• Η βία κατά των γυναικών είναι ένα αόρατο έγκλημα γιατί συμβαίνει πίσω από κλειστές πόρτες σε διάσταση σιωπής, που συνήθως δεν καταγγέλλεται
Σοκ και δέος προκαλούν τα περιστατικά βίας κατά των γυναικών που βλέπουν το φως της δημοσιότητας και που σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΕΛ.ΑΣ. παρουσιάζουν πανελλαδικά αύξηση που ξεπερνά το 90% ενώ τα τελευταία χρόνια η αύξηση ξεπερνά το 100%!
Από την έκρηξη περιστατικών βίας κατά των γυναικών δεν θα μπορούσε να αποτελεί εξαίρεση η περιοχή μας, όπου σύμφωνα με τα στοιχεία που φέρνει σήμερα στη δημοσιότητα η «δημοκρατική» στα 10 χρόνια λειτουργίας τους οι Δομές Υποστήριξης Γυναικών της Ρόδου, αθροιστικά, έχουν προσφέρει τις υπηρεσίες τους σε περίπου 900 γυναίκες!
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που παρουσίασε η προϊσταμένη Διεύθυνσης Κοινωνικής Πολιτικής & Υγείας Δήμου Ρόδου κ. Χριστίνα Καραγιάννη στην τρίτη Συνεδρίαση της Επιτροπής Παρακολούθησης του Περιφερειακού Προγράμματος «Νότιο Αιγαίο» 2021-2027 που πραγματοποιήθηκε πριν από μερικές ημέρες στη Ρόδο, από το Συμβουλευτικό Κέντρο Γυναικών εξυπηρετήθηκαν περίπου 700 γυναίκες.
Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία της οκταετίας 2014-2022 οι περισσότερες, το 73% είναι Ελληνίδες, απόφοιτες Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, έγγαμες με παιδιά, άνεργες, ηλικίας 36 με 34 ετών που δηλώνουν ότι δέχτηκαν ενδοοικογενειακή βία από το σύζυγό τους. Κύρια αιτήματα τους, κατά 31% είναι η ψυχολογική υποστήριξη και κατά 26% η κοινωνική υποστήριξη.
Στον Ξενώνα φιλοξενήθηκαν 200 γυναίκες με τα παιδιά τους! Από τα στατιστικά στοιχεία του 2014 έως 2022 το 79,2% των γυναικών είναι ηλικίας από 25 έως 45 ετών και κατά 37,9% Ελληνίδες, ενώ κατά 46% εκτός ΕΕ. Αυτό συνέβη διότι κατά την περίοδο της έξαρσης του μεταναστευτικού, στον Ξενώνα φιλοξενήθηκαν πολλές προσφύγισσες με τα παιδιά τους. Το 23% είναι αυτές που ολοκλήρωσαν τη Δευτεροβάθμια και Υποχρεωτική εκπαίδευση, ενώ το 41,4% είναι έγγαμες και 71,3% από αυτές που έχουν φιλοξενηθεί έχουν παιδιά. Ως προς την επαγγελματική κατάστασή τους το 82,80% είναι άνεργες γυναίκες. Το 63,2% δήλωσε ότι έχει υποστεί ενδοοικογενειακή βία. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 6,9% των γυναικών ενώ, έφτασε να ζητήσει βοήθεια, τελικά για διάφορους προσωπικούς λόγους δεν ολοκλήρωσε τη διαδικασία εισαγωγής. Οι φιλοξενούμενες κατά 55,2% ζητούν ψυχολογική υποστήριξη, 52,9% κοινωνική στήριξη, ενώ το 44,8% υποστηρίχθηκε νομικά.
Όπως ανέφερε η κ. Χριστίνα Καραγιάννη κατά την παρουσίαση των πεπραγμένων, «η βία κατά των γυναικών είναι ένα αόρατο έγκλημα γιατί συμβαίνει πίσω από κλειστές πόρτες, σε διάσταση σιωπής, που συνήθως δεν καταγγέλλεται. Στο πρόσωπο της κακοποιημένης γυναίκας μπορεί, όμως, να αντανακλάται η κάθε γυναίκα, ανεξάρτητα από ηλικιακό, κοινωνικό, οικονομικό, ταξικό, εκπαιδευτικό επίπεδο. Η ενδοοικογενειακή βία μπορεί να κυμαίνεται σε λεκτική, συναισθηματική, οικονομική, ψυχολογική και όχι απαραίτητα μόνο σωματική, ενώ ο φαύλος κύκλος της επαναλαμβάνεται συνέχεια, σε σπειροειδή τροχιά γιατί πάντα γίνεται εντονότερος και βιαιότερος».
