Μετά από ένα χρόνο είναι καιρός να ασχοληθούμε με την βιβλική καταστροφή που προξένησε η φωτιά η οποία κατασπάραξε τα σωθικά του νησιού μας, ήρθε πιστεύω η ώρα να μετρήσουμε τις πληγές μας, να βελτιώσουμε τις παρεμβάσεις μας ΑΛΛΆ και να αποδοθούν οι ευθύνες σε όσους τις έχουν.
Η Φωτιά βρήκε τις κρατικές υπηρεσίες της Ρόδου σε κατάσταση λήθαργου.
Πρώτη ημέρα ξεσπά πυρκαϊά στο πανάρχαιο πολύπαθο από πάμπολλες πυρκαγιές χωριό της Ρόδου Απόλλωνα. Στο κέντρο του νησιού. Εκεί εδρεύει πυροσβεστικός σταθμός με επί τόπου πυροσβεστικά οχήματα. Οι κάτοικοι ζουν τον εφιάλτη της φωτιάς πολλά χρόνια, γιαυτό σύσσωμο το χωριό και οι πυροσβέστες σαν ένας άνθρωπός τρέχουν και παρά τους ανέμους 5- 6 μποφόρ καταφέρνουν να θέσουν υπό μερικό έλεγχο την φωτιά. Κατά την κατάσβεση ένας πολύπειρος σε παρόμοιες καταστάσεις κάτοικος του χωριού και εθελοντής πυροσβέστης 75 ετών, προσέχεται και συμβάλει στον περιορισμό του κακού, Μία ριπή ανέμου φέρνει τις φλόγες πάνω στον εθελοντή τον οποίο κατακαίουν σε ολόκληρο το αριστερό μέρος του σώματος, αφήνει την μάνικα πυρόσβεσης που κρατούσε και τρέχει προς ασφαλές σημείο, αμέσως τον αντιλαμβάνονται οι κάτοικοι τον βάζουν σε αυτοκίνητο και τον μεταφέρουν στα επείγονται περιστατικά του νοσοκομείου της Ρόδου.
Όλο του το σώμα στην αριστερή πλευρά από κεφαλής έως ονύχων είναι μία πληγή.
Ο εφημερεύον γιατρός τον εξετάζει και του γράφει συνταγή με αλοιφές να τις αγοράσει από φαρμακείο ο πολυεγκαυματίας και να πάει σπίτι του, διότι δεν έχει κάτι σοβαρό.
Αυτός υπακούει στον ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΑ και πάει να αγοράσει τα φάρμακα. Η δημοσιογράφος κ,Βενιανάκη πληροφορείται το γεγονός του τραυματισμού και ζητάει πληροφορίες για την φωτιά, μόλις τον αντικρίζει και πληροφορείται ότι δεν θα εισαχθεί στο νοσοκομείο παθαίνει σοκ,επικοινωνεί τηλεφωνικά την πρόεδρο των νοσοκομειακών γιατρών κ.Πολύμνια Γαλανού, η οποία ζητάει ο πολυεγκαυματίας να γυρίσει στο νοσοκομείο να τον εξετάσουν και άλλοι γιατροί, κατά την εξέταση διαπιστώνονται εγκαύματα 3ου σε όλο το αριστερό μέρος του σώματος, γίνεται εισαγωγή Στην Α χειρουργική κλινική και παραμένει επί 15νθήμερο νοσηλευόμενος και μετά το εξιτήριο με δικά του έξοδα πηγαίνει στην Αθήνα σε ειδική ιδιωτική κλινική και νοσηλεύεται για μεγάλο χρονικό διάστημα, χωρίς μέχρι σήμερα να αποκατασταθεί πλήρως, φυσικά το ελληνικό κράτος ΑΠΩΝ.
Δεν έχω την άδεια του πολυεγκαυματία να δημοσιοποιήσω τις φωτογραφίες του, είναι όντως σοκαριστικές.
Οι Ευθύνες του κρατικού μηχανισμού αρχίζουν από την πρώτη μέρα.
Τα της πυροσβεστικής απασχόλησαν τον τοπικό τύπο, και δεν έχω να προσθέσω κάτι επιπλέον.
Ο διοικητής του Γενικού Κρατικού Νοσοκομείου Ρόδου, Διέταξε έρευνα για τις παραλήψεις του γιατρού των επειγόντων περιστατικών, ο οποίος δεν περιέθαλψε πολυεγκαυματία και τον έδιωξε από το νοσοκομείο, θέτοντας σε κίνδυνο την ζωή ανθρώπου..
