Στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων και επισκεπτών της πόλης της Ρόδου και στη διασφάλιση της ασφαλούς κίνησης οχημάτων, πεζών και ποδηλατών, μειώνοντας τις δυσμενείς επιπτώσεις προς το περιβάλλον και αναβαθμίζοντας την αισθητική του κέντρου, αποσκοπεί η νέα κυκλοφοριακή μελέτη που θα συζητηθεί προσεχώς, σε ειδική συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου.
Στόχος της μελέτης είναι η λήψη άμεσων μέτρων, διαχειριστικού χαρακτήρα, για την κυκλοφοριακή οργάνωση της κεντρικής περιοχής της πόλης, με τη δημιουργία ενός ιεραρχημένου κύριου οδικού δικτύου κίνησης των οχημάτων, την αναβάθμιση των βασικών κόμβων του δικτύου, τη δημιουργία ασφαλών διαδρόμων – αξόνων ροής πεζών και ποδηλατών και την οργάνωση της στάθμευσης των κατοίκων και των επισκεπτών της πόλης.
Ο Δήμος Ρόδου, ανέθεσε τη μελέτη «Κυκλοφοριακές Ρυθμίσεις της πόλης της Ρόδου» στην εταιρεία DENCO ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΑΚΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ ΕΠΕ (με το διακριτικό τίτλο DENCO TRANSPORT ΕΠΕ), με την υπ΄ αριθμ. 117/2012 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου, με την οποία επελέγη ως ανάδοχος.
Ως περιοχή μελέτης ορίζεται η βόρεια περιοχή του Δήμου, που περιβάλλεται από τις οδούς Παπαλουκά, Ελ. Βενιζέλου, Εθνάρχου Μακαρίου, Αλ. Παπάγου, 7ης Μαρτίου, Γ. Παπανικολάου, Κω, Καλύμνου, Ακτής Μιαούλη και Ακτής Κανάρη.
Η μελέτη εκπονήθηκε από τους κ.κ. Χρυσόστομο Ριζομυλιώτη, Πολιτικό Μηχανικό – M.Sc. Συγκοινωνιολόγο, Βασίλη Βιρβιδάκη Πολιτικό Μηχανικό – Συγκοινωνιολόγο, Αθανάσιο Τσιάνο, Πολιτικό Μηχανικό – Συγκοινωνιολόγο και Χριστίνα Σπηλιοπούλου, Τοπογράφο Μηχανικό. Στις μετρήσεις κυκλοφοριακών φόρτων συνέβαλε η εταιρεία «ΠΟΛΙΝΔΕ». Την ομάδα μελέτης συνέδραμε ο Ομότιμος Καθηγητής ΕΜΠ κ. Ι. Φραντζεσκάκης, μέλος της ομάδας Τεχνικών Συμβούλων την περίοδο 2001 -2002 και η κ. Μαρία Ζαννετάκη, Πολ. Μηχανικός, κάτοικος Ρόδου.
Για την εξεταζόμενη περιοχή μελέτης έχουν εκπονηθεί κατά τα τελευταία έτη οι ακόλουθες μελέτες :
1. Δίκτυο ποδηλάτων στην πόλη της Ρόδου, Δ/νση Τεχνικών Υπηρεσιών,
Ιανουάριος 2009
2. «Επαναπροσδιορισμός και εφαρμογή νέων προτάσεων αναδιοργάνωσης της κυκλοφορίας οχημάτων, πεζών και δημοσίων συγκοινωνιών στο κέντρο της πόλης της Ρόδου, Υπηρεσίες Συμβούλου», Δεκέμβριος 2002.
3. EUROCOMMERCE O.E. «Μελέτη Εφαρμογής Ηλεκτρονικά Ελεγχόμενης Στάθμευσης στην Πόλη της Ρόδου» Δήμος Ρόδου Ιούνιος 1996
4. «Διερεύνηση του Κυκλοφοριακού Προβλήματος, Δημιουργία Πεζοδρόμων και Δυνατότητα Αξιοποίησης – Διατύπωση Εναλλακτικών Προτάσεων, Α’ Φάση – Ανάλυση», Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσ/νίκης, Μάιος 1994
5. «Διερεύνηση του Κυκλοφοριακού Προβλήματος Ρόδου. Δημιουργία Πεζοδρόμων και Δυνατότητα Αξιοποίησης – Διατύπωση Εναλλακτικών Προτάσεων, Β’ Φάση – Οριστικοποίηση Προγράμματος» Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσ/νίκης, Οκτώβριος 1994
Από τις παραπάνω μελέτες, η πιο πρόσφατη (2009) αφορά αποκλειστικά το σχεδιασμό προτεινόμενων ποδηλατοδρόμων στην ευρύτερη περιοχή της πόλης και ελήφθη υπόψη στη διαμόρφωση των προτάσεων της παρούσας μελέτης για τους άξονες ροής πεζών και ποδηλάτων στο κέντρο της πόλης.
