Ακόμη και «κούρεμα» τόκων προβλέπουν οι νέες ρυθμίσεις που ρίχνουν στην αγορά οι εμπορικές τράπεζες για να ανακόψουν το κύμα των μη εξυπηρετούμενων χορηγήσεων.
Με τα «κόκκινα» δάνεια να έχουν φτάσει σχεδόν στο 30% του συνολικού δανειακού χαρτοφυλακίου, τα πιστωτικά ιδρύματα αναζητούν νέες «δυναμικές» λύσεις και εστιάζουν την προσοχή τους σε καταναλωτικά δάνεια και πιστωτικές κάρτες. Και δημιουργούν ένα άτυπο πεδίο ανταγωνισμού μεταξύ τους, καθώς στα μάτια της τρόικας όποια παρουσιάζει το μικρότερο δείκτη μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPLs) διαθέτει καλύτερης ποιότητας στοιχεία ενεργητικού και ισχυρότερη κεφαλαιακή βάση.
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες μια από τις μεγαλύτερες ελληνικές τράπεζες ετοιμάζεται να ανακοινώσει άμεσα μια νέα ρύθμιση -την πρώτη επίσημη αυτού του είδους- που θα προβλέπει το «κούρεμα» των τόκων οι οποίοι έχουν κεφαλαιοποιηθεί, λόγω καθυστέρησης της πληρωμής των δόσεων.
Μείωση χρέους
Ουσιαστικά, οι τράπεζες θα αφαιρούν το άθροισμα των τόκων που έχουν προκύψει από καθυστερήσεις πληρωμών και προστέθηκαν στο κεφάλαιο αυξάνοντας τη συνολική οφειλή. Η μείωση αυτή του χρέους θα επιφέρει και αναπροσαρμογές στο ύψος της δόσης, ενώ όπως σχολίαζαν αρμόδια τραπεζικά στελέχη «θα υπάρξουν και πιο συνδυαστικά προγράμματα, με μείωση και επιτοκίου και “κουρέματος”».
Τα νέα προγράμματα ρυθμίσεων θα εστιάζουν στην επίτευξη της μικρότερης δυνατής δόσης, ανάλογα πάντα με το εισόδημα του πελάτη, ώστε το ρυθμισμένο δάνειο να εξυπηρετείται κανονικά. Προϋπόθεση για να υπάρξει αυτού του είδους η ελάφρυνση, ιδιαίτερα στην περίπτωση καταναλωτικών δανείων και πιστωτικών καρτών, θα είναι η προσημείωση ακινήτου. «Αυτή θα είναι η δικλίδα ασφαλείας της τράπεζας ότι το δάνειο θα αποπληρωθεί, μια που στην πλειονότητά τους κάρτες και καταναλωτικά δεν έχουν εμπράγματες εξασφαλίσεις», ανέφερε τραπεζικός παράγοντας.
Σήμερα τα επιτόκια στα καταναλωτικά δάνεια είναι της τάξης του 14% με 15%, ενώ στις πιστωτικές κάρτες φτάνουν ακόμα και το 20%. Με την προσημείωση ακινήτου ουσιαστικά τα καταναλωτικά δάνεια συγκεντρώνονται σε ένα τύποις στεγαστικό με επιτόκιο της τάξης του 4%.
Οι επιχειρήσεις
Η πρακτική της διαγραφής τόκων εφαρμόζεται ήδη κατά περίπτωση σε ρυθμίσεις ή αναδιαρθρώσεις επιχειρηματικών δανείων, το… κούρεμα όμως δεν υπερβαίνει το 15% με 20% της οφειλής, ωστόσο είναι πολλές φορές η μικρή «ανάσα» που χρειάζεται μια επιχείρηση για να απομακρυνθεί από το χείλος του οικονομικού γκρεμού.
Επίσης συχνό είναι και το «κούρεμα» στα υπόλοιπα πιστωτικών καρτών, με τη διαφορά ότι στην περίπτωση αυτή ο οφειλέτης θα πρέπει να εξοφλήσει το χρέος του, δηλαδή το υπολειπόμενο ποσό, το πολύ σε 2-3 δόσεις.
