Ερευνα για το “θεαθήναι” για θάνατο τροφίμου στο ΚΑΦΚΑ

Έρευνα για το “θεαθήναι” διαπιστώνει ο Συνήγορος του Πολίτη σε ΕΔΕ που διενεργήθηκε για τις συνθήκες του θανάσιμου τραυματισμού ατόμου με αναπηρία, το οποίο εφιλοξενείτο στο Κέντρο Αποθεραπείας, Φροντίδας και Κοινωνικής Αποκατάστασης (ΚΑΦΚΑ) Ρόδου.
Σε έγγραφό του, που κοινοποιείται και στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Ρόδου, ο Συνήγορος παρατηρεί ότι δεν αναζητήθηκαν καν τα αίτια που οδήγησαν στο συγκεκριμένο περιστατικό.
Η υπόθεση αφορά ασθενή στο ΚΑΦΚΑ, που βρέθηκε τον Ιούλιο 2008 νεκρός με τραύματα στο κεφάλι στον προαύλιο χώρο του Ιδρύματος κάτω από το παράθυρο του δωματίου του που ήταν σε όροφο. Στο θέμα παρενέβη ο Συνήγορος του Πολίτη ύστερα από αναφορά της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία (ΕΣΑμεΑ).
Ο ΣτΠ διαπίστωσε ότι δεν εξετάσθηκε αν η θανατηφόρος πτώση οφειλόταν σε ατύχημα ή αυτοκτονία, ενώ δεν αναζητήθηκαν οι παράγοντες γύρω από το περιστατικό προκειμένου να μην επαναληφθεί.
Διαπίστωσε επίσης ότι δεν υπήρχε καμία συστηματική καταγραφή για την κατάσταση του ασθενή για εννέα ολόκληρα χρόνια, από το 1999 και μέχρι την ημέρα του θανάτου του.
Ο ΣτΠ, αφού επιβεβαίωσε κατ’ αρχήν την ύπαρξη του συγκεκριμένου περιστατικού, ζήτησε και έλαβε διαδοχικά το πόρισμα της διενεργηθείσας Ένορκης Διοικητικής Εξέτασης (ΕΔΕ), τις μαρτυρικές καταθέσεις στις οποίες αυτή βασίστηκε, καθώς επίσης και ιατρική γνωμάτευση και έκθεση κοινωνικής λειτουργού σχετικά με το ιστορικό του θανόντα.
Από τα εν λόγω έγγραφα προέκυψε ότι ο συγκεκριμένος περιθαλπόμενος:
– δεν είχε οικογενειακό περιβάλλον και δεν ήταν γραμμένος σε κανένα δημοτολόγιο,
– είχε εισαχθεί στο ΚΑΦΚΑ το 1992 έπειτα από μεταφορά του από το ΠΙΚΠΑ Βούλας πάσχων από σπαστική παραπληγία και νοητική υστέρηση,
– το 1999 άρχισε να παρουσιάζει προβλήματα συμπεριφοράς και τάσεις επιθετικές και αυτοκαταστροφής και για το λόγο αυτό εξετάστηκε από νευροψυχίατρο και τέθηκε υπό αντιψυχωτική φαρμακευτική αγωγή, κατά καιρούς δε εξεταζόταν και από νευρολόγο,
– σύμφωνα με την ιατρική γνωμάτευση και τις μαρτυρικές καταθέσεις η συμπεριφορά του ήταν φυσιολογική, ενώ κατά την έκθεση της κοινωνικής λειτουργού παρουσίαζε προβληματική συμπεριφορά με αποτέλεσμα ορισμένες φορές να γίνεται επιθετικός, πλην όμως ήταν κοινωνικός και ενθαρρυνόταν από το προσωπικό του Ιδρύματος να αναπτύξει φιλικές σχέσεις τόσο με πρόσωπα εκτός Ιδρύματος όσο και με τους λοιπούς περιθαλπόμενους, και
– στις 3-7-2008 βρέθηκε νεκρός με βαριές κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις στον προαύλιο χώρο του Νοσοκομείου κάτω από το παράθυρο του δωματίου του που βρισκόταν σε όροφο.
Το πόρισμα της ΕΔΕ κατέληγε ότι δεν υπήρξε κάτι το επιλήψιμο που να στοιχειοθετεί κατηγορία σε βάρος οποιουδήποτε, είτε περιθαλπόμενου είτε υπηρεσιακού παράγοντα.
Από τα στοιχεία που του ετέθησαν υπόψη, ο ΣτΠ έκρινε ότι δεν προκύπτει κάποια αιτιώδης συνάφεια μεταξύ του θανάσιμου τραυματισμού του περιθαλπομένου και ενδεχόμενης αμελούς συμπεριφοράς του προσωπικού του Ιδρύματος. Ωστόσο, έκρινε σκόπιμο να επισημάνει ότι:
– Κατά την ΕΔΕ που διενεργήθηκε, δεν αναζητήθηκε καν η αιτία της θανατηφόρου πτώσης (αν π.χ. αυτή οφειλόταν σε ατύχημα ή σε αυτοκτονία).
– Κατ’ επέκταση, δεν εξετάστηκαν οι παράγοντες που οδήγησαν (ή έστω, επέτρεψαν) να συμβεί το συγκεκριμένο περιστατικό, ο εντοπισμός των οποίων θα μπορούσε να συμβάλει στην αποφυγή επανάληψης άλλου αντίστοιχου.
– Κυρίως, δεν προέκυψε η τήρηση οιουδήποτε αρχείου στο οποίο να αποτυπώνεται κάποια συστηματική παρακολούθηση των περιθαλπομένων τόσο από πλευράς ιατρικής όσο και από πλευράς κοινωνικών παρεμβάσεων. Ειδικότερα, δεν προέκυψε καμία συστηματική καταγραφή σχετικά με την κατάσταση του συγκεκριμένου περιθαλπομένου από το 1999 και μέχρι την ημέρα του θανάτου του.
Σε κάθε περίπτωση, η μη τήρηση ιατρικού αρχείου σε ένα προνοιακό ίδρυμα συνιστά μείζονος σημασίας παράλειψη, αφενός γιατί παραβιάζει τον Κώδικα Ιατρικής Δεοντολογίας και αφετέρου γιατί πρακτικά αποκλείει κάθε λογοδοσία των υπευθύνων και δυσχεραίνει την παρακολούθηση της πορείας των περιθαλπομένων.
-Τέλος, προκύπτει αδυναμία προνοιακών δομών της Χώρας να εξασφαλίσουν την πολιτική και αστική οντότητα ενός προσώπου που βρισκόταν υπό την προστασία τους για περισσότερα από 16 χρόνια.