Η τουριστική προβολή, δηλαδή η προβολή ενός τουριστικού προορισμού, αποτελεί θεμέλιο λίθο για την επιτυχία στη διεθνή και εθνική αγορά.
Αυτό μπορεί να γίνει άμεσα αντιληπτό, αν σκεφτούμε ότι, για την περίπτωση ενός προορισμού μία επιτυχημένη στρατηγική προβολή μπορεί να προσελκύσει επισκέπτες στην περιοχή, να προσελκύσει επισκέπτες εκτός της περιόδου αιχμής, να κεντρίσει το ενδιαφέρον των μέσων ενημέρωσης και να βελτιώσει το προφίλ της περιοχής. Επίσης, μέσω της τουριστικής προβολής αναζωογονούνται τα υπάρχοντα θέλγητρα του προορισμού, ενισχύονται οι επαναλαμβανόμενοι επισκέπτες και διατηρείται η μεγάλη συχνότητα αφίξεων.
Το βασικότερο εργαλείο της τουριστικής προβολής είναι η εικόνα του προορισμού. Σύμφωνα με τον Gartner, «Η εικόνα του προορισμού αναφέρεται στον συνδυασμό απόψεων και εντυπώσεων, που βασίζονται σε πληροφορίες, οι οποίες προέρχονται από μια πληθώρα πηγών και δίνουν υπόσταση σε ένα νοητικό δημιούργημα». Πιο απλά, η εικόνα ενός προορισμού είναι μία πνευματική κατασκευή, που επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες. Ο εντοπισμός των παραγόντων και η ικανότητα μας να τους διαμορφώνουμε με τον κατάλληλο τρόπο είναι δύο στοιχεία, που μπορούν να οδηγήσουν στην δημιουργία μιας αποτελεσματικής εικόνας για τον προορισμό.
Η τουριστική προβολή μπορεί να οδηγήσει το νησί της Ρόδου στους παγκοσμίως κορυφαίους τουριστικούς προορισμούς.
Ο Οργανισμός Προώθησης Ροδιακού Τουρισμού προβάλλει την εικόνα του νησιού της Ρόδου στο εξωτερικό και στο εσωτερικό. Η εικόνα αυτή είναι απόλυτα συμβατή με το λογότυπο και το σύνθημα, που έχουμε προωθήσει για τον προορισμό της Ρόδου. Ακόμη περισσότερο, η εικόνα βρίσκεται σε απόλυτη αρμονία με τη σύγχρονη πραγματικότητα του προορισμού της Ρόδου. Αυτό σημαίνει ότι η εικόνα αντιπροσωπεύει, όχι αυτό που θα θέλαμε να είναι ο προορισμός, αλλά αυτό που πραγματικά αντικρίζει ο επισκέπτης.
Οι σχέση μεταξύ τουριστικής προβολής και μεταφορών είναι άρρηκτη και για τους δύο τομείς. Αν η τουριστική ζήτηση είναι ισχυρή, η ανάγκη για μεταφορές είναι επίσης ισχυρή. Αν υπάρχουν προσιτές τιμές και άνετες συνδέσεις με τον τουριστικό προορισμό, τότε ο προορισμός αποκτά σημαντικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.
Εξετάζοντας, πιο προσεκτικά, το ρόλο των αεροδρομίων στην τουριστική προβολή ενός προορισμού θα εστιάσουμε στην υποδομή τους, ως προϋπόθεση για την προσέλκυση μεγαλύτερης επισκεψιμότητας.
Οι επισκέπτες θα πρέπει να βιώνουν το αεροδρόμιο σαν ένα ιδιαίτερα ανεπτυγμένο και πολυσύνθετο περιβάλλον. Τα σύγχρονα αεροδρόμια λειτουργούν σαν καλά ανεπτυγμένα συστήματα, όπου προκύπτουν ευρείας κλίμακας τουριστικές δράσεις.
Εκ πρώτης, το αεροδρόμιο είναι ένα σημείο, όπου διεξάγεται η διαδικασία άφιξης και αναχώρησης σε ένα προορισμό, και περιλαμβάνει μεταξύ των άλλων υπηρεσιών και ένα ιδιαίτερο εμπορικό περιβάλλον.
Σήμερα, η τάση στον σχεδιασμό των σύγχρονων αεροδρομίων είναι να χρησιμοποιεί στην αρχιτεκτονική ή στη διακόσμηση τους χαρακτηριστικά στοιχεία της ιστορίας ή του πολιτισμού του τόπου με στόχο την θεματική σύνδεση του χώρου με τον προορισμό.
Τα αεροδρόμια είναι κάτι παραπάνω από τερματικός σταθμός, από όπου οι επισκέπτες μεταφέρονται από μια εδαφικής μορφής μεταφορά σε μια εναέριας μορφής μεταφορά.
