Οι γενικοί γραμματείς Αποκεντρωμένης Διοίκησης απορρίπτουν αποφάσεις δημοτικών συμβουλίων για ανακούφιση οικονομικά αδύναμων πολιτών
Πολιτικές διαστάσεις λαμβάνει η αντιπαράθεση για το φρένο που θέτουν, με αιχμή τους φραγμούς της ισχύουσας νομοθεσίας, οι γενικοί γραμματείς των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων σε αποφάσεις των δήμων για την ανακούφιση οικονομικά αδύναμων πολιτών. Την ώρα που η κοινωνία στενάζει από την οικονομική κρίση και τις πολιτικές λιτότητας που ακολουθούνται από καιρό, οι μακροχρόνια άνεργοι δεν επιτρέπεται να απαλλαγούν πλήρως από τα δημοτικά τέλη, ακόμη και αν το αποφασίσει το δημοτικό συμβούλιο του δήμου όπου κατοικούν.
Ούτε μείωση τελών σε νέους επαγγελματίες είναι επιτρεπτή. Δεν εμπίπτουν στις κατηγορίες των πολιτών που η ισχύουσα νομοθεσία ορίζει ότι μπορούν να έχουν μείωση επιβάρρυνσης σε δημοτικά τέλη. Κατά τον ίδιο τρόπο απορρίπτονται και αποφάσεις για μείωση άνω του 20% των τιμολογίων ύδρευσης.
Ηδη έχει προκληθεί σάλος μετά τις καταγγελίες του δημάρχου Πετρούπολης κ. Βαγγέλη Σίμου (έχει εκλεγεί με τα ψηφοδέλτια του ΚΚΕ). Στα μέσα Οκτωβρίου, με πρόταση της διοίκησης του Δήμου, ελήφθη απόφαση στο Δημοτικό Συμβούλιο Πετρούπολης να απαλλαγούν πλήρως από τα δημοτικά τέλη οι μακροχρόνια άνεργοι και να μειωθούν 50% τα τέλη στους νέους επαγγελματίες της πόλης για τον πρώτο χρόνο άσκησης του επαγγέλματος. Στις 4 Νοεμβρίου η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής απέρριψε την απόφαση αυτή, με την αιτιολογία ότι οι μακροχρόνια άνεργοι και οι νέοι επαγγελματίες δεν προβλέπονται σε καμία διάταξη νόμου.
Οπως επισημαίνει στο «Βήμα» ο κ. Σίμος, η δημοτική αρχή, μαζί με τους κατοίκους, δεν θα σταματήσει την προσπάθειά της. «Θα προσφύγουμε ως δήμος στην επιτροπή του άρθρου 152 για να εξετάσει το νομικό θέμα. Παράλληλα ενημερώνουμε τους δημότες με ανακοινώσεις και αφίσες για το ζήτημα ενώ θα κάνουμε παράσταση διαμαρτυρίας στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής ή στο υπουργείο Εσωτερικών».
Τι λέει η κρατική αρχή
Ο γενικός γραμματέας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης κ. Μανώλης Αγγελάκας, σε επικοινωνία που είχε «Το Βήμα» μαζί του, υπεραμύνθηκε της απόφασης, εξηγώντας διττά την άποψή του. «Με βάση τη νομοθεσία, ύστερα από έλεγχο νομιμότητας στην Αυτοτελή Υπηρεσία Εποπτείας ΟΤΑ, δεν μπορούσαμε να νομιμοποιήσουμε αυτή την απόφαση» σημειώνει. Παράλληλα όμως θεωρεί πως οι δήμοι θα πρέπει να συνυπολογίζουν στις αποφάσεις τους ότι δεν θα πρέπει να διαιωνίζουν καταστάσεις ελλειμματικών προϋπολογισμών. Αν κάποιος δήμος διαθέτει περίσσευμα, έχει την ευχέρεια να ανταποκριθεί σε μια παροχή, μετακινώντας ποσά από κάποιον κωδικό. Αλλιώς, όπως τονίζει, πώς μπορεί να αποφασίζει δαπάνες χωρίς να τεκμηριώνει από πού θα βρει χρήματα για να ισοσκελίσει με έσοδα από κάπου αλλού ή ποιος θα τα πληρώσει.
