• Το Ελεγκτικό Συνέδριο επικύρωσε πλήρως και χωρίς παρατηρήσεις τη νομιμότητα της ανάθεσης • Χρονικό ταχύτητας και ευθύνης στη διαχείριση μίας κρίσης υποδειγματικής
Σε ένα διοικητικό τοπίο όπου οι καθυστερήσεις, οι αστοχίες και οι προσφυγές αποτελούν συχνό φαινόμενο, η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου πέτυχε το φαινομενικά ακατόρθωτο: να κινηθεί με εξαιρετική ταχύτητα, απόλυτη διαφάνεια και πλήρη συμμόρφωση με τις αυστηρές προβλέψεις της νομοθεσίας, διαχειριζόμενη μία οξεία κρίση – τις καταστροφικές συνέπειες της θεομηνίας Bora στη Ρόδο.
Η Πράξη 113/2025 του Ε’ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου δεν αφήνει περιθώρια αμφισβήτησης. Με νομική σαφήνεια και θεσμική πληρότητα, επιβεβαιώνει ότι η διαδικασία ανάθεσης του έργου με τίτλο «Πρώτες άμεσες επεμβάσεις αποκατάστασης υποδομών ΠΝΑι που επλήγησαν από τη θεομηνία Bora στο νησί της Ρόδου» εκτελέστηκε όχι μόνο εντός των νομικών πλαισίων αλλά και υπό τις καλύτερες δυνατές συνθήκες διαχειριστικής επάρκειας και ωριμότητας.
Από τη θεομηνία στην κινητοποίηση
Τα γεγονότα ξεκινούν στα τέλη Νοεμβρίου 2024. Η κακοκαιρία Bora σαρώνει τη Ρόδο με πρωτοφανή σφοδρότητα, προκαλώντας βλάβες κρίσιμες στις υποδομές, ειδικά στο οδικό δίκτυο. Οι μετρήσεις είναι αποκαλυπτικές: ύψη βροχής έως και 412 χιλιοστά την ώρα, ποσότητες που ξεπερνούν πολλαπλάσια τα μηνιαία επίπεδα. Σε λίγες μόλις ημέρες, σημαντικοί άξονες του νησιού καθίστανται επικίνδυνοι ή αδιάβατοι, με γέφυρες κατεστραμμένες, πρανή να έχουν καταρρεύσει και την κυκλοφορία να διακόπτεται σε κρίσιμες αρτηρίες.
Η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου δεν μένει σε διαπιστώσεις. Αμέσως μετά την υποχώρηση των φαινομένων, συγκροτούνται κλιμάκια μηχανικών, εκτελείται καταγραφή ζημιών, δρομολογούνται τεχνικές μελέτες και οριστικοποιούνται προτάσεις για αποκατάσταση. Όλα αυτά, εντός ελάχιστων εβδομάδων.
Κατεπείγουσα ανάγκη – τεκμηριωμένη διαδικασία
Το έργο που προκηρύχθηκε αφορά συγκεκριμένα επείγοντα σημεία του νησιού, όπως:
-Κατασκευή νέας γέφυρας στο ρέμα Παχύ Άμμος στο Φαληράκι στη θέση της γέφυρας η οποία κατέρρευσε.
-Αποκατάσταση και σταθεροποίηση επιχώματος της οδού παραπλεύρως του ρέματος Πασαούτια και σταθεροποίηση του πρανούς ορύγματος της οδού.
-Σταθεροποίηση πρανών και αποκατάσταση οδοστρώματος στην Κοιλάδα των Πεταλούδων και προς τη Μονή Καλόπετρα.
-Αποκατάσταση οχετών, τάφρων, σταθεροποίηση πρανών και αποκατάσταση οδοστρώματος στην επαρχιακή οδό Μαριτσά – Ψίνθος.
-Αποκατάσταση δικτύου αποχέτευσης ομβρίων σε τμήμα της Επ. οδού Ρόδος – Ιξιά – Τριάντα – Κρεμαστή – Παραδείσι.
-Καθαίρεση και επανακατασκευή υφιστάμενης γέφυρας ρέματος Φονιά Λάρδου.
-Σταθεροποίηση Πρανών, έργα αποχέτευσης ομβρίων και αποκατάστασης οδοστρώματος (μετά τη διασταύρωση προς Καλυθιές).
