«Να χρηματοδοτούνται οι δομές κοινωνικής φροντίδας»

Tην τροποποίηση του συστήματος χρηματοδότησης των δομών κοινωνικής φροντίδας εισηγήθηκε με επιστολή του προς τον Πρωθυπουργό της χώρας κ. Γεώργιο Παπανδρέου που κοινοποιήθηκε στους Υπουργούς Εσωτερικών Δημόσιας Διοίκησης & Αποκέντρωσης, Εργασίας & Κοινωνικής Ασφάλισης, Υγείας & Κοιν. Αλληλεγγύης, Οικονομικών, Οικονομίας Ανταγωνιστικότητας & Ναυτιλίας ο Δήμαρχος Ροδίων κ. Χ. Χατζηευθυμίου.
Στην επιστολή του δημάρχου αναφέρονται συγκεκριμένα τα εξής:
«Αξιότιμε Κύριε Πρωθυπουργέ,
Ο Δήμος Ροδίων, στον τομέα της κοινωνικής πολιτικής έχει να επιδείξει ένα μεγάλο και σημαντικό έργο, όσον αφορά στην υλοποίηση αλλά και στη διατήρηση δομών κοινωνικής φροντίδας. Συγκεκριμένα, από το έτος 2002 έως και σήμερα, στο πλαίσιο του Γ’ ΚΠΣ, και του ΕΣΠΑ λειτουργούν στο Δήμο Ροδίων τα προγράμματα: “Βοήθεια στο Σπίτι”, “Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών με Αναπηρίες” (ΚΔΑΠ-ΜΕΑ), “Παιδικοί Σταθμοί”, “Κέντρο Ημερησίας Φροντίδας Ηλικιωμένων” (ΚΗΦΗ), “Γραφείο Παροχής Κοινωνικών & Υποστηρικτικών Υπηρεσιών”. Αξίζει να σημειωθεί ότι για τη λειτουργία των οκτώ αυτών κοινωνικών δομών απασχολούνται 45 άτομα, εξειδικευμένο προσωπικό (κοινωνικοί λειτουργοί, νοσηλεύτριες, ψυχολόγοι, φυσιοθεραπευτές κτλ), με σχέση εξαρτημένης εργασίας ορισμένου χρόνου.
Με το κλείσιμο του Γ’ ΚΠΣ ακολούθησε μία δύσκολη μεταβατική περίοδος για τη λειτουργία και διατήρηση των αναφερόμενων προγραμμάτων κοινωνικής φροντίδας, έως ότου επισπεύσουν οι αρμόδιοι φορείς τις ενέργειες τους, προκειμένου να διευκολύνουν την ομαλή μετάβαση των κοινωνικών προγραμμάτων από το πλαίσιο του Γ’ ΚΠΣ 2000-2006 σε εκείνο του ΕΣΠΑ 2007-2013.
Με την υπ’ αριθμ. οικ. 111135/1233/2007 απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης & Αποκέντρωσης, Απασχόλησης & Κοινωνικής Προστασίας και Υγείας & Κοινωνικής Αλληλεγγύης που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 772/Τ.Β’/15-5-2007, προβλέφθηκε η συνέχιση των προγραμμάτων έως 31-8-2008 που συγχρηματοδοτήθηκε από το ΕΚΤ, και καθορίστηκαν η διαδικασία και οι όροι συμμετοχής των δικαιούχων.
Ωστόσο, από τον Σεπτέμβριο του 2008 έως και σήμερα, παρατηρείται μία άκρως αποκαρδιωτική εικόνα στη λειτουργία των προγραμμάτων κοινωνικής φροντίδας, παρά τη δηλωμένη πρόθεση των αρμόδιων φορέων για τη θέσπιση ενός νέου νομικού, κανονιστικού και χρηματοδοτικού πλαισίου, που να είναι συμβατό με τις ανάγκες των επωφελούμενων ομάδων και κατ’επέκταση των εργαζομένων που απασχολούνται σε αυτά.
