Η πνευματική στράτευση του μοναχισμού που οφείλεται σε ένα υψηλό σύστημα αξιών με επίκεντρο την εξύμνηση του μεγαλείου του Θεού, στράτευση που βασίζεται στην ιδέα της αναχώρησης από τον κόσμο «αποδημίας προς συνάντησιν του αιωνίου», είναι ο λόγος της ιδέας του μοναχισμού.
Έξι ολόκληρους αιώνες μετά την εποχή τού διορατικού βυζαντινού λογίου Νικηφόρου Γρηγορά (εγκωμίαζε το Άθως και τον μοναχισμό) η ποιότητα ζωής γύρω μας υποβαθμίζεται και απειλείται δραματικά.
Οι μονές στην ύπαιθρο- συνήθως μέσα σε δάση- αποτελούν τους τελευταίους παραδείσους που απομένουν στον πλανήτη, τουλάχιστον όσον αφορά στην ανθρώπινη παρέμβαση, η οποία εδώ, πράγμα παρηγορητικό, εκδηλώνεται σε μία κλίμακα που παραμένει στα ανθρώπινα μέτρα. Η ιδιαίτερη πνευματική ακτινοβολία που εκπέμπουν τα μοναστήρια, τα αναδεικνύει σε σημαντικό σημείο αναφοράς και ισχυρό πόλο έλξης για τον Ορθόδοξο —και όχι μόνο— Χριστιανισμό. Να σημειωθεί ότι στον μοναχισμό υπάρχουν δύο «τάσεις». Ο αναχωρητικός και ο κοινοβιακός μοναχισμός.
Κατά την απογραφή του 2011 και σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, εμφανίζονται 230 μονές στην ελληνική επικράτεια με 5.884 μοναχούς.
Στη Ρόδο αλλά και στα υπόλοιπα νησιά της Δωδεκάνησου υπάρχουν ιστορικές μονές που γνώρισαν μέρες δόξης από την βυζαντινή περίοδο (Μονή Αρταμίτου, Μονή Καστριανών Κω) και μοναστήρια που παρά τις ελλείψεις επάνδρωσης της μοναχικής κοινότητας διατηρούν την αίγλη τους (Θάρρι στα Λάερμα, Μοναστήρι Αγίου Ιωάννη Θεολόγου Πάτμου, Ταξιαρχών Πανορμίτη και Ρουκουνιώτη Σύμης, Παναγία Σπηλιανή Νισύρου), ενώ στα θετικά στοιχεία συγκαταλέγεται η προσπάθεια αναβίωσης μοναστηριών, όπως η Μονή Αρταμίτου στα Λάερμα.
25 γυναίκες και 26 άνδρες είναι αφοσιωμένοι στον μοναχισμό στο νησί της Ρόδου. Αριθμός εξαιρετικά λιγοστός, αν αναλογισθεί κανείς ότι μόνο στο Ηράκλειο της Κρήτης είναι 500 μοναχοί. Στην Ελλάδα το κέντρο του ορθόδοξου μοναχισμού θεωρείται το Άγιον Όρος με τις 20 Ιερές Μονές, τις Σκήτες, τα Κελιά, τις Καλύβες, τα Καθίσματα και τα Ησυχαστήρια και σύνολο 1779 μοναχών. (Απογραφή 2021). Ακολουθούν η Κρήτη, η Αρκαδία κι άλλες περιοχές.
Στη Ρόδο υπό την πνευματική επίβλεψη του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη κ.κ. Κυρίλλου, λειτουργούν συνολικά 9 Ιερές Μονές (6 ανδρώες και 3 γυναικείες).
Πιο συγκεκριμένα:
ΑΝΔΡΩΕΣ ΙΕΡΕΣ ΜΟΝΕΣ
Ιερά Μονή Θαρρίου (Ταξίαρχου Μιχαήλ).
