολιτισμό μας, και σήμερα συνεχίζει να μας στηρίζει, να μας θρέφει και να μας δίνει μεγάλη χαρά.
Ωστόσο, αυτή η χαρά μετριάζεται από τη διπλή κρίση που αντιμετωπίζουμε σήμερα. Αυτή η Διάσκεψη συνέρχεται στο σημείο τομής δύο κρίσεων. Η πρώτη, η κλιματική κρίση, αλλάζει καθημερινά τον πλανήτη μας. Εδώ στην Ελλάδα, το βλέπουμε αυτό με το πέρασμα των εποχών, χρόνο με το χρόνο, με την άνοδο της θερμοκρασίας, με ολοένα και πιο ολέθριες πυρκαγιές και καταστροφικές πλημμύρες.
Η άλλη κρίση είναι αυτή του Ωκεανού μας. Ο Ωκεανός έχει απορροφήσει διοξείδιο του άνθρακα και υπερβολική θερμότητα και τώρα βλέπουμε δραματικές αλλαγές στην έκταση των θαλάσσιων πάγων, στη θερμοκρασία της θάλασσας και στη συνολική υγεία των θαλάσσιων οικοσυστημάτων.
Μόλις αυτή την εβδομάδα επιστήμονες ανακοίνωσαν το τέταρτο παγκόσμιο γεγονός μαζικής λεύκανσης, όπου τα κοράλλια καταπονούνται και γίνονται λευκά επειδή το νερό στο οποίο ζουν είναι πολύ θερμό. Ο Ωκεανός μας κυριολεκτικά μάς στέλνει σήματα κινδύνου.
Και βέβαια, πολύ πριν κατανοήσουμε την κλιματική αλλαγή, ο Ωκεανός απειλούνταν ήδη από την υπερεκμετάλλευση και τη ρύπανση. Ήταν για πολλά χρόνια ο προορισμός -στην πραγματικότητα η χωματερή- για τα αγροκτήματα και τα εργοστάσιά μας. Για τους ανθρώπους που πάνε μια εκδρομή στην παραλία, για τις πόλεις και τα απόβλητά τους, για τα πλοία που διασχίζουν τον Ωκεανό για να παραδώσουν τα αγαθά που χρειαζόμαστε.
Ο Ωκεανός έχει πληρώσει βαρύ τίμημα υπηρετώντας την ανθρωπότητα. Υπήρξε κρίσιμη πηγή ζωής και βιοπορισμού. Εμείς δεν του έχουμε φερθεί καλά ως ανταπόδοση.
Επομένως, συναντιόμαστε σήμερα με μια νέα αίσθηση του επείγοντος. Ο κόσμος μας αλλάζει ταχύτερα από την ικανότητά μας να προσαρμοζόμαστε στις αλλαγές. Αυτό δημιουργεί τεράστιες πιέσεις -πολιτικές, οικονομικές, φυσικές και κοινωνικές. Κανείς δεν μπορεί να σχεδιάσει οτιδήποτε χωρίς να λάβει υπόψιν την κλιματική κρίση.
Η λύση σε μακροπρόθεσμο επίπεδο είναι πολύ σαφής: να επιτευχθεί δραστική μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τις επόμενες δύο δεκαετίες. Η Ελλάδα κάνει αυτό που της αναλογεί. Οι εκπομπές μας έχουν μειωθεί κατά 43% από το 2005- αυτή είναι η μεγαλύτερη ποσοστιαία μείωση στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από άνθρακα έχει μειωθεί κατά σχεδόν 90%.
Η Ελλάδα είναι πρωτοπόρος όσον αφορά στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, καταλαμβάνοντας την τέταρτη θέση στην ΕΕ όσον αφορά τη διείσδυση της αιολικής και της ηλιακής ενέργειας στο ενεργειακό μείγμα. Και θα συνεχίσουμε να είμαστε πρωτοπόροι, ειδικά σε νέους τομείς, όπως η υπεράκτια αιολική ενέργεια.
