Οι «κρατήσεις θέσεων» γίνονται online. Τα «εισιτήρια» πληρώνονται στην τράπεζα. Το «ταξιωδιωτικό γραφείο» διαφημίζεται στο Facebook. Δικτυωμένοι οι δουλέμποροι οργανώνουν τακτικά «δρομολόγια» για την Ευρώπη, με σαπιοκάραβα και φορτίο ξεριζωμένους, απελπισμένους ανθρώπους. Όπως αυτούς του «Blue Sky M».
Αυτή την ιστορία αφηγήθηκαν στην εφημερίδα «Il Fatto Quotidiano» μερικοί από τους 970 πρόσφυγες που αποβιβάστηκαν στην Καλλίπολη της Ιταλίας, σε άθλια κατάσταση από την οδύσσειά τους, πρώτα στο Αιγαίο και μετά στο Ιόνιο.
Οι δουλέμποροι, είπαν οι πρόσφυγες, λειτουργούν πολύ αποτελεσματικά, με σύγχρονα μέσα, σαν μια οποιαδήποτε άλλη επιχείρηση, κάτω από τη μύτη ή λόγω της αδιαφορίας των τοπικών αρχών. Είναι σαν ένα κανονικό «ταξιδιωτικό γραφείο» που κλείνει θέσεις online, με τη βοήθεια των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Το αντίτιμο των «εισιτηρίων» κατατίθεται σε τραπεζικό λογαριασμό.
Τα τουρκικά λιμάνια των δουλεμπόρων
Η διαδικασία είναι απλή και εύκολη: φορτώνεις την εφαρμογή που υπάρχει, στο Facebook για παράδειγμα, στην αραβική γλώσσα και επικοινωνείς με τους οργανωτές των δρομολογίων. Οι διακινητές είναι Σύροι και τα δρομολόγια επαναλαμβάνονται τακτικά, κάθε δυο-τρεις ημέρες και σχεδόν από κάθε πόλη της Τουρκίας που έχει λιμάνι: την Κωνσταντινούπολη, τη Μερσίνα, την Αττάλεια.
Το «Blue Sky M», για παράδειγμα, κάνει τουλάχιστον δύο στάσεις στην Τουρκία, μία στην Κωνσταντινούπολη και μία στη Μερσίνα. Οι επιβάτες του ήταν σαφείς στις μαρτυρίες τους: πλήρωσαν, λένε, χιλιάδες δολάρια με την υπόσχεση να μεταφερθούν στις ιταλικές ακτές και όχι στην Κροατία, όπου υποτίθεται ότι ήταν ο τελικός προορισμούς του φορτηγού πλοίου. «Δεν ξέραμε τον ακριβή προορισμό», είπε ένας από τους πρόσφυγες στην «Il Fatto Quotidiano», «αλλά η συμφωνία που κάναμε εξ αρχής ήταν να φτάσουμε στην Ιταλία».
«Πρώτη θέση» στα αμπάρια των σαπιοκάραβων
Με την κλιμάκωση της τραγωδίας στη Συρία, η Τουρκία έχει γίνει το νέο εφαλτήριο φυγής από τον εφιάλτη. «Για εμάς», λένε οι πρόσφυγες, «είναι εύκολο να περάσουμε τα σύνορα με τα κανονικά μας διαβατήρια. Και μόλις φθάσουμε εκεί, μπορούμε να διαλέξουμε οποιοδήποτε λιμάνι».
«Εγώ», λέει ένας Σύρος από τη Δαμασκό, «πλήρωσα έξι χιλιάδες δολάρια. Τα συνεννοήθηκα όλα στο γραφείο που κανόνισε τη συνάντηση με τους διοργανωτές του ταξιδιού. Οταν έφθασα στην Τουρκία, επικοινώνησα μαζί τους. Και πλήρωσα. Μερικές φορές τα χρήματα κατατίθενται σε κανονικούς λογαριασμούς σε υποκαταστήματα τραπεζών».
Το ταξίδι με το «Blue Sky M» για έναν άλλο νεαρό Σύρο -που έφθασε στην Τουρκία από τις περιοχές κοντά στα σύνορα με το Ιράκ- ξεκίνησε από τη Μερσίνα τη νύχτα μεταξύ 21ης και 22ας Δεκεμβρίου. «Μαζευτήκαμε και επιβιβαστήκαμε. Δεν είδαμε ποτέ το πλήρωμα. Για τρεις ημέρες μάς άφησαν χωρίς τροφή και νερό, παρότι είχαμε πληρώσει από 5.000 έως 7.000 δολάρια ο καθένας από εμάς».