Στους τουριστικούς προορισμούς, τα αεροδρόμια είναι σημαντικοί, ολοκληρωμένοι κόμβοι μεταφοράς, με ένα ευρύ φάσμα δρομολογίων σε συνδυασμό με τα μέσα μαζικής μεταφοράς και τα οδικά δίκτυα, σαν μέρος της τουριστικής τους εμπειρίας.
Τα αεροδρόμια έχουν εντελώς αλλάξει από την αρχική τους μορφή στις αρχές του 1930, όπου ήταν απλές κτιριακές κατασκευές, που παρείχαν έναν χώρο αναμονής για τους επιβαίνοντες. Σήμερα, είναι επιχειρήσεις πολλών εκατομμυρίων, με τεράστιο επενδυτικό κεφάλαιο στην υποδομή μεταφορών με σκοπό να διευκολύνει την εναέρια λειτουργία, καθώς επίσης και μια σειρά άλλων λειτουργιών, όπως λιανική πώληση, υπηρεσίες στήριξης, ενοικιάσεις αυτοκινήτων, μεγάλες εγκαταστάσεις στάθμευσης, καθώς και διαχείριση φορτίων.
Η μεγαλύτερη πρόκληση για τον τομέα των αεροδρομίων είναι η σημασία του σχεδιασμού και δημιουργίας ενός φιλικού περιβάλλοντος για τον επιβάτη, που θα τον καλωσορίζει, θα του παρέχει ένα αίσθημα άνεσης, δίνοντας του την ευκαιρία να απαλλαχθεί από το άγχος και την αβεβαιότητα που χαρακτηρίζουν τα αεροπορικά ταξίδια.
Τα ποικίλα θέματα που επηρεάζουν την αντίληψη του ταξιδιώτη για το αεροδρόμιο, είναι:
• Η ταχύτητα του check-in.
• Η αποτελεσματικότητα του ελέγχου διαβατηρίων και τελωνείου.
• Η παραλαβή και ανάκτηση των αποσκευών.
• Η ποιότητα και διαθεσιμότητα των καταστημάτων εντός αεροδρομίου.
• Το ευρύχωρο και άνετο περιβάλλον καθώς και οι προσφερόμενες υπηρεσίες, κατά τη διάρκεια της αναμονής της επιβίβασης ή της αποβίβασης.
Η σήμανση και η εύκολη πρόσβαση στην πληροφόρηση εντός του χώρου του αεροδρομίου ολοκληρώνουν τις παραπάνω σκέψεις για τη δημιουργία φιλικού περιβάλλοντος για τον επιβάτη. Αυτό θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και σαν μια πολιτιστική αλλαγή των αεροδρομίων.
Σαν αποτέλεσμα, τα αεροδρόμια έχουν γίνει μέρος της ευρύτερης παγκοσμιοποίησης των μέσων μεταφορών και των τουριστικών δραστηριοτήτων. Η διαχείριση των αεροδρομίων δεν αφορά μόνο την παροχή κάποιων υπηρεσιών και διευκολύνσεων, που έχει ανάγκη ο ταξιδιώτης. Είναι επίσης και ο συντονισμός, ο σχεδιασμός και η επικοινωνία μεταξύ του αεροδρομίου και των βοηθητικών υπηρεσιών ευρέως φάσματος, όπως πράκτορες του handling, ανάδοχοι σύμβασης παραχώρησης, κυβερνητικοί φορείς, βιομηχανικοί φορείς, καθώς επίσης και αεροπορικές εταιρείες.
Στην περίπτωση της Ρόδου, η υποδομή και η προσβασιμότητα ήταν το κλειδί στην τουριστική ανάπτυξη καθώς και ο τύπος μεταφοράς, δηλαδή οι απευθείας πτήσεις του εξωτερικού στη Ρόδο, επηρέασαν την επιλογή των επισκεπτών να κάνουν διακοπές στο νησί της Ρόδου. Παράλληλα, αυτή η μορφή μεταφοράς επισκεπτών στη Ρόδο παίζει έναν ρόλο κλειδί στην τουριστική εμπειρία. Για παράδειγμα, μια άνετη πτήση χωρίς ενδιάμεσους σταθμούς από την Ευρώπη στη Ρόδο είναι ήδη μέρος των διακοπών του και, η πρώτη εντύπωση του επισκέπτη για τον προορισμό καθορίζεται από την άποψη που θα έχει για την πύλη εισόδου του προορισμού αυτού, που στην προκειμένη περίπτωση είναι το αεροδρόμιο.
