Τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο ροδιακός τουρισμός και τα μέτρα θεραπείας που επιβάλλονται, εξαιτίας και της συνεχιζόμενης διεθνούς οικονομικής κρίσεως παραθέτει η Ενωση Ξενοδόχων Ρόδου σε υπόμνημα που παρέδωσε χθες (κατά τη διάρκεια συνάντησης που είχαν) στον υπουργό Πολιτισμού και Τουρισμού κ. Παύλο Γερουλάνο.
Στο υπόμνημα αναφέρονται αναλυτικά τα ακόλουθα:
Κύριε Υπουργέ,
Σας καλωσορίζουμε στο νησί μας και επωφελούμεθα της εδώ παρουσίας σας, για να σας παραθέσουμε παρακάτω τα θέματα που απασχολούν τον Τουρισμό της Ρόδου και τα οποία κατά καιρούς έχουν τεθεί υπόψη των αρμοδίων για επίλυση:
Ο τουρισμός της Ρόδου ύστερα από μία περίοδο ύφεσης (2002-2004) παρουσίασε μία ανάκαμψη με θετικά αποτελέσματα μέχρι το 2007 οι αφίξεις να φθάσουν στα επίπεδα του 2001. Στην συνέχεια όμως σημειώθηκε σημαντική μείωση ως αποτέλεσμα της διεθνούς οικονομικής κρίσης, αλλά και στη μη έγκαιρη λήψη των απαραίτητων μέτρων από πλευράς της Πολιτείας.
Η περίοδος της ύφεσης ανέδειξε μία σειρά από προβλήματα που επηρέασαν αρνητικά τον τουρισμό της Ρόδου, όπως η απώλεια ενός σημαντικού τμήματος από τις παραδοσιακές μας αγορές (Γερμανία, Αγγλία, Σκανδιναβία), που σε κάποιο βαθμό καλύφθηκαν από τις νέες αγορές της Ανατολικής Ευρώπης, η συρρίκνωση της τουριστικής περιόδου και η μείωση των εισπράξεων των τουριστικών επιχειρήσεων, για να περιοριστούμε σ’ αυτά, για την οικονομία του παρόντος.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι αφίξεις δεν συνοδεύονται από ανάλογη αύξηση και των εισπράξεων, δεδομένου ότι οι σημερινοί τουρίστες περιόρισαν τις τουριστικές δαπάνες τους και αναζητούν φθηνούς προορισμούς στους οποίους δεν συγκαταλέγεται πια η Ρόδος, όπως και οι άλλοι προορισμοί της Ελλάδας.
Υπάρχει επομένως έντονος ανταγωνισμός που σε συνδυασμό με την υπερπροσφορά κλινών και τις πιέσεις που δέχεται ο ξενοδοχειακός κλάδος από τους Tour Operators, έχει καθηλώσει τις τιμές σε οριακά επίπεδα για τις επιχειρήσεις που διαμορφώνουν το κόστος του “τουριστικού πακέτου”.
Το αποτέλεσμα είναι η αδυναμία να χρησιμοποιήσουμε το μηχανισμό των τιμών για αύξηση της ζήτησης στο σημερινό ανταγωνιστικό περιβάλλον. Ετσι είμαστε υποχρεωμένοι να αναζητήσουμε άλλους τρόπους τόνωσης της ζήτησης και αντιμετώπισης του σκληρού ανταγωνισμού των προορισμών χαμηλού κόστους. Δεν έχουμε άλλες επιλογές παρά να βελτιώσουμε την ποιότητα των προσφερόμενων υπηρεσιών που θα προέλθει με την ολοκλήρωση των γενικών και ειδικών υποδομών που επηρεάζουν τον τουρισμό, να λάβουμε μέτρα για την επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου και την ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού, να εντείνουμε τις ενέργειες προβολής και διαφήμισης και να εφαρμόσουμε μέτρα για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων.
Στα πλαίσια αυτά εντάσσονται τα παρακάτω θέματα που απασχολούν τον τουρισμό της Ρόδου, η αντιμετώπιση των οποίων κρίνεται απαραίτητη για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του τομέα και την παραπέρα ανάπτυξή του.
1. Γενικές και ειδικές
υποδομές.
1.1 Σημαντική καθυστέρηση των έργων στο κεντρικό οδικό δίκτυο (Ρόδου-Λίνδου)
1.2 Η κατασκευή του νέου εργοστασίου της ΔΕΗ, που βρίσκεται ακόμα στο στάδιο των διαδικασιών ανάθεσης του έργου ενώ η υπερφόρτωση των γραμμών στις περιόδους αιχμής δημιουργεί σοβαρότατα προβλήματα στις τουριστικές επιχειρήσεις και δυσμενείς εντυπώσεις στους επισκέπτες του νησιού.