Η προϊσταμένη Διεύθυνσης Κοινωνικής Πολιτικής & Υγείας Δήμου Ρόδου, έκανε γνωστό ότι από την εποχή της πανδημίας και μετά, το κίνημα “Me too”, αλλά και τη δεκαετή λειτουργία του Δικτύου Συμβουλευτικών Κέντρων και Ξενώνων Φιλοξενίας Ρόδου η βιαιότητα των περιστατικών αλλά και οι καταγγελίες αυξήθηκαν, χωρίς να σηματοδοτούν την αύξηση των περιπτώσεων, που πάντα υπήρχαν. Απλώς τώρα, όπως είπε, με τις πολιτικές που εφαρμόζονται και την ευαισθητοποίηση και την ενημέρωση, η γυναίκα κοινοποιεί το πρόβλημά της.
«Αν το οικογενειακό περιβάλλον δεν τη στηρίζει, μπορεί να βρει διέξοδο σε κάποιο Ξενώνα. Όμως, ακόμη οφείλουμε να πράξουμε πολλά. Πρέπει να δοθεί βαρύτητα στην επαγγελματική επανένταξη των γυναικών, μέσω ενεργητικών πολιτικών απασχόλησης, γιατί μόνο έτσι θα σταθεί στα πόδια της. Ο επαγγελματικός επαναπροσανατολισμός της, η ενίσχυση των δεξιοτήτων της μέσω της δια βίου μάθησης, η επιδότηση θέσεων εργασίας για εύλογη χρονική περίοδο ίσως είναι κάποια μέτρα που θα πρέπει να εξετασθούν, μαζί με πολιτικές υπέρ των παιδιών της, για μια ολοκληρωμένη προσέγγιση. Δεν μπορούμε να μιλάμε για κοινωνία ισότητας, αν μέσα στο κάδρο των πολιτικών δεν θέσουμε τους εναλλακτικούς ορίζοντες στην παιδεία και την ψυχική υγεία στην ανατροφή των παιδιών. Παράλληλα, απαιτείται ενίσχυση της συμμετοχής των γυναικών σε κέντρα λήψεων αποφάσεων, για την ισόρροπη εκπροσώπηση και δρομολόγηση πολιτικών με την οπτική του φύλου», υπογράμμισε η κ. Καραγιάννη.
«Όταν μου ζητήθηκε από τη Διαχειριστική Αρχή να παρουσιάσω τις Δομές Υποστήριξης Γυναικών του Δήμου Ρόδου, το θεώρησα εύκολο. Στην πορεία όμως συνειδητοποίησα ότι δεν ήταν. Και γιατί;
Γιατί μιλάμε για μια δεκάχρονη πορεία, εφέτος κλείνουν τα 10 χρόνια λειτουργίας τους, γεμάτη με δράσεις, προβληματισμούς, στιγμές φόβου, αλλά και συγκινήσεων. Γιατί στις Δομές, για την υποστήριξη των γυναικών, δίνονται καθημερινά μάχες. Μάχη για την υποστήριξη του θύματος και των παιδιών του, για την αντιμετώπιση του θύτη, των στερεοτύπων, των προκαταλήψεων, μάχη με συμπεριφορές, αξιακές ιεραρχήσεις και αρκετές φορές, τουλάχιστον στην αρχή, με την απάθεια και την αδιαφορία εμπλεκομένων που είτε βρίσκονται στο νοσοκομείο, είτε στο δικαστήριο, είτε στην αστυνομία, αφού απουσίαζε η ενσυναίσθηση», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Να σημειωθεί ότι οι προσκλήσεις για την υποβολή αιτήσεων για τη δημιουργία του Ξενώνα Φιλοξενίας Γυναικών και του Συμβουλευτικού Κέντρου προκηρύχθηκαν το 2011 και 2012 αντίστοιχα στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Διοικητική Μεταρρύθμιση 2007-2013», από την Ειδική Υπηρεσία Εφαρμογής της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων, που τότε ανήκε στο Υπουργείο Εσωτερικών. Παράλληλα με τις προκηρύξεις, μερίμνησε η Γενική Γραμματεία να εκπαιδευτεί ένα άτομο από κάθε Δήμο και Περιφέρεια ως Gender expert, για να έχει την ευθύνη παρακολούθησης της υλοποίησης των ανωτέρων προγραμμάτων.