Τα βασικά σημεία της προτεινόμενης κυκλοφοριακής οργάνωσης της νέας μελέτης είναι τα ακόλουθα:
-Οι 4 Πύλες εισόδου – εξόδου στο νότιο τμήμα της περιοχής μελέτης παραμένουν ως έχουν.
-Οι κινήσεις στην κατεύθυνση Βορρά – Νότου, θα διεξάγονται μέσω του περιμετρικού δακτυλίου, που αποτελείται από τις οδούς 7ης Μαρτίου, Γ. Παπανικολάου, Κω, Καλύμνου, Ακτής Μιαούλη, Ακτής Κανάρη, Παπαλουκά, Ελευθερίου Βενιζέλου, Εθνάρχου Μακαρίου, Αλ. Παπάγου. Η διαφοροποίηση σε σχέση με τη σημερινή κατάσταση, ως προς τις κατευθύνσεις των οδών που απαρτίζουν τον περιμετρικό δακτύλιο, είναι η μονοδρόμηση της οδού Παπαλουκά, με κατεύθυνση προς δυσμάς. Η δυνατότητα για διαμπερείς κινήσεις σε αυτό τον άξονα (βορράς – νότος) μέσα από τον ιστό της περιοχής μελέτης περιορίζονται δραστικά με κατάλληλες κυκλοφοριακές ρυθμίσεις των συλλεκτηρίων και τοπικών οδών. Σε εναλλακτική λύση οι οδοί Κω και Καλύμνου μετατρέπονται σε συλλεκτήριες οδούς ήπιας κυκλοφορίας και ο περιμετρικός δακτύλιος «κλείνει» στην οδό Γ. Παπανικολάου, η οποία μετατρέπεται σε διπλής κατεύθυνσης, στο τμήμα μεταξύ των προαναφερθέντων οδών το οποίο σήμερα λειτουργεί ως μονόδρομος.
-Οι κινήσεις στην κατεύθυνση Ανατολή – Δύση, θα διεξάγονται είτε μέσω των αντίστοιχων οδών του περιμετρικού δακτυλίου, είτε μέσω του πλέγματος των δευτερευουσών αρτηριών Γαλλίας- Γρ. Λαμπράκη – Σοφ. Βενιζέλου – 28ης Οκτωβρίου (στην κατεύθυνση Ανατολή – Δύση) και Αλ. Διάκου – Αλ. Παπάγου (στην κατεύθυνση Δύση – Ανατολή), οι οποίες διασχίζουν τον κεντρικό πυρήνα της περιοχής μελέτης και λειτουργούν ως συζυγείς μονόδρομοι.
-Δημιουργείται ένας εσωτερικός δακτύλιος για την προσπέλαση στον εμπορικό πυρήνα της περιοχής μελέτης, ο οποίος αποτελείται από τις οδούς Αλ. Διάκου, Αλ. Παπάγου, 7ης Μαρτίου, Γαλλίας, Γρ. Λαμπράκη και Σοφ. Βενιζέλου, με ενδιάμεσους συνδέσμους τις οδούς Γ. Αβέρωφ και Εθνάρχου Μακαρίου. Στα πλαίσια της νέας φιλοσοφίας εξυπηρέτησης του κέντρου, αντιδρομείται το τμήμα της Σοφ. Βενιζέλου μεταξύ των οδών Αλ. Διάκου και Γρ. Λαμπράκη, και μονοδρομείται το τμήμα της Αλ. Διάκου, μεταξύ των οδών Σοφ. Βενιζέλου και Εθν. Μακαρίου, με ταυτόχρονη μείωση των εμπλεκομένων κινήσεων στον κόμβο Εθνάρχου Μακαρίου – Αλ. Παπάγου – Αλ. Διάκου, ο οποίος εμφανίζει σημαντικά προβλήματα στη λειτουργία του.