Ο κ. Εισαγγελέας Ρόδου ενήργησε ότι ο νόμος επιτάσσει, για την ύπαρξη ή όχι ποινικών ευθυνών.
Δυστυχώς μέχρι σήμερα δεν έμαθα κάτι. Εσείς μάθατε;
Η καμένη έκταση είναι 206.610 τετραγωνικά χιλιόμετρα από τα οποία 135.000 είναι δάση και δασικές εκτάσεις τα υπόλοιπα ιδιωτικοί χώροι και αγροτικές καλλιέργειες. Δεν είναι η πρώτη πυρκαϊά στην Ρόδο ούτε θα είναι η τελευταία. Διαπιστώθηκε και σ’αυτή όπως και στις προηγούμενες η ανεπάρκεια για να μην πω ανικανότητα της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας. Η οποία έχει εκπαιδευτεί για φωτιές εντός κατοικημένου χώρου, και όχι δασών. Οι επιτελείς της ΠΥ που ήρθαν από την Αθήνα ανέλαβαν την ηγεσία παρακάμπτοντας την τοπική υπηρεσία, χωρίς να γνωρίζουν τις ιδιαιτερότητες του εδάφους αλλά ούτε καν τα χωριά του νησιού. Δεν εκμεταλλεύτηκαν την αθρόα προσέλευση των τοπικών εθελοντών που γνώριζαν το έδαφος και τους ανέμους, Η παρουσία τους δεν βοήθησε στην κατάσβεση.
Τίθεται ευθέως το ερώτημα θα συνεχίσουμε έτσι μέχρι να μην μείνει τίποτα άκαυτο στη Ρόδο ή θα αλλάξουμε κάτι.
Ένας σοφός κάποτε είπε: Αν θέλεις να αλλάξεις κάτι στην ζωή σου, πρέπει να αλλάξεις κάτι στην ζωή σου.
Παλαιότερα στις πυρκαϊές των δασών αρμόδια για την κατάσβεση ήταν η δασική αρχή της περιοχής, το νομικό πλαίσιο άλλαξε επί πρωθυπουργίας Σημίτη και υπουργού Τζουμάκα, χωρίς καμία μελέτη. Σε ερώτηση αν ήταν καλλίτερο εκείνο το νομικό πλαίσιο θα δηλώσω ότι και εκείνο είχε πολλά στρεβλά.
Κατά την γνώμη μου η κατάσβεση των δασικών πυρκαγιών πρέπει να γυρίσει στην Δασική Υπηρεσία αλλά χωρίς τις παθογένειες που είχε τότε.
Επειδή οι διευθύνσεις δασών υπάγονται στην περιφέρεια οι τότε νομάρχες για να αναδειχθούν καπέλωναν τους δασάρχες και αναλάμβαναν αυτοί την ηγεσία πυρόσβεσης. Ούτε οι νομάρχες ούτε οι δασάρχες είχαν εκπαιδευτεί επί του αντικειμένου και πειραματίζονταν “στου κασιδιάρη το κεφάλι όπως λέει ο σοφός λαός”. Κάνοντας ότι κατέβαζε η γκλάβα τους, μέχρι που η φωτιά έσβηνε μόνη της η με “κοντρα φόκο” των Λαερμιωτών. (έκφραση από την ιταλική κατοχή που ερμηνεύεται ως ΑΝΤΠΥΡ), Το οποίο έχει πολύ καλά αποτελέσματα άν γνωρίζεις πως να το χρησιμοποιείς. Θα πρέπει να επανέλθει με νόμο και να διδάσκετε η χρίση του όπως γίνεται σε άλλα κράτη..
Στο νέο νομικό πλαίσιο πρέπει να επανέλθουν, Τα πυροσβεστικά οχήματα των 5 τόννων και τα μικρότερα, να επανδρωθούν όλα τα πυροφυλάκια του παρελθόντος αλλά και οι δασοκομάντος, 50-70 άτομα στα Δωδεκάνησα είναι αρκετά. Δέκα ξ αυτών θα είναι βαθμοφόροι οι οποίοι θα εκπαιδευτούν στην κατάσβεση πυρκαγιάς επί δασικών εκτάσεων, αλλά και ως ηγήτορες οι οποίοι θα αναλαμβάνουν την ηγεσία σε περίπτωση πυρκαϊάς, Χωρίς να καπελώνονται από κανένα υπηρεσιακό ή πολιτικό προϊστάμενό τους.