“Στον Καλλικρατικό Δήμο Ρόδου, η τότε δημοτική αρχή είχε συστήσει τμήμα Ισότητας των φύλων στη Διεύθυνση Κοινωνικής Πολιτικής και Υγείας. Και έτσι, όπως συνηθίζεται, όταν βγήκαν οι προσκλήσεις αποφασίστηκε να υποβληθούν, γιατί από τη μία θα ερχόντουσαν χρήματα και από την άλλη θα γινόντουσαν καινούργιες προσλήψεις. Κανένας, συμπεριλαμβανομένου και εμένα την ίδια που είχα την ευθύνη κατάθεσης και υλοποίησης των προγραμμάτων, δεν περιμέναμε την πορεία των Δομών με το σπουδαίο έργο που επιτελούν. Και αυτό γιατί πριν από μια δεκαετία κανείς δεν μιλούσε για έμφυλη βία, κανείς δεν άκουγε πραγματικά το θύμα. Ήταν ντροπή, ταμπού να μιλήσεις για το τι συμβαίνει στην οικογένειά σου. «Και να σου δώσει κι ένα χαστούκι, άντρας σου είναι», «Είναι κουρασμένος και νευριασμένος, κάνε υπομονή για τα παιδιά σου».
Και έρχονται οι Δομές σε ένα σιωπηλά αρνητικό κλίμα και αρχίζουν τη δουλειά. Δουλειά με τις γυναίκες θύματα βίας, δουλειά με την κοινότητα, την ευρύτερη κοινωνία. Δύσκολα, αλλά ελπιδοφόρα γιατί επιτέλους, βρέθηκε ένας δίαυλος για να αρχίσουμε να μιλάμε. Και όταν μιλάς, αναγνωρίζεις το πρόβλημα, το θέτεις στο επίκεντρο και τότε σίγουρα θα αρχίσουν να βρίσκονται και να σχεδιάζονται λύσεις και πολιτικές”, επισημαίνει η η προϊσταμένη Διεύθυνσης Κοινωνικής Πολιτικής & Υγείας Δήμου Ρόδου.
Ο Δήμος Ρόδου, αξιοποιώντας την ευκαιρία εμπλουτίζει τόσο τις προσφερόμενες υπηρεσίες όσο και το στελεχιακό δυναμικό των Δομών Υποστήριξης Γυναικών.
Παράλληλα συστήνεται η Δημοτική Επιτροπή Ισότητας, στην οποία συμμετέχουν στελέχη από τις Δομές και στο πλαίσιο αξιοποίησης των ανθρώπινων και οικονομικών πόρων συνεργάζονται όλοι στον τομέα των εκδηλώσεων και πρωτοβουλιών εξωστρέφειας υπέρ των γυναικών. Καινοτομία σε εθνικό επίπεδο αποτελεί η σύσταση και λειτουργία του Δικτύου Συνεργασίας για την καταπολέμηση της έμφυλης και ενδοοικογενειακής βίας. Εννιά τοπικοί φορείς:
• Το Συμβουλευτικό Κέντρο Γυναικών & ο Ξενώνας Φιλοξενίας Γυναικών του Δήμου Ρόδου
• Η Δ/νση Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου
• Η Επιτροπή Ισότητας των Φύλων του Πανεπιστημίου Αιγαίου
• Η Κοινωνική Υπηρεσία του Γενικού Νοσοκομείου Ρόδου
• Οι Δ/νσεις Πρωτοβάθμιας & Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Δωδεκανήσου
• Η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Δικηγορικού Συλλόγου Ρόδου
• Το Κέντρο Ευρωπαϊκής Πληροφόρησης Δωδεκανήσου ΑΝ.ΔΩ Α.Ε και
• Η ΜΚΟ Φιλότιμο Ίδρυμα
Με την αρωγή του Τμήματος Ενδοοικογενειακής βίας της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Ρόδου και του Γραφείου Αντιμετώπισης Ενδοοικογενειακής βίας της Α΄ Διεύθυνσης της Αστυνομίας Δωδεκανήσου ενώνουν τις δυνάμεις τους προς όφελος των γυναικών. Γνωρίζονται, μαθαίνουν αρμοδιότητες και πλαίσια συνεργασίας με σκοπό την πρόληψη και καταπολέμηση των έμφυλων στερεοτύπων, των πολλαπλών διακρίσεων και της βίας κατά των γυναικών και των παιδιών. Από κοινού αναλαμβάνουν και σχεδιάζουν, τοπικά, πολιτικές, εργαλεία, δράσεις και παρεμβάσεις για την καλύτερη δυνατή ποιοτικά εξυπηρέτηση των γυναικών.
