Εντονη σεισμική δραστηριότητα παρατηρήθηκε τις τελευταίες ημέρες στην περιοχή του Νότιου Αιγαίου. Εκτός από το σεισμό στον υποθαλάσσιο χώρο μεταξύ Κυθήρων και Κρήτης μεγέθους 6,3 Ρίχτερ και με εστιακό βάθος 23 χιλιόμετρα, το Σάββατο 12/10 στις 16:11, την ίδια μέρα στις 20:16 σημειώθηκε σεισμική δόνηση μεγέθους 3,9 Ρίχτερ και σε υποθαλάσσια περιοχή μεταξύ της Ρόδου και των τουρκικών παραλίων. Το επίκεντρο του συγκεκριμένου σεισμού, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, ορίζεται στα 21 χιλιόμετρα βόρεια-βορειοανατολικά της Ρόδου και το εστιακό του βάθος στα 52 χιλιόμετρα μέσα στη θάλασσα, ενώ δεκάδες ήταν και οι μετασεισμοί.
Σύμφωνα πάντα με το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο, η σεισμική δόνηση στην περιοχή της Ρόδου δεν προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία.
Βέβαια, αρκετοί ήταν οι σεισμολόγοι που μιλούσαν εδώ και αρκετούς μήνες για μεγάλο σεισμό μέχρι το τέλος του έτους. Το ερώτημα που, εύλογα, προκύπτει αφορά στο αν ο μεγέθους 6,3 ρίχτερ σεισμός στα δυτικά της Κρήτης ήταν ο σεισμός που προέβλεπαν οι σεισμολόγοι ή αν προμηνύεται σεισμική έξαρση στον ελλαδικό χώρο, δεδομένης και της σεισμικής δόνησης στη Ρόδο.
Επίσης, είναι κοινώς γνωστό ότι το «ελληνικό τόξο» έχει έντονη σεισμική δραστηριότητα. Ωστόσο, απορίας άξιο είναι το κατά πόσον εντάσσονται στα φυσιολογικά πλαίσια οι δονήσεις των τελευταίων ημερών.
Την άποψή τους επί του θέματος, ζητήθηκε από τη «δ» να καταθέσουν κορυφαίοι σεισμολόγοι.
O διευθυντής ερευνών του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου του Αστεροσκοπείου Αθηνών, κ. Γεώργιος Δρακάτος, δήλωσε: “Αυτό που μπορούμε να πούμε αυτή τη στιγμή είναι ότι η ασθενής σεισμική δόνηση της Ρόδου εντάσσεται στη συνήθη σεισμικότητα της περιοχής. Αυτό δείχνουν τα στοιχεία και δεν προκύπτει ακόμη ότι υπάρχει μεταφορά τάσεων, λόγω του σεισμού της Κρήτης. Αυτή τη στιγμή, θεωρούμε ότι πρόκειται για ένα μεμονωμένο γεγονός. Δονήσεις τέτοιου μεγέθους, είναι άλλωστε συνήθεις για τη Ρόδο και περνούν απαρατήρητες”.
O καθηγητής σεισμολογίας του Πανεπιστημίου της Πάτρας, κ. ¶κης Τσελέντης, δήλωσε: “Είχαμε το Σάββατο, στις 16:11, μια σφοδρή σεισμική δόνηση μεγέθους 6,3 ρίχτερ της κλίμακας ρίχτερ. Αυτός ήταν και ο μεγαλύτερος σεισμός. Δύο ώρες, περίπου, αργότερα σημειώθηκε σεισμική δόνηση μεγέθους 4,4 της κλίμακας ρίχτερ, στη Ρόδο, στην άκρη του Ανατολικού τόξου, το οποίο επεκτείνεται μέχρι την Κεφαλονιά. Δεν υπάρχει ιδιαίτερο πρόβλημα για το νησί, ούτε φυσικά, μπορεί να γίνει κάποια συγκεκριμένη πρόγνωση. Δεν αποκλείεται φυσικά, να σημειωθεί κάποια ενεργοποίηση του τόξου στο μέλλον και προς τη μία, και προς την άλλη πλευρά, αλλά σε ό, τι αφορά στη Ρόδο, αυτή θα είναι σε μεγάλο εστιακό βάθος, μέσα στη θάλασσα και επομένως, δεν υπάρχει μεγάλος κίνδυνος. Δεν τίθεται θέμα ανησυχίας λοιπόν, η ζωή πρέπει να κυλάει όπως κυλούσε μέχρι τώρα, σαν να μη συμβαίνει τίποτα”.