-Δημιουργία συλλεκτηρίων οδών που να εξυπηρετούν εσωτερικές κινήσεις και να αποτρέπουν τις διαμπερείς διασχίσεις του κέντρου.
-Δημιουργία ενός εκτεταμένου δικτύου κίνησης πεζών και ποδηλάτων, με τη θεσμοθέτηση νέων πεζοδρόμων και μετατροπή όλων των τοπικών οδών σε ήπιας κυκλοφορίας. Η μεγάλη ζήτηση για στάθμευση στην οδό, δεν επιτρέπει την εφαρμογή ενός πιο ριζοσπαστικού προγράμματος πεζοδρομήσεων άμεσης εφαρμογής. Αυτό θα καταστεί εφικτό αν δημιουργηθούν νέοι χώροι στάθμευσης εκτός οδού ή / και αν αλλάξει η τάση των κατοίκων για μετακίνηση αποκλειστικά σχεδόν με Ι.Χ. οχήματα.
Αναλυτικότερα, οι κύριες παρεμβάσεις που προτείνονται στα πλαίσια της νέας πρότασης ιεράρχησης – κυκλοφοριακής οργάνωσης είναι:
-Μονοδρόμηση της οδού Παπαλουκά, με παράλληλη κατασκευή αμφίπλευρων πεζοδρομίων σε όλο το μήκος της, για την ασφαλή κίνηση των πεζών. Η οδός Παπαλουκά θα λειτουργεί ως έξοδος της πόλης προς Αεροδρόμιο και Ιαλυσό, ενώ ταυτόχρονα θα μπορεί να χρησιμοποιείται από τους προερχόμενους από τις οδούς Δημοκρατίας και Σοφ. Βενιζέλου με κατεύθυνση προς το Ενυδρείο, οι οποίοι θα ακολουθούν την περιμετρική οδό Ακτή Κανάρη, Ακτή Μιαούλη, αποφεύγοντας έτσι τον κεντρικό πυρήνα της περιοχής μελέτης. Για την είσοδο στην πόλη, οι προερχόμενοι από αεροδρόμιο και Ιαλυσό, θα χρησιμοποιούν την οδό Αλεξ. Διάκου. Οι αποχωρούντες από την πόλη μέσω της περιμετρικής οδού Ακτή Κανάρη, Ακτή Μιαούλη με κατεύθυνση τις οδούς Σοφ. Βενιζέλου και Δημοκρατίας, οι οποίοι σήμερα χρησιμοποιούν την οδό Παπαλουκά, θα μπορούν πλέον να χρησιμοποιούν την οδό Ερυθρού Σταυρού, η οποία αντιδρομείται με κατεύθυνση προς την οδό Παπαλουκά, ενώ η διασταύρωση των δύο οδών παραμένει σηματοδοτημένη. Για τη βελτίωση της κυκλοφοριακής οργάνωσης της γειτονιάς η οποία οριοθετείται μεταξύ των οδών Ακτή Κανάρη και Ι. Μεταξά προτείνονται μικρής κλίμακας αντιδρομήσεις.
-Στην περιοχή του εμπορικού και διοικητικού τομέα της περιοχής μελέτης προτείνονται οι ακόλουθες παρεμβάσεις:
– Απλοποίηση των κινήσεων στον κόμβο Εθνάρχου Μακαρίου – Αλεξ. Διάκου – Αλ. Παπάγου, με μονοδρόμηση της Αλ. Διάκου, μεταξύ των οδών Σοφ. Βενιζέλου και Εθνάρχου Μακαρίου και αντιδρόμηση της οδού Αμερικής, από Εθνάρχου Μακαρίου έως Γρ. Λαμπράκη, με παράλληλη μετατροπή της σε οδό ήπιας κυκλοφορίας, ώστε να εξυπηρετεί τις σταθμεύσεις των επισκεπτών του κέντρου. Στα ίδια πλαίσια απλοποίησης των κινήσεων του κόμβου αλλά και με στόχο την αισθητική αναβάθμιση της περιοχής, προτείνεται η πεζοδρόμηση της παράπλευρης οδού στο Πάρκο Θέρμαι, η οποία συνδέει την Αλ. Διάκου με την Εθν. Μακαρίου, με πρόβλεψη, κατά το στάδιο της εφαρμογής, για ανεμπόδιστη προσπέλαση στον παρακείμενο χώρο στάθμευσης.