Επί ημέρες ήταν όλοι -πάνω από 900 άτομα- στοιβαγμένοι στο αμπάρι του πλοίου, με κουβέρτες για στρώματα. Τη θάλασσα την είδαν μόνο όταν εγκαταλείφθηκαν στο έλεος της κακοκαιρίας, κοντά στην Κέρκυρα, περιμένοντας τη βοήθεια των Ιταλών. Πληροφορίες της εφημερίδας αναφέρουν ότι οι δουλέμποροι διέφυγαν στην Ελλάδα στέλνοντας το πλοίο, με «κλειδωμένο» το πηδάλιό του και ταχύτητα 6 κόμβων, κατευθείαν στις βραχώδεις ακτές μεταξύ του Tricase και του Novaglie. «Εάν δεν αναλαμβάναμε εμείς, είπαν οι Ιταλοί λιμενικοί, «θα μιλούσαμε τώρα για τραγωδία».
«Γιατί οι ελληνικές αρχές δεν παρενέβησαν;»
«Από τη στιγμή που σήμανε ο συναγερμός μέχρι που το πλοίο έφθασε στη Καλλίπολη πέρασαν 12 ώρες. Γιατί δεν έκαναν τίποτε οι ελληνικές αρχές; […] Γεγονός είναι ότι δεν είναι ακόμα σαφές γιατί δεν βοηθήθηκαν αυτοί οι άνδρες, οι γυναίκες και τα παιδιά νωρίτερα. Και ποιος ήταν πιο κοντά στο πλοίο», αναφέρεται σε επικριτικό για την Αθήνα ρεπορτάζ της «Corriere Della Sera», που κάνει λόγο για πολλές «ασάφειες» στα όσα είπαν και δεν έκαναν οι ελληνικές αρχές, ενώ θαλλασσοπνιγόταν ένα καράβι γεμάτο ανθρώπους.
«Δεν είναι ακόμα κατανοητό γιατί το πλοίο δεν σώθηκε όταν ήταν ακόμα ανοικτά της Κέρκυρας», αναφέρεται στο δημοσίευμα, «όταν με τηλεφώνημα επιβάτη ενημερώθηκαν οι ελληνικές αρχές ότι υπήρχαν ένοπλοι στο πλοίο και ο κόσμος ήταν χωρίς τροφή και νερό. Την Τρίτη το πρωί, στις 30 Δεκεμβρίου, ο υποναύαρχος του Λιμενικού Νικόλαος Πατρινός ανέφερε την πληροφορία στους δημοσιογράφους και άρχισε να γίνεται λόγος για πρόσφυγες που κρατούνται όμηροι από δουλεμπόρους. Και ώρες μετά το σήμα κινδύνου, καμία πληροφορία, παρά το γεγονός ότι στην περιοχή οι καιρικές συνθήκες ήταν εξαιρετικά άσχημες, με ισχυρούς ανέμους».
Στην αρχή, γράφει η Corriere, τα διεθνή πρακτορεία ανέφεραν ότι «φρεγάτα και ελικόπτερο του Ελληνικού Ναυτικού» κατευθύνονται στο πλοίο. Μετά οι ελληνικές αρχές είπαν ότι επικοινώνησαν με τον καπετάνιο, ο οποίος τους διαβεβαίωσε ότι δεν υπάρχει κατάσταση έκτακτης ανάγκης ούτε ένοπλοι στο «Blue Sky M». Σύμφωνα με άλλες πληροφορίες, έγινε και έλεγχος στο πλοίο και όλα ήταν φυσιολογικά.
«Στη συνέχεια διαψεύστηκε η κουβέντα περί ελέγχου», αναφέρεται στο δημοσίευμα. «Σύμφωνα με τοπικά μέσα ενημέρωσης, οι ελληνικές αρχές γνώριζαν από τις 29 Δεκεμβρίου για το πλοίο αλλά δεν έκαναν τίποτα. Κι εν τω μεταξύ εκατοντάδες μετανάστες παρέμεναν στο έλεος των κυμάτων, ενώ πιθανότατα οι δουλέμποροι βρίσκονταν ακόμα στο φορτηγό. Και μετά, αργά το απόγευμα, το πλοίο “στρίβει” και κατευθύνεται προς την Ιταλία και συγκεκριμένα προς τις ακτές του Σαλέντο, με “κλειδωμένο” το πηδάλιο και χωρίς τους δουλέμπορους, που το είχαν στο μεταξύ εγκαταλείψει».
efsyn.gr