Οι τράπεζες ρίχνονται στον αγώνα των «βιώσιμων ρυθμίσεων», με στόχο όχι μόνο να βγάλουν τα καθυστερούμενα δάνεια από την «κόκκινη ζώνη» αλλά και να διασφαλίσουν ότι θα αποπληρώνονται.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν στη διάθεσή τους οι τράπεζες, περίπου το 50% και άνω των ρυθμισμένων δανείων εξυπηρετείται με τη νέα χαμηλότερη δόση που καλείται να πληρώσει ο δανειολήπτης. Καθώς όμως η συνολική πιστωτική επέκταση κινείται στα 220 δις ευρώ, δάνεια της τάξης των 55 δισ. ευρώ βρέθηκαν σε κατάσταση καθυστέρησης και μπήκαν σε ρύθμιση. Εξ αυτών περί τα 27 δις, αν και ρυθμίστηκαν, δεν αποπληρώνονται εκ νέου. «Δεν έχει τελικά σημασία πόσο θα μειωθεί η δόση, αρκεί να αποπληρώνεται το δάνειο», ανέφερε κορυφαίο τραπεζικό στέλεχος.
Bonus στους συνεπείς
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι οι τράπεζες εξετάζουν και την επιβράβευση των συνεπών δανειοληπτών, στο πλαίσιο της συμφωνίας κυρίων που έκαναν με το υπουργείο Ανάπτυξης. Μια από τις κατευθύνσεις που υπάρχουν είναι να αφαιρείται ένα μέρος των τόκων κάθε χρόνο σε αυτούς τους δανειολήπτες. Αρμόδια στελέχη της αγοράς σχολίαζαν ότι οι τόκοι θα μένουν προσωρινά «εκτός δανείου», δηλαδή δεν θα συνυπολογίζονται στις οφειλές και τις πληρωμές που θα συμφωνούνται στο πλαίσιο της ρύθμισης. Εφόσον ο δανειολήπτης αποδεικνύεται συνεπής στις πληρωμές του, τότε οι τόκοι αυτοί θα διαγράφονται μόνιμα.
Είτε πρόκειται για δάνεια σε καθυστέρηση είτε για «ενήμερους» πελάτες, τα πιστωτικά ιδρύματα κόβουν και ράβουν στα μέτρα του δανειολήπτη λύσεις για να μειωθεί η μηνιαία δόση, ώστε να εξασφαλίσουν ότι οι οφειλές του θα συνεχίσουν να αποπληρώνονται ή θα αποκατασταθεί η εξόφληση. Στις περιπτώσεις, δε, πελατών που δεν έχουν μπει στην «κόκκινη ζώνη», η μεταχείριση είναι σαφώς καλύτερη σε σχέση με αυτούς οι οποίοι έχουν καθυστερήσει να καταβάλουν δύο ή και περισσότερες δόσεις. Ακόμη και μείωση του επιτοκίου χωρίς καμία άλλη επιβάρυνση, εφόσον υπάρχει προσημείωση ακινήτου, γίνεται από τα πιστωτικά ιδρύματα, αν και δεν είναι η πρώτη από τις επιλογές τους. Εάν κάποιος είναι άνεργος, τότε οι περισσότερες τράπεζες προτείνουν προγράμματα που απαλλάσσουν το δανειολήπτη από κάθε υποχρέωση καταβολής οποιουδήποτε ποσού για ένα χρονικό διάστημα το οποίο όμως δεν θα υπερβαίνει τους 12-18 μήνες.
Οι ρυθμίσεις
Οι συνηθέστερες ρυθμίσεις αφορούν στην επιμήκυνση της διάρκειας του δανείου στο όριο που επιτρέπει η ηλικία του δανειολήπτη (συνήθως έως τα 75 χρόνια) με μέγιστη διάρκεια σύμβασης τα 45 έτη.
Το πόσο θα επιμηκυνθεί το δάνειο εξαρτάται από την τρέχουσα ηλικία του δανειολήπτη. Αν, για παράδειγμα, είναι 40 ετών και το δάνειο που αποπληρώνει σήμερα έχει διάρκεια 20 ετών, τα 20 αυτά χρόνια μπορούν να αυξηθούν σε 45. Αν κάποιος είναι σήμερα 65 και το δάνειο έχει 15 χρόνια διάρκεια αποπληρωμής, μπορεί να επιμηκυνθεί το μέγιστο κατά 20 χρόνια (δηλαδή από 15 στα 35 χρόνια). Ωστόσο, εκ του αποτελέσματος, αυτού του είδους οι ρυθμίσεις φαίνονται ανεπαρκείς σε πολλές περιπτώσεις.