Ο «Καποδίστριας» έφυγε, ο «Καλλικράτης» ήρθε. Στην εποχή του «Καλλικράτη» εισέρχεται και επίσημα η Τοπική Αυτοδιοίκηση της χώρας μας μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου από τη Βουλή.
Τις επόμενες ημέρες, ο νόμος δημοσιεύεται στο Φύλλο Εφημερίδας της Κυβερνήσεως και ξεκινάει ο αγώνας δρόμου, προκειμένου να υλοποιηθούν οι στόχοι που έχουν τεθεί από το υπουργείο Εσωτερικών. Με εντολή του Γιάννη Ραγκούση συστήνεται μηχανισμός υποστήριξης, ο οποίος θα έχει ως βασική αποστολή του την παρακολούθηση της υλοποίησης του Επιχειρησιακού Σχεδίου που θα οδηγήσει και πρακτικά στην μετάβαση στην εποχή «Καλλικράτη».
Μετάβαση – εξπρές
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, τα περιθώρια είναι ιδιαίτερα ασφυκτικά, καθώς είναι τεράστιος ο όγκος των μεταβατικών διατάξεων, των προεδρικών διαταγμάτων, των εγκυκλίων και των υπουργικών αποφάσεων που θα πρέπει να εκδοθούν. Η διεξαγωγή των δημοτικών και νομαρχιακών εκλογών το φθινόπωρο, καθώς και η ανάληψη των καθηκόντων από τους νέους αιρετούς την 1/1/2011, δυσκολεύουν ακόμα περισσότερο το όλο εγχείρημα.
Με βάση το επιχειρησιακό πλάνο που έχει εκπονηθεί, θα πρέπει άμεσα να αρχίσει η κατάρτιση των νέων οργανισμών σε όλα τα επίπεδα αυτοδιοίκησης, προκειμένου να γίνει στη συνέχεια η στελέχωσή τους. Τόσο στους νέους δήμους όσο και στις 13 αιρετές περιφέρειες και τις 7 Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, θα πρέπει να συνταχθούν, μέχρι το τέλος του έτους, οι πρότυποι οργανισμοί.
Στην περίπτωση των δήμων, οι δομές των νέων οργανισμών θα διαφοροποιούνται ανάλογα με την κατηγοριοποίηση του δήμου: μητροπολιτικοί, έδρες πρωτευουσών, ορεινοί και νησιωτικοί. Μέχρι τέλος Αυγούστου θα πρέπει επίσης οι αρμόδιες υπηρεσίες να έχουν προχωρήσει στην καταγραφή των υφιστάμενων υποδομών, κτιρίων και του εξοπλισμού, προκειμένου να εκπονηθεί ένα ενιαίο σχέδιο για τις νέες υποδομές που θα χρειαστεί να δημιουργηθούν.
Πόροι – αρμοδιότητες
Ιδιαίτερη βαρύτητα δίδεται σε έναν σημαντικό άξονα του νέου σχεδίου, το οποίο αφορά τα οικονομικά και το νέο σύστημα ελέγχου που θα χρειασθεί να αναπτυχθεί. Μέχρι τις αρχές φθινοπώρου, οι αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Εσωτερικών θα πρέπει να έχουν αποτυπώσει σε πραματικά νούμερα την εικόνα των οικονομικών στους υφιστάμενους δήμους και τις νομαρχίες. Από τον Ιούνιο μέχρι και το τέλος Νοεμβρίου θα πρέπει να αναπτυχθεί η βάση των οικονομικών δεδομένων στο υπουργείο Εσωτερικών προκειμένου να τεθεί σε λειτουργία από τον Δεκέμβριο. Μέσα απ’ αυτή τη βάση θα μπορεί να ασκείται πλήρης έλεγχος των οικονομικών δεικτών σε όλους τους ΟΤΑ.
Αναγκαία προϋπόθεση για την επιτυχή εφαρμογή του συγκεκριμένου συστήματος είναι η εφαρμογή ενός λογισμικού προγράμματος, στο οποίο θα έχουν πρόσβαση οι οικονομικές υπηρεσίες των δήμων και των περιφερειών. Το επίμαχο σύστημα θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα στοιχήματα του νέου εγχειρήματος. Πάντως δεν είναι λίγοι εκείνοι που προτείνουν στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εσωτερικών να παρατείνει το χρονοδιάγραμμα εφαρμογής του, καθώς μέχρι τέλος του έτους ένα μεγάλο ποσοστό των οργανισμών Τοπικής Αυτοδοίκησης δεν θα είναι έτοιμο να αναπτύξει άμεσα το σύστημα.
Ενα άλλο σημαντικό κεφάλαιο, στη μεταβατική φάση που έχει εισέλθει η διοικητική μεταρρύθμιση στην αυτοδιοίκηση, αφορά την κοστολόγηση και την ανάπτυξη μηχανισμού που θα υποστηρίξει τη διαδικασία μεταφοράς αρμοδιοτήτων στον πρώτο και δεύτερο βαθμό. Για να γίνει αυτό, ξεκινάει άμεσα η σύνταξη ειδικού επιχειρησιακού σχεδίου σύμφωνα με το οποίο η μεταφορά θα γίνει σταδιακά με τελική λήξη του χρονοδιαγράμματος τον Δεκέμβριο του 2012.
Αντιδράσεις
Με κινητοποιήσεις και εκδηλώσεις διαμαρτυρίας όλη την προηγούμενη εβδομάδα εξέφρασαν τη διαφωνία τους αρκετοί κάτοικοι δήμων που εναντιώνονται στο πρόγραμμα «Καλλικράτης». Μεταξύ άλλων, κάτοικοι της Πελοποννήσου προχώρησαν στο κλείσιμο της εθνικής οδού Κορίνθου – Πατρών και στην κατάληψη του λιμανιού στην Κυλλήνη. Σε άλλες περιοχές πραγματοποίησαν συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας και εξέφρασαν την πρόθεσή τους να συνεχίσουν τις κινητοποιήσεις και μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου.