Εσοδα από ανταποδοτικά τέλη και δαπάνες ανταποδοτικών υπηρεσιών πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά τον καθορισμό των τελών. Οπως άλλωστε έχει διαμορφωθεί το θεσμικό πλαίσιο, ο μη συνυπολογισμός των διαφορών που προκύπτουν κάθε οικονομικό έτος καθιστά κατ’ ουσία μονίμως ελλειμματικούς τους προϋπολογισμούς των ανταποδοτικών υπηρεσιών, γεγονός που αντίκειται, σύμφωνα με αυτή τη λογική, στη βασική αρχή της ανταποδοτικότητας – ισοσκέλιση εσόδων και εξόδων, υποχρέωση κάλυψης όλων των δαπανών από τα προερχόμενα εκ των τελών έσοδα.
Ο κ. Αγγελάκας υπογράμμισε ότι υπάρχουν κριτήρια για μειώσεις τελών και επιβαρύνσεων σε έχοντες ανάγκη, αλλά πρέπει να υπάρχει γείωση και με την πραγματικότητα σε μια δύσκολη συγκυρία, όπως σημειώνει, για τη χώρα. Και προσθέτει: «Δεν μπορεί όλοι να μην πληρώνουν».
Ο δήμαρχος Πετρούπολης κ. Σίμος πάντως, με επίκεντρο την υπόθεση αυτή, κατήγγειλε την κυβερνητική πολιτική η οποία, όπως σημειώνει, υλοποιείται μέσα από την απόφαση της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, χωρίς να επιτρέπουν την οποιαδήποτε ελάφρυνση στις λαϊκές οικογένειες. «Αποδεικνύεται λοιπόν για μία ακόμη φορά ότι οι εξαγγελίες της κυβέρνησης περί “ανεξάρτητης Διοίκησης” είναι φούμαρα. Η τοπική διοίκηση είναι ασφυκτικά εγκλωβισμένη από το αντιλαϊκό πλαίσιο του αστικού κράτους. Και μία από τις αποδείξεις του αντιλαϊκού πλαισίου είναι η εξής: Ενώ οι απαλλαγές ή μειώσεις δημοτικών τελών (με λίγα λόγια η φοροελάφρυνση του λαϊκού νοικοκυριού) είναι, όπως αναφέρει η Αποκεντρωμένη Διοίκηση, παράνομες, οι τραπεζικοί και οι μεγάλοι όμιλοι νόμιμα έχουν μία σειρά φοροαπαλλαγές» ανέφερε σε δημόσια παρέμβασή του.
Ανωθεν έλεγχος αποφάσεων
Οι αποφάσεις των συλλογικών οργάνων των δήμων και των περιφερειών, καθώς και των κοινωφελών επιχειρήσεων, των ΔΕΥΑ (Δημοτικές Επιχειρήσεις Υδρευσης – Αποχέτευσης) και των μονομετοχικών ανωνύμων εταιρειών ΟΤΑ, αποστέλλονται υποχρεωτικά για έλεγχο νομιμότητας στην Αυτοτελή Υπηρεσία Εποπτείας ΟΤΑ, εφόσον αφορούν συγκεκριμένες ρυθμίσεις. Μεταξύ αυτών είναι οι αποφάσεις για μείωση ή απαλλαγή των δημοτικών φόρων ή τελών σε συγκεκριμένες κατηγορίες κατοίκων. Λαμβάνονται σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 202 του Ν. 3463/2006, που ορίζει ότι είναι δυνατή η μείωση δημοτικών φόρων ή τελών ως το 50% ή η απαλλαγή από αυτούς για τους απόρους, τα άτομα με αναπηρίες και πολυτέκνους, όπως η ιδιότητά τους οριοθετείται αντίστοιχα από την κείμενη νομοθεσία.
