• Μόλις μία μέρα μετά τις εξαγγελίες του Δήμου για κυκλοφοριακές ρυθμίσεις, το Υπουργείο Πολιτισμού στέλνει κατεπείγον έγγραφο, καταγγέλλοντας ελλιπή διαχείριση, καθαριότητα, στάθμευση και φθορές στο μνημείο UNESCO
Εγγραφο-καμπανάκι από το Υπουργείο Πολιτισμού εστάλη την 24η Απριλίου 2025 στον Δήμο Ρόδου, προειδοποιώντας ξεκάθαρα για την κατάσταση εγκατάλειψης στην οποία έχει περιέλθει η Μεσαιωνική Πόλη, ένα από τα σημαντικότερα μνημεία παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO.
Η επιστολή, με υπογραφή της Αναπληρώτριας Προϊσταμένης της Εφορείας Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου κ. Ελένης Φαρμακίδου, καταγράφει σωρεία προβλημάτων και καλεί τις αρμόδιες δημοτικές και περιφερειακές αρχές σε άμεσες ενέργειες.
Το μνημείο δεν είναι έτοιμο για την τουριστική περίοδο
Το ΥΠΠΟ επισημαίνει ότι η τουριστική περίοδος έχει ξεκινήσει με τη Μεσαιωνική Πόλη «απροετοίμαστη σε βασικά θέματα διαχείρισης και προστασίας». Αναφέρονται ειδικότερα:
• Έλλειψη καθαριότητας σε δημόσιους και κοινόχρηστους χώρους.
• Αυθαίρετες δραστηριότητες μικροπωλητών.
• Παράτυπες παραχωρήσεις χώρων σε επιχειρηματίες.
• Χαώδης κατάσταση με την κυκλοφορία και τη στάθμευση.
• Ανεπίβλεπτες ετοιμορροπίες σε επικίνδυνα κτίσματα.
• Κακή κατάσταση των οδοστρωμάτων.
Πρόκειται για καταγγελίες που αγγίζουν τη ρίζα της υποβάθμισης του ιστορικού αυτού τόπου, με το Υπουργείο να τονίζει πως όλα αυτά «επηρεάζουν άμεσα την εικόνα του μνημείου» που αποτελεί παγκόσμια κληρονομιά.
Το έγγραφο
ΘEMA: Ενημέρωση για θέματα διαχείρισης και προστασίας της Μεσαιωνικής Πόλης της Ρόδου στο πλαίσιο της Προγραμματικής Σύμβασης Πολιτιστικής Ανάπτυξης μεταξύ του ΥΠΠΟ της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου του Δήμου Ρόδου και του ΟΔΑΠ
Σχετ.:α. Η από 07-04-2023 (ΑΔΑ: ΡΝ4ΝΩ1Ρ-ΓΕ2) Προγραμματική Σύμβαση Πολιτιστικής Ανάπτυξης μεταξύ του ΥΠΠΟ της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου του Δήμου Ρόδου και του ΟΔΑΠ
β. Η με αρ. πρωτ. 325301/23-07-2024 Υπουργική Απόφαση Συγκρότησης Επιτροπής Παρακολούθησης της από 07/04/2023 Προγραμματικής Σύμβασης Πολιτιστικής Ανάπτυξης μεταξύ του ΥΠΠΟ της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, του Δήμου Ρόδου και του ΟΔΑΠ για το Έργο «Προστασία και Ανάδειξη της Μεσαιωνικής Πόλης Ρόδου».
γ. Η από 5-9-2024 1η Συνεδρίασης της Επιτροπής Παρακολούθησης της από 07/04/2023 Προγραμματικής Σύμβασης Πολιτιστικής Ανάπτυξης μεταξύ του ΥΠΠΟ, της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου του Δήμου Ρόδου και του ΟΔΑΠ για το Έργο «Προστασία και Ανάδειξη της Μεσαιωνικής Πόλης Ρόδου
δ. Η υπ. αρ. ΥΠΠΟ/ΓΔΑΠΚ/ΑΡΧ/Β1/Φ29/48764/ 2052/ 28-5-2009 (ΦΕΚ ΑΑΠ 277/15-6-2009) Απόφαση οριοθέτησης της Μεσαιωνικής Πόλης της Ρόδου ως αρχαιολογικού χώρου
ε. Η εγγραφή της Μεσαιωνικής Πόλης της Ρόδου στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO το 1988
στ. Η υπ’ αρ. 94262/5720/28-12-1959 κήρυξη της Μεσαιωνικής Πόλης της Ρόδου, ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο (ΦΕΚ 24/Β/22-1-1960)
ζ. Η αρ. πρωτ. ΥΠΠΟΑ/ΓΔΑΠΚ/ΔΒΜΑ/ΤΑΧΜΑΕ/66954/41208/2193/824/13-3-2014(ΑΔΑ: ΒΙΞΠΓ-ΜΞΡ) Έγκριση αναθεωρημένης Πολεοδομικής Μελέτης Μεσαιωνικής Πόλης Ρόδου (Α’ φάση) Πολιτιστικών Πόρων (ΟΔΑΠ) για το έργο: «Προστασία και ανάδειξη της μεσαιωνικής πόλης Ρόδου» (ΑΔΑ: ΡΝ4ΝΩ1Ρ-ΓΕ2)
Με το παρόν σας ενημερώνουμε ότι η έναρξη της τουριστικής περιόδου έχει βρει τη Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου απροετοίμαστη σε βασικά θέματα διαχείρισης και προστασίας της, όπως η καθαριότητα των δημόσιων και κοινόχρηστων χώρων, οι επαγγελματικές δράσεις μικροπωλητών και υπαίθριου στάσιμου εμπορίου, οι παραχωρήσεις κοινόχρηστων χώρων σε επιχειρηματίες, οι κυκλοφοριακές ρυθμίσεις και τα ζητήματα στάθμευσης, η διαχείριση ετοιμορροπιών σε κτίσματα στις κοινόχρηστες οδούς, η κατάσταση των οδοστρωμάτων κλπ.
