Αανακοίνωση του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού (ΘΧΣ) με τρόπο εσπευσμένο και πριν από το Πάσχα αποκαλύπτει κατ’ αρχάς τη σπουδή που υπήρχε εκ μέρους της κυβέρνησης προκειμένου να προληφθεί η προαναγγελθείσα ανάλογη κίνηση από την Τουρκία. Αν και για την Αγκυρα η συγκεκριμένη στάση είναι κατά κύριο λόγο επικοινωνιακού χαρακτήρα, για την Αθήνα ο ΘΧΣ ήταν μια ανοιχτή εκκρεμότητα, καθώς είχε οδηγήσει ήδη μία φορά σε καταδίκη από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, μάλιστα για ένα ζήτημα που δεν συνδέεται άμεσα με την άσκηση κυριαρχικών δικαιωμάτων. Η κατάθεση του ΘΧΣ, όταν ολοκληρωθεί και σε επίπεδο Κομισιόν, αποτελεί –επί της ουσίας– για την Ελλάδα μια αργοπορημένη αλλά απαραίτητη εμπλοκή στο «παιχνίδι των χαρτών», το οποίο η Αγκυρα πρώτη εγκαινίασε και επιτάχυνε τα τελευταία 7-8 χρόνια, με τις διαδοχικές καταθέσεις συντεταγμένων «δυνητικών εξωτερικών ορίων» της τουρκικής υφαλοκρηπίδας.
Στο υπουργείο Εξωτερικών υπήρχε, παρά τα σκαμπανεβάσματα διαθέσεων και πρακτικών, εδραία η αντίληψη ότι η Αθήνα κινδυνεύει να χάσει το διεθνές παιχνίδι δημοσίων σχέσεων στο οποίο έχει αποδυθεί η Αγκυρα παρουσιάζοντας χάρτες με υποτιθέμενες «γραμμές δικαιωμάτων» της Τουρκίας, είτε επρόκειτο για τις επιστολές στον ΟΗΕ είτε για το τουρκολιβυκό μνημόνιο και, βεβαίως, το επιστέγασμα όλων, το ιδεολόγημα της «Γαλάζιας Πατρίδας». Ενας χάρτης που έχει κατατεθεί και γίνει επίσημα αποδεκτός στο σώμα του τυπολογικού και νομολογικού δαιδάλου της Ε.Ε. αποτελεί πάντα ένα επίσημο έγγραφο στο οποίο η Αθήνα θα μπορεί να ανατρέξει όταν προκύψει η ανάγκη.
Θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός: Πώς διαβάζει η Αθήνα τους τουρκικούς ισχυρισμούς
Επιπλέον, η ύπαρξη ενός χάρτη ο οποίος περιλαμβάνει αφενός τα απώτατα δυνητικά όρια των ελληνικών θαλασσίων ζωνών, αλλά και τις ιστορικές αποδείξεις των συμβιβασμών στους οποίους προχώρησε η χώρα με άλλους γείτονες (ελληνοϊταλικές συμφωνίες του 1977 και 2020 και τμηματική με την Αίγυπτο του 2020), αποτελεί μήνυμα το οποίο απευθύνεται και στις υπόλοιπες δύο χώρες με τις οποίες η Αθήνα έχει εκκρεμότητες οριοθέτησης, τη Λιβύη και, κατά κύριο λόγο, την Αλβανία, που σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες των Δυτικών Βαλκανίων βρίσκεται στο πλέον προχωρημένο στάδιο προόδου για την ένταξή της στην Ε.Ε.
Εντυπώσεις και ουσία Στο υπουργείο Εξωτερικών υπήρχε η αντίληψη ότι η Αθήνα κινδύνευε να χάσει το παιχνίδι δημοσίων σχέσεων στο οποίο έχει αποδυθεί η Τουρκία, παρουσιάζοντας χάρτες με υποτιθέμενες «γραμμές δικαιωμάτων» της.