1.3 Η ολοκλήρωση του λιμενικού έργου και η κατασκευή των χερσαίων εγκαταστάσεων, έργα ζωτικής σημασίας για την εξυπηρέτηση των θαλάσσιων μεταφορών και την ανάπτυξη του θαλάσσιου τουρισμού, ιδιαίτερα του τουρισμού των κρουαζιέρων, που τα δύο τελευταία χρόνια παρουσιάζει εντυπωσιακή αύξηση. Να σημειώσουμε ότι τόσο το λιμάνι της Ρόδου, όσο και το αεροδρόμιο δεν προτείνονται από το χωροταξικό σχέδιο ως βασικοί κόμβοι εισόδου, ούτε ως κύριοι άξονες στο εθνικό συγκοινωνιακό δίκτυο.
1.4 Το ακτοπλοϊκό αποτελεί το πιο σοβαρό αυτή την περίοδο πρόβλημα της περιοχής που πρέπει να βρει τη λύση του τόσο στο βασικό άξονα Ρόδου-Πειραιά με γρήγορα αξιόπιστα πλοία, όσο και στον άξονα Ρόδου-Καρπάθου-Ηρακλείου-Πειραιά καθώς και στις δευτερεύουσες γραμμές της πλοία, όσο και στον άξονα Ρόδου-Καρπάθου-Ηρακλείου-Πειραιά καθώς και στις δευτερεύουσες γραμμές της Δωδεκανήσου, όπου το πρόβλημα είναι ιδιαίτερα έντονο. Είναι επιτακτική η ανάγκη να προωθηθεί άμεσα το μέτρο του νησιωτικού μεταφορικού ισοδύναμου.
1.5 Η ολοκλήρωση των λιμενικών και χερσαίων εγκαταστάσεων της Μαρίνας Ρόδου, η οποία σε συνδυασμό και με το συμπληρωματικό έργο του νεωρίου σκαφών αναψυχής, που βρίσκεται σε εξέλιξη, θα προωθήσει την ανάπτυξη του θαλάσσιου τουρισμού των θαλαμηγών. Τα έργα της Μαρίνας πρέπει να περιορισθούν στα προβλεπόμενα από τις διεθνείς προδιαγραφές και να μη δημιουργηθούν εγκαταστάσεις φιλοξενίας και εστίασης που δεν χρειάζεται η Πόλη.
1.6 Ο εκσυγχρονισμός του γηπέδου Γκολφ Αφάντου, για τον οποίο βρίσκεται σε εξέλιξη από την ΕΤΑ η αξιολόγηση των προτάσεων του διαγωνισμού εκδήλωσης επενδυτικού ενδιαφέροντος, αλλά και η υλοποίηση της δέσμευσης του ΕΟΤ για την κατασκευή δύο ακόμα γηπέδων, ένα στην περιοχή της νότιας Ρόδου και ένα της δυτικής Ρόδου. Τα γήπεδα αυτά αποτελούν βασικό παράγοντα για την ανάπτυξη χειμερινού τουρισμού και όχι μόνο.
1.7 Η εκτέλεση των προγραμματισμένων από τους ΟΤΑ και τη ΓΓΑ γηπέδων ποδοσφαίρου και αθλητικών εγκαταστάσεων με διεθνείς προδιαγραφές ώστε να, ανταποκρίνονται στις ανάγκες του προπονητικού-αγωνιστικού τουρισμού, που παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον. Για τα έργα αυτά είναι ανάγκη να εξασφαλισθούν οι απαραίτητες πιστώσεις.
1.8 Η προώθηση του σχεδίου χωροθέτησης των τουριστικών δραστηριοτήτων, που συνδέεται άμεσα με την ορθολογική ανάπτυξη του τουρισμού και τη δημιουργία βιώσιμων και υψηλών προδιαγραφώ ξενοδοχειακών μονάδων, πρέπει να λάβει υπόψη τις θέσεις μας σ’ ό,τι αφορά, α) Την μη δημιουργία τουριστικών κατοικιών σε περιοχές υπερπροσφοράς ξενοδοχειακών κλινών, β) Τον καθορισμό χρήσεων γης συμβατών με το περιβάλλον και με τον τουρισμό (ξενοδοχεία κλασσικού τύπου και εστιατόρια υψηλών προδιαγραφών) στις παράκτιες περιοχές και σε απόσταση 200 μέτρων από τον αιγιαλό, γ) Την χωροθέτηση των εκτός σχεδίου πόλεως και ορίων οικισμού των χρήσεων γης και τον καθορισμό ορίου αρτιότητας για νέες ξενοδοχειακές μονάδες που θα εξασφαλίζουν τη βιωσιμότητά τους.
2. Επιμήκυνση της
τουριστικής περιόδου-
διαφήμιση.