Κατ’ εξακολούθηση έχει παρατηρηθεί να μην εγκρίνονται, ύστερα από έλεγχο νομιμότητας, σχετικές αποφάσεις δήμων. Μάλιστα πολλοί δήμοι αλλάζουν τις αποφάσεις, διότι απορρίπτονται, τουλάχιστον σε κάποιο σκέλος τους. Είναι χαρακτηριστικά όσα αναφέρονται στο πρακτικό της συνεδρίασης της Οικονομικής Επιτροπής της 3ης Οκτωβρίου 2014 στον Δήμο Γαλατσίου. Παλαιότερα το Δημοτικό Συμβούλιο (152/2012) ενέκρινε την πλήρη απαλλαγή από τα δημοτικά τέλη σε μακροχρόνια ανέργους των οποίων τα ακίνητα βρίσκονται εντός των ορίων του δήμου και η κατανάλωση ρεύματος στον λογαριασμό της ΔΕΗ εκδίδεται επ’ ονόματί τους με τις εξής προϋποθέσεις:
Προσκόμιση κάρτας ανεργίας από τον ΟΑΕΔ για οικογένειες των οποίων η μακροχρόνια ανεργία και των δύο συζύγων αποδεικνύεται από την κάρτα ανεργίας από τον ΟΑΕΔ.
Ετήσιο οικογενειακό εισόδημα το οποίο να μην ξεπερνά τις 8.000 ευρώ ετησίως.
Ανά τρίμηνο επανέλεγχος της κάρτας του ΟΑΕΔ από την υπηρεσία του δήμου.
Ωστόσο ο έλεγχος νομιμότητας από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση δεν εγκρίνει την απόφαση επειδή δεν είναι θεσμοθετημένη με νόμο, εκτός και αν οι άνεργοι εμπίπτουν στις κατηγορίες ΑμεΑ – πολυτέκνων.
Ετσι η υπηρεσία πρότεινε τώρα αφενός να επαναπροσδιοριστούν τα κριτήρια και οι προϋποθέσεις για τα άτομα που έχουν δικαίωμα μείωσης ή απαλλαγής από τα δημοτικά τέλη, όπως η ιδιότητά τους οριοθετείται από τις διατάξεις του άρθρου 202, παρ. 3 του Ν. 3463/2006, αφετέρου τη διατήρηση της μείωσης κατά 50% των δημοτικών τελών για τις κατηγορίες των απόρων ΑμεΑ – πολυτέκνων και των μακροχρόνια ανέργων.
Αντιδράσεις
Η Ομοσπονδία Συλλόγων Εργαζομένων στις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις Ελλάδας (ΟΣΕΑΔΕ) είχε ήδη αναδείξει με καυστικό τρόπο το ζήτημα μη έγκρισης για δημοτικές αποφάσεις που έχουν κοινωνική διάσταση και το πλαίσιο στο οποίο αναπτύσσονται τέτοιες πρακτικές. Εκανε εκτενείς αναφορές σε έγγραφό της που δόθηκε στις αρχές Μαρτίου 2014 στην Υποεπιτροπή Εσωτερικών της Βουλής, η οποία συγκροτήθηκε προκειμένου να επεξεργαστεί «την επόμενη φάση του “Καλλικράτη”». Ο «Καλλικράτης» – όπως σημειώνουν, αποτέλεσε μοχλό για την παραπέρα λειτουργία των υπηρεσιών των ΟΤΑ με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια – μαζί με τη θεσμοθέτηση των διαφόρων οργάνων εποπτείας των ΟΤΑ ενίσχυσε την ασφυκτική παρέμβαση της κυβέρνησης στους ΟΤΑ και ουσιαστικά εκμηδένισε τα περιθώρια δράσης τους σε διαφορετική κατεύθυνση.
Σε αυτό το πλαίσιο, τονίζουν, μεταξύ άλλων, «ο γενικός γραμματέας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής ακύρωσε, π.χ., την απόφαση της δημοτικής αρχής Πετρούπολης που μείωνε τα δημοτικά τέλη σε μικρομάγαζα και αύξανε τους συντελεστές φορολόγησης και το τέλος ακίνητης περιουσίας (ΤΑΠ) σε τράπεζες και σουπερμάρκετ, ακύρωσε αποφάσεις δημοτικών συμβουλίων που μετέτρεπαν σε αορίστου χρόνου συμβάσεις εργαζομένων κτλ.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα επίσης στην ίδια κατεύθυνση αποτελεί και η ποινική δίωξη των πρώην δήμαρχου και αντιδημάρχου και ενός δημοτικού συμβούλου των Ραχών Ικαρίας, γιατί δεν εφάρμοσαν υπουργική απόφαση (αριθ. 1038460/2439/Β0010/15.4.2009 ΚΥΑ των υφυπουργών Οικονομικών και Εσωτερικών) για την παραχώρηση των παραλιών της Ικαρίας σε ιδιώτες».
Το ΒΗΜΑ