Επειδή στο παρελθόν είχαν προκύψει εμπρησμοί με στόχο τα εκτός έδρας των αρμοδίων, να χορηγηθεί επίδομα επιφυλακής σε όλους τους εμπλεκόμενους είτε υπάρχει πυρκαγιά είτε όχι κατά το 5μηνο της αντιπυρικής περιόδου.
Το προσωπικό των δασοκομάντος και πυροφυλάκων, τους λοιπούς μήνες μήνες θα ασχολείται με τα του δάσους. Να γίνουν μελέτες της διεύθυνσης δασών Δωδεκανήσου, για διευθέτησις χειμάρρων για ανάσχεση των νερών της βροχής, τον καθαρισμό των αντιπυρικών ζωνών πλησίον οδών κλπ αναγκαία έργα, όχι όμως σε εργασίες δασοφύλακα ή θηροφύλακα, όπως γινόταν παλαιότερα.
Σε ολόκληρη την καμένη περιοχή πρέπει άμεσα να γίνουν αντιπλημμυρικά έργα όχι με κλαδιά και κορμοδέματα όπως συνήθως γίνεται για ευκολία, επειδή κάποιοι το πρότειναν για να βγάζουν εύκολα χρήματα. Τα κορμοδέματα θα σαπίσουν σε 2-3 χρόνια και θα μεταφερθούν στις κοίτες των ποταμών δημιουργώντας πλημμυρικά φαινόμενα.
Εσχάτως διαβάσαμε στον τοπικό τύπο ότι το Υπουργείο περιβάλλοντος, πιθανόν μετά από εισηγήσεις δασολόγων, ενέκρινε ποσόν τριών εκατομμυρίων ευρώ (3.000.000) για παρέμβαση με κορμοδέματα, στις καμένες εκτάσεις της Ρόδου από την πυρκαγιά του έτους 2023 χαρακτηρίζοντας μάλιστα το έργο αυτό αντιπλημμυρικό!!!. Τα αποτελέσματα θα τα δούμε σε δυό το πολύ τρία χρόνια όταν όλα αυτά τα σάπια υλικά θα μεταφερθούν στις κοίτες των ποταμών θα φράξουν διαβάσεις και γέφυρες. Η εργασία αυτή χρησιμοποιείτε ήδη και σε άλλες καμένες εκτάσεις της Ελλάδος διότι είναι μιά εύκολη εργασία, αλλά δεν λαμβάνονται υπ’ όψιν οι καταστροφές που προξενούνται ή θα προξενηθούν στο μέλλον.
Η μέθοδος αυτή, εκτός από την σπατάλη σεβαστού αυτού ποσού, θα επιφέρει ανεπανόρθωτη ζημία στην αυτοφυή βλάστηση των καμένων εκτάσεων από την ανθρώπινη παρέμβαση, με τα πόδια των εργαζομένων, το σύρσιμο των κορμών και των κλαδιών θα καταστρέψουν τα αυτοφυή φυτά, τα οποία ήδη ξεπροβάλλουν από το έδαφος. Οι παρεμβάσεις επιβάλλετε να γίνουν στους χειμάρρους με ξερολιθιές μικρού ύψους, σε κοντινά διαστήματα, για συγκράτηση και ανάσχεση της ορμής των νερών της βροχής. Οι ξερολιθιές εκτός του ότι θα παραμείνουν για εκατό τουλάχιστον χρόνια θα συγκρατήσουν το παρασυρόμενο χώμα από την διάβρωση, το οποίο διαφορετικά θα καταλήξει στην θάλασσα. Η πρώτη ύλη, οι πέτρες, δόξα τω Θεώ υπάρχουν σε αφθονία σε όλα τα δάση μας.
Για την δημιουργία ενός μόνον κόκκου χώματος από ένα βράχο, με την δραστηριότητα της φύσης απαιτείται ένα εκατομμύριο χρόνια… Εμείς όμως αφήνουμε χιλιάδες τόνους παραγωγικού χώματος να χάνεται κάθε χρόνο στη θάλασσα. Χωρίς κανένας από τους επιστήμονες μας να ασχοληθεί με σοβαρότητα και υπευθυνότητα να προτείνει λύσεις για αυτό το άμεσο και υπαρξιακό πρόβλημα.