Ωστόσο, όσο γρήγορα και αν μειώσουμε τις εκπομπές, δεν μπορούμε να ξεφύγουμε από την κλιματική κρίση. Πέρσι, η Ελλάδα βίωσε τον μεγαλύτερης διάρκειας καύσωνα που έχει καταγραφεί ποτέ. Ακολούθησε μία mega δασική πυρκαγιά στη βορειοανατολική Ελλάδα, στην περιοχή του Έβρου, και έπειτα πρωτοφανείς πλημμύρες από την καταιγίδα «Daniel». Όλα αυτά συνέβησαν σε διάστημα λίγων εβδομάδων. Η συχνότητα και η σοβαρότητα των ακραίων καιρικών φαινομένων αυξάνεται.
Επομένως, καθώς οικοδομούμε την κοινωνία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα του μέλλοντος, πρέπει επίσης να ενισχύσουμε την κοινωνία του παρόντος. Πρέπει να επενδύσουμε σε οικονομικά αποδοτική ανθεκτικότητα και πολιτική προστασία και πρέπει να διαθέσουμε περισσότερους πόρους για να βοηθάμε τους ανθρώπους να ανακάμψουν. Πρέπει να οικοδομήσουμε, και να ανοικοδομήσουμε, για το κλίμα του μέλλοντος.
Όμως, ο μετριασμός των επιπτώσεων και η προσαρμογή δεν αρκούν. Πρέπει επίσης να επικεντρωθούμε στην προστασία και την αποκατάσταση, να προστατεύσουμε τη στεριά και τη θάλασσα από την επιβλαβή ανθρώπινη δραστηριότητα και να δώσουμε χώρο στη φύση να θεραπευτεί. Και η φύση μπορεί να θεραπευτεί, όπως είδαμε κατά τη διάρκεια του Covid, όταν μια παύση στην αλιεία βοήθησε στην αναζωογόνηση των αλιευτικών αποθεμάτων με εντυπωσιακούς ρυθμούς.
Η οικονομική δραστηριότητα και η προστασία της φύσης μπορούν και πρέπει να συμβαδίζουν. Και αυτή η προστασία δεν είναι μόνο μια επιστημονική, αλλά και μια πνευματική και ηθική επιταγή, κάτι που καταδεικνύει η παρουσία εδώ του Παναγιωτάτου Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου. Σας ευχαριστώ που είστε εδώ. Σας ευχαριστώ που ηγείστε και μιλάτε για την κλιματική κρίση, πολύ πριν αρκετοί από εμάς είχαμε συνειδητοποιήσει τις προκλήσεις που θα αντιμετωπίζαμε.
Πρέπει να διασφαλίσουμε τη συνέχεια στις προσπάθειές μας. Αυτός είναι ο λόγος που με υπερηφάνεια ανακοινώνω ότι ιδιωτικά φιλανθρωπικά ιδρύματα, με επικεφαλής το Bloomberg Ocean Fund, έχουν συμφωνήσει να συμβάλλουν στη χρηματοδότηση μιας γραμματείας που θα υποστηρίζει διεθνείς διασκέψεις στο μέλλον, αρχής γενομένης από τους επόμενους διοργανωτές, τη Νότια Κορέα, μέσω της παρακολούθησης των υφιστάμενων δεσμεύσεων και της υλοποίησής τους.
Εδώ στην Ελλάδα έχουμε υιοθετήσει με νόμο τον στόχο της προστασίας τουλάχιστον του 30% της χερσαίας και θαλάσσιας έκτασης μέχρι το 2030. Η Ελλάδα ήταν επίσης η πρώτη χώρα της ΕΕ που αναγνώρισε στην εθνική της νομοθεσία τις «Βασικές Περιοχές Βιοποικιλότητας».
Έχουμε θεσπίσει ένα ειδικό καθεστώς προστασίας για να απαγορεύσουμε την κατασκευή νέων δρόμων και άλλων τεχνητών επιφανειών σε εννέα εμβληματικές ορεινές περιοχές. Πρόκειται για μια πρωτοβουλία που ονομάσαμε «Απάτητα Βουνά».
Έχουμε επεκτείνει την ίδια λογική στη θάλασσα, προσδιορίζοντας πάνω από 200 παραλίες σε θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές όπου εμποδίζουμε κάθε εμπορική εκμετάλλευση. Κάποιες περιοχές πρέπει να παραμείνουν ανέγγιχτες και τελείως ανεπηρέαστες από τον μαζικό τουρισμό.
