Για τα προβλήματα του πρωτογενούς τομέα, αλλά και για τις δράσεις του Περιφερειακού Φυτωρίου, μιλάει σήμερα στην ‘δ’ ο κ. Μιχάλης Λουλούς. Ο ίδιος αναφέρεται και στον περιφερειάρχη, κ. Γιώργο Χατζημάρκο και τα αποτελέσματα της περιφερειακής αρχής, λέγοντας ότι ‘Το Νότιο Αιγαίο, σε αυτές τις δύσκολες εποχές των μεγάλων προκλήσεων και των μεγάλων αλλαγών, είναι τυχερό που έχει τον Γιώργο Χατζημάρκο στο τιμόνι’.
• Ο πρωτογενής τομέας, βάλλεται συνεχώς από την ακρίβεια και όχι μόνον. Αγρότες σε άλλες περιοχές της χώρας, έχουν βγει στους δρόμους και σε μπλόκα, διεκδικώντας λύσεις στα προβλήματα τους. Θα ήθελα το σχόλιό σας. Ποια είναι τα βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζει ο πρωτογενής τομέας;
Κα Ντόκου καταρχήν θέλω να σας ευχαριστήσω για την ευκαιρία που μου δίνετε. Είναι γεγονός ότι ο πρωτογενής τομέας τα τελευταία χρόνια βάλλεται. Τα προβλήματα πολλά και δεν μπορώ να ωραιοποιήσω μια κατάσταση. Υπάρχει ο βασικός κορμός αιτημάτων που απασχολεί το σύνολο των παραγωγών της χώρας που είναι, το αξιοπρεπές εισόδημα, η μείωση κόστους πετρελαίου και ρεύματος, η μείωση κόστους εφοδίων και ζωοτροφών, η αναπλήρωση του χαμένου εισοδήματός τους. Έχω επισημάνει κατά καιρούς ότι τα προβλήματα στον πρωτογενή τομέα δεν είναι παντού τα ίδια, εδώ για παράδειγμα στη Ρόδο υπάρχει το ζήτημα του ελαφιού και της ανεπιτήρητης βόσκησης που συνέχεια γίνονται προσπάθειες για την επίλυση των συγκεκριμένων ζητημάτων. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει σημαντικά βήματα στο χώρο και μπορώ να αναφέρω μια σειρά πολλών παρεμβάσεων. Ένα από τα βασικά επιτεύγματα ήταν ότι αυτή η κυβέρνηση επανεκκίνησε μέσω των περιφερειών, τα σχέδια βελτίωσης και τα προγράμματα νέων αγροτών και αξίζει να σημειωθεί ότι, η δική μας περιφέρεια ήταν από τις πρώτες σε διεκδικήσεις κονδυλίων και απορροφητικότητας. Προγράμματα βαλτωμένα από τις προηγούμενες κυβερνήσεις χρόνια, που έδωσαν την δυνατότητα να εκσυγχρονιστούν υφιστάμενες εκμεταλλεύσεις αλλά και να δημιουργηθούν νέες και ταυτόχρονα έπαιξε ρόλο ώστε να μπορέσουν να λειτουργήσουν εργοστάσια και εταιρείες γεωργικών μηχανημάτων και να παίξουν καθοριστικό ρόλο στην επανεκκίνηση της οικονομίας. Ένα από τα βασικά ζητήματα ήταν ότι μειώσαμε σημαντικά την φορολογία, σταθεροποιήθηκαν οι ασφαλιστικές εισφορές, δόθηκε και πλέον θα δίνεται η επιστροφή φόρου πετρελαίου, μια σειρά παρεμβάσεων που συμβάλλουν στην ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα. Μπορώ να σας πω πάρα πολλά ακόμα. Είναι όμως ώρα να καταλάβουμε όλοι όσοι εμπλεκόμαστε ότι θα πρέπει να γίνει μια μεγάλη κουβέντα για τον πρωτογενή τομέα σε κάθε περιοχή ξεχωριστά και να ιεραρχηθούν ξεχωριστά τα θέματα που αφορούν κάθε τόπο. Διότι μόνον έτσι θα μπορέσει να αναπτυχθεί ο πρωτογενής τομέας στη χώρα. Δεν μπορεί να συγκρίνεται και να έχει την ίδια αντιμετώπιση ο κτηνοτρόφος τη Κάσου με τον κτηνοτρόφο των Ιωαννίνων, όταν ο ένας αγοράζει με τριπλάσια τιμή ζωοτροφές λόγω κόστους μεταφοράς και ο άλλος έχει το πλεονέκτημα της καλύτερης μεταχείρισης τιμολογιακά γιατί δεν έχει μεταφορικά και αν έχει δεν συγκρίνονται. Για τους παραπάνω λόγους δεν μπορεί να είναι ίδια τα προβλήματα.