Οι αναβαθμίδες με τις ξερολιθιές Θα συγκρατήσουν το παρασυρόμενο από την βροχή παραγωγικό χώμα, καθώς και μεγάλες ποσότητες νερού συμβάλλοντας στην ομαλή ροή των ποταμών και την αντιπλημμυρική προστασία. Το νερό αυτό θα απορροφηθεί σταδιακά από το έδαφος, εμπλουτίζοντας τον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα, ο οποίος έχει χαθεί από τις ανεξέλεγκτες γεωτρήσεις. Οι οποίες σε λίγα χρόνια στη Ρόδο θα αντλούν θάλασσα, όπως ήδη συμβαίνει στην δυτική πλευρά του νησιού μας.
Ταυτόχρονα από το νερό που συγκρατείται στις μικρολίμνες θα ξεδιψούν τα ζώα του δάσους μέχρι και το καλοκαίρι, τα υπάρχοντα ελάφια δεν θα χρειάζεται να κατεβαίνουν στις καλλιέργειες για να βρουν νερό και τροφή, διότι γύρο από τις μικρολιμνούλες θα δημιουργηθεί ένα νέο μικροκλίμα με ανάπτυξη ποών και άλλων φυτών για τροφή της άγριας πανίδας.
Να πω την αμαρτία μου ποτέ δεν κατάλαβα γιατί δεν γίνεται στη Ρόδο με τόσα δάση εκμετάλλευση του δασικού πλούτου, υλοτομία ρητινοσυλογή κλπ. Δραστηριότητες που υπήρχαν έως και την δεκαετία του 1970. Η ανθρώπινη εργασία βιοπορισμού στα δάση συμβάλλει τα μέγιστα στην αντιμετώπιση πυρκαγιάς “εν τη γεννέση της”.
Οι σύμβουλοι των υπουργών του υπουργείου κλιματικής αλλαγής και όλοι οι δασολόγοι, πρέπει να προτείνουν τρόπους επιστροφής των εργαζομένων στα δάση, τους οποίους οι ίδιοι με τις προτάσεις και την πολιτική τους έδιωξαν. Επίσης επιβάλλεται να βρουν λύσεις άμεσα στην προστασία της διάβρωσης και της απώλειας εκατομμυρίων κυβικών μέτρων παραγωγικού χώματος που χάνεται κάθε χρόνο με κάθε βροχή στις θάλασσες.
Αυτά είναι προβλήματα που απαιτούν επιστημονικές προτάσεις και όχι τα δήθεν αντιπλημμυρικά!!! έργα με καμένους κορμούς δέντρων, χρεώνοντας εκατομμύρια τους Έλληνες πολίτες.
Αντιπυρικές ζώνες:
Επειδή ήδη το οικοσύστημα έχει αφόρητα καταπιεστεί από τις πυρκαϊές δεν μπορούμε να αποψιλώσουμε και άλλο το νησί, με την κατασκευή νέων αντιπυρικών ζωνών. Σε αντικατάσταση των γνωστών ζωνών προτείνεται σε κάθε δρόμο που συνδέει τα χωριά μας, δεξιά και αριστερά των δρόμων, να γίνει πλήρης καθαρισμός θάμνων χόρτων και ιδίως πευκοβελόνων. Καθαρισμός κλάδεμα των υποορόφων δένδρων έως ύψους 2,50 μέτρων σε βάθος 50- 100 μέτρων ανάλογα με την εκτίμηση του αρμοδίου δασολόγου, (τα υλικά αυτά να χρησιμοποιηθούν για κομπόστ, και να μην εγκαταλείπονται επί τόπου όπως γίνεται σήμερα, τα οποία αποτελούν ήδη πυριτιδαποθήκες εντός των δασών.)
Καθαρισμός της κοίτης των ποταμών από φερτά υλικά από κορμοδέματα, κλαδιά από σάπια καμένα δεντρά κλπ.. Εντός της κοίτης των ποταμών πολλές από τις οποίες έχουν πλάτος περισσότερο από 200 μέτρα, μπορούν να γίνουν λίμνες μόνον με την εκσκαφή της κοίτης, χωρίς την απομάκρυσή των ανασυρομένων χαλικιών. ΟΙ λιμνούλες αυτές θα συγκρατήσουν μεγάλο όγκο νερού προστατεύοντας από πλημμύρες δρόμους και κατοικημένες περιοχές.
Η ελεγχόμενη βόσκηση από πρόβατα και κατσίκια είναι μία νέα οικολογική αντιπυρική μέθοδος που είδη εφαρμόζεται εσχάτως στην Ευρώπη αλλά και στην Αμερική.