– Αντιδρόμηση της οδού Σοφ. Βενιζέλου προκειμένου να ενταχθεί στον αριστερόστροφο δακτύλιο που δημιουργείται γύρω από τον εμπορικό πυρήνα, αλλά και να αποτραπούν οι διαμπερείς κινήσεις προς βορρά (Ενυδρείο)
– Αποκόπτεται η είσοδος των οχημάτων από την 7ης Μαρτίου προς τον εμπορικό πυρήνα, μέσω της οδού Εθνάρχου Μακαρίου.
– Οι οδοί Αμερικής και Ηρώων Πολυτεχνείου, εξακολουθούν να λειτουργούν ως συλλεκτήριοι, χωρίς όμως να παρέχουν τη δυνατότητα διαμπερών κινήσεων, όπως συμβαίνει στην υφιστάμενη κατάσταση, οπότε και υποκαθιστούν σε αρκετές περιπτώσεις το αρτηριακό δίκτυο.
– Πεζοδρομούνται οι οδοί 25ης Μαρτίου, στο τμήμα από Εθνάρχου Μακαρίου έως Αμερικής, το οδόστρωμα της οποίας έχει χαρακτηριστικά πεζοδρόμου, ενώ δεν έχει ούτε υψηλούς φόρτους ούτε σταθμεύσεις, η οδός Αμερικής, από 25ης Μαρτίου έως Γρ. Λαμπράκη, στο οποίο έχουν αναπτυχθεί πολλές χρήσεις αναψυχής και η Εθνάρχου Μακαρίου από Πλωτ. Μπλέσσα έως την Πλ. Κύπρου, στην οποία συμβάλλει και ο ήδη υπάρχων πεζόδρομος της οδού Ν. Πλαστήρα. Το τμήμα της Εθν. Μακαρίου από 7ης Μαρτίου έως Πλωτ. Μπλέσσα και η Πλωτ. Μπλέσσα, μετατρέπονται σε οδούς ήπιας κυκλοφορίας, προκειμένου να εξυπηρετούν τις παρόδιες σταθμεύσεις. Η οδός Τάρπον Σπρινγκς, παρά τις αρχικές σκέψεις για πεζοδρόμησή της, προτείνεται ως ήπιας κυκλοφορίας, λόγω του μεγάλου αριθμού σταθμεύσεων που εξυπηρετεί.
Στην περιοχή της γενικής κατοικίας προτείνονται οι ακόλουθες παρεμβάσεις:
– Πεζοδρόμηση των οδών Γ. Γρίβα και Ίωνος Δραγούμη στο τμήμα τους από Νικ. Μανδηλαρά έως την υφιστάμενη Πλατεία. Πρόκειται για μία περιοχή με ξενοδοχεία και πολλές χρήσεις αναψυχής, η οποία συγκεντρώνει μεγάλες ροές πεζών. Για την εξυπηρέτηση των παρακείμενων χρήσεων, το τμήμα από την οδό Γ. Παπανικολάου έως την πλατεία, θα λειτουργεί ως ήπιας κυκλοφορίας.
– Οι συλλεκτήριες οδοί που θα εξυπηρετούν την πρόσβαση στην περιοχή είναι οι Ίωνος Δραγούμη και η Γ. Γρίβα (στα μη πεζοδρομημένα τμήματά τους) και η οδός Μανδηλαρά.
– Όλες οι τοπικές οδοί μετατρέπονται σε ήπιας κυκλοφορίας.
– Για την καλύτερη κυκλοφοριακή οργάνωση, μετά και τις προαναφερθείσες παρεμβάσεις, προτείνονται μικρής κλίμακας αντιδρομήσεις σε τμήματα του συλλεκτήριου και τοπικού δικτύου.