Με την ευκαιρία σας υπενθυμίζουμε ότι η Επιτροπή Παρακολούθησης της Προγραμματικής Σύμβασης Πολιτιστικής Ανάπτυξης μεταξύ του ΥΠΠΟ, της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, του Δήμου Ρόδου και του ΟΔΑΠ για το Έργο «Προστασία και Ανάδειξη της Μεσαιωνικής Πόλης Ρόδου, δεν έχει συγκληθεί από τις 5-9-2024, οπότε και έγινε η 1η Συνεδρίασή της.
Επειδή τα παραπάνω επηρεάζουν άμεσα την εικόνα του μνημείου το οποίο όπως γνωρίζετε είναι εγγεγραμμένο στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της Unesco, παρακαλούμε θερμά για τις ενέργειές σας και τη σύγκλιση συνάντησης των συναρμόδιων φορέων στο πλαίσιο της Προγραμματικής Σύμβασης, με αντικείμενο συζήτησης τις επικείμενες δράσεις στο πλαίσιο του Έργου «Προστασία και Ανάδειξη της Μεσαιωνικής Πόλης Ρόδου».
Αντιφατική συγκυρία: Εξαγγελίες μέτρων από τον Δήμο, επιστολή καταγγελίας από το ΥΠΠΟ
Το έγγραφο του Υπουργείου αποκτά ακόμη μεγαλύτερη βαρύτητα γιατί αποστέλλεται μόλις μία ημέρα μετά την ευρεία σύσκεψη στο Δημαρχείο Ρόδου υπό τον αρμόδιο αντιδήμαρχο κ. Κώστα Χαλκιά, ο οποίος ανακοίνωσε σειρά μέτρων για τη ρύθμιση της κυκλοφορίας και την ενίσχυση της εποπτείας.
Συγκεκριμένα:
• Οδοί θα πεζοδρομηθούν, με στόχο την αποσυμφόρηση των κεντρικών αξόνων.
• Νέα Κανονιστική Απόφαση αναμένεται να εισαχθεί στο Δημοτικό Συμβούλιο για ψήφιση έως αρχές Μαΐου.
• Τροποποίηση της στάθμευσης, με προτεραιότητα στους μόνιμους κατοίκους και έλεγχο της πρόσβασης.
• Φυσική παρουσία και ηλεκτρονικά μέσα ελέγχου θα εποπτεύουν τις εισόδους.
• Επαναπροσδιορισμός της κυκλοφορίας, ώστε να επιτρέπεται μόνο σε ηλεκτροκίνητα οχήματα εξυπηρέτησης και σε ώρες ανεφοδιασμού (06:00-09:00).
• Πρόσληψη φυλάκων για 16ωρη καθημερινή παρουσία.
Παρά τις εξαγγελίες, το ΥΠΠΟ διαμηνύει πως τα προβλήματα είναι υπαρκτά και άμεσα, ενώ ζητά τη σύγκληση συνάντησης των εμπλεκόμενων φορέων στο πλαίσιο της Προγραμματικής Σύμβασης Πολιτιστικής Ανάπτυξης, η οποία δεν έχει ενεργοποιηθεί από τις 5 Σεπτεμβρίου 2024, οπότε και πραγματοποιήθηκε η πρώτη και μοναδική συνεδρίαση της Επιτροπής Παρακολούθησης.
Προειδοποίηση με πολλαπλούς αποδέκτες
Το έγγραφο απευθύνεται προσωπικά:
• Στον Δήμαρχο Ρόδου κ. Αλέξανδρο Κολιάδη
• Στην Διεύθυνση Μεσαιωνικής Πόλης & Μνημείων του Δήμου
• Στον Αντιδήμαρχο Μεσαιωνικής Πόλης κ. Κώστα Χαλκιά
Με κοινοποίηση στο γραφείο του Υπουργού Πολιτισμού, στον ΟΔΑΠ και στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου.
Το Υπουργείο ζητά άμεσα την επανενεργοποίηση της συνεργασίας μεταξύ ΥΠΠΟ, Περιφέρειας, Δήμου και ΟΔΑΠ, τονίζοντας την ανάγκη για συντονισμένες δράσεις με επίκεντρο την ουσιαστική προστασία και ανάδειξη του μνημείου.
Μνημείο με παγκόσμια ευθύνη, τοπική εγκατάλειψη
Η Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου, χαρακτηρισμένη ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο από το 1959 και ενταγμένη στον Κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO από το 1988, δεν αντέχει άλλες καθυστερήσεις.
Το κάλεσμα του Υπουργείου Πολιτισμού είναι ξεκάθαρο: ή προχωρούμε άμεσα σε πράξεις, ή το μνημείο θα συνεχίσει να υποβαθμίζεται ανεπανόρθωτα.
Σε αυτή τη συγκυρία, η ευθύνη των τοπικών αρχών δεν είναι απλώς διοικητική. Είναι πολιτιστική, είναι ιστορική, είναι διεθνής.