Ο κύριος ερευνητής σεισμολογίας του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, κ. Γεράσιμος Χουλιάρας, δήλωσε: “Ο σεισμός της Κρήτης ήταν ένας από τους πιο μεγάλους σεισμούς που καταγράφηκαν τα τελευταία δύο έτη. Είναι ευτυχές το γεγονός ότι εκδηλώθηκε σε υποθαλάσσια περιοχή και σε μεγάλο βάθος και με αυτόν τον τρόπο εκτονώθηκε μια μεγάλη ποσότητα ενέργειας, η οποία είχε συσσωρευτεί. Βεβαίως, υπάρχει πιθανότητα μετατόπισης. Ως επί το πλείστον, μετατοπίσεις βλέπουμε σε γειτονικές περιοχές, όταν οι σεισμοί υπερβαίνουν τα 6 ρίχτερ. Κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει, τη στιγμή που εξελίσσεται μια ακολουθία, αν αυτή είναι μια μετασεισμική ή μια προσεισμική ακολουθία. Πρέπει να περιμένουμε να περάσουν οι μέρες και να παρακολουθήσουμε την εξέλιξη του φαινομένου με ψυχραιμία. Δεν ωφελεί να κάνουμε υποθέσεις. Οποιαδήποτε ώρα μπορεί να έχουμε ένα μεγάλο σεισμό στον ελλαδικό χώρο, διότι η Ελλάδα καλύπτεται από εκατοντάδες ρήγματα, τα οποία δίνουν ισχυρούς σεισμούς. Ο κόσμος πρέπει να αποκτήσει μια παιδεία σχετικά με την αντιμετώπιση των σεισμικών φαινομένων και κυρίως απαιτείται έμφαση στις κατασκευές. Τα σενάρια είναι επιβλαβή και δημιουργούν πανικό. Ωστόσο, οι έλεγχοι των κτηρίων είναι άκρως σημαντικοί, διότι υπό τις κατάλληλες προϋποθέσεις δεν συντρέχει κανένας λόγος ανησυχίας. Είναι πολύ καλό να υπάρχει σεισμική δραστηριότητα, ιδιαίτερα σε θαλάσσιες περιοχές που δεν δημιουργείται κάποιο πρόβλημα. Η συσσωρευμένη ενέργεια θα πρέπει να εκτονώνεται. Αυτή είναι η φυσιολογική εξέλιξη της γης”.
Ο καθηγητής Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, κ. Ευθύμιος Λέκκας, δήλωσε: “Ο σεισμός των 6,3 ρίχτερ στην περιοχή της Κρήτης είναι ένας μεγάλος σεισμός, ο οποίος εκτονώνει τις τεκτονικές δυνάμεις που υπάρχουν στο εσωτερικό της γης και βεβαίως, είναι ένας σεισμός που χαρακτηρίζει την περιοχή, διότι η περιοχή στο τόξο δίνει τέτοιους σεισμούς. Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε αν θα δημιουργηθούν άλλα ρήγματα. Εγώ θεωρώ πως δεν θα υπάρχει συνέχεια. Η μεγάλη σεισμική δόνηση της Κρήτης, αλλά και η σεισμική δόνηση που παρατηρήθηκε στη Ρόδο, εντάσσονται στα φυσιολογικά πλαίσια της σεισμικής δραστηριότητας του «ελληνικού τόξου». Είναι σεισμοί, που ούτως ή άλλως πρέπει να εκδηλώνονται. Συνεπώς, δεν νομίζω πως υπάρχει κάποιος λόγος ανησυχίας και περαιτέρω λήψης μέτρων. Είναι βέβαιο πως θα γίνουν και άλλοι σεισμοί κατά μήκος του τόξου. Σαφώς, δεν μπορούμε να προσδιορίσουμε το χρόνο που θα σημειωθούν”.