• Στην δική μας περιοχή που είναι πολυνησιωτική, υπάρχουν και άλλα αιτήματα ενώ ο πρωτογενής τομέας δεν είναι στην πρώτη θέση – όπως π.χ. ο τουρισμός και οι συναφείς κλάδοι. Τι πρέπει να γίνει για να ενισχυθεί;
Το κράτος δεν κάνει διακρίσεις στα επαγγέλματα ανάλογα με τις περιοχές και τις δραστηριότητες και ειδικότερα αυτή η κυβέρνηση και αυτή η περιφέρεια. Απλά, τα νησιά μας έχουν τα πρωτεία στο τουριστικό προϊόν. Βεβαίως και υπάρχουν ζητήματα και αυτά αναδεικνύονται κάθε φορά. Ένα βασικό ζήτημα που για μένα είναι και το σοβαρότερο είναι το κόστος μεταφοράς που εκτοξεύει διπλάσια το κόστος παραγωγής και αυτό συμβαίνει ιδιαίτερα στα μικρά νησιά. Όμως πρέπει να ξέρετε ότι, υπάρχει και η αναλογία των τιμών που κάπως εξισορροπεί την κατάσταση αλλά δεν είναι αρκετό. Αυτό που πρέπει να γίνει, το αναφέρω και στην προηγούμενη ερώτηση σας είναι η ιεράρχηση των προβλημάτων σε κάθε νησί ξεχωριστά.
Τα νησιά μπορούν και έχουν δυνατότητες να αναπτυχθούν ακόμα περισσότερο στον συγκεκριμένο τομέα και λόγω κλίματος αλλά και τουρισμού. Έχω τονίσει κατά καιρούς ότι τα προϊόντα που παράγονται στα νησιά είναι υψηλότερης ποιότητας και αυτό φαίνεται από την απορροφητικότητα. Μόνον με αυτές τις πρωτοβουλίες μπορεί ο κλάδος να αναπτυχθεί στα νησιά μας. Όμως, από την άλλη, θα πρέπει να αναγνωρίσουμε τη σημαντική συμβολή του τουρισμού στην ενίσχυση και των υπολοίπων κλάδων της ελληνικής οικονομίας, μεταξύ των οποίων είναι και ο πρωτογενής τομέας. Πρόσφατη έρευνα του ΙΤΕΠ έδειξε πως οι πέντε κλάδοι που ωφελούνται περισσότερο από τον ξενοδοχειακό κλάδο (σε όρους απασχόλησης) είναι: γεωργία (35,5%), χονδρικό και λιανικό εμπόριο (27,1%), τρόφιμα (9,2%), επαγγελματικές, επιστημονικές & τεχνικές δραστηριότητες (6,5%), διοικητικές και υποστηρικτικές υπηρεσίες (3,4%). H ίδια έρευνα έδειξε επίσης ότι το 74% της συνολικής δαπάνης για την αγορά τροφίμων και ποτών, αφορά σε ελληνικά προϊόντα το 28% της οποίας αφορά σε αγορές από τοπικούς παραγωγούς. Αντιλαμβάνεστε τι σημαίνει αυτό για τα νησιά μας.
• Μιλήστε μας για το Περιφερειακό Φυτώριο. Ποιες δράσεις προγραμματίζετε για το 2025;
Το περιφερειακό φυτώριο κα Ντόκου είναι ένας φορέας που τα τελευταία χρόνια παίζει βασικό ρόλο στην ανάπτυξη των νησιών μέσα από τις δράσεις και τις παρεμβάσεις του. Καθοριστικό ρόλο έπαιξε η απόφαση του περιφερειάρχη του Γιώργου Χατζημάρκου η σύσταση νέας προγραμματικής σύμβασης η οποία δίνει την δυνατότητα στην εταιρία να κάνει το έργο της ευκολότερο. Η σύμβαση έχει τους παρακάτω στόχους την παραγωγή 200 χιλιάδων δασικών και καλλωπιστικών φυτών για την ανάδειξη του φυσικού πλούτου και των καλλωπισμό των νησιών μας. Τις περιβαλλοντικές δράσεις που γίνονται στην εταιρία, την παραγωγή μελισσοκομικών φυτών, την μετακίνηση των μαθητών στις εγκαταστάσεις της εταιρείας με έξοδα της προγραμματικής ώστε τα παιδιά να επιμορφωθούν σε πρακτικά μαθήματα περιβάλλοντος και να συμμετέχουν στο πρόγραμμα καλλιεργώντας ένα νέο μέλλον σε συνεργασία με το ΚΠΕ Πεταλούδων. Επίσης η εταιρία τα τελευταία χρόνια εκσυγχρόνισε όλους τους κυκλικούς κόμβους του νησιού, διαμόρφωσε σχολικές μονάδες, συμμετείχε σε οργανωμένες δεντροφυτεύσεις, έχει παρέμβει σε αποξηλώσεις εκατέρωθεν των οδών κτλ. Είναι μεγάλος ο όγκος των εργασιών που έχει αναπτύξει τα τελευταία χρόνια ο συγκεκριμένος φορέας και αυτά τα αποτελέσματα δεν είναι υπόθεση ενός ανθρώπου αλλά σύσσωμης της διοικήσεως. Στα σχέδια της εταιρείας είναι να ολοκληρωθούν τα προγράμματα βιωματικής εκπαίδευσης σε όλο το φάσμα των νησιών ένα πρόγραμμα που έχει ως στόχο την εκπαίδευση των παιδιών σε θέματα πρωτογενούς τομέα.