2.1 Η απαλλαγή ή μείωση των τελών αεροδρομίου (σπατόσημο) για τις πτήσεις που πραγματοποιούνται από τον Νοέμβριο έως και Μάιο, για να παρακινηθούν οι Tour Operators να δημιουργήσουν ειδικά πακέτα για τους μήνες αυτούς που παρουσιάζουν ελάχιστη μέχρι μηδενική κίνηση για τους χειμερινούς μήνες. Η απαλλαγή από το σπατόσημο των μακρινών νησιωτικών προορισμών, αποτελεί σημαντικό κίνητρο για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας έναντι των γειτονικών ξένων προορισμών της περιοχής. Είναι και το μόνο κίνητρο το οποίο μας ζήτησαν και οι αεροπορικές εταιρείες χαμηλού κόστους EASYJET και RYANAIR για να προγραμματίσουν πτήσεις τον χειμώνα. Αντικίνητρο για τον τουρισμό κρουαζιέρων αποτελούν και τα λιμενικά τέλη που και αυτά πρέπει να περιοριστούν.
2.2 Η συνδιαφήμιση με τις αεροπορικές εταιρείες χαμηλού κόστους και τους Tour Operators, των διαφημιστικών τους ενεργειών που αποσκοπούν στην προσέλκυση τουριστών εκτός τουριστικής περιόδου.
2.3 Διατήρηση όλων των Γραφείων του ΕΟΤ στο Εξωτερικό με αρμοδιότητες τουριστικής προβολής και “marketing”, τα οποία προσφέρουν σημαντικό έργο.
2.4 Η έγκαιρη επαρκής και αποτελεσματική διαφήμιση της Χώρας στο εξωτερικό και εξασφάλιση μονίμων και επαρκών πόρων για τη χρηματοδότηση ενεργειών παράλληλης προβολής και διαφήμισης της περιφέρειας. Σε περιοχές όπως της ρόδου που διαθέτει ειδικό φορέα προβολής και διαφήμισης, τον Οργανισμό Προώθησης Ροδιακού Τουρισμού (ΠΡΟΤΟΥΡ), ο οποίος με εισφορές των ΟΤΑ και των παραγωγικών τάξεων υλοποιεί προγράμματα τουριστικής προβολής της Ρόδου, θα πρέπει να θεσπισθεί η χρηματοδότηση μέρους των προγραμμάτων προβολής και διαφήμισης των φορέων αυτών από τον ΕΟΤ μέσω των προβλεπόμενων ενισχύσεων αλλά και από τα κονδύλια της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου.
3. Βελτίωση
ανταγωνιστικότητας
ξενοδοχειακών
επιχειρήσεων.
3.1. Η αποφυγή νέων φορολογιών απ’ αυτές που συζητούνται στα πλαίσια της αναζήτησης εσόδων, οι οποίες θα έχουν επιπτώσεις στην ανταγωνιστικότητα της ξενοδοχειακής βιομηχανίας που δραστηριοποιείται στο διεθνές περιβάλλον. Αντί ελαφρύνσεων είδαμε να γίνεται συζήτηση περί αυξήσεων του ΦΠΑ στις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις, πράγμα καταστροφικό για την ανταγωνιστικότητα του τουρισμού μας.
3.2 Η αναθεώρηση του νόμου περί αιγιαλού σε ό,τι αφορά το καθεστώς καθορισμού των δικαιωμάτων χρήσης παραλίας από τα παραλιακά ξενοδοχεία, τα οποία έχουν υπέρμετρα αυξηθεί με αποτέλεσμα την πρόσθετη επιβάρυνση του λειτουργικού κόστους των ξενοδοχείων. Είναι αδιανόητο να θεωρείται ως αυθαίρετος χρήση ο εξωραϊσμός της έμπροσθεν του ξενοδοχείου παραλίας.
3.3 Η αναβάθμιση της ξενοδοχειακής εκπαίδευσης σ’ όλες τις βαθμίδες και εκσυγχρονισμός ιδιαίτερα των Σχολών της Ρόδου (Ανώτερης και Μέσης Εκπαίδευσης) ώστε να ανταποκρίνονται στις ανάγκες του σύγχρονου τουρισμού. Ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά την τριτοβάθμια τουριστική εκπαίδευση θα πρέπει να υιοθετηθεί η ομόφωνη απόφαση των τοπικών φορέων για την ίδρυση στη Ρόδο Τμήματος Τουριστικών Σπουδών στα πλαίσια του Τμήματος Ανθρωπιστικών Επιστημών της Ρόδου.