Νομικό πλαίσιο
Για την Αθήνα, εκείνο που αναμένεται να γίνει πιο απαιτητικό, καθώς θα χρειαστεί η συνεργασία και η δουλειά πολλών υπουργείων και φορέων, είναι να προετοιμαστούν οι νόμοι που θα περιγράφουν με λεπτομέρεια ποιες ακριβώς οικονομικές και άλλες δραστηριότητες μπορούν να εκτελεστούν εντός των τεσσάρων χωρικών ενοτήτων που οριοθετήθηκαν στο Αιγαίο, στο Ιόνιο και στην Ανατολική Μεσόγειο. Οπως τονίζουν επισταμένως όλες οι αρμόδιες πηγές, η χωροθέτηση θαλασσίων πάρκων είναι μια απολύτως διακριτή διαδικασία, η οποία δεν συνδέεται με όλα όσα ανακοινώθηκαν τη Μεγάλη Τετάρτη από τα υπουργεία Εξωτερικών και Περιβάλλοντος.
Η ανακοίνωση του ΘΧΣ καταγράφηκε μετά μια περίοδο κατά την οποία η κυβέρνηση με διάφορους τρόπους κρατούσε πολύ ψηλά τη συζήτηση για την επανεκκίνηση των ερευνών για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Κύπρου (Great Sea Interconnector – GSI). Υστερα από μια σειρά εντατικών επαφών σε διάφορα επίπεδα, η Αθήνα φαίνεται να καταλήγει ότι ο μόνος τρόπος υλοποίησης του συγκεκριμένου έργου είναι η επανασχεδίαση της χάραξης, ενώ ουκ ολίγοι ειδικοί κρίνουν ότι η συγκεκριμένη ευκαιρία έχει ήδη περάσει. Σε κάθε περίπτωση, για την κυβέρνηση το οικονομικό κόστος είναι δευτερεύουσας σημασίας σε σύγκριση με το γεωπολιτικό. Αυτή η θέση έχει καταστεί σαφής προς όλους τους ενδιαφερομένους, εντός και εκτός Ελλάδος. Στο κυβερνητικό στρατόπεδο πληθαίνουν οι φωνές όσων ζητούν ακόμα και αναστολή του έργου μέχρι να ξεκαθαριστεί αν υπάρχει λύση στον γεωπολιτικό γόρδιο δεσμό. Σε κάθε περίπτωση, ο πρωθυπουργός έχει στο συρτάρι του και ένα πλήρες επιχειρησιακό σχέδιο που έχει προετοιμαστεί από τα αρμόδια Επιτελεία στο υπουργείο Εθνικής Αμυνας, σε περίπτωση που αποφασιστεί η άμεση επιστροφή του ερευνητικού πλοίου στα ανατολικά της Κάσου.
Αντίδραση τουρκικού ΥΠΑΜ για τον ελληνικό ΘΧΣ: «Μονομερείς ενέργειες που δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτές»
Η Ουάσιγκτον
Ο φόβος του απρόβλεπτου είναι εκείνος που έχει οδηγήσει συνολικά την κυβέρνηση σε μια προσπάθεια να αποκτήσει νέους και σταθερούς διαύλους με τις ΗΠΑ. Η συνέντευξη του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη σε μία από τις επικοινωνιακές «ναυαρχίδες» του κύματος υποστήριξης του Ντόναλντ Τραμπ εντός των ΗΠΑ αποτελεί μια ενδεικτική επιλογή προς την κατεύθυνση της «ορατότητας» στο περιβάλλον του Αμερικανού προέδρου. Υπενθυμίζεται ότι λίγο μετά την ανάδειξη του κ. Τραμπ η ελληνική κυβέρνηση προσέλαβε εταιρεία που θα κάνει για λογαριασμό της Αθήνας lobbying στο προεδρικό περιβάλλον.
Το παζλ πρωτοβουλιών ενίσχυσης της ελληνικής παρουσίας στις ΗΠΑ πλαισιώνεται και από επικείμενες αλλαγές στα δύο βασικά διπλωματικά πόστα, την πρεσβεία στην Ουάσιγκτον και τη μόνιμη αντιπροσωπεία στον ΟΗΕ, όπου η Ελλάδα μέχρι και το τέλος του 2026 έχει θέση μη μόνιμου μέλους στο Συμβούλιο Ασφαλείας. Υπάρχουν σκέψεις για την πλήρωση αυτών των θέσεων, που έχουν αποκτήσει εξόχως πολιτικό περιεχόμενο και χαρακτήρα λόγω, βεβαίως, της ιδιόμορφης κατάστασης που επικρατεί αυτή τη στιγμή στις ΗΠΑ, με βασικότερο κριτήριο την εμπειρία και τη δυνατότητα ελιγμών.
Πηγή: kathimerini.gr
