Από το τρίτο τρίμηνο του 2008, οπότε η κρίση εμφανίστηκε στην ελληνική οικονομία, μέχρι το δεύτερο τρίμηνο της φετινής χρονιάς, οι τιμές των ελληνικών ακινήτων υποχώρησαν σε ποσοστό 41,6%, σε πραγματικούς όρους βάσει συναλλαγών που πραγματοποιήθηκαν με τη διαμεσολάβηση των τραπεζών.
Ωστόσο, σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε, χθες, κατά το 15ο συνέδριο Prodexpo ο υπεύθυνος τμήματος ανάλυσης αγοράς ακινήτων της Τράπεζας της Ελλάδος Θοδωρής Μητράκος, βάσει των στοιχείων των μεσιτών, η πτώση των τιμών άγγιξε κατά το ίδιο χρονικό διάστημα το 50% στις κατοικίες και το 54% στα επαγγελματικά ακίνητα.
Ειδικότερα (βάσει των στοιχείων των μεσιτών) οι τιμές υποχώρησαν 53% στα γραφεία, 55,1% σε ακίνητα retail και 53,8% στους αποθηκευτικούς χώρους.
Πλέον, όπως ανέφερε ο οικονομολόγος, οι ρυθμοί πτώσης τείνουν να υποχωρούν: το δεύτερο τρίμηνο οι τιμές υποχώρησαν 7,3%, έναντι 8,5% το πρώτο τρίμηνο και 10,8% το 2013.
Δραματική συρρίκνωση των συναλλαγών
Το «σοκ» που υπέστη η αγορά καταδεικνύει η κατακόρυφη υποχώρηση του αριθμού των συναλλαγών που διαμορφώθηκαν το 2013 σε 47,6 χιλιάδες, σε όλη την Ελλάδα, από 215.000 το 2005.
Σύμφωνα με την έρευνα, η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη παρουσιάζουν την μεγαλύτερη συρρίκνωση τιμών, η οποία είναι μεγαλύτερη σε παλαιότερα και μεγαλύτερα ακίνητα.
Όσον αφορά το κόστος κατασκευής, η μελέτη της ΤτΕ επισημαίνει ότι, παρά την κρίση, παρέμεινε αμετάβλητο μέχρι το 2012, οπότε άρχισε να υποχωρεί σταδιακά. Ταυτόχρονα, το υψηλό κόστος εμποδίζει τη διαδικασία αντικατάστασης των παλαιών με νέες κατασκευές, γεγονός που αναχαιτίζει την περαιτέρω πτώση τιμών.
Φυσικό επακόλουθο της κατάρρευσης της αγοράς ακινήτων υπήρξε η συρρίκνωση της απασχόλησης, με τους ασφαλισμένους στον κλάδο των κατασκευών να μην υπερβαίνουν τα 32,9 χιλιάδες άτομα το 2013 έναντι 161,3 χιλιάδων το 2008.
Ανύπαρκτη χρηματοδότηση, υπέρογκοι φόροι
Σχετικά με τις συνθήκες χρηματοδότησης, σύμφωνα με την έκθεση, καταγράφεται συνεχή επιβράδυνση της πιστωτικής επέκτασης στα νοικοκυριά, με τους αγοραστές να είναι διστακτικοί και τα τραπεζικά ιδρύματα επιφυλακτικά ως προς την χορήγηση νέων δανείων.
Παράλληλα, το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων ενυπόθηκων δανείων αυξήθηκε σε 27,4% το πρώτο εξάμηνο της χρονιάς έναντι 26,1% το 2013 και 21,4% το 2012.
Οι συνολικοί φόροι στα ακίνητα εκτιμάται (χωρίς τις δύο δόσεις του ΕΝΦΙΑ) ότι θα ξεπεράσουν τα 3 δισ. ευρώ το 2014, έναντι περίπου 3,4 δις. ευρώ το 2013. Ταυτόχρονα, το 2014 υπολογίζεται ότι οι τα έσοδα από φόρους μεταβίβασης θα είναι μειωμένα, συγκριτικά με το 2013 οπότε διαμορφώθηκαν στις 250 εκστ. ευρώ, καθώς «περνάμε από τους φόρους στην μεταβίβαση στους φόρους στην κατοχή».
Η φορολογία στην εγχώρια κτηματαγορά υπερβαίνει ως ποσοστό του ΑΕΠ τις χώρες –μέλη του ΟΟΣΑ, διαμορφούμενη στο 2% έναντι 1,8%. Σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι από τις υψηλότερες και ανέρχεται στο 2,1%.
Πάντως, ο οικονομολόγος της ΤτΕ εκτιμά ότι τα μη οικιστικά ακίνητα θα προπορευθούν της ανόδου, σε αντίθεση με τις κατοικίες όπου αναμένεται περαιτέρω πτώση τιμών.
Πηγή:capital.gr