“ΠΑΙΔΙΚΟΙ ΣΤΑΘΜΟΙ-
ΚΔΑΠ-ΜΕΑ”/ “ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΕΡΓΑΤΙΚΗΣ ΕΣΤΙΑΣ”
Οσον αφορά στη λειτουργία των Παιδικών Σταθμών και των ΚΔΑΠ-ΜΕΑ, με την ένταξή τους στο νέο πλαίσιο της Δράσης “Εναρμόνιση οικογενειακής & επαγγελματικής ζωής”, του Ε.Π. “Ανάπτυξη ανθρώπινου δυναμικού 2007-2013” σύμφωνα με την υπ’ αριθμ. 46855/1622/26-6-2008 Απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Οικονομίας και Οικονομικών, Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας και Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, αναφέρουμε:
1. Την μετατόπιση του στόχου από τον άμεσα (παιδί) στο έμμεσα (μητέρα) ωφελούμενο. Στόχος της δράσης είναι η αύξηση των προοπτικών απασχόλησης και ενίσχυσης της ισότιμης συμμετοχής των γυναικών στην εργασία, με αποτέλεσμα να δίνεται έμφαση στην έμμεσα ωφελούμενη, που είναι η μητέρα, και όχι στον άμεσα ωφελούμενο, δηλαδή στα παιδιά που είναι και οι κύριοι αποδέκτες των υπηρεσιών από τις κοινωνικές δομές.

2. Τα προβλήματα του μεγάλου όγκου της γραφειοκρατίας. Πρόκειται για μία κοινωνική δράση, που σκοπό έχει την υποστήριξη των ευπαθών ομάδων που βρίσκονται ή απειλούνται από κοινωνικό αποκλεισμό, με σκοπό την ενδυνάμωση του θεσμού της οικογένειας. Παρόλα αυτά, η διαδικασία ένταξης στα προγράμματα των παιδικών σταθμών και των ΚΔΑΠ-ΜΕΑ οδηγεί στην αύξηση της γραφειοκρατίας και του όγκου των διοικητικών εγγράφων για την υποβολή των αιτήσεων, αποκλείοντας μία μεγάλη μερίδα μονογονεϊκών οικογενειών ή παιδιών δίχως οικογένεια που χρήζουν άμεσης υποστήριξης. Προβλήματα που εξακολουθούν να αποτελούν αιτία για το φαινόμενο των κενών θέσεων που παρατηρείται στις κοινωνικές δομές σε αντίθεση με την αύξηση της ζήτησης, με αποτέλεσμα την μη ορθή αξιοποίηση της χρηματοδότησης.
3. Τη μη ομαλή ροή της χρηματοδότησης. Ενα μείζονος σημασίας θέμα για την ευέλικτη λειτουργία των δράσεων αυτών, την ποιοτική αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών, αλλά και την διασφάλιση του δικαιώματος εργασίας των εκατοντάδων εργαζόμενων σε αυτά τα προγράμματα.
Είναι γεγονός ότι με τη λήξη της χρηματοδότησης από το Γ’ΚΠΣ δημιουργήθηκαν ανυπέρβλητα οικονομικά προβλήματα στα κοινωνικά προγράμματα, θέτοντας σε κίνδυνο την ομαλή λειτουργία τους. Από πέρυσι, πρώτη χρονιά εφαρμογής του νέου συστήματος χρηματοδότησης των παιδικών δομών, είχαν εντοπιστεί τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν πολλοί δήμοι, κυρίως οικονομικά, γραφειοκρατικά, οργανωτικά, τα οποία ήταν αιτία για την αδυναμία πλήρους ανταπόκρισής τους στις απαιτήσεις των προγραμμάτων.
Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι η χρηματοδότηση των Παιδικών Σταθμών και των ΚΔΑΠ-ΜΕΑ στο πλαίσιο της δράσης “Εναρμόνιση οικογενειακής & επαγγελματικής ζωής” με τελικό δικαιούχο τον Οργανισμό Εργατικής Εστίας, δεν επαρκεί να καλύψει πλήρως όχι μόνο τις ανάγκες λειτουργίας των προγραμμάτων, αλλά ούτε και την μισθοδοσία των εργαζομένων.
4. Τις καθυστερήσεις στην χρηματοδότηση και στη μη τήρηση των όρων των υπογραφεισών συμβάσεων. Η ανάληψη της διαχείρισης των εν λόγω κοινωνικών δομών από τον Ο.Ε.Ε., με συγκεντρωτικό μάλιστα τρόπο, δημιούργησε όπως ήταν εύλογο σημαντικά προβλήματα στη ροή της χρηματοδότησης, με αποτέλεσμα να μην τηρούνται οι όροι των συμβάσεων για την υλοποίηση των εν λόγω προγραμμάτων. Ενδεικτικά να αναφέρουμε, ότι στον Δήμο μας δεν έχει γίνει μέχρι σήμερα η αποπληρωμή της χρηματοδότησης για την περσυνή χρονιά, ενώ για τη νέα σχολική περίοδο 2009-2010 δεν έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες υπογραφής των συμβάσεων, παρότι ο φορέας μας εντάχθηκε στη νέα δράση από το Σεπτέμβριο του 2009.
Η γραφειοκρατική διαδικασία για την υπογραφή των συμβάσεων και το πλήθος των δικαιολογητικών που απαιτούνται για την καταβολή της χρηματοδότησης, δημιούργησε σοβαρή οικονομική στενότητα στον φορέα μας, δεδομένου ότι, ο Δήμος Ροδίων μέχρι σήμερα έχει καταβάλει για την συμμετοχή και την εκτέλεση των κοινωνικών προγραμμάτων, εγγυητικές επιστολές ύψους 40.000,00¤, ποσό δεσμευμένο από ιδίους πόρους και κυρίως αναξιοποίητο.
5. Τη συγκέντρωση των αρμοδιοτήτων του τελικού δικαιούχου (Ο.Ε.Ε.) στην έδρα του, αποκλείοντας από τις διαδικασίες τα περιφερειακά του καταστήματα. Θέμα προβληματισμού τόσο στον Δήμο μας όσο και σε άλλους δήμους σε όλη την επικράτεια, αποτελεί η συγκέντρωση όλων των αρμοδιοτήτων στα κεντρικά γραφεία του Ο.Ε.Ε. στην Αθήνα. Ενδεικτικά αναφέρουμε την διαδικασία υποχρεωτικής μετάβασης των νόμιμων εκπροσώπων των αναδόχων στην Αθήνα για την υπογραφή των συμβάσεων, αλλά και για την παραλαβή των επιταγών χρηματοδότησης.
Είναι πραγματικά οξύμωρο το γεγονός, σε περίοδο οικονομικής κρίσης και λιτότητας, όταν η χρηματοδότηση δεν επαρκεί να καλύψει το κόστος λειτουργίας των προγραμμάτων, ο φορέας διαχείρισης των εν λόγω δράσεων να επιβαρύνει τον προϋπολογισμό των δήμων και μάλιστα αυτών της περιφέρειας και των δυσπρόσιτων περιοχών με επιπλέον δαπάνες, αν αναλογιστούμε ότι στο πλαίσιο του Γ’ ΚΠΣ οι ίδιες διαδικασίες διευθετούνταν με πιο ευέλικτους και οικονομικούς τρόπους.
Οφείλουμε να αναγνωρίσουμε ότι το κοινωνικό πρόσωπο του Οργανισμού Εργατικής Εστίας αποτελεί εγγύηση για την επίτευξη των κοινωνικών στόχων της δράσης “Εναρμόνιση οικογενειακής & επαγγελματικής ζωής στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2007-2013”, όχι όμως και για την βέλτιστη οργανωτική, λειτουργική και οικονομική διαχείριση των προγραμμάτων.