Σε αυτή τη Διάσκεψη έχουμε επεκτείνει τις δεσμεύσεις μας, επιτρέψτε μου να αναδείξω τέσσερις πιο σημαντικές:
Θα δημιουργήσουμε δύο επιπλέον μεγάλα θαλάσσια εθνικά πάρκα, ένα στο Ιόνιο και ένα στο Αιγαίο, αυξάνοντας το μέγεθος των θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών μας κατά 80% και καλύπτοντας περίπου το 1/3 των χωρικών θαλάσσιων υδάτων μας.
Θα απαγορεύσουμε την αλιεία με μηχανότρατες στα εθνικά θαλάσσια πάρκα μας έως το 2026 και σε όλες τις θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές έως το 2030.
Θα δημιουργήσουμε ένα υπερσύγχρονο σύστημα επιτήρησης, με μη επανδρωμένα αεροσκάφη, δορυφόρους και τεχνητή νοημοσύνη, για να περιπολούμε αποτελεσματικά αυτές τις περιοχές, έως το 2026.
Και θα απομακρύνουμε τα πλαστικά απορρίμματα στα ύδατα κατά 50% και τα μικροπλαστικά κατά 30% έως το 2030 σε σχέση με το 2019.
Συνολικά, κατά την προετοιμασία της γι’ αυτή τη Διάσκεψη, η Ελλάδα έχει προσδιορίσει 21 δράσεις, με εξασφαλισμένη χρηματοδότηση ύψους 780 εκατομμυρίων ευρώ, συνεισφέροντας σημαντικά, πιστεύω, στην υγεία του Ωκεανού μας στο μέλλον.
Είμαστε επίσης στην ευχάριστη θέση να ανακοινώσουμε την εκκίνηση μιας σημαντικής πρωτοβουλίας: ένα ειδικό Ταμείο Απανθρακοποίησης (Decarbonization Fund) για τα νησιά μας, με χρηματοδότηση από τα δικαιώματα του Ευρωπαϊκού Συστήματος Εμπορίας Εκπομπών.
Το Ταμείο αυτό, οι πόροι του οποίου θα μπορούσαν τελικά να ανέλθουν σε 2 δισεκατομμύρια ευρώ, ανάλογα με την τιμή του δικαιώματος άνθρακα, πρόκειται να χρηματοδοτήσει τη σύνδεση των νησιών μας με το ηπειρωτικό δίκτυο, την αποθήκευση ενέργειας και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, συμπεριλαμβανομένης της υπεράκτιας αιολικής ενέργειας. Θα συμβάλει στην κατασκευή δεξαμενών νερού πολλαπλών χρήσεων. Πάνω στο «απέραντο γαλάζιο» της, η «ελληνική Πολυνησία» πρέπει και θα γίνει πιο πράσινη.
Κυρίες και κύριοι, η Ελλάδα επέλεξε να φιλοξενήσει το 9ο «Our Ocean Conference» προκειμένου να λειτουργήσει ως καταλύτης για δράση. Μας ενθαρρύνουν οι δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί κατά τη διάρκεια αυτής της συνάθροισης: πάνω από 400 δεσμεύσεις, που υπερβαίνουν τα 10 δισεκατομμύρια δολάρια σε αξία.
Αυτές οι ανακοινώσεις και η παρουσία τόσων πολλών από εσάς εδώ σήμερα, δείχνουν ότι έχουμε την πολιτική βούληση να δράσουμε. Μόνο αν συνεργαστούμε μαζί, κυβερνήσεις, επιχειρήσεις και κοινωνία των πολιτών, πιστοί στο πνεύμα της ισότητας και της αλληλεγγύης, μπορούμε να αντιμετωπίσουμε αυτή την παγκόσμια πρόκληση.
Ευελπιστώ ότι θα ανατρέχουμε στο 9ο «Our Ocean Conference» ως ένα σημείο καμπής στη μακρά διαδρομή προστασίας του Ωκεανού μας. Μόνο μέσω των δράσεών μας μπορούμε να πούμε ότι πραγματικά αφήσαμε το στίγμα μας, βοηθώντας τον Ωκεανό μας να αξιοποιήσει τις δυνατότητές του.
Σας ευχαριστώ και πάλι που ήρθατε στην Αθήνα.
Ευρωπαίος Επίτροπος: Κοινή μας ευθύνη ο ωκεανός
Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα δαπανήσει 3,5 δισ. ευρώ για την προστασία των ωκεανών και την προώθηση της βιωσιμότητας μέσω μιας σειράς πρωτοβουλιών φέτος, δήλωσε την Τρίτη ο Επίτροπος της ΕΕ για το περιβάλλον.