3.4 Η αναθεώρηση του αναπτυξιακού νόμου σε ό,τι αφορά την ελαχιστοποίηση των προϋποθέσεων που κρίνουν την βιωσιμότητα των μικρών κυρίως ξενοδοχειακών μονάδων, που δεν παρουσιάζουν κέρδος για την ένταξή του στα επιδοτούμενα προγράμματα εκσυγχρονισμού και μόνο και η ένταξη και των ξενοδοχείων της Πόλεως Ρόδου στο επί πλέον ποσοστό λόγω μεγέθους, που ισχύει και για τα ξενοδοχεία του υπόλοιπου νησιού, τα οποία εντάσσονται στον αναπτυξιακό νόμο για αναβάθμιση και εκσυγχρονισμό. Σε κορεσμένες περιοχές όπως η Ρόδος θα πρέπει να σταματήσει η επιχορήγηση νέων μονάδων και να δοθεί προτεραιότητα στους εκσυγχρονισμούς με ειδικά μάλιστα κίνητρα για τις μικρές μονάδες που αντιμετωπίζουν σοβαρότατα προβλήματα.
3.5 Κατάργηση ΕΤΑΚ και επαναφορά στο προηγούμενο καθεστώς του Φόρου Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας.
3.6 Το πρόγραμμα κοινωνικού τουρισμού του Οργανισμού Εργατικής Εστίας με το οποίο, το έτος 2009, δόθηκε η δυνατότητα σε 750.000 δικαιούχους να πραγματοποιήσουν τις διακοπές τους με εξαιρετικά χαμηλό κόστος, είναι ένα εργαλείο με αποδεδειγμένη ωφέλεια τόσο για τους δικαιούχους (από ευαίσθητες κοινωνικές τάξεις), όσο και για τις μικρές ξενοδοχειακές επιχειρήσεις της περιφέρειας που κατά τεκμήριο συμμετέχουν σ’ αυτό. Με έκπληξη πληροφορηθήκαμε την περικοπή κατά περίπου 26% του αριθμού των δικαιούχων του εν λόγω προγράμματος, για το έτος 2010, που αντιστοιχεί σε 200.000 λιγότερους κοινωνικούς τουρίστες. Η απόφαση αυτή, ελήφθη χωρίς προηγούμενη ενημέρωση ή διάλογο και θα πρέπει να επανεξετασθεί.
3.7 Επιδότηση εργασίας. Αμεση λύση στο ζήτημα της καταβολής της επιδότησης σε όσους υπήχθησαν στο μέτρο κατά τους μήνες Απρίλιο και Μάιο σύμφωνα με όσα ορίζονται στη σχετική νομοθετική ρύθμιση (ΦΕΚ 498Β’ 18-03-09). Πρόβλεψη νέας ρύθμισης επιδότησης της εργασίας για το προσεχές έτος κατά τους μήνες Απρίλιο, Μάιο, Σεπτέμβριο και Οκτώβριο. Επίσης να εφαρμοσθεί το μέτρο της επιδότησης (Ν. 1545/85) σε όλα τα ξενοδοχεία για τον χειμώνα που λειτουργούν όλο το χρόνο.
3.8 Μείωση Ασφαλιστικών εισφορών. Μείωση των ασφαλιστικών εισφορών που βαρύνουν την τουριστική επιχείρηση. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι το συνολικό κόστος επιχείρησης έχει φθάσει να είναι διπλάσιο από τον καθαρό καταβαλλόμενο μισθό. Επίσης την μετάταξη διαφόρων κλάδων εργαζομένων από τα βαρέα και ανθυγιεινά, σε χαμηλότερες κατηγορίες ασφάλισης, κατ’ αναλογία με αυτά που ισχύουν στις υπόλοιπες ανταγωνίστριες χώρες αλλά και σε συνάφεια με τις σημερινές εργασιακές συνθήκες (π.χ. καμαριέρες, σερβιτόροι).
3.9 Οσο αφορά το σχέδιο νομού για τα εργασιακά θέματα που δόθηκε στη δημοσιότητα προτείνουμε να διατηρηθεί η ισχύουσα προθεσμία των 15 ημερών για την υποχρέωση αναγγελίας των μεταβολών του προσωπικού των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων και να διατηρηθεί η ισχύουσα σήμερα προσαύξηση της 6ης ημέρας στην πενθήμερη απασχόληση των εργαζομένων στα ξενοδοχεία.
3.10 Πνευματικά και συγγενικά δικαιώματα. Να εκσυγχρονιστεί η νομοθεσία περί πνευματικών και συγγενικών δικαιωμάτων. Η χώρα μας διαθέτει μία από τις αυστηρότερες νομοθεσίες στον κόσμο, γεγονός που εκμεταλλεύονται οι δικαιούχοι φορείς συλλογικής διαχείρισης για να διεκδικούν υπέρογκα ποσά από τις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις.
Η παραπέρα ανάπτυξη του Ροδιακού Τουρισμού, που συνδέεται άμεσα με το καίριο πρόβλημα της ανταγωνιστικότητας, θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από την υλοποίηση των προτεινόμενων μέτρων και πολιτικών.