Ο διευθυντής ερευνών στο Γεωδυναμικό Ινστιτούτο του Αστεροσκοπείου Αθηνών, κ. Γεράσιμος Παπαδόπουλος, δήλωσε: “Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε αν ο σεισμός της Κρήτης ήταν ο μεγαλύτερος σεισμός για το 2013. Σε κάθε περίπτωση θεωρώ πως είναι ο κύριος και δεν βρίσκω πιθανή την ενεργοποίηση και άλλων περιοχών, διότι αφενός, ο σεισμός δεν ήταν ιδιαίτερα μεγάλος και αφετέρου, το σημαντικό εστιακό του βάθος δεν ευνοεί την ενεργοποίηση και άλλων περιοχών. Το «ελληνικό τόξο» έχει πολύ υψηλή σεισμικότητα. Οι μεγάλοι σεισμοί δεν εμφανίζονται διαρκώς. Σεισμικές δραστηριότητες, όπως του Σαββάτου, εμφανίζονται κάθε 2 με 3 χρόνια. Υπό αυτήν την έννοια, ο σεισμός ήταν φυσιολογικός. Στο παρελθόν έχουν υπάρξει ξανά τέτοιου μεγέθους σεισμοί και ακόμη μεγαλύτεροι. Μετασεισμοί άνω των 5 ρίχτερ δεν μπορούν να αποκλειστούν, αλλά οι σεισμοί ενδιάμεσου βάθους έχουν λίγους μετασεισμούς και με μικρά μεγέθη, συγκριτικά με τους επιφανειακούς. Η ύπαρξη σεισμικής δραστηριότητας είναι θετική, όταν υπάρχουν μεγάλα μεγέθη. Οι μικρού μεγέθους σεισμοί, όπως της Ρόδου, δεν αρκούν για την εκτόνωση της ενέργειας. Δεν μπορώ να πω πως έχουμε εισέλθει σε περίοδο σεισμικής διέγερσης. Το 2008, μέσα σε μερικούς μήνες είχαμε 4 μεγάλους σεισμούς με μεγέθη άνω των 6 ρίχτερ. Σε εκείνη την περίπτωση μπορούσαμε να μιλήσουμε για σεισμική διέγερση. Ωστόσο, μέχρι στιγμής έχουμε μόνο ένα σεισμό υψηλής κλίμακας ρίχτερ”.
Τέλος, ο ομότιμος καθηγητής Γεωφυσικής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, κ. Βασίλειος Παπαζάχος, δήλωσε: “Κανένας σεισμολόγος δεν μπορεί να κάνει βραχυπρόθεσμη πρόβλεψη για την εμφάνιση σεισμικών φαινομένων. Αυτό που έχει μεγάλη σημασία είναι η προσοχή στις κατασκευές των κτηρίων, ώστε να μην υπάρχουν θύματα εξαιτίας των σεισμών. Δεν προκύπτει από πουθενά το ενδεχόμενο να έχουμε εισέλθει σε περίοδο σεισμικής διέγερσης, καθώς σεισμός μεγάλης κλίμακας υπήρξε μόνο ένας και η σεισμική δόνηση στην περιοχή της Ρόδου ήταν μικρής κλίμακας ρίχτερ, ειδικότερα, σε μια περιοχή σαν την Ελλάδα με εξαιρετικά υψηλή σεισμικότητα. Θα πρέπει να καταστεί σαφές πως οι σεισμοί είναι μέρος της φυσικής διαδικασίας που καθιστά τον πλανήτη φιλόξενο για τον άνθρωπο”.
Γεωργία Γαλιάτσου