“ΒΟΗΘΕΙΑ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ-ΚΗΦΗ”/ “ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ”
Οσον αφορά στις ενέργειες συνέχισης της λειτουργίας και χρηματοδότησης των δομών κοινωνικής φροντίδας “Βοήθεια στο Σπίτι” και “ΚΗΦΗ”, μετά τη λήξη του Γ’ ΚΠΣ, πέρασε ένα μεγάλο χρονικό διάστημα ασάφειας, με εγκυκλίους που όριζαν μεν την παράταση των προγραμμάτων όχι όμως και το νέο καθεστώς χρηματοδότησής τους, γεγονός που δημιούργησε προβλήματα στην ομαλή λειτουργία τους.
Η ενημέρωση που είχαμε από την Ενδιάμεση Διαχειριστική Αρχή της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, ήταν ότι θα υπάρχει καθυστέρηση ένταξης των προγραμμάτων “Βοήθεια στο Σπίτι” και “ΚΗΦΗ” στο νέο πλαίσιο δράσης που θα τα υποκαταστήσει. Λύση για την κάλυψη του κενού μετάβασης, στη νέα προγραμματική περίοδο του ΕΣΠΑ 2007-2013, ήταν η καταβολή έκτακτων χρηματοδοτήσεων από εθνικούς πόρους, οι οποίες καταβλήθηκαν από τον Σεπτέμβριο 2008 έως και τον Σεπτέμβριο 2009 ύστερα από πολλές καθυστερήσεις.
Η αβεβαιότητα, η ανακολουθία στη ροή χρηματοδότησης, αλλά και η μείωση των πόρων των επιχορηγήσεων που έχουν εγκρίνει στους φορείς για τις εν λόγω δομές, στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2007-2013, θέτουν σε σοβαρό κίνδυνο την ομαλή λειτουργία των κοινωνικών προγραμμάτων. Επιπλέον έχουν ως αποτέλεσμα την υποβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών, αν λάβουμε υπόψη ότι οι τακτικές ανάγκες λειτουργίας των προγραμμάτων δεν δύναται να ακολουθήσουν το καθεστώς υποχρηματοδότησής τους.
Συνοψίζοντας, κύριε Πρωθυπουργέ, παρακαλώ όπως λάβετε υπόψη σας την κατάσταση που καταγράφουμε, αντιλαμβανόμενος την ανάγκη τροποποίησης και αναθεώρησης, τόσο της χρηματοδότησης των προγραμμάτων κοινωνικής φροντίδας, όσο και της εν γένει φιλοσοφίας ένταξής τους. Θεωρούμε επιπλέον αναγκαία, την περαιτέρω λήψη μέτρων προς την κατεύθυνση κατοχύρωσης των εργασιακών δικαιωμάτων των χιλιάδων εργαζόμενων σε αυτά τα προγράμματα, οι οποίοι έχουν αποκτήσει πολύτιμη εμπειρία στη διάρκεια του χρόνου, στον ιδιόμορφο αυτό τομέα παροχής υπηρεσιών.
Ο Δήμος Ροδίων είναι από τους ελάχιστους Δήμους σε εθνικό επίπεδο, που έχει καταφέρει, επιβαρύνοντας τον προϋπολογισμό του, να συνεισφέρει στη λειτουργία των δομών κοινωνικής φροντίδας και με ιδίους πόρους, αναγνωρίζοντας το σημαντικό έργο που παρέχεται μέσα από αυτές, στις ευαίσθητες ομάδες της κοινωνία μας, έργο μοναδικό και αναντικατάστατο για την εφαρμογή ολοκληρωμένης Κοινωνικής Πολιτικής. Μίας πολιτικής που για να αποκτήσει σταθερές βάσεις και να είναι ισότιμη των προδιαγραφών που πληρούνται στις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, χρειάζεται και την στήριξη του Κοινωνικού Κράτους Πρόνοιας.
Σας ευχαριστώ εκ των προτέρων».