Ηγούμενος: Αρχιμανδρίτης Νεκτάριος Πόκκιας – Μοναχοί: 5.
Η Μονή πανηγυρίζει στις 8 Σεπτεμβρίου (Σύναξη των Ταξιαρχών), 21 Μαΐου (Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης), 15 Δεκεμβρίου (Αγίου Ελευθερίου).
Ιερά Μονή Σκιαδίου ( Παναγίας Σκιαδενής).
Ηγούμενος: Αρχιμανδρίτης Γεννάδιος Συμιακός – Μοναχοί: 2.
Η Μονή πανηγυρίζει στις 8 Σεπτεμβρίου (Γενέσιον της Θεοτόκου, Σύναξη θαυματουργής εικόνας Παναγίας Σκιαδενής).
Ιερά Μονή Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου Αρταμίτου.
Ηγούμενος: Αρχιμανδρίτης Λεόντιος Τσικριτσάκης – Μοναχοί: 2.
Η Μονή πανηγυρίζει στις 8 Μαΐου και 26 Σεπτεμβρίου.
Ιερά Μονή Παναγίας Παραμυθίας.
Ηγούμενος: Αρχιμανδρίτης Άνθιμος Παλιόγλου – Μοναχοί: 11.
Η Μονή πανηγυρίζει στις 21 Ιανουαρίου (Σύναξη της Υπεραγίας Θεοτόκου της Παραμυθίας) και στις 8 Νοεμβρίου (Σύναξη των Ταξιαρχών)
Ιερά Μονή Παναγίας Φανερωμένης Ιξιάς.
Ηγουμενεύων: Αρχιμανδρίτης Ιωαννίκιος Αναγνώστου – Μοναχοί: 6
Η Μονή πανηγυρίζει την Παρασκευή της Διακαινησίμου (Ζωοδόχου Πηγής, Σύναξη θαυματουργής εικόνας Παναγίας Φανερωμένης) και στις 7 Αυγούστου. (Οσίου Ιωσήφ του Γεροντογιάννη).
Στις Ανδρώες Μόνες συγκαταλέγεται ακόμα και η Ιερά Μονή Παναγίας της Φιλερήμου, στον ομώνυμο λόφο, νότια της κωμόπολης της Ιαλυσού. (Σημ. Διοικείται από επιτροπή της Ιεράς Μητροπόλεως Ρόδου).
ΓΥΝΑΙΚΕΙΕΣ ΙΕΡΕΣ ΜΟΝΕΣ
Ιερά Μονή Αγίου Νεκταρίου Κρυονερίου (Αρχίπολη).
Ηγουμένη: Μοναχή Αγνή – Μοναχές: 4.
Η Μονή πανηγυρίζει στις 9 Νοεμβρίου (Αγίου Νεκταρίου)
Ιερά Μονή Παναγίας Παντανάσσης
Ηγουμένη: Μοναχή Μαριάμ – Μοναχή: 1.
Η Μονή πανηγυρίζει στις 2 και 28 Ιουλίου.
Ιερά Μονή Παναγίας Υψενής.
Ηγουμένη: Μοναχή Μαριάμ – Μοναχές: 20.
Η Μονή πανηγυρίζει στις 23 Αυγούστου (Απόδοση της Κοιμήσεως της Θεοτόκου), Τετάρτη της Διακαινησίμου (Σύναξη Παναγίας Υψενής) και 12 Φεβρουαρίου (Οσίου Μελετίου, ο οποίος ήταν και ο κτήτορας της Μονής).
Αξίζει να σημειωθεί ότι παλαιότερα και άλλα μοναστήρια ήταν επανδρωμένα με αδελφότητες όπως: η Ιερά Μονή Παναγίας Τσαμπίκας στην κωμόπολη του Αρχαγγέλου, η Ιερά Μονή Παναγίας Καλόπετρας στον Θεολόγο κ.α.
Φωτο Υψενής
πηγή: imr.gr