Η Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας διαχρονικά έχει καταβάλλει κάποιες προσπάθειες, προκειμένου να αναπτύσσονται και να εκσυγχρονίζονται τα ελληνικά περιφερειακά αεροδρόμια. Αλλά σε πολλές περιπτώσεις, η εικόνα των αεροδρομίων είναι αρνητική για τους ταξιδιώτες και για τους επισκέπτες, πράγμα που δημιουργεί ένα πρόβλημα για τη συνολικότερη τουριστική εικόνα της Ελλάδας.
Η διοίκηση των αεροδρομίων έχει δώσει μεγαλύτερη έμφαση, ακολουθώντας την παραδοσιακή πεπατημένη, σε ένα κύμα εμποροποίησης που έχει σαρώσει τον χώρο των αεροδρομίων, που στην περίπτωση του αεροδρομίου της Ρόδου, αντικατοπτρίζει αποκλειστικά και μόνο έναν μηχανισμό είσπραξης πόρων χωρίς να υπάρχει η απαιτούμενη ανταπόδοση ως προς το επίπεδο των κτιριακών εγκαταστάσεων, τη συντήρηση τους, την ασφάλεια και την υγιεινή εντός του αεροδρομίου την επικοινωνία το μάρκετινγκ καθώς και την προστασία του περιβάλλοντος της περιοχής που δραστηριοποιείται το αεροδρόμιο.
Οι διαγραμμίσεις στο διάδρομο στάθμευσης των αεροσκαφών και μπροστά από το κτίριο του αεροσταθμού, οι αισθητικές παρεμβάσεις στους χώρους παραλαβής αποσκευών, καθώς και στην αίθουσα αφίξεων, η αποκατάσταση της επιγραφής «Διαγόρας» του αεροδρομίου, η αποκατάσταση τηλεφωνικών θαλάμων στο χώρο αναμονής της αίθουσας αναχωρήσεων, η απομάκρυνση αδρανών υλικών, θεωρείται σήμερα, ο ιδανικός στόχος για τον Φορέα Διαχείρισης του Αεροδρομίου στην προσπάθεια αναβάθμισης ενός Διεθνούς αεροδρομίου, όπως αυτού της Ρόδου. Όσο για την απομάκρυνση των στερεών αποβλήτων από τους περιβάλλοντες χώρους του αεροδρομίου θεωρείται εντελώς ανέφικτο.
Κατά την άποψη μας, το να δουλεύει το καρτοτηλέφωνο, να ανάβει η επιγραφή «Διαγόρας», ή να μη στάζει η οροφή σε κάθε βροχόπτωση, είναι απλώς το αυτονόητο.
Σύμφωνα με το σύγχρονο μάρκετινγκ φιλοξενίας και τουρισμού, αυτό που πραγματικά «πουλάει» είναι η εμπειρία. Για να γίνει μέρος αυτής της εμπειρίας και το αεροδρόμιο της Ρόδου πρέπει να παρθούν μια σειρά μέτρων σχετικά με το ίδιο το αεροδρόμιο, αλλά και με τον τρόπο διοίκησης του.
Ειδικότερα, οι προτάσεις σε διεθνές επίπεδο, προβλέπουν την δημιουργία μιας ανεξάρτητης και οικονομικά βιώσιμης αρχής του αεροδρομίου, που θα συμπεριλαμβάνει και τον τοπικό παράγοντα, που στόχο θα έχει να αναπτύξει ένα προσανατολισμένο επιχειρηματικό σχέδιο και να ενισχύσει τη διευκόλυνση των ταξιδιωτών.
Τη δημιουργία ενός προγράμματος του αεροδρομίου, που θα εστιάζεται στο τουριστικό μάρκετινγκ, σε συνεργασία με το μάρκετινγκ του προορισμού.
Τη δημιουργία ενός προγράμματος, που θα αφορά τη διασύνδεση όλων των επίγειων μεταφορών με το αεροδρόμιο «Διαγόρας».
Την ανάπτυξη υποδομών ευρυζωνικής επικοινωνίας με τα αεροδρόμια εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης, σχεδιασμένη με τέτοιο τρόπο, ούτως ώστε να διασφαλίζει και να ενημερώνει τους χρήστες του αεροδρομίου, για τα κόστη των διαφόρων υπηρεσιών στα άλλα αεροδρόμια, δημιουργώντας ανταγωνιστικότητα του αεροδρομίου.
Καταλήγοντας, θα ήθελα να επισημάνω, ότι η τουριστική εμπειρία αποτελεί το σύνολο της εξυπηρέτησης, το σύνολο των παροχών που απολαμβάνει ο χρήστης. Χρειάζεται συνολική θεώρηση των πραγμάτων και συντονισμένες προσπάθειες των φορέων. Η κατάλληλη υποδομή των αεροδρομίων είναι μια βασική προϋπόθεση για την προσέλκυση τουριστικής επισκεψιμότητας.
Χάρη σε αυτά τα αεροδρόμια, ο τουρισμός θα πετάξει ψηλά.