Οι 40 δεσμεύσεις της ΕΕ, που ανακοινώθηκαν κατά τη διάρκεια της ετήσιας διάσκεψης κυμαίνονται από την καταπολέμηση της θαλάσσιας ρύπανσης έως τη στήριξη της βιώσιμης αλιείας και τις επενδύσεις στη λεγόμενη γαλάζια οικονομία – τη βιώσιμη χρήση των θαλάσσιων και γλυκών υδάτινων πόρων για οικονομική δραστηριότητα.
«Ο ωκεανός είναι μέρος του ποιοι είμαστε και αποτελεί κοινή μας ευθύνη», δήλωσε ο Επίτροπος της ΕΕ για το περιβάλλον, τους ωκεανούς και την αλιεία Βιρτζίνους Σινκεβίτσιους.
Η Υπηρεσία Κλιματικής Αλλαγής Copernicus της Ευρωπαϊκής Ένωσης δήλωσε τον περασμένο μήνα ότι οι θερμοκρασίες των ωκεανών σημείωσαν ρεκόρ τον Φεβρουάριο, σύμφωνα με στοιχεία που χρονολογούνται από το 1979. Η υπεραλίευση και η πλαστική ρύπανση αποτελούν επίσης μεγάλες απειλές για τους ωκεανούς.
Το μεγαλύτερο μέρος των κονδυλίων της ΕΕ θα χρησιμοποιηθεί για τη στήριξη 14 επενδύσεων και μιας μεταρρύθμισης στον τομέα της βιώσιμης αλιείας και υδατοκαλλιέργειας στην Κύπρο, την Ελλάδα, την Πολωνία, την Πορτογαλία και την Ισπανία. Άλλες πρωτοβουλίες της ΕΕ αποσκοπούν στο να βοηθήσουν τις αφρικανικές χώρες να αναπτύξουν τη γαλάζια οικονομία τους.
Δείτε την ομιλία:
Υπενθυμίζεται ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης υποδέχτηκε τη Δευτέρα στο Μέγαρο Μαξίμου εκπροσώπους ιδρυμάτων που ειδικεύονται στην προστασία των ωκεανών και της θαλάσσιας βιοποικιλότητας και στηρίζουν τη διοργάνωση της 9ης διεθνούς διάσκεψης «Our Ocean Conference», την οποία φέτος φιλοξενεί η Ελλάδα.
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης οι εκπρόσωποι των ιδρυμάτων και των οργανισμών ευχαριστησαν τον Πρωθυπουργό για τις δεσμεύσεις που αναλαμβάνει η Ελλάδα στο πλαίσιο της διάσκεψης, και για την ευρύτερη πολιτική της χώρας μας για την προστασία των θαλάσσιων οικοσυστημάτων, τον καθαρισμό των θαλασσών και τη βιώσιμη αλιεία. Οι δωρητές τόνισαν επίσης το υψηλό επίπεδο οργάνωσης και την καλή προετοιμασία από την πλευρά της χώρας μας για το «9ο Our Ocean Conference».
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επισήμανε πως η προστασία της θαλάσσιας πανίδας και χλωρίδας αποτελεί προτεραιότητα για την κυβέρνηση και συνδέεται με τους στόχους για αειφόρο ανάπτυξη και βιώσιμο τουρισμό, ενώ παράλληλα σημείωσε πως η Ελλάδα ήδη συγκαταλέγεται στους πρωτοπόρους ανάμεσα στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά στη διείσδυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Ο Πρωθυπουργός αναφέρθηκε επίσης στις πρωτοβουλίες που έχει αναλάβει η χώρα μας για την ανάπτυξη πράσινων ενεργειακών λύσεων σε νησιά και την προώθηση της κυκλικής οικονομίας, προσθέτοντας πως η κυβέρνηση είναι ανοιχτή σε συνεργασίες με φορείς που έχουν την εμπειρογνωμοσύνη ώστε να συμβάλλουν στην υιοθέτηση βέλτιστων πρακτικών.
Οι εκπρόσωποι των ιδρυμάτων υποσχέθηκαν να στηρίξουν προσπάθειες της Ελλάδας για φιλόδοξες ευρωπαϊκές πολιτικές για την προστασία της Μεσογείου.