– Καθαίρεση και επανακατασκευή τεχνικών στα Ρέματα Κυπαρισσού, Αρχιστράτηγου και ανώνυμο, βόρεια του οικισμού Παστίδας.
Το Ελεγκτικό Συνέδριο αναγνωρίζει ότι το έργο περιορίζεται αποκλειστικά στις απολύτως αναγκαίες επεμβάσεις – δεν υπάρχει ίχνος τακτικής συντήρησης ή βελτίωσης. Πρόκειται καθαρά για άμεση αντιμετώπιση των ζημιών που προκαλούν κινδύνους για την ασφάλεια και την ομαλή κοινωνική και οικονομική ζωή.
Σύμφωνα με το άρθρο 32 παρ. 2γ του ν.4412/2016, μόνο υπό αυστηρές προϋποθέσεις επιτρέπεται η διαπραγμάτευση χωρίς προηγούμενη δημοσίευση. Το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι όχι μόνο πληρούνται αυτές οι προϋποθέσεις, αλλά ότι η τεκμηρίωση που παρείχε η Περιφέρεια ήταν πλήρης, ειδική και επαρκής. Τα απρόβλεπτα γεγονότα, η άμεση ανάγκη αποκατάστασης, η συντομία του χρόνου αντίδρασης και η επιλογή του κατάλληλου τρόπου ανάθεσης είναι στοιχεία που δικαιολογούν απολύτως την επιλογή της εξαιρετικής διαδικασίας.
Τεχνική επάρκεια και διοικητική ευσυνειδησία
Η διαδικασία εξελίχθηκε με πρωτοφανή ταχύτητα:
• Μέσα σε 2 μήνες από τη θεομηνία, ολοκληρώθηκε η ανάθεση.
• Οι μελέτες συντάχθηκαν από υπηρεσιακούς μηχανικούς με υπερεντατικούς ρυθμούς.
• Ο φάκελος στάλθηκε εμπρόθεσμα στο Ελεγκτικό Συνέδριο με πλήρη δικαιολογητικά.
• Η Περιφέρεια προσκάλεσε τρεις τεχνικές εταιρείες, οι δύο κατέθεσαν προσφορές, διασφαλίζοντας ανταγωνισμό.
• Η επιλογή αναδόχου έγινε με έκπτωση 4,27% και με βάση αποκλειστικά την τιμή – κριτήριο διαφάνειας.
Το Κλιμάκιο τονίζει ειδικά ότι δεν προέκυψαν νομικές πλημμέλειες, δεν υπήρξαν ενστάσεις ή προσφυγές, και το σύνολο της διαδικασίας αποπνέει τεχνοκρατική πληρότητα και διοικητική συνέπεια.
Ένα διοικητικό υπόδειγμα προς μίμηση
Η συγκεκριμένη υπόθεση καταρρίπτει τον μύθο πως το Δημόσιο δεν μπορεί να λειτουργεί γρήγορα και αποτελεσματικά. Η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου πέτυχε κάτι που για άλλους φαντάζει ανέφικτο: να οργανώσει, να μελετήσει, να δημοπρατήσει και να εξασφαλίσει έγκριση από το Ανώτατο Δημοσιονομικό Δικαστήριο της χώρας για έργο κρίσιμης σημασίας, εντός εβδομάδων.
Και το έκανε με τρόπο θεσμικά αδιάβλητο, με απόλυτο σεβασμό στις διαδικασίες και, το σημαντικότερο, με προτεραιότητα στη δημόσια ασφάλεια και το κοινό καλό.
Η επόμενη μέρα: Μάθημα καλής διοίκησης
Η περίπτωση αυτή πρέπει να διδάσκεται. Όχι μόνο ως επιτυχής διαχείριση μίας κρίσης, αλλά και ως μοντέλο λειτουργίας μιας σύγχρονης, ευέλικτης και ουσιαστικά δημόσιας διοίκησης. Το ζητούμενο δεν είναι οι εξαγγελίες. Είναι οι πράξεις.
Η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου απέδειξε στην πράξη πως με σοβαρότητα, επαγγελματισμό και θεσμική ευθύνη, ακόμη και οι πιο απαιτητικές καταστάσεις μπορούν να αντιμετωπιστούν άμεσα, υπεύθυνα και νόμιμα.