Το περιφερειακό φυτώριο διαθέτει στις σχολικές μονάδες των νησιών παραγωγικά φυτά, φυτόχωμα και ζαρντινιέρες ώστε να γίνεται το μάθημα σε συνεργασία με τους εκπαιδευτικούς των μονάδων. Στα σχέδια της εταιρείας και αξίζει να σημειωθεί πως είναι απαίτηση του περιφερειάρχη η αύξηση των φυτών και η εξυπηρέτηση του συνόλου των αιτημάτων ως προς την διάθεση φυτών. Επίσης να γίνουν περισσότερες παρεμβάσεις εξωραϊσμού. Σε αυτούς τους στόχους κινείται η εταιρία και θα ήθελα σε αυτό σημείο να ευχαριστήσω δημόσια το σύνολο των συνεργατών μας και των συναδέλφων διοικούντων, διότι όπως ανέφερα τα αποτελέσματα αυτά είναι υπόθεση πολλών ανθρώπων. Θέλω να γνωρίζουν οι συμπατριώτες μας πως το περιφερειακό φυτώριο πλέον πέραν της παραγωγής φυτών, παράγει και περιβαλλοντική συνείδηση μέσα από τις δράσεις του. Επίσης θα ήταν παράλειψη να μην αναφέρω πως η εταιρία έχει και την ευθύνη των περιφερειακών σφαγίων όπου και εκεί οι παρεμβάσεις είναι καθημερινές στον εκσυγχρονισμό της σφαγειοτεχνικής εγκατάστασης. Αυτά όσον αφορά στο περιφερειακό φυτώριο και άλλα πολλά.
• Θα ήθελα κλείνοντας αυτή τη συζήτηση, να μου πείτε πώς ερμηνεύετε εσείς τη μεγάλη εμπιστοσύνη που η κοινωνία του Νοτίου Αιγαίου δείχνει απέναντι στην περιφερειακή αρχή του Γιώργου Χατζημάρκου, εδώ και τρεις συνεχείς θητείες. και μάλιστα σε μια τόσο δύσκολη πολυνησιακή περιφέρεια όπως η δική μας.
Κα Ντόκου, θα χρειαστεί να μου αφιερώσετε πολλές σελίδες από την εφημερίδα σας για να απαριθμήσω τους λόγους για τους οποίους συμβαίνει αυτό που περιγράφετε. Θα σας πω όμως αυτό που εγώ πιστεύω κι εκλαμβάνω από την καθημερινή επαφή μου με τον κόσμο. Σκληρή δουλειά, αξιοπιστία, αποτελεσματικότητα, συνέπεια, γρήγορα αντανακλαστικά, δεινότητα στη διαχείριση κρίσεων, δυνατότητα πρόβλεψης των συνθηκών και των καταστάσεων, ώστε να μην μας προλαβαίνουν οι εξελίξεις, να μην τρέχουμε πίσω από αυτές, να έχουμε στρατηγικές και σχέδια αντιμετώπισης κάθε κρίσης και κάθε δυσκολίας. Οι αριθμοί και τα στατιστικά στοιχεία επιβεβαιώνουν με τρόπο αντικειμενικό αυτά που σας λέω. Είναι μετρήσιμα μεγέθη, δεν είναι απλές εκτιμήσεις. Οι δείκτες της ανάπτυξης, του τουρισμού, του δημογραφικού, των απορροφήσεων, της παραγωγής έργου. Ο Περιφερειάρχης, ο Γιώργος Χατζημάρκος είναι μια ισχυρή ηγετική προσωπικότητα και αυτό έχει αναγνωριστεί εντός και εκτός της χώρας. Η προεδρία στην ΕΝΠΕ όσο και η διακριτή παρουσία του στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών το αποδεικνύουν. Το Νότιο Αιγαίο, σε αυτές τις δύσκολες εποχές των μεγάλων προκλήσεων και των μεγάλων αλλαγών, είναι τυχερό που έχει τον Γιώργο Χατζημάρκο στο τιμόνι.