Στο κέντρο της δίνης των επιπτώσεων της διεθνούς οικονομικής κρίσης βρίσκεται ο ελληνικός τουριστικός προορισμός.
Αρχές Αυγούστου και, πλέον, έχει αποτυπωθεί σε όλους τους κλάδους της τουριστικής οικονομίας το μέγεθος των επιπτώσεων.
Λιγότερες αφίξεις ξένων τουριστών με μικρότερη διάρκεια διακοπών, κάμψη των κρατήσεων σε ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα δωμάτια μεγαλύτερη απώλεια στις τουριστικές εισπράξεις, μείωση του αριθμού των εργαζομένων στον τομέα, καταλύματα που αδυνατούν να καταβάλουν τα δεδουλευμένα στους υπαλλήλους τους, κατασχέσεις σκαφών στον κλάδο του γιότινγκ, περιορισμός του έργου των ταξιδιωτικών γραφείων και των εταιρειών διοργάνωσης συνεδρίων και εκθέσεων, συρρίκνωση του αριθμού των μισθώσεων στα ενοικιαζόμενα αυτοκίνητα, άδεια τραπέζια σε εστιατόρια και μπαρ, είναι ορισμένα από τα βασικά χαρακτηριστικά της κρίσης που βιώνει τη φετινή περίοδο ο ελληνικός τουρισμός. Παράπλευρες απώλειες βιώνουν λόγω της κάμψης της τουριστικής δραστηριότητας εμπορικές επιχειρήσεις και καταστήματα τουριστικών ειδών, σούπερ μάρκετ σε προορισμούς της χώρας, προμηθευτές τουριστικών καταλυμάτων (τρόφιμα, νωπά προϊόντα, ποτά και αναψυκτικά) και γενικότερα επιχειρήσεις που τα οικονομικά τους μεγέθη εξαρτώνται από την καθ’ έτος εξέλιξη της τουριστικής κίνησης στη χώρα.
Επίσης, λιγότεροι τουρίστες σημαίνει μειώσεις σε καταναλώσεις ενέργειας, νερού, βενζίνης, αλλά και περιορισμό στη χρήση των κινητών τηλεφώνων, με ό, τι αυτό συνεπάγεται για τον τζίρο των εταιρειών που δραστηριοποιούνται σε αυτούς τους τομείς. Η πολύ πιθανή μείωση των επενδύσεων στον ξενοδοχειακό κλάδο, είτε αφορά εκσυγχρονισμούς είτε νέες μονάδες λόγω της φετινής κακής χρονιάς, αλλά και της ανησυχίας για την εξέλιξη της προσεχούς σεζόν, θα επηρεάσει τη χειμερινή περίοδο και όλη την αλυσίδα των προμηθευτών στην κατασκευή και την ανακαίνιση ξενοδοχείων.
Αντίστοιχη εικόνα, με μεγαλύτερες ή μικρότερες απώλειες, επικρατεί και σε άμεσα ανταγωνιστικούς προς τη χώρα μας προορισμούς, όπως η Κύπρος, η Ισπανία αλλά και η ««φθηνή»», όντας εκτός Ευρωζώνης, Τουρκία.
Τα επίσημα στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι σε επίπεδο αφίξεων ξένων αεροπορικώς, η Ελλάδα έχει απώλειες στο πρώτο εξάμηνο του έτους περίπου 10% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι.
Ανεξαιρέτως όλοι οι προορισμοί της χώρας υπέστησαν μείωση των αφίξεων. Από τις μεγαλύτερες, όμως, μειώσεις στον αριθμό των τουριστών είχαν τα αεροδρόμια του Ηρακλείου, της Θεσσαλονίκης, της Κέρκυρας, της Κω και της Κεφαλονιάς. Η Ρόδος είχε μικρές απώλειες, ενώ δημοφιλείς προορισμοί της Βόρειας Ελλάδας παρ’ ότι υπάρχει μείωση των αεροπορικώς αφικνούμενων επισκεπτών, περιορίζουν τις απώλειές τουλόγω των οδικών αφίξεων από τις βαλκανικές αγορές. Η Αθήνα υπέστη διπλό χτύπημα καθώς, πέραν των επιπτώσεων της διεθνούς οικονομικής κρίσης, βίωσε τη σοβαρή μείωση της τουριστικής κίνησης λόγω των εκτεταμένων ταραχών του Δεκεμβρίου του 2008.
Αν διατηρηθεί καθ’ όλη τη διάρκεια της σεζόν η μείωση του 10% σημαίνει απώλειες της τάξης του 1,5 εκατ. ξένων τουριστών συγκριτικά με το 2008.
