Τριπλό σοκ από ΔΝΤ

Τριπλή «βόμβα» ρίχνει το ΔΝΤ λίγες ημέρες πριν από την Ετήσια Σύνοδό του, όπου αναμένεται να συζητηθεί εκτενώς το ελληνικό ζήτημα, προκαλώντας την άμεση αντίδραση του υπουργείου Οικονομικών.
Στη νέα έκθεση Fiscal Monitor που δημοσιοποιήθηκε προχθές το Ταμείο αυξάνει στα 6,5 δις ευρώ περίπου το ύψος των μέτρων που θα χρειαστούν για να κλείσει το δημοσιονομικό κενό έως και το 2016, αναμένει μηδενικό πρωτογενές πλεόνασμα φέτος και θεωρεί δεδομένο το «κούρεμα» των δανείων που έχει λάβει η χώρα μας από τους Ευρωπαίους εταίρους της, προκειμένου να περιοριστεί το χρέος στο 124% του ΑΕΠ το 2020.
Κατά τον προηγούμενο έλεγχο της τρόικας τον Ιούλιο, το δημοσιονομικό κενό της διετίας 2015-2016 είχε προσδιοριστεί περί τα 4-5 δις ευρώ. Η νέα έκθεση του ΔΝΤ ανεβάζει τον «πήχυ» των πρόσθετων μέτρων, απλώνοντας τα στην τριετία 2014-2016.
Στον αντίποδα, ο διεθνής οργανισμός παραδέχεται ότι οι δημοσιονομικές προβλέψεις για το 2013 και το μεσοπρόθεσμο ορίζοντα είναι σύμφωνες με τις πολιτικές που συζητήθηκαν μεταξύ των στελεχών του Ταμείου και των ελληνικών αρχών.
Παρ’ όλα αυτά, διατηρεί την παλαιότερη πρόβλεψη περί μηδενικού πρωτογενούς πλεονάσματος φέτος και 1,4% για το 2014. Με προχθεσινοβραδινή ανακοίνωσή του το υπουργείο Οικονομικών σημειώνει ότι «δεν σχολιάζει εκθέσεις διεθνών οργανισμών, όπως το ΔΝΤ». Προσθέτει όμως ότι «η ελληνική κυβέρνηση τοποθετείται, με ευθύνη και σεβασμό στις τεράστιες θυσίες της ελληνικής κοινωνίας, μόνο επί του συμφωνημένου με την τρόικα Προγράμματος Οικονομικής Πολιτικής». Στο πλαίσιο αυτό: (α) υπενθυμίζει ότι οι δημοσιονομικοί στόχοι του 2012 υπερκαλύφθηκαν, (β) το 2013 θα επιτευχθεί πρωτογενές πλεόνασμα ύψους τουλάχιστον 340 εκατ. ευρώ και «αυτές είναι οι εκτιμήσεις και των εταίρων μας», (γ) στην τελευταία επικαιροποίηση του προγράμματος αναφέρεται ότι δεν υπάρχει δημοσιονομικό κενό για την περίοδο 2013-2014.
Το υπουργείο διαβεβαιώνει επίσης ότι «το όποιο κενό που υπάρχει έως το 2017, με τους στόχους που υπάρχουν σήμερα, θα καλυφθεί με έλεγχο των δαπανών και με πρωτοβουλίες για βελτίωση της φορολογικής συμμόρφωσης, αλλά και από την ορατή ήδη καλυτέρευση του μακροοικονομικού κλίματος».
Απαραίτητο το «κούρεμα»
Στο συμπέρασμα ότι μόνο με «κούρεμα» μπορεί να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα του δυσθεώρητου δημόσιου χρέους της χώρας μας καταλήγει και προχθεσινή έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής, με τίτλο «Το χρέος μετά το τέλος του “Μνημονίου” (2014)».
Η έκθεση εκτιμά ότι η περαιτέρω μείωση επιτοκίων και η επιμήκυνση της αποπληρωμής των δανείων της τρόικας θα είναι θετικές εξελίξεις, αλλά δεν αρκούν για να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του χρέους. Παράλληλα, υπογραμμίζεται πως «είναι ψευδαίσθηση να αναμένουμε ότι η χώρα θα επιστρέψει στις αγορές μετά το 2014 για να καλύψει με λογικούς όρους τις ανάγκες αναχρηματοδότησης του χρέους, συν τυχόν έκτακτες ανάγκες».
Σύμφωνα με τους συντάκτες της έκθεσης, «προσωρινή λύση για ένα δύο χρόνια» θα ήταν και η σύναψη τρίτης δανειακής σύμβασης.
Λύσεις
Η έκθεση προκρίνει μια νέα αναδιάρθρωση του χρέους της χώρας μας και προτείνει για το σκοπό αυτό δύο εργαλεία:
1 Ανάληψη του κόστους ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας, ώστε να αφαιρεθούν τουλάχιστον 30 δισ. ευρώ από το χρέος.
2 «Αμοιβαιοποίηση» μέρους του χρέους ή ένα σύμφωνο απόσβεσης, που θα στηρίζεται σε μια περιορισμένη ποσοτικά και χρονικά κοινή εγγύηση για το μέρος του χρέους που ξεπερνά το 60% του ΑΕΠ, υπό αυστηρούς όρους (απόσβεση των νέων ομολόγων σε 25 χρόνια, προσδιορισμός φόρων αποκλειστικά για πληρωμές τοκοχρεολυσίων).