Να ψηφιστεί Νόμος βάση του οποίου, οι αγρότες να έχουν, δικαίωμα και υποχρέωση στα χωράφια και τις αγροικίες εντός δασών να αποψιλώνουν χαμηλή βλάστηση σε βάθος 25 μέτρων από τα όρια των ακινήτων και καθαρισμό του υποορόφου των δένδρων έως ύψους 2,5 μέτρων, αραιώνοντας και τις συστάδες των αυτοφυών δένδρων.
Δενδροφύτευση:
Ο φυσικός πολλαπλασιασμός της χλωρίδας του δασικού οικοσυστήματος γίνεται με την ρίψει των σπόρων ενηλίκων δέντρων στο έδαφος μόλις αυτοί ωριμάσουν, τα υπόλοιπα τα αναλαμβάνει η φύση. Τα πουλιά τρώγοντας τους καρπούς μεταφέρουν τους σπόρους σε μεγάλες αποστάσεις, βοηθώντας την διασπορά και επιβίωση των φυτών. Όταν ο σπόρος πέσει στο έδαφος τα ζώα βόσκοντας γίνονται φυτευτές των σπόρων τους οποίους ωθούν στο έδαφος με τις οπλές τους, κατ ουσίαν γίνονται άμισθοι εργάτες δεντροφύτευσης. Όταν μία περιοχή έχει ξανά καεί εντός 15ετίας, δεν υπάρχουν σπόροι σε ενήλικα δέντρα για να συνεχιστεί ο φυσικός πολλαπλασιασμός. Στην περίπτωση αυτή απαιτείται ανθρώπινη παρέμβαση για δενδροφύτευση. Η μέχρι σήμερα ακολουθημένη δράση με σχολεία προσκόπους εθελοντές κλπ. δεν προσφέρει σχεδόν τίποτα, τουναντίον προξενεί ζημία από τα πατήματα των ανθρώπων στα νέα αυτοφυή φυτά.
Η συνετή ανθρώπινη παρέμβαση είναι να συγκεντρωθούν σπόροι όλων των ειδών του καμένου οικοσυστήματος, πόες, όπως η αγριάδα η οποία μπορεί άμεσα με την φυσική υγρασία να αναπτύξει ριζικό σύστημα και να συγκρατήσει μεγάλο μέρος μπόσικου χώματος. μελισσοκομικά φυτά, ρίγανη φασκόμηλο κίστος θυμάρι έρικα θάμνοι, σκίνα κλπ. Τα οποία θα βοηθήσουν και την τοπική μελισσοκομία. Οι σπόροι των δέντρων θα αναμειχθούν με τους υπόλοιπους σπόρους φυτών ανθεκτικών στις φωτιές όχι μόνο με πεύκα, αλλά και άλλα δέντρα, βελανιδιές, χαρουπιές κλπ. θα ριχθούν από αέρος με ντρόουν ελικόπτερα κλπ. μιμούμενοι την φυσικό πολλαπλασιασμό του οικοσυστήματος .
Να απαγορευτεί: Η δενδροφύτευση με σχολεία συλλόγους κλπ. η βόσκηση ζώων, και κάθε ανθρώπινη παρέμβαση σε καψάλες επί μία πενταετία .
Κατά την μεγάλη πυρκαγιά της Ρόδου το 1993 που ξεκίνησε από την περιοχή Σιαννών και κατέκαυσε το δυτικό νότιο τμήμα του νησιού της Ρόδου, είχαμε ένα θανατηφόρο ατύχημα με τον εγκλωβισμό και απανθράκωση του εθελοντή πυροσβέστη αείμνηστου Κουφού. Τότε είχα την τιμή να γνωρίσω τον γενικό γραμματέα δασών κ. Κατσούδα τον οποίο συνόδευσα υπηρεσιακά και στο χωριό του εκλιπόντος. Σε γενομένη συζήτηση τι σκεφτόταν να κάνει στην καμένη έκταση, μου απάντησε επί λέξη τα εξής: “Ρώτησα τον καθηγητή δασολογίας κ. Μάργαρη, τι να κάνω στις καμένες εκτάσεις και αυτός μου απάντησε: Βγάλε έξω από τις καψάλες πρώτα τους δασολόγους και μετά τα κατσίκια, η φύση θα αναγεννηθεί μόνη της”.
Ρόδος 16 Αυγούστου 2024
Δουγανιώτης Ιωάννης