Απώλειες εσόδων 17,9%
Μεγαλύτερες, ποσοστιαία, είναι οι απώλειες των τουριστικών εισπράξεων. Στο πεντάμηνο φέτος καταγράφεται πτώση κατά 17,9%. Ενδεχόμενη μείωση των εσόδων μεταξύ 15%-20% σημαίνει άμεση απώλεια -όπως υπολογίζεται από την Τράπεζα της Ελλάδος- των τουριστικών εισπράξεων από 1,8 έως 2,3 δισ. ευρώ ή συνολική απώλεια -όπως υπολογίζεται από τον Σύνδεσμο Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων- βάσει της συνεισφοράς του τομέα στο ΑΕΠ από 7 έως 9 δισ. ευρώ.
Οι απώλειες, όπως είχε εκτιμηθεί στις αρχές του 2009, θα ήταν πολύ μεγαλύτερες αν οι ξενοδόχοι δεν προχωρούσαν σε σοβαρές μειώσεις των τιμών, εκπτώσεις και προσφορές στις ξένες αγορές, μία πολιτική που επέτρεψε να υιοθετήσουν τα κυβερνητικά μέτρα ελάφρυνσης του κόστους των επιχειρήσεων. Δεν λύθηκαν όμως διαρθρωτικά προβλήματα που εμποδίζουν την υγιή ανάπτυξη του τουριστικού τομέα, όπως η καλλιέργεια φιλικού επιχειρηματικού κλίματος για την υλοποίηση συμπληρωματικών επενδύσεων, όπως γκολφ κ. ά., η μείωση της γραφειοκρατίας, η άρση του καμποτάζ στην κρουαζιέρα, η βελτίωση των λιμενικών εγκαταστάσεων και αεροδρομίων, η δημιουργία νέων μαρινών.
Πτώση των τιμών στα πακέτα διαμονής παρατηρήθηκε και για τους Ελληνες τουρίστες. Με εξαίρεση το προσεχές 20ήμερο, που οι μειώσεις των τιμών είναι μικρότερες, από τον Απρίλιο έως τον Ιούλιο ήταν σημαντικές οι προσφορές, ενώ σταδιακή πτώση των τιμών θα παρατηρηθεί και μετά τις 20 Αυγούστου. Επίσης, περισσότερες και μεγαλύτερες προσφορές υπάρχουν όπου υπάρχει αυξημένος αριθμός καταλυμάτων.
Οπως αναφέρει η πρόεδρος του Συνδέσμου των εν Ελλάδι Τουριστικών και Ταξιδιωτικών Γραφείων (ΗΑΤΤΑ) κ. Αργυρώ Φίλη, τα τουριστικά γραφεία και οι ξενοδόχοι έριξαν όσο μπορούσαν τις τιμές για να τονώσουν τη ζήτηση, το ίδιο οφείλουν να κάνουν και οι άλλοι παροχείς υπηρεσιών και προϊόντων στους Ελληνες και ξένους τουρίστες κατά την τρέχουσα περίοδο, συμμεριζόμενοι τη δύσκολη οικονομική κατάσταση. Η κ. Φίλη υπογραμμίζει ότι οι τουρίστες δεν ξοδεύουν χρήματα. Οσον αφορά στους ξένους, αυτό είναι εμφανές από την μεγάλη κάμψη που εμφανίζουν τα εστιατόρια μεταξύ 7 και 9 το βράδυ που συνηθίζουν να τρώνε οι ξένοι. Αλλά και η μέση ελληνική οικογένεια είναι πλέον πιο προσεκτική και έχει περιορίσει τις περιττές σπατάλες. Η πρόεδρος του ΗΑΤΤΑ τονίζει ότι πέραν της μείωσης του εισερχόμενου τουρισμού, ισχυρό πλήγμα έχει υποστεί και η εξερχόμενη τουριστική κίνηση, καθώς παρουσιάζεται μείωση κατά 20%-25% των ταξιδιών των Ελλήνων στο εξωτερικό.
Ενοικιαζόμενα
αυτοκίνητα
Πτώση που ακολουθεί κατά πόδας τα μεγέθη των επιπτώσεων στην ξενοδοχειακή βιομηχανία παρατηρείται στον χώρο των ενοικιαζόμενων αυτοκινήτων.
Οπως σημειώνει ο πρόεδρος του Συνδέσμου Τουριστικών Επιχειρήσεων Ενοικιάσεως Αυτοκινήτων κ. Δημήτρης Μαγγιώρος, η πτώση στις κρατήσεις φθάνει σε ποσοστό 10%, ενώ διπλάσια είναι η πτώση στα έσοδα των επιχειρήσεων.