-Για την περιοχή του Ενυδρείου υπήρξε έντονος προβληματισμός κατά τις συζητήσεις που έγιναν με τους αρμόδιους φορείς, για το αν θα πρέπει να εξακολουθήσει η λειτουργία των οδών Κω και Καλύμνου ως τμήματα της περιμετρικής οδού ή θα πρέπει να μετατραπούν και αυτές, όπως προτείνεται για όλες τις υπόλοιπες οδούς της περιοχής, σε ήπιας κυκλοφορίας. Στην εν λόγω περιοχή, πέραν του Ενυδρείου που αποτελεί σημαντικό πόλο έλξης, βρίσκεται, όπως έχει ήδη αναφερθεί, η πολυπληθέστερη παραλία της πόλης, αλλά και πολλά μεγάλα ξενοδοχεία. Όπως είναι φυσικό δημιουργούνται μεγάλες ροές πεζών αλλά και οχημάτων, ενώ κινείται και ένας μεγάλος αριθμός τουριστικών λεωφορείων που εξυπηρετεί τα ξενοδοχεία. Με δεδομένο ότι κατά τους θερινούς μήνες τα περισσότερα οχήματα που κινούνται στις δύο οδούς (περίπου 500 ΜΕΑ στην ώρα αιχμής) προσέρχονται ή αποχωρούν από την περιοχή και ένα τμήμα μόνο αυτών κινείται διαμπερώς, η αρχική προσέγγιση (Σχέδιο 5), ήταν να παραμείνουν στο βασικό οδικό δίκτυο οι οδοί Κω και Καλύμνου και να μετατραπούν όλες οι υπόλοιπες οδοί σε ήπιας κυκλοφορίας. Μετά από συζητήσεις με τους αρμοδίους του Δήμου αποφασίσθηκε να διερευνηθεί και η λύση μετατροπής των δύο οδών σε συλλεκτήριες οδούς με διαμόρφωση του οδοστρώματος ως ήπιας κυκλοφορίας και θέσπιση ορίου ταχύτητας 30 χλμ / ώρα. Με αυτό τον τρόπο θα αναβαθμισθεί αισθητικά το παραλιακό μέτωπο και θα διαμορφωθούν συνθήκες ασφαλούς κίνησης των πεζών και των ποδηλατών.
Σε εναλλακτική πρόταση και προκειμένου να απομακρυνθούν από την περιοχή οι διαμπερείς κινήσεις, η οδός Γ. Παπανικολάου προτείνεται να μετατραπεί σε διπλής κατεύθυνσης, στο τμήμα της μεταξύ των οδών Κω και Καλύμνου. Επειδή με αυτή την αλλαγή αυξάνονται οι εμπλεκόμενες κινήσεις στη διασταύρωση των οδών Γ. Παπανικολάου – Κω – Ηρώων Πολυτεχνείου, προτείνεται η αντιδρόμηση της συλλεκτήριας οδού Ηρώων Πολυτεχνείου, του συζυγή της μονόδρομου που είναι η οδός Αμερικής και της οδού 25ης Μαρτίου, στο τμήμα που ενώνει τις δύο αυτές συλλεκτήριες.
Επίσης προτείνεται η μονοδρόμηση της οδού Λέρου, με φορά προς την Γ. Παπανικολάου για να αποτραπούν οι αριστερές κινήσεις με κατεύθυνση προς το Ενυδρείο.
Μία σημαντική παρέμβαση που προτείνεται στην ευρύτερη περιοχή του Ενυδρείου είναι η πεζοδρόμηση της παραλιακής οδού που ξεκινά από το χώρο στάθμευσης στο αναψυκτήριο ΕΛΛΗ και καταλήγει στον υφιστάμενο πεζόδρομο που έχει διαμορφωθεί κατά μήκος του χώρου του Καζίνου. Με αυτό τον τρόπο και σε συνδυασμό με την αναδιαμόρφωση και μετατροπή του χώρου γύρω από τις Πλατείες Κουντουριώτη και Αντιναυάρχου Περ. Ιωαννίδη σε ήπιας κυκλοφορίας, δημιουργείται ένα δίκτυο κίνησης πεζών και ποδηλάτων που ενώνει το Μανδράκι με το Ενυδρείο. Για την αντικατάσταση των θέσεων στάθμευσης του τμήματος που πεζοδρομείται, προτείνεται η διαμόρφωση του εγκαταλελειμμένου γηπέδου τένις σε χώρο στάθμευσης και η συνένωσή του με την παρακείμενη οδό.
Τέλος μία μικρής κλίμακας προτεινόμενη αλλαγή είναι η αντιδρόμηση της τοπικής οδού Καστελορίζου, με σκοπό την άμεση πρόσβαση των οδηγών προς τις θέσεις στάθμευσης της Πλ. Γ. Χαρίτου, χωρίς να διασχίζουν και επιβαρύνουν το παραλιακό μέτωπο.
